Munzur Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği

Munzur Üniversitesinden:

MUNZUR ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM VE

ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Munzur Üniversitesine bağlı enstitülerde yürütülen lisansüstü eğitim ve öğretime ilişkin esasları düzenlemektir.

(2) Bu Yönetmelik; Munzur Üniversitesine bağlı lisansüstü eğitim enstitüsünde yürütülen lisansüstü eğitim ve öğretimle ilgili hükümleri kapsar.

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 44 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Akademik takvim: Her yıl Senato tarafından belirlenen lisansüstü eğitim-öğretim döneminde bahar ve güz yarıyıllarını, sınav dönemlerini, dersleri ve tez/seminer/dönem projesinin son teslim tarihlerini belirten takvimi,

b) ALES: Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavını,

c) Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) Kredisi: Bir dersin başarıyla tamamlanabilmesi için öğrencinin yapması gereken; teorik ders, uygulama, seminer, bireysel çalışma, sınavlar, ödevler ve benzeri çalışmaların tümünü ifade eden değeri,

ç) Danışman: Enstitüde kayıtlı öğrenciye ders ve tez/sanat eseri/sanatta yeterlik eseri çalışması dönemlerinde rehberlik yapmak üzere enstitü yönetim kurulu tarafından atanan öğretim üyesini,

d) Dönem projesi: Tezsiz lisansüstü eğitim-öğretim öğrencilerinin ders dönemlerinden birinde hazırladıkları, bilimsel bir konunun incelenip irdelenmesine dayanan, sözlü sunulup değerlendirilen ve yazılı bir metinden oluşan çalışmayı,

e) Enstitü: Munzur Üniversitesine bağlı Lisansüstü Eğitim Enstitüsünü,

f) Enstitü anabilim/anasanat dalı: 3/3/1983 tarihli ve 17976 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Lisans Üstü Eğitim-Öğretim Enstitülerinin Teşkilât ve İşleyiş Yönetmeliğinde enstitüler için belirlenen anabilim/anasanat dallarını,

g) Enstitü anabilim/anasanat dalı başkanı: Lisans Üstü Eğitim-Öğretim Enstitülerinin Teşkilât ve İşleyiş Yönetmeliğinde belirtilen anabilim/anasanat dallarının başkanlarını,

ğ) Enstitü anabilim/anasanat dalı kurulu: Anabilim/anasanat dalında bulunan bütün öğretim üyelerinden ve doktora/sanatta yeterlik unvanına sahip öğretim görevlilerinden oluşan kurulu,

h) Enstitü kurulu: Enstitü müdürü başkanlığında, enstitü anabilim dalı başkanları ve müdür yardımcılarından oluşan kurulu,

ı) Enstitü yönetim kurulu: Enstitü müdürü başkanlığında, müdür yardımcıları ve enstitü kurulu tarafından her biri üç yıl için seçilen üç öğretim üyesinden oluşan kurulu,

i) İntihal: Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermeyi,

j) Kredi: Enstitü yönetim kurulu kararı ve Senatonun onayıyla başka şekilde belirlenmediği takdirde, bir lisansüstü dersinin yarıyıl kredi değeri, bir yarıyıl devam eden bir dersin haftalık teorik ders saatinin tamamı ile haftalık uygulama, alan ya da atölye çalışması veya laboratuvar/klinik çalışması karşılığının yarısının toplamı ile bulunan değeri,

k) Öğrenci: Lisansüstü öğrenim için enstitüye kayıtlı öğrenciyi,

l) ÖSYM: Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığını,

m) Rektör: Munzur Üniversitesi Rektörünü,

n) Seminer: Tezsiz yüksek lisans programında öğrenim gören öğrenciler dışındaki lisansüstü programlarda öğrenim gören öğrencilerin ders dönemlerinden birinde hazırladıkları, bilimsel bir konunun incelenip irdelenmesine dayanan, sözlü sunulup değerlendirilen ve yazılı bir metinden oluşan çalışmayı,

o) Senato: Munzur Üniversitesi Senatosunu,

ö) Tez: Yüksek lisans tezi, sanatta yeterlilik veya doktora tezini,

p) Üniversite: Munzur Üniversitesini,

r) YDS: Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavını,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Kontenjanların Belirlenmesi, Başvuru ve Kabul

Kontenjanların belirlenmesi, başvuru ve kabul

MADDE 4 – (1) Enstitüdeki anabilim dallarına alınacak öğrenci sayıları ve kabul koşulları ilgili enstitü anabilim dalı kurulunun görüşü alınarak enstitü yönetim kurulu tarafından belirlenir ve Rektör tarafından onaylanır.

(2) Lisansüstü programlarına başvuru koşulları, giriş sınavlarına ait hükümler ve değerlendirme kriterleri Senato tarafından belirlenir.

(3) Yabancı uyruklu adaylarla lisans eğitiminin tamamını yurt dışında tamamlayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı adayların lisansüstü programlara kabullerinde de bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.

(4) Yabancı uyruklu adayların başvurdukları lisansüstü programı izleyebilecekleri kadar Türkçe dilbilgisi yeterliliğinin nasıl değerlendirileceğine enstitü yönetim kurulu karar verir.

(5) Öğretim elemanı ve araştırmacı yetiştirilmesi amacıyla yapılan antlaşmalar çerçevesinde, Türk Cumhuriyetlerinin ve Türk topluluklarının üniversitelerinden ve yabancı ülkelerin üniversitelerinden gelen öğrenciler, dersleri takip edebilecek derecede Türkiye Türkçesi öğrendikten sonra, alanlarıyla ilgili anabilim dallarının lisansüstü programlarına ilgili anabilim dalının görüşü alınmak suretiyle sınavsız olarak kabul edilebilirler.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Yüksek Lisans Programları

Genel esaslar

MADDE 5 – (1) Yüksek lisans programları tezli ve tezsiz olmak üzere iki şekilde yürütülür. Bu programların hangi anabilim/anasanat dallarında ve nasıl yürütüleceği ile yükseköğretim kurumlarının yetkisinde olan tezli ve tezsiz yüksek lisans programları arasında geçiş için gerekli hususlar Senato tarafından belirlenir.

(2) Öğretim elemanı ve öğrencilerin aynı mekânda bulunma zorunluluğu olmaksızın, bilgi ve iletişim teknolojilerine dayalı olarak öğretim faaliyetlerinin planlandığı ve yürütüldüğü lisansüstü uzaktan öğretim programları açılabilir. Uzaktan öğretim programları ile ilgili hususlar Senato tarafından belirlenir.

(3) Tezli ve tezsiz yüksek lisans programları ikinci öğretim lisansüstü programı olarak da yürütülebilir.

Başvuru ve öğrenci kabulü

MADDE 6 – (1) Yüksek lisans programlarına başvuran adaylar; lisans diplomasına ve başvurduğu puan türünde olmak üzere bir ALES puanına sahip olmak zorundadır. Yüksek lisans programlarına müracaatta, ilgili puan türüne göre ALES’ten en az 55 puan alma şartı aranır. Ancak güzel sanatlar fakültelerinin ve konservatuvarın enstitüdeki anabilim ve anasanat dallarına öğrenci kabulünde ALES puanı aranmaz.

(2) Başvuruda bulunan adaylarla ilgili gerekli inceleme tamamlandıktan sonra lisansüstü öğretime kabul edileceklerin listeleri enstitü yönetim kurulu kararıyla kesinleştikten sonra ilan edilir.

Tezli yüksek lisans programı

MADDE 7 – (1) Tezli yüksek lisans programının amacı; öğrencinin bilimsel araştırma yöntemlerini kullanarak bilgilere erişme, bilgiyi derleme, yorumlama ve değerlendirme yeteneğini kazanmasını sağlamaktır.

(2) Tezli yüksek lisans programı toplam yirmi bir krediden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer dersi ve tez çalışmasından oluşur. Seminer dersi ve tez çalışması kredisiz olup başarılı veya başarısız olarak değerlendirilir. Tezli yüksek lisans programı bir eğitim-öğretim dönemi 60 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla seminer dersi dâhil en az sekiz ders ve tez çalışması olmak üzere toplam en az 120 AKTS kredisinden oluşur. Öğrenci, en geç danışman atanmasını izleyen dönemden itibaren her yarıyıl tez dönemi için kayıt yaptırmak zorundadır.

(3) Öğrencinin alacağı derslerin en fazla ikisi, lisans öğrenimi sırasında alınmamış olması kaydıyla, lisans derslerinden seçilebilir. Ayrıca, enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile diğer yükseköğretim kurumlarında verilmekte olan ve Üniversitenin herhangi bir lisansüstü programında olmayan derslerden en fazla iki ders seçilebilir.

