Resmi Gazete'de yayımlandı; Reyting ölçümlerine yeni düzenleme

Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca (RTÜK) hazırlanan "Yayın Hizmetlerinin İzlenme ve Dinlenme Oranı Ölçümlerinin Yapılmasına ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlandı.

Yapılan düzenlemeyle, yayın hizmetlerinde "rating" ölçümleri olarak da bilinen, izlenme ve dinlenme oranı ölçümlerinin yapılmasına, denetlenmesine ilişkin usul ve esaslarla bu usul ve esaslara uymayan şirket ve kuruluşlara uygulanacak müeyyideleri belirleyen yönetmeliğe yeni tanımlar eklendi.

Bu kapsamda reyting, "belirli bir zaman diliminde belirli bir yayın hizmetini alan izleyici/dinleyicilerin panel büyüklüğüne ya da ölçüm sonuçlarının üretildiği örneklem büyüklüğüne oranı" olarak tanımlandı.

Yönetmeliğe eklenen yeni tanımla "abone", "izlenme veya dinlenme oranı ölçüm faaliyetinden organizasyonel yapı ile yapılacak belirli bir anlaşma/sözleşme kapsamında faydalanan gerçek veya tüzel kişi" olarak ifade edildi.

Ayrıca reyting ölçümlerinde "aktif ölçüm yöntemi" olarak adlandırılan "panel kurmanın zorunlu olmadığı bireylerin ölçümde sorulan soruları cevaplamak, verilen soru formlarını doldurmak gibi aktif faaliyetlerde bulunduğu günlük ve gün sonrası hatırlama gibi yöntemler" de yönetmelikte yer aldı.

‘On bin nüfus düzenlemesi'

Reyting ölçümünün temelini teşkil edecek evren, yerleşim yeri en büyük alt sınırı on bin olacak şekilde, araştırma kapsamındaki tüm yerleşim yerlerinde yaşayan hane halklarını kapsayacak.

Bu evrene yönelik olarak en fazla 2 yılda bir veri tabanı araştırmasının tamamı güncellenecek. Bununla birlikte, ihtiyaç duyulması halinde Üst Kurula başvurularak evrenin belli bir bölgesine yönelik kısmi veri tabanı araştırması da yapılabilecek.

Panel tasarımı uygulamasında veya ölçüm sonuçlarının üretileceği örneklemde, yerleşim yeri en büyük alt sınırı on bin olacak şekilde araştırma kapsamındaki tüm yerleşim yerlerinde yaşayan; izlenme ölçümlerinde 5 yaş ve üstü, dinlenme ölçümlerinde 12 yaş ve üstü nüfus esas alınacak. Paneldeki haneler veya bireyler, panelde en fazla 7 yıl kalacak şekilde, her yıl en az yüzde 15'i panel yenilenme oranında düzenlenecek.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulundan:

YAYIN HİZMETLERİNİN İZLENME VE DİNLENME ORANI ÖLÇÜMLERİNİN

YAPILMASINA VE DENETLENMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK

YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 17/10/2012 tarihli ve 28444 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yayın Hizmetlerinin İzlenme ve Dinlenme Oranı Ölçümlerinin Yapılmasına ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (c), (g), (ı), (i), (k) ve (m) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiştir.

“a) Araştırma şirketi: Organizasyonel yapı tarafından izlenme/dinlenme oranı ölçümlerinin yaptırıldığı tüzel kişiyi,”

“c) İzlenme/dinlenme oranı (rating): Belirli bir zaman diliminde belirli bir yayın hizmetini alan izleyici/dinleyicilerin panel büyüklüğüne ya da ölçüm sonuçlarının üretildiği örneklem büyüklüğüne oranını,”

“g) Müşterek endüstri komitesi: İzlenme/dinlenme ölçümlerini yaptırmak amacıyla bir araya gelen medya hizmet sağlayıcılar ile reklam sektör temsilcileri tarafından oluşturulan ve çoğunluk hisselerine medya hizmet sağlayıcılarının sahip olduğu yapıyı,”

“ı) Panel: Veri tabanı araştırması kitlesini temsil kabiliyetine sahip, ölçümün gerçekleştirildiği ve verilerin üretildiği aynı haneler veya aynı bireylerden oluşan bütünü,

i) Panel büyüklüğü: Panelde bulunan toplam hane veya birey sayısını,”

