SAĞKAN: DEPREM BÖLGESİ ŞU ANDA TOPYEKÜN BİR SUÇ MAHALİDİR

Deprem bölgesinde incelemelerde bulunan TBB Başkanı Av. R. Erinç Sağkan ve Yönetim Kurulu Üyeleri basın toplantısı düzenlendi.

Yapılan basın açıklaması şöyle;

"Değerli basın emekçileri, kayıplarını ve acılarını yüreklerimizde hissettiğimiz yurttaşlarımız ve meslektaşlarımız;

Sizleri Türkiye Barolar Birliği adına saygıyla selamlarken, depremde hayatlarını kaybeden yurttaşlarımıza Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyorum. Evini, yurdunu kaybetmiş yaralı onbinlerce yurttaşımıza geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum.

Deprem yalnızca yıkımların olduğu on ilimizi değil, ülkemizin tamamını derinden etkilemiştir. Ortaya çıkan vahim tabloya rağmen, hâlâ ayakta durabilmemizi sağlayan, bizi bu ülkenin bir parçası olmakla gururlandıran; insanlık tarihine çoktan geçmiş insan üstü dayanışmamızdır. Tarih boyunca onlarca kez olduğu gibi, Anadolu coğrafyası bu yıkımdan da bir olma direnciyle çıkacak, yaralarını saracak ve ayakta kalmaya devam edecektir. Depremzede kardeşleriyle oyuncaklarını paylaşan evlatlarımız, hiç tanımadığı insanları kurtarmak üzere enkazın altına girmek için ülkenin dört bir yanından gelen kurtarma ekiplerimiz, cebindeki son parayı bir kampanyaya bağışlayan yurttaşlarımız, sağlık çalışanlarımız, kolluk görevlilerimiz, çalışmalarda görev alan kamu görevlilerimiz ve gönüllü yurttaşlarımız, sivil toplum kuruluşlarımız, hepinize minnet ve şükranlarımızı sunduğumuzu bilmenizi isteriz. Özellikle ilk andan itibaren yaşadıkları kayıplara ve büyük yıkıma rağmen gece gündüz çalışan deprem bölgesindeki baro başkan ve yönetim kurulu üyelerimiz, meslektaşlarımız ve baro emekçilerimiz fedekarlığın ve sorumluluğun ne olduğunu bizlere ve tüm ülkeye göstermişlerdir. Acılarını paylaşmak bir yana bundan dolayı şükranlarımızı sunmayı bir görev biliyoruz. Deprem bölgesindeki barolarımız, meslektaşlarımız ve yurttaşlarımızla dayanışma için gece gündüz çalışan deprem bölgesi dışında kalan 71 ilimizin barosuna, başkanlarımıza, yönetim kurulu üyelerimize, meslektaşlarımıza ve baro emekçilerimize de sonsuz teşekkürlerimizi sunmak isteriz. En umutsuz anlarımızda bile ortaya çıkan bu büyük dayanışmayı hiç unutmayacağız.

*

Bugün, büyük depremin üzerinden bir hafta geçti. Bugün sizlere, Türkiye Barolar Birliğinin bu bir haftalık süreci nasıl geçirdiğini, neler yaptığını; kısa-orta ve uzun vadede nelerin planlandığını ve deprem vesilesiyle tespit ettiğimiz bazı hususları aktarmak istiyorum.

Depremde yıkıma maruz kalan on ilimizde 16 bin avukat meslektaşımız bulunmaktadır. Bazı illerimizin depremden daha fazla zarar gördüğü, bazı illerimizde görece daha küçük çaplı bir yıkım yaşandığı göz önünde bulundurulduğunda 10 binden fazla meslektaşımızın ofislerinin ve evlerinin depremden doğrudan etkilendiğini ve kullanılamaz durumda olduğunu değerlendiriyoruz. Bu, yaklaşık olarak, Türkiye’de yaşayan her 15 avukattan 1’inin, evini ve ofisini kaybetme düzeyinde depremden etkilendiğini göstermektedir.