Tezli yüksek lisans programında süre

MADDE 8 – (1) Tezli yüksek lisans programının süresi bilimsel hazırlıkta geçen süre hariç, kayıt olduğu programa ilişkin derslerin verildiği dönemden başlamak üzere, her dönem için kayıt yaptırıp yaptırmadığına bakılmaksızın dört yarıyıl olup, program en çok altı yarıyılda tamamlanır.

(2) Dört yarıyıl sonunda öğretim planında yer alan kredili derslerini ve seminer dersini başarıyla tamamlayamayan veya bu süre içerisinde öngörülen başarı koşullarını/ölçütlerini yerine getiremeyen; azami süreler içerisinde ise tez çalışmasında başarısız olan veya tez savunmasına girmeyen öğrencinin enstitü ile ilişiği kesilir.

(3) Bir yüksek lisans öğrencisinin mezuniyet süresi, kredili dersleri, seminer ve tez çalışmasını başarıyla tamamlamak kaydı ile en erken üçüncü yarıyılın sonudur.

Tez danışmanı atanması, tez konusu belirlenmesi ve tez konusu değişikliği

MADDE 9 – (1) Tezli yüksek lisans programında, öğrencinin kabul edildiği enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı her öğrenci için kendi üniversitesinin kadrosunda bulunan bir tez danışmanını en geç birinci yarıyılın sonuna kadar; öğrencinin danışmanıyla beraber belirlediği tez konusunu da en geç ikinci yarıyılın sonuna kadar tez projesi öneri formu doldurularak danışman onayını da içeren enstitü anabilim dalı kurul kararı ile enstitüye önerir. Danışman önerisinde, lisansüstü öğrenci ile danışman arasında birinci derece akrabalık bağının bulunmaması dikkate alınır. Tez danışmanı ve tez konusu enstitü yönetim kurulunun onayı ile kesinleşir. Danışman atanmadığı durumlarda danışmanlık işlemleri enstitü anabilim dalı başkanı tarafından yürütülür.

(2) Tez danışmanı, Senatonun belirleyeceği niteliklere sahip öğretim üyeleri arasından seçilir. Belirlenen niteliklere sahip öğretim üyesi bulunmaması halinde Senatonun belirlediği ilkeler çerçevesinde enstitü yönetim kurulu tarafından başka bir yükseköğretim kurumundan öğretim üyesi danışman olarak seçilebilir. Tez çalışmasının niteliğinin birden fazla tez danışmanı gerektirdiği durumlarda atanacak ikinci tez danışmanı, tez önerisinin enstitü yönetim kurulu tarafından kabulünden sonra Üniversite kadrosu dışından da en az doktora derecesine sahip öğretim elemanlarından olabilir.

Danışmanın öğrenci sayısı

MADDE 10 – (1) Öğretim üyesinin Üniversite ya da üst kurullarında yer değiştirmesi, emekliye ayrılması ve 6 ay veya daha uzun süreli il dışı görevlendirilmesi durumunda lisansüstü öğrenci danışmanlığı öğrenci ders aşamasında ise sona erer, tez aşamasında ise ilgili anabilim dalının uygun görüşü ve enstitü yönetim kurulu onayı ile devam edebilir.

Yüksek lisans tezinin sonuçlanması

MADDE 11 – (1) Tezli yüksek lisans programında eğitim alan bir öğrenci, elde ettiği sonuçları Senato tarafından belirlenen yazım kurallarına uygun biçimde yazmak ve tezini jüri önünde sözlü olarak savunmak zorundadır.

(2) Yüksek lisans tezinin savunmasından önce ve düzeltme verilen tezlerde ise düzeltme ile birlikte öğrenci tezini tamamlayarak danışmanına sunar. Danışman tezin savunulabilir olduğuna ilişkin görüş yazısı ile birlikte enstitü müdürlüğüne, enstitü anabilim dalı başkanlığı aracılığı ile başvurur. Enstitü söz konusu teze ilişkin intihal yazılım programı raporunu alarak danışmana ve jüri üyelerine gönderir. Rapordaki verilerde gerçek bir intihalin tespiti halinde gerekçesi ile birlikte karar verilmek üzere tez, enstitü yönetim kuruluna gönderilir. İntihal raporundaki benzerlik oranı Senato tarafından belirlenir.

(3) Yüksek lisans tez jürisi, tez danışmanı ve enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile atanır. Jüri, biri öğrencinin tez danışmanı, en az biri de Üniversite dışından olmak üzere üç veya beş öğretim üyesinden oluşur. Jürinin üç kişiden oluşması durumunda ikinci tez danışmanı jüri üyesi olamaz. Ayrıca en az biri Üniversite dışından olmak üzere, iki yedek öğretim üyesi belirlenir.

(4) Tez çalışmasını tamamlayan öğrenci, tezin ciltsiz beş kopyasını tez danışmanına teslim eder. Danışman, tezin yazım kurallarına uygunluğu yönünden yazılı olarak belirttiği görüşü ile tezin nüshalarını enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı aracılığıyla enstitüye gönderir.

(5) Jüri üyeleri, söz konusu tezin kendilerine teslim edildiği tarihten itibaren on günden az, otuz günden çok olmamak üzere toplanarak öğrenciyi tez sınavına alır. Tez sınavı, tez çalışmasının sunulması ve bunu izleyen soru-cevap bölümünden oluşur. Tez sınavı, öğretim elemanları, lisansüstü öğrenciler ve alanın uzmanlarından oluşan dinleyicilerin katılımına açık ortamlarda gerçekleştirilir.

(6) Tez sınavının tamamlanmasından sonra jüri tez hakkında salt çoğunlukla kabul, ret veya düzeltme kararı verir. Bu karar enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı aracılığıyla tez sınavını izleyen üç iş günü içinde enstitüye tutanakla bildirilir.

(7) Tezi başarısız bulunarak reddedilen öğrencinin Üniversite ile ilişiği kesilir.

(8) Tezi hakkında düzeltme kararı verilen öğrenci en geç üç ay içinde düzeltmeleri yapılan tezi aynı jüri önünde yeniden savunur. Bu savunma sonunda da başarısız bulunarak tezi kabul edilmeyen öğrencinin Üniversite ile ilişiği kesilir.

(9) Tezi reddedilen öğrencinin talepte bulunması ve aynı adlı veya yönetim kurulunca uygun görülecek benzer bir tezsiz yüksek lisans programının enstitü bünyesinde yer alması halinde; tezsiz yüksek lisans programının ders kredi yükü, dönem projesi ve benzeri gereklerini yerine getirmiş olmak kaydıyla, kendisine tezsiz yüksek lisans diploması verilebilir.

Tezli yüksek lisans diploması

MADDE 12 – (1) Tez sınavında başarılı olmak ve Senato tarafından belirlenen mezuniyet için gerekli diğer koşulları da sağlamak kaydıyla, yüksek lisans tezinin ciltlenmiş en az 7 kopyasını tez sınavına giriş tarihinden itibaren bir ay içinde enstitüye teslim eden ve tezi şekil yönünden uygun bulunan yüksek lisans öğrencisine tezli yüksek lisans diploması verilir. Enstitü yönetim kurulu talep halinde teslim süresini en fazla bir ay daha uzatabilir. Bu koşulları yerine getirmeyen öğrenci koşulları yerine getirinceye kadar diplomasını alamaz, öğrencilik haklarından yararlanamaz ve azami süresinin dolması halinde ilişiği kesilir.

(2) Tezli yüksek lisans diploması üzerinde öğrencinin kayıtlı olduğu enstitü anabilim/ anasanat dalındaki programın Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanmış adı bulunur. Mezuniyet tarihi, tezin sınav jüri komisyonu tarafından imzalı nüshasının teslim edildiği tarihtir.

(3) Tezin tesliminden itibaren üç ay içinde yüksek lisans tezinin bir kopyası elektronik ortamda, bilimsel araştırma ve faaliyetlerin hizmetine sunulmak üzere enstitü tarafından Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına gönderilir.

Tezsiz yüksek lisans programı

MADDE 13 – (1) Tezsiz yüksek lisans programı, öğrenciye mesleki konularda bilgi kazandırarak mevcut bilginin uygulamada nasıl kullanılacağını gösterir.

(2) Tezsiz yüksek lisans programı, toplam 30 krediden ve 60 AKTS’den az olmamak kaydıyla en az 10 ders ile dönem projesi dersinden oluşur. Öğrenci, dönem projesi dersinin alındığı yarıyılda dönem projesi dersine kayıt yaptırmak ve yarıyıl sonunda yazılı proje ve/veya rapor vermek zorundadır. Dönem projesi dersi kredisiz olup başarılı veya başarısız olarak değerlendirilir.

(3) Öğrencinin alacağı derslerin en çok üçü, lisans öğrenimi sırasında alınmamış olması kaydıyla, lisans derslerinden seçilebilir.

