<div> <div><span style="font-size: 16px;">Geçen yıllarda sadece kira için başlatılan ‘hazır beyanname’ye artık ücret gelirleri ve menkul sermaye iradı yani kâr payı ve faiz geliri elde edenler de eklendi.</span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <span style="font-size: 16px;">Bundan iki hafta önceki yazımızda her yıl 1-25 Mart arasında beyanname verme zorunluluğu olan kira geliri ile ilgili önemli noktalara değinmiştik. Bir yandan kira vergisinin geniş bir muhatap kitlesinin olması diğer yandan bu yıl kira geliri elde edenlerin yanı sıra ücret ve faiz, kâr payı, hisse senedi gibi menkul sermaye iradı geliri elde edenler ‘hazır beyanname’ verme şansına kavuştuğu için konuyu etraflıca incelemek şart oldu. Ancak önce kira gelirlerini beyan edecekler ile ilgili püf noktalara değinelim. Önceki yazımızda da belirttiğimiz gibi 2015’te 3.600 liradan (aylık 300 lira) fazla kira geliri elde edenler kira beyannamesi vermek zorunda. Bunu Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde bulunan hazır beyanname ile kolayca verebilirsiniz. İlk nokta eğer 3.600 liralık geliriniz yoksa beyanname vermek zorunda değilsiniz. Bu sınır işyerleri için 29 bin lira. Kira gelirinizin tümünü beyan edip vergisini ödemiyorsunuz. Evlerde 3.600 lira düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden de ya yüzde 25 götürü gider indirimi yapıyor ya da eğer gerçek gideriniz fazla ise gerçek gider yöntemini seçip giderlerinizi düşüyorsunuz.</span></div> <br /> <div><span style="font-size: 16px;">Şunu da söyleyelim, kira gelirinin yanında ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar, istisna uygulamasından yararlanamıyor. Ayrıca, istisna haddinin üzerinde hasılat elde edenlerden, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamı 106 bini aşıyorsa bu istisnadan yararlanamazsınız. Yani gelirden 3 bin 600 lirayı baştan düşemezsiniz.</span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><strong>KREDİYLE EV ALAN VERGİ ÖDEMESİN</strong></span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;">Eğer gerçek gider yöntemini seçerseniz yaklaşık 11 maddelik bir gider indirimine gidebilir ve belki de hiç vergi ödemeyebilirsiniz. Öncelikle eğer evi yeni hele de kredi ile aldıysanız kesinlikle gerçek yöntemi seçin. Çünkü kiraya verdiğiniz ev için harcadığınız borçların faiz giderlerini ve her şeyden önemlisi konutun satın alındığı yıldan itibaren 5 yıl süre ile satın alma bedelinin % 5’ini gider olarak yazabiliyorsunuz. Örneğin 300 bin liraya aldığınız evi aylık bin 500 liraya kiraya vermişseniz buradan elde ettiğiniz 18 bin liralık kira gelirinin (İstisna düşünce 14 bin 400 TL) tamamını satın alma bedelini yüzde 5’i siler. Hiç vergi ödemezsiniz. Bir not düşelim satın alma bedelinin % 5’i tutarındaki bu indirim, sadece ilgili eve, işyerine ait hasılata uygulanacak.</span></div> <br /> <div><span style="font-size: 16px;">Diğer yandan özellikle 2014’te kimi yerlerde yüzde 300-400’leri bulan emlak vergisine esas alınan arsa metrekare birim değerleri nedeniyle birçok kişinin ödediği emlak vergisi 2-3 kat arttı. İşte şimdi artan bu vergiyi kira vergisinden düşerek çifte vergi ödemekten kurtulabilirsiniz. Sadece emlak vergisi de değil, vergi, resim, harç ve şerefiyelerle kiraya verenler tarafından ödenmiş olmak şartıyla belediyelere ödenen harcamalara iştirak paylarını da gelirden indirebilirsiniz.</span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><strong>SPONSORLUĞU DA İNDİR</strong></span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;">Üçüncü adım olarak ise şahıs sigorta şirketlerine ödenen primleri, eğitim ve sağlık harcamaları, bağış ve yardımlar ve en önemlisi sponsorluk harcamalarının da gelirden indirilebilmesi. Üstelik eğer amatör spor dallarına sponsor olmuşsanız sponsorluk bedelinin tamamını vergiden düşebiliyorsunuz. Profesyonel spor dallarına sponsor olmuşsanız bedelin yüzde 50’sini gelirinizden düşüyorsunuz.</span></div> <br /> <div><span style="font-size: 16px;">Ayrıca Başbakanlık’ça veya Bakanlar Kurulunca başlatılan yardım kampanyalarına yapılan bağışlar, Kızılay ve Yeşilay’a yapılan bağışlar, EXPO 2016 Antalya Ajansı’na yapılan yardımlar da gelirden indirilebiliyor.</span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;">Önemli bir ayrıntı da sizin, eşininizin ve çocuklarınızın hayat sigortalarına ödenen primlerin % 50’si de indirim konusu oluyor. Ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primlerinin ise tamamı indirilebiliyor. Eğitim ve sağlık harcamaları ise beyan edilen gelirin % 10’unu aşmaması şartıyla yıllık gelirden indiriliyor.