*

Felaketin yaşandığı 6 Şubat sabahı, depremi haber alır almaz, yurttaşlarımızla paylaştığımız taziye, destek ve kan bağışı duyurumuzun ardından Türkiye Barolar Birliğine düşen görevleri yerine getirmek üzere ilk olarak mesleki dayanışma ağı oluşturduk. Bu sayede, o an itibariyle depremin boyutları hakkında tam bir bilgi sahibi olmamakla birlikte, bir telefon hattı aracılığıyla ulaşılabilen acil durum masasını kurmuş olduk. İlk reflekslerimizden biri, Adalet Bakanlığı ve HSK yetkilileriyle çok sayıda görüşme ve yazışma gerçekleştirerek ortaya çıkması muhtemel hukuki ve mesleki sorunlara ilişkin çözüm önerileri sunmak oldu.

İlk gün, hemen, meslektaşlarımıza SYDF kapsamındaki yardımlarımızdan yararlanabileceklerini hatırlattık. Mesleki dayanışma amacıyla kurduğumuz acil durum masası, bir anda göçük altında kalan veya ulaşılamayan avukatların, yakınlarının ve yurttaşlarımızın bildirildiği bir çağrı merkezi haline gelmiş ve oluşturduğumuz çağrı merkezi ile tüm sorunlar tespit edilerek etkin bir şekilde çözülmeye çalışılmıştır.

Oluşturulan merkez aynı zamanda deprem bölgelerinde konaklama imkanı bulamayan meslektaşlarımız ve yakınları için barınma kampanyası için de kullanıldı. Bu kapsamda, dün gece itibariyle 1311 meslektaşımız evinin kapılarını açabileceğini bildirdi; 169 hane için eşleşme yapıldı ve 855 avukat ve yakını konutlarda misafir edilmektedir. Ayrıca 700’ün üzerinde avukat ve yakını da başta Birliğimize ait Litai Konukevi olmak üzere çeşitli misafirhanelerde ağırlanmaktadır.İnsani ve mesleki dayanışma ile evlerini ve gönüllerini avukat ve yakınlarına açan tüm meslektaşlarıma sizlerin huzurunda buradan bir kez daha teşekkür ediyorum.

Depremden zarar gören meslektaşlarımıza destek için nakdi ve ayni yardım kampanyası başlattık. Deprem bölgesinde sunduğumuz hizmetlerin bir kısmını bu yardımlar sayesinde gerçekleştirdik. Bağışçılarımıza şükran borçluyuz.

Depremin ardından tüm yönetim kurulu üyelerimiz arasında derhal görev paylaşımı yapılarak ilk etapta neler yapılacağı planlanlanmıştır. Bu kapsamda Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı sıfatıyla ben ve yönetim kurulu üyelerimizden bir kısmı ile birlikte deprem bölgesine hareket ettik. Başkanlık divanı ve yönetim kurulunun kalan üyeleri de acil destek merkezimizde deprem bölgesine yardım için barolarımız ve meslektaşlarımız ile koordinasyonu sağladı. Depremden etkilenen illerimizde incelemelerde bulunduk. İllerimizdeki Barolarımızla hasar tespiti yaparken, kısa ve uzun vadede yapılabilecekleri değerlendirdik.

Depremden sonraki dört gün içerisinde iki önemli hukuki başvuruda bulunduk. Bunlardan ilki, bant daraltma ve erişim engeli iddilarıyla ilgili olarak BTK ve Twitter’a yaptığımız bilgi edinme başvurularıdır. İkincisi ise on ilde, meydana gelen yıkımlar nedeniyle binaların yapımında, denetiminde ve planların onaylanmasında ilgili olanlar ile kurtarma çalışmalarındaki ihmaller nedeniyle kayıpların artmasına sebep olanlar hakkında olası kastla öldürme suçu kapsamında yaptığımız suç duyurularıdır. Bu suç duyurularında ayrıca kaçma ve delil karartma şüphesi nedeniyle hukuki tedbir de talep ettik. Suç duyurularımızdan bazıları re’sen başlatılan soruşturmalarla birleştirilerek hazırlık numarası almış ve hukuki tedbir taleplerinin karşılandığı örnekler yaşanmıştır. Örneğin, kamuoyunda öne çıkan müteahhitlerden biri yurt dışına kaçmak üzereyken bu soruşturmalar kapsamında havaalanında yakalanmıştır.