(4) Senato tarafından belirlenen esaslara göre tezsiz yüksek lisans programının sonunda yeterlik sınavı uygulanabilir.

Tezsiz yüksek lisans programında süre

MADDE 14 – (1) Tezsiz yüksek lisans programını tamamlama süresi, bilimsel hazırlıkta geçen süre hariç, kayıt olduğu programa ilişkin derslerin verildiği dönemden başlamak üzere, her dönem için kayıt yaptırıp yaptırmadığına bakılmaksızın en az iki yarıyıl, en çok üç yarıyıldır. Bu sürenin sonunda başarısız olan veya programı tamamlayamayan öğrencinin enstitü ile ilişiği kesilir.

Danışman atanması

MADDE 15 – (1) Tezsiz yüksek lisans programında enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı her öğrenci için ders seçiminde ve dönem projesinin yürütülmesinde danışmanlık yapacak bir öğretim üyesini veya Senato tarafından belirlenen niteliklerde en az doktora derecesine sahip bir öğretim görevlisini en geç birinci yarıyılın sonuna kadar belirler. Danışman önerisinde, lisansüstü öğrenci ile danışman arasında birinci derece akrabalık bağının bulunmaması dikkate alınır.

Tezsiz yüksek lisans diploması

MADDE 16 – (1) Kredili derslerini ve dönem projesini başarıyla tamamlayan öğrenciye tezsiz yüksek lisans diploması verilir.

(2) Tezsiz yüksek lisans diploması üzerinde öğrencinin kayıtlı olduğu enstitü anabilim/ anasanat dalındaki programın Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanmış adı bulunur.

(3) Tezsiz yüksek lisans programına devam edenler, Üniversite tarafından tezli yüksek lisans programı için belirlenmiş olan asgari şartları yerine getirmek kaydıyla, tezli yüksek lisans programına geçiş yapabilirler. Bu durumda tezsiz yüksek lisans programında alınan dersler enstitü anabilim dalı başkanlığının görüşü ve enstitü yönetim kurulu kararıyla tezli yüksek lisans programındaki derslerin yerine sayılabilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Doktora Programı

Genel esaslar

MADDE 17 – (1) Doktora programı, öğrenciye bağımsız araştırma yapma, bilimsel problemleri, verileri geniş ve derin bir bakış açısı ile irdeleyerek yorum yapma, analiz etme ve yeni sentezlere ulaşmak için gerekli becerileri kazandırır. Doktora çalışması sonunda hazırlanacak tezin; bilime yenilik getirme, yeni bir bilimsel yöntem geliştirme, bilinen bir yöntemi yeni bir alana uygulama niteliklerinden en az birini yerine getirmesi gerekir.

(2) Doktora programı, tezli yüksek lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için toplam 21 krediden ve bir eğitim-öğretim dönemi 60 AKTS’den az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir adet seminer, yeterlik sınavı, tez önerisi ve tez çalışması olmak üzere en az 240 AKTS kredisinden oluşur. Lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için de en az 42 kredilik 14 ders, bir adet seminer, yeterlik sınavı, tez önerisi ve tez çalışması olmak üzere toplam en az 300 AKTS kredisinden oluşur.

(3) Doktora programlarında enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile diğer yükseköğretim kurumlarında verilmekte olan ve Üniversitenin herhangi bir lisansüstü programında olmayan derslerden yüksek lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için en fazla iki, lisans derecesiyle kabul edilmiş öğrenciler için en fazla dört ders seçilebilir.

(4) Lisans dersleri ders yüküne ve doktora kredisine sayılmaz.

(5) Doktora programları ikinci öğretim olarak açılamaz.

(6) Öğrenci seminer dersinden başarılı olmadan yeterlik sınavına giremez.

Başvuru ve kabul

MADDE 18 – (1) Doktora programına başvurabilmek için adayların;

a) İlgili alanda bir lisans veya tezli yüksek lisans diplomasına ve ALES’ten başvurduğu programın puan türünde en az 55 puana,

b) Tıp, diş hekimliği, veteriner, eczacılık fakülteleri ile hazırlık sınıfları en az on yarıyıl süreli lisans diplomasına veya Sağlık Bakanlığınca düzenlenen esaslara göre bir laboratuvar dalında kazanılan uzmanlık yetkisine ve ALES’ten başvurduğu programın puan türünde en az 55 puana,

c) Lisans derecesiyle doktora programına başvuranların lisans mezuniyet not ortalamalarının 4 üzerinden en az 3 veya muadili bir puan olması ve ALES’ten başvurduğu programın puan türünde en az 80 puana,

sahip olmaları gerekir.

(2) Hazırlık sınıfları hariç, on yarıyıl süreli lisans eğitimi alanlar yüksek lisans derecesine sahip sayılır.

(3) Doktora programlarında değerlendirme kriterleri Senato tarafından belirlenir.

(4) Doktora programına öğrenci kabulünde anadilleri dışında Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen merkezî yabancı dil sınavları ile eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından en az 55 puan veya ÖSYM tarafından eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından bu puan muadili bir puan alınması zorunludur.

Süre

MADDE 19 – (1) Doktora programı, bilimsel hazırlıkta geçen süre hariç tezli yüksek lisans derecesi ile kabul edilenler için kayıt olduğu programa ilişkin derslerin verildiği dönemden başlamak üzere, her dönem için kayıt yaptırıp yaptırmadığına bakılmaksızın sekiz yarıyıl olup azami tamamlama süresi on iki yarıyıl; lisans derecesi ile kabul edilenler için on yarıyıl olup azami tamamlama süresi on dört yarıyıldır.

(2) Doktora programı için gerekli kredili dersleri başarıyla tamamlamanın azami süresi tezli yüksek lisans derecesi ile kabul edilenler için dört yarıyıl, lisans derecesi ile kabul edilenler için altı yarıyıldır. Bu süre içinde kredili derslerini başarıyla tamamlayamayan veya Üniversitenin öngördüğü en az genel not ortalamasını sağlayamayan öğrencinin enstitü ile ilişiği kesilir.

(3) Kredili derslerini başarıyla bitiren, yeterlik sınavında başarılı bulunan ve tez önerisi kabul edilen, ancak tez çalışmasını birinci fıkrada belirtilen on iki veya on dört yarıyıl sonuna kadar tamamlayamayan öğrencinin enstitü ile ilişiği kesilir.

(4) Lisans derecesi ile doktora programına başvurmuş öğrencilerden, kredili derslerini ve/veya azami süresi içinde tez çalışmasını tamamlayamayanlara, doktora tezinde başarılı olamayanlara tezsiz yüksek lisans için gerekli kredi yükü, proje ve benzeri diğer şartları yerine getirmiş olmaları kaydıyla talepleri halinde tezsiz yüksek lisans diploması verilir. Ayrıca, lisans derecesi ile doktora programına kabul edilmiş ve en az yedi dersini başarı ile tamamlamış bir öğrenci yüksek lisans programına geçebilir. Geçiş işlemi en erken ikinci, en geç üçüncü yarıyıl sonunda, öğrencinin başvurusu üzerine enstitü anabilim dalı kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararı ile gerçekleşir. Bu öğrencilerin doktora öğrenimi sırasında kullandıkları süre yüksek lisans öğreniminde kullanılmış sayılır.

(5) Yukarıda belirtilen sürelerden daha kısa sürede mezun olabilecek öğrencilerle ilgili düzenlemeler Senato tarafından belirlenir.

Tez danışmanı atanması

MADDE 20 – (1) Enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı her öğrenci için Üniversite kadrosunda bulunan bir tez danışmanını enstitü anabilim dalı kurulu kararı ile en geç birinci yarıyılın başlangıcından itibaren en geç on beş gün içinde enstitüye önerir. Danışman atanması, gerekçesi enstitü anabilim dalı kurulunca belirtilip enstitü yönetim kurulunca kabul edilmek kaydıyla ikinci yarıyılın sonuna kadar geciktirilebilir. Danışman atanıncaya kadar, danışmanlık görevi anabilim dalı başkanı tarafından yürütülür. Ayrıca, danışmanla öğrencinin birlikte belirleyeceği tez konusu ile tez başlığı da enstitüye önerilir. Tez konusu ve tez başlığı enstitü yönetim kurulu kararıyla kesinleşir.

(2) Tez danışmanı, Senatonun belirleyeceği niteliklere sahip öğretim üyeleri arasından seçilir. Danışman önerisinde, lisansüstü öğrenci ile danışman arasında birinci derece akrabalık bağının bulunmaması dikkate alınır. Üniversitede belirlenen niteliklere sahip öğretim üyesi bulunmaması halinde Üniversite Senatosunun belirlediği ilkeler çerçevesinde enstitü yönetim kurulu tarafından başka bir yükseköğretim kurumundan öğretim üyesi danışman olarak seçilebilir. Diş hekimliği, eczacılık, tıp ve veteriner fakülteleri anabilim dalları hariç doktora programlarında öğretim üyelerinin tez yönetebilmesi için, başarıyla tamamlanmış en az bir yüksek lisans tezi yönetmiş olması gerekir. Tez çalışmasının niteliğinin birden fazla tez danışmanı gerektirdiği durumlarda atanacak ikinci tez danışmanı, Üniversite kadrosu dışından da en az doktora derecesine sahip kişilerden olabilir. İkinci tez danışmanı, tez önerisi savunmasının enstitü yönetim kurulu tarafından kabulünden sonra atanır.