</span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><strong>ÇOCUĞA İKİNC İ EVE BEYAN ŞART</strong></span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;">Kira bedelinin hiç olmaması veya düşük olması halinde, benzer konutların kirasına bakılıyor ve “emsal kira bedeli” esas alınıyor. Eğer konutu karşılıksız birisine kiraya vermişseniz, kiranın emsal kira bedelinden düşük olması hallerinde emsal kira bedeli esası uygulanıyor. Ancak boş kalan evin korunması amacıyla bedelsiz olarak başkalarına verilmesi, çocukların, anne ve babalarının veya kardeşlerin kullanması, akrabaların kişinin yanında kalması durumunda emsal kira bedeli uygulanmıyor. Ancak, yakınların her biri birden fazla evinizde oturuyorsa yalnız birisi için emsal kira bedeli hesaplanmaz. Örnek olarak, mal sahibi baba, çocuğunun ikametine iki adet ev tahsis etmişse sadece biri için emsal kira bedeli hesaplanmayıp diğeri için beyanname verip vergi ödenmesi zorunlu.<br /> <br /> </span><br /> <div><span style="font-size: 16px;"><strong>GURBETÇİ İSTANBUL’DAKİ EVİNİN VERGİSİNİ ALMANYA’DA ÖDEYECEK GURBETÇİ İSTANBUL’DAKİ EVİNİN VERGİSİNİ ALMANYA’DA ÖDEYECEK</strong></span></div> <div> <div><br /> <div><span style="font-size: 16px;">Bir yandan insanların doğdukları değil doydukları ülkelerde yaşamaya başlamaları diğer yandan vergi kanunlarının çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları ile uluslararası nitelik kazanması ilginç vergi uygulamalarını beraberinde getiriyor. Son örnek Gelir İdaresi Başkanlığı’na soru soran Almanya’da yaşayan bir gurbetçi vatandaşımız için geldi. Türkiye’de evi olan ve o evden de kira geliri elde eden gurbetçi vatandaşımızın vergiyi nerede ödeyeceğini sorması vergi açısından ortada yeni bir durumun olduğunu gösterdi.</span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;">Maliye, Türkiye’de yerleşmiş olmayan gerçek kişilerin sadece Türkiye’de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilebileceğini belirterek gurbetçi vatandaşımızın Almanya mukimi sayıldığı için sadece Türkiye’de elde ettiği kira gelirinin vergisini Türkiye’de vereceğini belirtmiş. Vergide vatandaşlık değil mukimlik baz alınıyor. Herhangi bir ülkede 6 aydan fazla kaldıysanız o ülkenin mukimi sayılıyorsunuz ve vergi öderken tam mükellef olarak ülkenin vatandaşı gibi vergilendiriliyorsunuz. Eğer başka bir ülkede yaşıyor ve Türkiye’de gelir elde ediyorsanız, dar mükellef sayılıyor ve sadece gelir elde ettiğiniz alanda vergi ödüyorsunuz.</span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;">Diğer yandan gurbetçi vatandaşımız Almanya mukimi olduğu için, kira gelirinin beyanı konunda, “Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi ve Vergi Kaçakçılığını Önleme Anlaşması” hükümlerine de tabi oluyor.</span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;">2011 yılbaşından itibaren uygulanmaya başlayan anlaşmanın “Gayrimenkul Varlıklardan Elde Edilen Gelir” başlıklı 6’ncı maddesinde ise “Bir akit devlet mukiminin diğer akit devlette bulunan gayrimenkul varlıklardan elde ettiği gelir bu diğer devlette vergilendirilebilir” deniliyor. Gemiler ve uçakları da gayrimenkul varlık olarak değerlendirmiyor.</span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><strong><span style="font-size: 16px;">ALMANYA’DA ORAN YÜZDE 45</span></strong></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;">İşte Gelir İdaresi bu anlaşmaya dayanarak vergilendirme hakkının Türkiye’de olduğunun ancak; gayrimenkul kira gelirleri üzerinden mukim olunan devletin (Almanya’nın) vergileme hakkının da korunduğunun altını çiziyor ve “Almanya mukimi olmanız nedeniyle söz konusu kira geliriniz üzerinden Almanya’nın da vergi alma hakkı bulunmaktadır” deniliyor. Kilit ise anlaşmanın 22’nci maddesinde saklı. Bu maddeye göre elde edilen kira gelirleri sebebiyle Türkiye’de ödenen vergilerin Almanya’da ödenecek vergilerin hesaplanmasına esas olan matrahın dışında bırakılması (istisna yöntemi uygulanması) suretiyle giderilecek. Türkiye’de kira geliri yüzde 15’ten başlayıp 35’e kadar gittiği ve Almanya’da da oran yüzde 45 olduğu için gurbetçilerimiz İstanbul’dan elde ettiği kira gelirinin Türkiye’de ödediği vergiyi düşerek geri kalan yüzde 10’luk kısmını Almanya’da ödeyecek.</span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;">Maliye şunun da altını çizmiş; gurbetçimizin Almanya’da vergiye tabi başkaca geliri olması durumunda, vergiden istisna edilmiş gelir unsurlarını da matrah toplamında dikkate alacak. Yani çocuğunun okul giderlerini, sigorta ve diğer yasal harcamalarını da düşecek.</span></div> <div><span style="font-size: 16px;"><br /> </span></div> <div><span style="font-size: 16px;">İkinci taksiyi alan basit usulden çıkar Dikkat eğer bir ticari taksiniz varsa ve ikincisini satın aldıysanız artık yılbaşından itibaren basit usulde vergilenen bir esnaf olmaktan çıkıp gerçek usulde vergilenmeniz gerekiyor.<br /> <br /> <br /> <br type="_moz" /> </span></div> </div> </div> <br /> <br /> <div>Haber: Rahim AK / GAZETE HABERTÜRK</div> </div> <br />