“k) SES ölçeği: Sosyo-Ekonomik Statünün belirlenmesinde kullanılacak değişkenleri (soruları) kapsayan anket veya benzeri ölçüm araçlarını,”

“m) Veri tabanı araştırması: Temsil edilecek kitlenin, demografik ve sosyo-ekonomik yapısı ile yayın hizmetine ilişkin bilgilerini toplayan geniş kapsamlı araştırmayı,”

“n) Evren: İzlenme/dinlenme ölçüm faaliyeti çerçevesinde, ölçüm sonuçlarının genellenmek istenildiği topluluğu,

o) Örneklem: İzlenme/dinlenme ölçüm faaliyeti çerçevesinde, evreni en iyi şekilde temsil eden ve evrenin tüm özelliklerini yansıtan evrenin bir kısmı veya alt seti,

ö) Abone: İzlenme veya dinlenme oranı ölçüm faaliyetinden organizasyonel yapı ile yapılacak belirli bir anlaşma/sözleşme kapsamında faydalanan gerçek veya tüzel kişiyi,

p) Aktif ölçüm yöntemleri: Panel kurmanın zorunlu olmadığı bireylerin ölçümde sorulan soruları cevaplamak, verilen soru formlarını doldurmak gibi aktif faaliyetlerde bulunduğu günlük ve gün sonrası hatırlama gibi yöntemler bütününü,

r) Panel yenilenme oranı: İlgili yılın başlangıcında panelde yer almayıp yılın sonunda panelde yer alan haneler veya bireylerin sayısının, ilgili yılın başlangıcında panelde yer alan haneler veya bireylerin sayısına oranını,”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“ MADDE 6 – (1) Sadece organizasyonel yapı ölçüm faaliyetinde bulunabilir. Organizasyonel yapının, ölçüm faaliyetinde bulunabilmesi için Üst Kurula başvurması zorunludur.

(2) Organizasyonel yapı, başvuru dosyasında; ölçüme ilişkin amaç ve kapsam, veri tabanı araştırması, panel işlemlerinde kullanılacak teknik alt yapı, veri toplama sistemleri (veri toplama, denetleme ve benzeri), teknik denetleme kurulu, araştırma şirketi, veri tabanı araştırmasını yapacak şirket ve varsa bunların alt yüklenicileri ile ilgili ön bilgiyi, yazışma adresi, internet adresi, elektronik posta ve/veya kayıtlı elektronik posta adresi, ölçüm merkezi adresi, telefon ve faks bilgilerini beyan eder.”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“(2) Ölçüm sonuçları; geçerlilik, güvenilirlik, tutarlılık, tarafsızlık, veri gizliliği, güncellik, şeffaflık ve hesap verilebilirlik esaslarına göre hazırlanır. Ölçüm sonuçları talepleri halinde aynı kategorideki abonelere aynı anda ulaştırılır.

(3) Yargı kararları saklı kalmak kaydıyla, ölçüm faaliyeti sürecinde elde edilen veri tabanı örneklemi, aktif ölçüm yöntemlerinde kullanılan örneklem ile ölçüm sonuçlarının üretileceği örneklem ve panele ilişkin isim ve iletişim bilgilerinin gizliliği sağlanır.

(4) Ölçüm sürecine ait tüm veriler (ham veriler dâhil), gerekli hallerde kontrolün yapılabilmesi için ilk olarak Türkiye’de arşivlenir ve denetim sürecinde mahallinde Üst Kurul denetimine sunulur.

(5) Araştırma şirketinin ve veri tabanı araştırmasını yapacak şirketin ISO 20252 ve Güvenilir Araştırma Belgesi (GAB) belgelerine sahip olması zorunludur.”

“(6) Araştırma şirketi ile veri tabanı araştırmasını yapacak şirketin, işbu Yönetmelik konusu hizmetleri yerine getirirken, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununa ve bu kapsamda çıkartılan ilgili mevzuata uyması zorunludur.

(7) Organizasyonel yapı içerisinde paydaş olarak yer alan ve/veya doğrudan organizasyonel yapı olarak faaliyet gösteren medya hizmet sağlayıcıların Kanun kapsamında Üst Kuruldan lisanslı veya Kanunun geçici 4 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca yayınlarına devam ediyor olması zorunludur.”