Yeterlik sınavı

MADDE 21 – (1) Yeterlik sınavı, derslerini ve seminerini tamamlayan öğrencinin alanındaki temel konular ve kavramlar ile doktora çalışmasıyla ilgili bilimsel araştırma derinliğine sahip olup olmadığının ölçülmesidir. Bir öğrenci bir yılda en fazla iki kez yeterlik sınavına girebilir.

(2) Yeterlik sınavları, güz ve bahar yarıyıllarında olmak üzere yılda iki kez ders kayıtlarından sonraki üç ay içerisinde yapılır. Yeterlik mülakat sınavı dinleyicilerin katılımına açık olarak yapılabilir. Ancak, yüksek lisans derecesi ile kabul edilen öğrenci en geç beşinci yarıyılın, lisans derecesi ile kabul edilmiş olan öğrenci en geç yedinci yarıyılın sonuna kadar yeterlik sınavına girmek zorundadır.

(3) Yeterlik sınavları, enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı tarafından önerilen ve enstitü yönetim kurulu tarafından onaylanan beş kişilik doktora yeterlik komitesi tarafından düzenlenir ve yürütülür. Komite, farklı alanlardaki sınavları hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek amacıyla sınav jürileri kurar. Sınav jürisi en az ikisi Üniversite dışından olmak üzere, danışman dâhil beş öğretim üyesinden (ikinci danışman hariç) oluşur. Danışmanın oy hakkı olup olmadığı hususunda enstitü yönetim kurulu karar verir. Danışmanın oy hakkı olmaması durumunda jüri altı öğretim üyesinden oluşur. Yeterlik sınavı toplantıları öğretim elemanları, lisansüstü öğrenciler ve alanın uzmanlarından oluşan dinleyicilerin katılımına açık olarak yapılır. Doktora yeterlik komitesinin kararları enstitü yönetim kurulunda onaylandıktan sonra geçerlilik kazanır.

(4) Yeterlik sınavı yazılı ve sözlü olarak iki bölüm halinde yapılır. Yazılı sınavda başarılı olan öğrenci sözlü sınava alınır. Sınavların ağırlıkları ile notlarının hesaplanmasında ilgili mevzuat ve Senato kararlarına göre işlem yapılır.

(5) Yeterlik sınavında başarısız olan öğrenci başarısız olduğu bölüm/bölümlerden bir sonraki yarıyılda tekrar sınava alınır. Bu sınavda da başarısız olan öğrencinin doktora programı ile ilişiği kesilir.

(6) Yeterlik sınavı jürisi, yeterlik sınavını başaran bir öğrencinin, ders yükünü tamamlamış olsa bile, toplam kredi miktarının üçte birini geçmemek şartıyla fazladan ders/dersler almasını isteyebilir. Öğrenci, enstitü kararıyla belirlenecek dersleri başarmak zorundadır.

Tez izleme komitesi

MADDE 22 – (1) Yeterlik sınavında başarılı bulunan öğrenci için ilgili enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile bir ay içinde bir tez izleme komitesi oluşturulur.

(2) Tez izleme komitesi üç öğretim üyesinden oluşur. Komitede tez danışmanından başka enstitü anabilim/anasanat dalı içinden ve dışından birer üye yer alır. İkinci tez danışmanının atanması durumunda ikinci tez danışmanı dilerse komite toplantılarına oy hakkı olmaksızın katılabilir.

(3) Tez izleme komitesinin kurulmasından sonraki dönemlerde, enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile üyelerde değişiklik yapılabilir.

Tez önerisi savunması

MADDE 23 – (1) Doktora yeterlik sınavını başarı ile tamamlayan öğrenci, en geç altı ay içinde, yapacağı araştırmanın amacını, yöntemini ve çalışma planını kapsayan tez önerisini tez izleme komitesi önünde sözlü olarak savunur. Öğrenci, tez önerisi ile ilgili yazılı bir raporu sözlü savunmadan en az on beş gün önce komite üyelerine dağıtır.

(2) Tez izleme komitesi, öğrencinin sunduğu tez önerisinin kabul, düzeltme veya reddedileceğine salt çoğunlukla karar verir. Düzeltme için bir ay süre verilir. Bu süre sonunda kabul veya ret yönünde salt çoğunlukla verilen karar, enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı tarafından işlemin bitişini izleyen üç iş günü içinde enstitüye tutanakla bildirilir.

(3) Tez önerisi reddedilen öğrenci, yeni bir danışman ve/veya tez konusu seçme hakkına sahiptir. Bu durumda yeni bir tez izleme komitesi atanabilir. Programa aynı danışmanla devam etmek isteyen öğrenci üç ay içinde, danışman ve tez konusunu değiştiren öğrenci ise altı ay içinde tekrar tez önerisi savunmasına alınır. Tez önerisi bu savunmada da reddedilen öğrencinin ilişiği kesilir.

(4) Tez önerisi kabul edilen öğrenci için tez izleme komitesi, Ocak-Haziran ve Temmuz-Aralık ayları arasında birer defa olmak üzere yılda en az iki kez toplanır. Öğrenci, toplantı tarihinden en az bir ay önce komite üyelerine yazılı bir rapor sunar. Bu raporda o ana kadar yapılan çalışmaların özeti ve bir sonraki dönemde yapılacak çalışma planı belirtilir. Öğrencinin tez çalışması, komite tarafından başarılı veya başarısız olarak belirlenir. Komite tarafından üst üste iki kez veya aralıklı olarak üç kez başarısız bulunan öğrencinin ilişiği kesilir.

(5) Tez önerisi savunmasına geçerli bir mazereti olmaksızın birinci fıkrada belirtilen sürede girmeyen öğrenci başarısız sayılarak tez önerisi reddedilir.

Doktora tezinin sonuçlandırılması

MADDE 24 – (1) Doktora programındaki bir öğrenci, elde ettiği sonuçları Senato tarafından kabul edilen yazım kurallarına uygun biçimde yazar ve tezini jüri önünde sözlü olarak savunur.

(2) Doktora tezinin savunmasından önce ve düzeltme verilen tezlerde ise düzeltme ile birlikte öğrenci tezini tamamlayarak danışmanına sunar. Danışman tezin savunulabilir olduğuna ilişkin görüşü ile birlikte tezi enstitü anabilim dalı kurulu kararı ile enstitüye teslim eder. Enstitü söz konusu teze ilişkin intihal yazılım programı raporunu alarak danışmana ve jüri üyelerine gönderir. Rapordaki verilerde gerçek bir intihalin tespiti halinde gerekçesi ile birlikte karar verilmek üzere tez enstitü yönetim kuruluna gönderilir. İntihal raporundaki benzerlik oranı Senato tarafından belirlenir.

(3) Öğrencinin tezinin sonuçlanabilmesi için en az 3 tez izleme komitesi raporu sunulması gerekir.

(4) Doktora tez jürisi, danışman ve enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile atanır. Jüri, üçü öğrencinin tez izleme komitesinde yer alan öğretim üyeleri ve en az ikisi Üniversite dışından olmak üzere danışman dâhil beş öğretim üyesinden oluşur. Ayrıca en az biri Üniversite dışından olmak üzere, iki de yedek öğretim üyesi belirlenir. Danışmanın oy hakkı olup olmadığı hususunda enstitü yönetim kurulu karar verir. Danışmanın oy hakkı olmaması durumunda jüri altı öğretim üyesinden oluşur. Ayrıca ikinci tez danışmanı oy hakkı olmaksızın jüride yer alabilir.

(5) Jüri üyeleri, söz konusu tezin kendilerine teslim edildiği tarihten itibaren on günden az, otuz günden çok olmamak üzere toplanarak öğrenciyi tez savunmasına alır. Tez savunma sınavı, tez çalışmasının sunumu ve bunu izleyen soru-cevap bölümünden oluşur. Tez savunma toplantıları öğretim elemanları, lisansüstü öğrenciler ve alanın uzmanlarından oluşan dinleyicilerin katılımına açık olarak yapılır.

(6) Tez sınavının tamamlanmasından sonra jüri dinleyicilere kapalı olarak, tez hakkında salt çoğunlukla kabul, ret veya düzeltme kararı verir. Tezi kabul edilen öğrenciler başarılı olarak değerlendirilir. Bu yazıya kişisel raporlar ve ortak rapor eklenir. Bu karar, enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı tarafından tez sınavını izleyen üç iş günü içinde enstitüye tutanakla bildirilir. Tezi başarısız bulunarak reddedilen öğrencinin ilişiği kesilir. Tezi hakkında düzeltme kararı verilen öğrenci en geç altı ay içinde gerekli düzeltmeleri yaparak tezini aynı jüri önünde yeniden savunur. Bu savunmada da başarısız bulunan öğrencinin ilişiği kesilir.

(7) Lisans derecesi ile doktoraya kabul edilmiş ve tezi reddedilen öğrencinin talepte bulunması ve aynı adlı veya yönetim kurulunca uygun görülecek benzer bir tezsiz yüksek lisans programının enstitü bünyesinde yer alması halinde; tezsiz yüksek lisans programının ders kredi yükü, dönem projesi ve benzeri gereklerini yerine getirmiş olmak kaydıyla, kendisine tezsiz yüksek lisans diploması verilebilir.

Doktora diploması

MADDE 25 – (1) Tez çalışmasını tamamlayan öğrenci, tezin sekiz nüshasını danışmanına teslim eder. Danışman, tezin yazım kurallarına uygunluğu yönünden yazılı olarak belirttiği görüşü ile tezin nüshalarını anabilim/bilim dalı başkanlığı aracılığıyla enstitüye gönderir.

(2) Tez savunmasında başarılı olmak ve diğer koşulları da sağlamak kaydıyla doktora tezinin ciltlenmiş en az sekiz kopyasını tez sınavına giriş tarihinden itibaren bir ay içinde enstitüye teslim eden ve tezi şekil yönünden uygun bulunan öğrenci doktora diploması almaya hak kazanır. Enstitü yönetim kurulu başvuru üzerine teslim süresini en fazla bir ay daha uzatabilir. Bu koşulları yerine getirmeyen öğrenci koşulları yerine getirinceye kadar diplomasını alamaz, öğrencilik haklarından yararlanamaz ve azami süresinin dolması halinde ilişiği kesilir.

(3) Doktora diploması üzerinde enstitü anabilim/anasanat dalındaki programın Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanmış adı bulunur. Mezuniyet tarihi, tezin sınav jüri komisyonu tarafından imzalı nüshasının teslim edildiği tarihtir.

(4) İlgili enstitü tarafından tezin tesliminden itibaren üç ay içinde doktora tezinin bir kopyası elektronik ortamda, bilimsel araştırma ve faaliyetlerin hizmetine sunulmak üzere Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına gönderilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Sanatta Yeterlik Programı

Genel esaslar

MADDE 26 – (1) Sanatta yeterlik çalışması, özgün bir sanat eserinin ortaya konulmasını, müzik ve sahne sanatlarında ise üstün bir uygulama ve yaratıcılığı amaçlayan doktora eşdeğeri bir yükseköğretim programıdır.

(2) Sanatta yeterlik programı tezli yüksek lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için toplam yirmi bir krediden ve bir eğitim-öğretim dönemi 60 AKTS’den az olmamak koşuluyla en az yedi ders, uygulamalar ile tez, sergi, proje, resital, konser, temsil gibi çalışmalar olmak üzere en az 240 AKTS kredisinden oluşur. Lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için de en az kırk iki kredilik on dört ders, uygulamalar ile tez, sergi, proje, resital, konser, temsil gibi çalışmalar olmak üzere en az 300 AKTS kredisinden oluşur.

(3) Lisansüstü dersler, enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile diğer yükseköğretim kurumlarında verilmekte olan ve Üniversitenin herhangi bir lisansüstü programında olmayan derslerden yüksek lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için en fazla iki, lisans derecesiyle kabul edilmiş öğrenciler için en fazla dört ders seçilebilir.

Başvuru ve kabul

MADDE 27 – (1) Sanatta yeterlik çalışmasına başvurabilmek için adayların lisans veya yüksek lisans diplomasına sahip olmaları ve güzel sanatlar fakülteleri ile konservatuvar mezunları ile diğer fakültelerin eşdeğer programlarından mezun olanların haricinde yüksek lisans derecesiyle başvuran adayların ALES sözel puan türünde en az 55, lisans derecesiyle başvuran adayların ise ALES sözel puan türünde en az 80 puana sahip olmaları gerekir.

(2) Lisans derecesiyle sanatta yeterlik programına başvuranların lisans mezuniyet not ortalamalarının 4 üzerinden en az 3 veya muadili bir puan olması gerekir. Sanatta yeterlik programına başvuracak olanların sanatta yeterlik programlarına kabulünde, ALES puanı, yüksek lisans not ortalaması ile mülakat/yetenek sınavı/portfolyo incelemesi sonucu da değerlendirilebilir. Bu değerlendirmeye ilişkin hususlar ile başvuru için adayların sağlaması gereken referans mektubu, neden sanatta yeterlik yapmak istediğini belirten kompozisyon, uluslararası standart sınavlar ve benzeri diğer hususlar Senato tarafından belirlenir.

(3) Sanatta yeterlik programına öğrenci kabulünde, anadilleri dışında Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen merkezî yabancı dil sınavları ile eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından en az 55 puan veya ÖSYM tarafından eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından bu puan muadili bir puan alınması zorunludur.

(4) Sanatta yeterlik sınavında ALES standart puanının %50’si Üniversitelerarası Kurul tarafından geçerli sayılan dil sınavlarından alınan puanın %10’u, yetenek değerlendirmesi, portfolyo incelemesi sonucunun %20’si, mülakat ve yazılı puanının %10’u ve lisans not ortalamasının % 5’i ve yüksek lisans not ortalamasının %5’i, lisans diploması ile başvuran adaylar için ise lisans not ortalamasının % 10’u alınarak hesaplanan başarı puanı, 100 üzerinden 60 ve üzerinde olan adaylar başarılı sayılır. Ancak kazanan aday sayısının ilan edilen kontenjandan fazla olması durumunda daha yüksek puan alan adaylar başarılı sayılır. Puanların eşitliği halinde ALES puanı yüksek olan adaylar başarılı olarak kabul edilir. Üniversite yalnız ALES puanı ile de öğrenci kabul edebilir. ALES’e eşdeğer kabul edilen ve Yükseköğretim Kurulunca ilan edilen eşdeğer puanlar, her bir üniversitenin Senato kararları ile yükseltilebilir. Ancak enstitülerdeki, güzel sanatlar fakülteleri ile konservatuvarlara ilişkin anabilim/anasanat dallarına öğrenci kabulünde birinci fıkra hükümleri uygulanır.

Süre

MADDE 28 – (1) Sanatta yeterlik programını tamamlama süresi, bilimsel hazırlıkta geçen süre hariç yüksek lisans derecesi ile kabul edilenler için kayıt olduğu programa ilişkin derslerin verildiği dönemden başlamak üzere, her dönem için kayıt yaptırıp yaptırmadığına bakılmaksızın sekiz yarıyıl olup azami tamamlama süresi on iki yarıyıl, lisans derecesi ile kabul edilenler için on yarıyıl olup azami tamamlama süresi on dört yarıyıldır.

(2) Sanatta yeterlik programı için gerekli kredili dersleri başarıyla tamamlamanın azami süresi tezli yüksek lisans derecesi ile kabul edilenler için dört yarıyıl, lisans derecesi ile kabul edilenler için altı yarıyıldır. Bu süre içinde kredili derslerini başarıyla tamamlayamayan veya öngörülen en az genel not ortalamasını sağlayamayan öğrencinin Üniversite ile ilişiği kesilir.

(3) Kredili derslerini ve uygulamalarını başarı ile bitiren, ancak tez, sergi, proje, resital, konser, temsil gibi çalışmalarını birinci fıkrada belirtilen azami on iki yarıyıl veya on dört yarıyıl sonuna kadar tamamlayamayan öğrencinin ilişiği kesilir.

(4) Lisans derecesi ile sanatta yeterlik programına başvurmuş öğrencilerden gerekli kredi yükü, proje ve benzeri diğer şartları yerine getirmiş olmaları kaydıyla sanatta yeterlik tezinde başarılı olamayanlara talepleri halinde tezsiz yüksek lisans diploması verilir.