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, beşinci, altıncı ve yedinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(1) Ölçümün temelini teşkil edecek evren; yerleşim yeri en büyük alt sınırı on bin olacak şekilde araştırma kapsamındaki tüm yerleşim yerlerinde yaşayan hane halklarını kapsar. Bu evrene yönelik olarak en fazla iki yılda bir veri tabanı araştırmasının tamamı güncellenir. Bununla birlikte, ihtiyaç duyulması halinde Üst Kurula başvurularak evrenin belli bir bölgesine yönelik kısmi veri tabanı araştırması yapılabilir.

(2) Veri tabanı araştırmasında kullanılacak olan örnekleme tasarımı ve örneklem verisi Türkiye İstatistik Kurumundan temin edilir.

(3) Evrendeki her bir birey veya hane, kapsama dâhil edilir ve bunların örnekleme girme olasılığı bulunur.”

“(5) Veri tabanı araştırmasında kullanılacak örneklem büyüklüğü, veri tabanı araştırması yapılmadan önceki son on iki aya ait ortalama panel büyüklüğünün en az on katı olarak belirlenir.

(6) Panel kurularak gerçekleştirilen izlenme ve dinlenme oranı ölçüm faaliyetinde araştırma şirketi, mevcut ölçüme yönelik veri tabanı araştırması yapamaz.

(7) Panel kurulmadan aktif ölçüm yöntemleriyle yapılan izlenme/dinlenme oranı ölçüm faaliyetlerinde, ölçüm sonuçlarının üretileceği örneklem için her bir rapor dönemi kapsamında ölçümün temelini teşkil eden evreni temsil edecek birbirinden bağımsız ayrı veri tabanı araştırması verisi kullanılır. Türkiye İstatistik Kurumundan temin edilen örnekleme tasarımı ve örneklem verisinden birbirinden bağımsız alt örneklemler çekilerek ölçüm sonuçları üretilemez.”

“(8) Aktif ölçüm yöntemleriyle yapılan izlenme/dinlenme oranı ölçüm faaliyetleri hakkında bu maddenin beşinci fıkra hükümleri uygulanmaz.”

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“(1) Panel tasarımı ve/veya ölçüm sonuçlarının üretileceği örneklem, evreni temsil edecek şekilde belirlenir.

(2) Panele seçilecek haneler veya bireyler, güncel veri tabanı araştırması örneklemi dışından olamaz.

(3) Panel tasarımı uygulamasında ve/veya ölçüm sonuçlarının üretileceği örneklemde; yerleşim yeri en büyük alt sınırı on bin olacak şekilde araştırma kapsamındaki tüm yerleşim yerlerinde yaşayan; izlenme ölçümlerinde beş yaş ve üstü, dinlenme ölçümlerinde on iki yaş ve üstü nüfus esas alınır.

(4) Veri tabanı araştırmasında kullanılacak haneler veya bireylerin SES grubu atamalarında araştırma sektörü tarafından kabul edilmiş en güncel SES ölçeği kullanılır. Panel tasarımında kullanılacak haneler veya bireylerin SES gruplarının temsiliyetinde, güncel veri tabanı araştırması sonucunda elde edilen SES gruplarının oransal dağılımı dikkate alınarak panelin örneklem dağılımı güncellenir.

(5) Paneldeki hanelerin veya bireylerin, panelde en fazla yedi yıl kalacak şekilde her yıl en az yüzde on beşi panel yenilenme oranında yenilenir.”

“(7) Panel kurulmayan aktif ölçüm yöntemleriyle yapılan izlenme/dinlenme oranı ölçüm faaliyetleri hakkında bu maddenin yalnızca birinci, üçüncü ve dördüncü fıkrası hükümleri uygulanır.

(8) Herhangi bir nedenle panelden çıkartılan haneler veya bireyler yeniden panele dahil edilemez.”

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(1) Organizasyonel yapı, ölçüm sisteminde yer alan medya hizmet sağlayıcı kuruluşların Üst Kurula bildirilmesinden sorumludur.”

“(2) Ölçüm sonuçları, Üst Kurulun talebi halinde organizasyonel yapı tarafından Üst Kurula yedi gün içinde bildirilir.”

MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Organizasyonel yapı, ölçümde kullanılan metodoloji, ölçüm sistemi, raporlama gibi sistemin tüm aşamalarının denetlenmesini içeren denetim sisteminin oluşturulmasından sorumludur. Bu amaçla, alanında uzman en az üç kişiden oluşan bağımsız ve tarafsız teknik denetleme kurulu kurar. Teknik denetleme kurulu, organizasyonelyapı tarafından yürütülen ölçüm faaliyetini aylık olarak periyodik bir şekilde denetler. Teknik denetleme kurulu üyelerinin alanında en az beş yıl deneyiminin bulunması gerekmektedir. Organizasyonel yapı, denetime ilişkin raporlarını Üst Kurula sunar.

(2) Organizasyonel yapı ve/veya araştırma şirketi ayrıca, birinci fıkradaki denetimin yanı sıra, bağımsız bir kuruluş tarafından ölçüme ilişkin süreçlerin yılda bir defa denetlenmesini sağlar ve bu kuruluşun hazırladığı ilgili yıla ait denetim raporunu takip eden yılın ilk altı ayı içinde Üst Kurula gönderir.”

MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(2) Üst Kurula başvuruda bulunan organizasyonel yapının bu Yönetmelikte ve ilgili mevzuatta öngörülen ilke, esas ve yükümlülüklere uymadığının Üst Kurulca tespit edilmesi halinde, organizasyonel yapı uyarılarak ihlalin niteliğine göre belirlenecek sürede aykırılığın giderilmesi istenir. Bu süre en fazla bir defa uzatılabilir. Organizasyonelyapıya aykırılığı gidermesi için verilecek süre veya süreler toplamda bir yıldan fazla olamaz. Belirlenen sürenin sonunda aynı aykırılığı devam ettiren organizasyonel yapıya, ihlalin niteliği ve ağırlığı göz önünde bulundurularak iki yüz bin Türk Lirasından az olmamak kaydıyla, dört yüz bin Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır ve aykırılığı giderici duruma uygun bir süre verilir. Bu süre altı aydan fazla olamaz. İhtara rağmen verilen süre içinde aykırılığın düzeltilmemesi veya bu fıkra uyarınca verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren iki yıl içinde aynı ihlalin tekrarlanması halinde, idari para cezası her defasında bir önceki cezanın yarısı oranında artırılarak uygulanır.

(3) İzlenme ve dinlenme ölçüm sonuçlarının kamuya açıklanmasında, 12 nci maddede belirtilen hükümlere uyulmadığının tespiti halinde, sorumlu gerçek veya tüzel kişiler hakkında elli bin Türk Lirasından az olmamak kaydıyla yüz bin Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır ve yedi gün içinde Yönetmeliğe uygun açıklama yapılması ihtar edilir. İhtara rağmen verilen sürede aykırılığın düzeltilmemesi veya bu fıkra uyarınca verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren iki yıl içinde aynı ihlalin tekrarlanması halinde, idari para cezası her defasında bir önceki cezanın yarısı oranında artırılarak uygulanır.

(4) Bu maddede öngörülen idari para cezası miktarları, dinlenme ölçümlerine ilişkin idari yaptırımlarda yüzde on oranında uygulanır.”

MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“ Geçiş hükmü

GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ölçüm faaliyetinde bulunmak amacıyla Üst Kurula başvuru yapmış ve bu Yönetmelik kapsamında ölçüm faaliyetine devam eden organizasyonelyapı/yapılar durumunu Yönetmelik değişikliğine uygun hale getirmek amacıyla, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde Üst Kurula başvuru yapar. Başvuruda bulunan organizasyonel yapıya/yapılara durumunu Yönetmelik değişikliğine uygun hale getirmesi için Üst Kurulca makul bir süre verilir. Bu süre bir yıldan fazla olamaz.”

MADDE 11 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 12 – Bu Yönetmelik hükümlerini Radyo ve Televizyon Üst Kurulu yürütür.

Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin

Tarihi

Sayısı

17/10/2012

28444

Resmi Gazete'de yayımlandı; Reyting ölçümlerine yeni düzenleme

Ticaret Bakanlığı Taşra Teşkilatı Personeli Kılık ve Kıyafet Yönetmeliği

Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

2024 YILI NOTERLİK ÜCRET TARİFESİ

Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

TBMM Genel Kurulu'nda '8'inci Yargı Paketi' kabul edildi

Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Afet Yeniden İmar Fonunun Yapısı ve İşleyişi Hakkında Yönetmelik

Satış Giderleri Tarifesi

Tüketici Hakem Heyeti'ne başvuru sınırı 104.000 liraya çıkarıldı