Danışman atanması

MADDE 29 – (1) Enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı, her öğrenci için danışmanlık yapacak kendi üniversite kadrosunda bulunan, ders ve uygulama seçimi ile tez, sergi, proje, resital, konser, temsil gibi çalışmaların yürütülmesi için bir danışman ile danışman ve öğrencinin birlikte belirleyeceği tez, sergi, proje, resital, konser, temsil gibi çalışmaların konusunu ve başlığını enstitüye önerir, bu öneri enstitü yönetim kurulu kararı ile kesinleşir. Danışmanın öğrencinin programı içinde ne zaman atanacağı Senato tarafından belirlenir. Ancak danışmanın, en geç ikinci yarıyılın sonuna kadar atanması zorunludur. Sanatta yeterlik çalışmasının niteliğinin birden fazla tez danışmanı gerektirdiği durumlarda ikinci tez danışmanı atanabilir. Sanatta yeterlik programlarında tez, sergi, proje, resital, konser, temsil gibi çalışmalar yönetilebilmesi için, başarıyla tamamlanmış en az bir yüksek lisans tezi yönetmiş olmak gerekir. İkinci tez danışmanı Üniversite kadrosu dışından da doktora/sanatta yeterlik derecesine sahip kişilerden olabilir.

(2) Danışman, nitelikleri Senato tarafından belirlenen öğretim üyeleri ile doktora/sanatta yeterlik derecesine sahip öğretim görevlileri arasından seçilir.

Sanatta yeterlik çalışmasının sonuçlanması

MADDE 30 – (1) Tez hazırlayan öğrenci elde ettiği sonuçları, sergi, proje, resital, konser, temsil gibi çalışmasını açıklayan ve belgeleyen metni Senato tarafından kabul edilen yazım kurallarına uygun biçimde yazarak, tez, sergi, proje, resital, konser, temsil gibi çalışmalarını jüri önünde sözlü olarak savunur.

(2) Sanatta yeterlik çalışmasının savunmasından önce ve düzeltme verilen tez ve çalışmalarda ise düzeltme ile birlikte öğrenci tezini/çalışmasını tamamlayarak danışmanına sunar. Danışman tezin savunulabilir olduğuna ilişkin görüşü ile birlikte tezi enstitü anabilim dalı kurul kararı ile enstitüye teslim eder. Enstitü söz konusu teze ilişkin intihal yazılım programı raporunu alarak danışmana ve jüri üyelerine gönderir. Rapordaki verilerde gerçek bir intihalin tespiti halinde gerekçesi ile birlikte karar verilmek üzere tez enstitü yönetim kuruluna gönderilir.

(3) Sanatta yeterlik çalışmasını tamamlayan öğrenci, tezin istenen sayıda nüshasını danışmanına teslim eder. Danışman, tezin yazım kurallarına uygunluğu yönünden görüşünü yazılı olarak belirtir ve tezleri anabilim/anasanat dalı başkanlığı aracılığıyla enstitüye gönderir.

(4) Sanatta yeterlik jürisi, danışman ve enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile atanır. Jüri, en az ikisi Üniversite dışından öğretim üyesi olmak üzere danışman dâhil beş kişiden oluşur. Danışmanın oy hakkı olup olmadığı hususunda ilgili yönetim kurulu karar verir. Danışmanın oy hakkı olmaması durumunda jüri altı kişiden oluşur. Ayrıca ikinci tez danışmanı oy hakkı olmaksızın jüride yer alabilir.

(5) Jüri üyeleri, söz konusu tezin veya metnin kendilerine teslim edildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde toplanarak öğrenciyi sınava alır. Sınav, sanatta yeterlik çalışmasının sunumu ve bunu izleyen soru-cevap bölümünden oluşur. Sınav öğretim elemanları, lisansüstü öğrenciler ve alanın uzmanlarından oluşan dinleyicilerin katılımına açık olarak yapılır.

(6) Sınavın tamamlanmasından sonra jüri, dinleyicilere kapalı olarak, öğrencinin tez, sergi, proje, resital, konser, temsil gibi sanatta yeterlik çalışması hakkında salt çoğunlukla kabul, ret veya düzeltme kararı verir. Tezi ve sanatta yeterlik çalışması kabul edilen öğrenciler başarılı olarak değerlendirilir. Bu karar, enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı tarafından sınavı izleyen üç gün içinde enstitüye tutanakla bildirilir. Tezi ve sanatta yeterlik çalışması başarısız bulunarak reddedilen öğrencinin ilişiği kesilir. Sanatta yeterlik çalışması hakkında düzeltme kararı verilen öğrenci en geç altı ay içinde gerekli düzeltmeleri yaparak tez, sergi, proje, resital, konser, temsil gibi sanatta yeterlik çalışmasını aynı jüri önünde yeniden savunur. Bu savunma sonunda da başarısız bulunarak sanatta yeterlik çalışması kabul edilmeyen öğrencinin ilişiği kesilir. Lisans derecesi ile sanatta yeterlik programına kabul edilmiş olanlardan tez, sergi, proje, resital, konser, temsil gibi sanatta yeterlik çalışması başarılı olamayanlar için talepleri halinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun olması halinde tezsiz yüksek lisans diploması verilebilir.

Sanatta yeterlik diploması

MADDE 31 – (1) Sanatta yeterlik çalışmasında başarılı olan öğrenciye, diğer koşulları da sağlamak kaydıyla Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanan sanat dalının özelliğine göre alanı belirleyen bir diploma verilir. Mezuniyet tarihi, tezin sınav jüri komisyonu tarafından imzalı nüshasının teslim edildiği tarihtir.

(2) Tez savunmasında başarılı olmak ve diğer koşulları da sağlamak kaydıyla sanatta yeterlik tezinin ciltlenmiş en az üç kopyasını tez sınavına giriş tarihinden itibaren bir ay içinde enstitüye teslim eden ve tezi şekil yönünden uygun bulunan öğrenci sanatta yeterlik diploması almaya hak kazanır. Enstitü yönetim kurulu başvuru üzerine teslim süresini en fazla bir ay daha uzatabilir. Bu koşulları yerine getirmeyen öğrenci koşulları yerine getirinceye kadar diplomasını alamaz, öğrencilik haklarından yararlanamaz ve azami süresinin dolması halinde ilişiği kesilir.

(3) Enstitü tarafından tezin tesliminden itibaren üç ay içinde sanatta yeterlik tezinin bir kopyası elektronik ortamda, bilimsel araştırma ve faaliyetlerin hizmetine sunulmak üzere Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına gönderilir.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Bilimsel hazırlık programına öğrenci kabulü

MADDE 32 – (1) Yüksek lisans ve doktora programlarına kabul edilen öğrencilerden lisans veya yüksek lisans derecesini kabul edildikleri yüksek lisans veya doktora programından farklı alanlarda almış olanlar ile lisans veya yüksek lisans derecesini kabul edildikleri yükseköğretim kurumu dışındaki yükseköğretim kurumlarından almış olan yüksek lisans veya doktora programı adayları için eksikliklerini gidermek amacıyla bilimsel hazırlık programı uygulanabilir. Hazırlık programında alınacak dersler anabilim/anasanat dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile belirlenir.

(2) Bilimsel hazırlık programında alınması zorunlu dersler, ilgili lisansüstü programını tamamlamak için gerekli görülen derslerin yerine geçmez. Ancak bilimsel hazırlık programındaki bir öğrenci, bilimsel hazırlık derslerinin yanı sıra ilgili enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulu onayı ile lisansüstü programa yönelik olan seçmeli derslerden her yarıyıl en fazla 2 ders alabilir. Bu şekilde alınan ve başarılı olunan dersler, bilimsel hazırlık programını tamamladıktan sonra kabul edilmiş olduğu lisansüstü program derslerinden sayılarak öğrencinin intibakı yapılır.

(3) Bilimsel hazırlık programında alınan dersler, yüksek lisans için lisans; doktora için yüksek lisans ve/veya lisans derslerinden seçilir. Bilimsel hazırlık programı öğrencisi, 2 yarıyıl içinde ilgili enstitü anabilim dalı başkanlığının önerisi ve enstitü yönetim kurulunun onayıyla en az 4, en çok 8 derslik bilimsel hazırlık programı derslerini almak ve başarmak zorundadır. Bilimsel hazırlık programı dersleri, lisansüstü programı tamamlamak için gerekli olan derslerin ve kredilerin yerine sayılmaz ve başarı notları genel not ortalamasına katılmaz.

(4) Bilimsel hazırlık programı ile ilgili devam, ders sınavları, ders notları, derslerden başarılı sayılma koşulları, ders tekrarı, kayıt silme ve diğer esaslar yüksek lisans ve doktora programlarında uygulanan esaslara göre yapılır.

(5) Bilimsel hazırlık programında geçirilecek süre en çok iki yarıyıldır. Yaz öğretimi bu süreye dâhil edilmez. Bu süre dönem izinleri dışında uzatılamaz ve süre sonunda başarılı olamayan öğrencinin ilişiği kesilir. Bu programda geçirilen süre yüksek lisans veya doktora programı sürelerine dâhil edilmez.

(6) Bilimsel hazırlık programı için bir takvim yılı içinde iki yarıyıl ders açılır. Öğrenci bir yarıyılda alıp başaramadığı dersi, ertesi yarıyılda ders açılmış ise tekrar edebilir. Yaz yarıyılı açılmış ise bu yarıyılda öğrenci, ancak başarılı olamadığı dersleri alabilir. Yaz yarıyılı açılamayacak ise tekrar edilemeyen dersler için bir bütünleme hakkı tanınır. Öğrenci, bütünleme veya tekrar hakkından birini tercih edebilir. Bilimsel hazırlık programında alınan derslerden başarılı olamayan öğrenci aynı dersleri almakla yükümlüdür.

Özel öğrenci kabulü

MADDE 33 – (1) Bir yükseköğretim kurumu mezunu veya öğrencisi olup, belirli bir konuda bilgisini artırmak isteyenler, enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının olumlu görüşü ve enstitü yönetim kurulu onayı ile lisansüstü derslere özel öğrenci olarak kabul edilebilir.

(2) Özel öğrenciler, devam ettikleri derslerde, kayıtlı normal öğrencilerin uyması gereken usul ve esaslara uymak zorundadır.

(3) Özel öğrenci, her yarıyıl normal bir öğrenci kadar ders alabilir.

(4) Derslerini başaran öğrencilere, talep etmeleri halinde, Enstitü müdürlüğünce durumlarını belirten bir not döküm belgesi verilebilir.

(5) Özel öğrencilik statüsünde ders alınabilmesi için, örgün öğretime kayıtlı en az bir öğrencinin bulunması gerekir.

(6) Lisansüstü programa kabul edilen öğrencilerin özel öğrenci olarak aldığı ve başarılı olduğu derslerin muafiyet işlemlerinde, muafiyet verilen dersler ilgili lisansüstü eğitiminde verilen derslerin %50’sini geçmemek koşulu ile öğrencinin başvurusu, enstitü anabilim dalı kurulu önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararı ile muaf sayılabilir.

(7) Bir yüksek lisans, doktora ya da sanatta yeterlik programına kayıtlı olan öğrenciler, diğer yükseköğretim kurumlarındaki lisansüstü derslere kayıtlı olduğu enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığının onayı ile özel öğrenci olarak kabul edilebilir. Lisansüstü derslere kabul edilen öğrencilerin özel öğrenci olarak aldığı ve başarılı olduğu derslerin muafiyet işlemleri kayıtlı olduğu enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı tarafından yürütülür. Özel öğrenci kabul koşulları ve bu konudaki diğer hükümler Senato tarafından belirlenir.

Yatay geçiş yoluyla öğrenci kabulü

MADDE 34 – (1) Üniversite içindeki başka bir enstitü anabilim/anasanat dalında veya başka bir yükseköğretim kurumunun lisansüstü programında en az bir yarıyılı tamamlamış olan başarılı öğrenci, lisansüstü programlara yatay geçiş yoluyla kabul edilebilir. Yatay geçişle ilgili esaslar Senato tarafından belirlenir.

Lisansüstü programlara kayıt

MADDE 35 – (1) Enstitüye girmeye hak kazanan adaylar kesin kayıtlarını, her yarıyıl başında akademik takvimde belirtilen tarihlerde yaptırmak zorundadır.

(2) Belirlenen süre içinde mazeret belirtmeyerek kaydını yaptırmayan veya bildirdiği mazereti enstitü yönetim kurulu tarafından kabul edilmeyen öğrenciler, o yarıyıldaki öğretim programlarına katılamaz ve bu süreyi kullanmış sayılırlar. Mazereti enstitü yönetim kurulunca kabul edildiği takdirde öğrenci, öğretimin başladığı ilk iki hafta içinde kaydını yaptırabilir.

(3) Öğrenci danışmanının ve enstitü anabilim dalı başkanlığının bilgisi dâhilinde o yarıyıl için aldığı derslerin bazılarını dersler başladıktan en çok iki hafta içinde programdan çıkarabilir veya programa ekleyebilir.

Programlar

MADDE 36 – (1) Enstitü, Yükseköğretim Kurulunca belirlenip onaylanan dallarda ve düzeylerde lisansüstü programlar yürütür. Enstitüde, ilgili anabilim dallarının başvurusu, Enstitü Kurulunun görüşü, Senatonun kabulü ve Yükseköğretim Kurulunun onayı ile yeni programlar açılabilir.

(2) Lisansüstü programların düzenlenip yürütülmesinde anabilim/anasanat dalı bütünlüğü esas alınır. Ancak, öğrencilerin farklı alanlarda ders seçimine de olanak sağlanır.

(3) Enstitü anabilim/anasanat dallarındaki lisansüstü öğretim planları, lisansüstü programdan mezun olunabilmesi için alınması gereken zorunlu/seçmeli dersler, tez, seminer ve benzeri çalışmaları ile kredi toplamlarıdır. Bu öğretim planları üniversite Senatoları tarafından kararlaştırılan asgari muhtevaya uymak şartı ile enstitü kurulunda görüşülerek onaylanır.

(4) Lisansüstü programların kredi veya Yükseköğretim Kurulu tarafından ilgili programın yer aldığı diploma düzeyi ve alan için Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesine göre belirlenen kredi aralığı ve öğrencilerin çalışma saati göz önünde tutularak Senato tarafından belirlenen AKTS kredisine göre oluşturulmasında aşağıdaki hususlar dikkate alınır:

a) Bir lisansüstü dersin yarıyıl kredi değeri, bir yarıyıl devam eden dersin haftalık teorik ders saatinin tamamı ile haftalık uygulama veya laboratuvar saatinin yarısının toplamıdır.

b) İlgili diploma programını bitiren öğrencinin kazanacağı bilgi, beceri ve yetkinliklere o dersin katkısını ifade eden öğrenim kazanımları ile açıkça belirlenmiş teorik veya uygulamalı ders saatleri ve öğrenciler için öngörülen diğer faaliyetler için gerekli çalışma saatleri de göz önünde bulundurularak Senato tarafından belirlenen ilkeler çerçevesinde AKTS ders kredileri hesaplanır.

(5) Enstitünün yurt içi ve yurt dışındaki diğer yükseköğretim, araştırma kurum ve kuruluşlarıyla ortak program yürütmesine ve işbirliğine Senato karar verir.

(6) Öğrencinin herhangi bir yarıyıldan sonra programına devam edebilmesi ve kayıtlı olduğu programdan mezun olabilmesi için gerekli ek başarı koşulları Senato tarafından belirlenebilir.

Ders açma

MADDE 37 – (1) Bir yarıyılda hangi lisansüstü derslerin açılacağı ve bu derslerin hangi öğretim üyeleri tarafından verileceği, ilgili enstitü anabilim/anasanat dalları başkanlıklarının önerileri üzerine enstitü yönetim kurulu tarafından yarıyıl başında duyurulur.

(2) Anabilim dalının açılmasını istediği dersler, her yarıyılda dersler başlamadan en az iki hafta önce enstitüye bildirilir. Süresi içinde bildirilmeyen dersler açılmaz ve açılmayan derslere öğrenci kaydedilemez.

(3) Yükseköğretim programındaki lisansüstü dersler, sadece öğretim üyeleri tarafından verilir.

(4) Bir öğretim üyesi, bir yarıyılda lisansüstü eğitim programları çerçevesinde en fazla 3 adet ders açabilir.

(5) Bir öğrenci lisansüstü programlarda almakla yükümlü olduğu derslerden en fazla 3 tanesini aynı öğretim üyesinden alabilir.

(6) Bilimsel araştırma teknikleri ile araştırma ve yayın etiği konularını içeren en az bir dersin lisansüstü eğitim sırasında verilmesi zorunludur.

(7) Öğrencinin tekrar etmesi gereken dersin veya derslerin sonraki yarıyılda açılmaması halinde, enstitü anabilim dalı başkanlığı önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararı ile başka derse kayıt yapabilir.

(8) Enstitü kurulu tarafından onaylanan dersler içinden hangilerinin öğrencilerin ders programlarında yer alacağına, öğrenci ile birlikte öğrencinin danışmanı karar verir. Danışmanlık görevi tez danışmanı atanıncaya kadar, enstitü anabilim/anasanat dalı başkanı veya program koordinatörü/başkanı tarafından yapılır.

(9) İlgili dönemde öğrencinin almış olduğu seminer/dönem projesi dersinin jüri üyeleri enstitü anabilim dalı başkanlığınca önerilir. Jüri, 3 kişiden oluşur. Seminerin/dönem projesinin konusu, sınav yeri, saati ve önerilen jüri üyeleri en az bir hafta önceden enstitüye bildirilir. Sınav katılımcılara açık yapılır.

Devam mecburiyeti

MADDE 38 – (1) Öğrenci; aldığı derslerin en az %70’ine, uygulamalı derslerin ise en az %80’ine katıldığı, proje, ödev, seminer, uygulama ve benzeri çalışmaların süresi içinde ve başarılı olarak tamamladığı takdirde kaydolduğu dersin bir genel sınavına girebilir.

Sınavlar

MADDE 39 – (1) Enstitü anabilim dalı başkanlıkları tarafından hazırlanan sınav programları, sınav dönemi başlamadan en az bir hafta önce ilân edilir. Sınavlar, programda gösterilen gün, saat ve yerde yapılır. Sınavlar her yarıyıl akademik takvimde belirtilen tarihlerde yapılır.

(2) Her ders için en az bir ara sınav ve dönem sonu sınavı yazılı olarak yapılır.

(3) Enstitü anabilim dalı başkanı sınavların düzenli bir şekilde yürütülebilmesini sağlar. Sınavlar sorumlu öğretim elemanı tarafından yapılır.

(4) Öğrenci, sınav sonucuna enstitü müdürlüğü nezdinde sınav sonuçlarının ilanından itibaren en geç bir hafta içinde itiraz edebilir. İtiraz edilen sınav evrakı, ders sorumlusu tarafından incelenir. Maddî hata varsa, Enstitü anabilim dalı başkanı ve enstitü müdürünün onayı ile düzeltilebilir. Ara ve dönem sonu sınavlarından herhangi birine, Senatoca belirlenmiş haklı ve geçerli nedenlerle katılamayan öğrenciler için, enstitü yönetim kurulu kararı ile mazeret sınavı yapılır.

(5) Yeterlik, seviye tespit veya ders başarılarını ölçen tüm sınavlar, kâğıt ortamında ve tüm adaylara eş zamanlı olarak yapılabileceği gibi alan ve zorluk düzeyine göre tasnif edilerek güvenli biçimde saklanan bir soru bankasından, her bir adaya farklı zamanlarda farklı soru sorulmasına izin verecek şekilde elektronik ortamda da yapılabilir. Sınavlarda sorulacak soruların hazırlanması, soru bankasının oluşturulması ve şifrelenmesi, sınav sorularının kâğıt ortamında veya elektronik ortamda saklanması ile sınav güvenliğinin sağlanmasına ilişkin hususlar Yükseköğretim Kurulu tarafından tespit edilen usuller çerçevesinde belirlenir.

Değerlendirme

MADDE 40 – (1) Öğrencinin almış olduğu derslere ilişkin başarı kriterleri Senato tarafından belirlenir.

Kayıt dondurma

MADDE 41 – (1) Lisansüstü öğrencileri; belgelemek şartıyla, aşağıdaki nedenlerle, enstitü yönetim kurulu kararı ile izledikleri programlardan bir defaya mahsus olmak üzere, bilimsel hazırlık programı ve tezsiz yüksek lisansta bir yarıyıl, tezli yüksek lisansta iki yarıyıl, doktorada dört yarıyıl; askerlik, tutukluluk ve mahkûmiyet durumlarında ise bu hallerin süresi kadardır.

a) Meslekleri ve lisansüstü çalışmaları ile ilgili olarak öğretim amacı ile süreli olarak yurt dışında veya aynı amaçla süreli olarak yurt içi kuruluşta görevlendirilmesi.

b) Zorunlu olarak askere gitmesi.

c) Sağlık kuruluşlarından alınan sağlık raporu ile belgelenmiş bulunan sağlıkla ilgili mazeretlerinin olması.

ç) Mahallin en büyük mülki amirince verilecek bir belge ile belgelenmiş olması koşulu ile doğal afetler nedeniyle öğrencinin öğrenimine ara vermek zorunda kalmış olması.

d) Birinci derecede yakınının hastalığı veya ölümü.

e) Tutukluluk hali.

f) 2547 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (2) numaralı alt bendinin üçüncü paragrafı uyarınca öğretimin aksaması sonucunu doğuracak olaylar dolayısıyla öğrenime Yükseköğretim Kurulu kararı ile ara verilmesi.

g) Kesinleşmiş bir mahkumiyet hali veya 18/8/2012 tarihli ve 28388 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği hükümlerine göre yükseköğretim kurumundan süreli uzaklaştırma veya çıkarma cezası dışındaki hallerin bulunması.

ğ) Enstitü Yönetim Kurulunun kabul edeceği diğer hallerin ortaya çıkması.

h) Öğrenim süresinin hesaplanmasında kayıt dondurma süreleri dikkate alınmaz; ancak Üniversiteden uzaklaştırma cezası alan öğrencilerin cezalı geçirdikleri süreler öğrenim süresine dâhil edilir.

(2) Yabancı dil öğrenmek amacıyla kayıt dondurarak yurt dışına giden öğrencilerin dil eğitimi aldığına dair belgelerle yurt dışına giriş ve çıkış tarihlerini gösteren pasaport kayıtlarını ilgili enstitüye ibraz etmeleri halinde bu süreler azami öğrenim sürelerine eklenmez.

Ders telafisi

MADDE 42 – (1) Enstitü bünyesindeki derslerin ilgili öğretim elemanlarının geçici görev, sevk, rapor ve izinli olmaları gibi nedenlerle haftalık ders programında belirtilen gün, saat ve yerde ders verme görevlerini yerine getirememeleri halinde Senato tarafından belirlenen kriterlere göre telafileri yapılabilir.

Diğer hükümler

MADDE 43 – (1) Yüksek lisans ve doktora programları ile sanatta yeterlik çalışmasına, hangi lisans ve yüksek lisans programlarından mezun olanların başvurabileceği, Senato tarafından belirlenir.

(2) Yabancı uyruklu adaylarla lisans eğitiminin tamamını yurt dışında tamamlayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı adayların lisansüstü programlara kabulüne ilişkin usul ve esaslar, Senato tarafından belirlenir.

(3) Bir öğretim üyesi tezsiz yüksek lisans programlarında 12, tezli yüksek lisans ve doktora programlarında ise toplamda en fazla 12 öğrenciye danışmanlık yapabilir. Enstitü anabilim dalı başkanı sınırlamadan muaftır. Hali hazırda üzerinde 12’den fazla danışmanlık bulunan öğretim üyeleri, söz konusu sayı, belirtilen üst sınırın altına düşene kadar yeni danışmanlık alamazlar.

(4) Yükseköğretim Kurulu tarafından açılmasına izin verilen lisansüstü programlar Rektörlüğün bulunduğu il dışında sürdürülemez.

(5) Öğretmen yetiştirme alanlarındaki lisansüstü programlara kabul, değerlendirme ve verilecek diplomalara ilişkin usul ve esaslar ile bu programların asgari müşterek dersleri ve uygulamalarına ilişkin esaslar, gerekli hallerde Milli Eğitim Bakanlığının görüşü alınarak Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda yapılır.

(6) Tezsiz yüksek lisans programları hariç, aynı anda birden fazla lisansüstü programa kayıt yaptırılamaz ve devam edilemez.

(7) Lisansüstü program kontenjanları, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen lisansüstü programlarda görev alabilecek öğretim üyesi sayısı ve mevcut öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı dikkate alınarak, tezli yüksek lisans ve doktora programları için öğretim üyesi başına düşen tez danışmanlığı en fazla 14, tezsiz yüksek lisans programları için ise tezli yüksek lisans ve doktora programları hariç en fazla 16 öğrenci düşecek şekilde belirlenir. Ancak, Yükseköğretim Kurulu ile yapılan protokol dahilinde ve üniversite sanayi işbirliği çerçevesinde yürütülen lisansüstü programlar için bu kontenjan %50’ye kadar artırılabilir.

Hüküm bulunmayan haller

MADDE 44 – (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hâllerde; ilgili mevzuat hükümleri ile Yükseköğretim Kurulu, Senato ve ilgili birimlerin yönetim kurulu kararları uygulanır.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 45 – (1) 6/12/2016 tarihli ve 29910 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Munzur Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 2020-2021 eğitim-öğretim yılından önce lisansüstü programlara özel öğrenci olarak kabul edilen öğrencilere 33 üncü maddenin birinci fıkrası, 2020-2021 eğitim-öğretim yılından itibaren ise 33 üncü maddenin yedinci fıkrası uygulanır.

(2) 2020-2021 eğitim-öğretim yılından önce 43 üncü maddenin üçüncü fıkrası, 2020-2021 eğitim-öğretim yılından itibaren ise 43 üncü maddenin yedinci fıkrası uygulanır.

Yürürlük

MADDE 46 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 47 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Munzur Üniversitesi Rektörü yürütür.

Munzur Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği

İbn Haldun Üniversitesi Tasarruf Finansman Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

Ankara'da iki ayrı FETÖ soruşturması; 16 gözaltı kararı

İstanbul Barosu Seçim Hukuku ve Seçim Güvenliği Eğitimleri başladı

Adıyaman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği

Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

Yatırım Tahkimi Yargılamasında Karşılaşılan Sorunlar, Yatırım Mahkemesi