Hukuki boyut anlamında ayrıca, etkin bir soruşturma yürütülebilmesi için binlerce meslektaşımızla birlikte gönüllü olarak görev almaya hazır olduğumuz Adalet Bakanlığına açık bir çağrı olarak ifade edilmiş; ayrıca Türkiye Barolar Birliğinin yirmi yıl önce hazırlamış olduğu deprem mağdurları için hukuk rehberinin güncellenmiştir. Bu hafta itibariyle, rehber yurttaşlarımızın kullanımına sunulacaktır. Türkiye Barolar Birliği hukuki bilgi ve tecrübesiyle depremden etkilenen yurttaşlarımızın yanında yer almaya devam edecektir.

Ayrıca deprem bölgesindeki barolarımız ve meslektaşlarımız için konteyner, çadır, soba, battaniye ve portatif tuvaletler ile diğer yardım malzemeleri tedarik edilerek bir kısmı gönderilmiş, diğer kısmı da peyder pey deprem bölgesine gönderilecektir .

*

Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu tarafından 12 Şubat 2023 tarihinde Deprem Koordinasyon Merkezi kurulmuştur. Deprem Koordinasyon Merkezimiz, Depremden etkilenen illerde gönüllü avukatlardan oluşturulacak heyetlerin öncelikle etkin bir soruşturma sürecinin yürütülmesine katkı sunmak bakımından delillerin toplanması, korunması, yasal başvuruların yapılmasında yurttaşlara yardımcı olunması ve hak arama hürriyetinin temini bakımından vatandaşlarımızın yasal süreç hakkında bilgilendirilmesi ve raporlama faaliyetleri yürütecek; yardım malzemelerinin tasnifi, depolanması ve gerek meslektaşlarımıza gerekse ihtiyaç sahibi vatandaşlarımıza ulaştırılması için sorumluluk yüklenecek ve depremden zarar gören meslektaşlarımızla dayanışma, TBB SYDF kapsamında yapılacak yardımlar için sağlık durumu, ev ve büro hasarlarının tespiti ile diğer tüm ihtiyaçların belirlenerek raporlanması ve Türkiye Barolar Birliğine iletilmesi için çalışacaktır.

Bugün duyurduğumuz üzere Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ile ortak bir Koordinasyon Kurulu oluşturulmuştur. Sahada sürdürülen delillerin karartılmasını önleme ve raporlama çalışmalarında karşılıklı ihtiyaç duyulan teknik bilgi birikimi bir merkezde toplanacaktır. Bu vesileyle çağrımıza ve talebimize derhal karşılık veren TMMOB’un değerli başkan ve yöneticilerine de teşekkür ederim. Birlikte daha güçlü olduğumuzu biliyoruz.

*

Değerli basın mensupları,

Bunlar ilk hafta itibarıyla yaptıklarımız ve kısa vadede tamamlamayı planladığımız faaliyetlerimizdir. Şimdi deprem sebebiyle ortaya çıkan bazı hukuki meselelere dair Türkiye Barolar Birliğinin yaklaşımını ifade etmek isterim.

Deprem sonrasında derhal deprem bölgesinde olması beklenen gerek kurtarma ekipleri, gerekse mülki ve idari yetkililer ile kolluk kuvvetleri birçok yerleşim birimine çok geç intikal edebilmiştir. Geçmiş afetlerde de olumlu katkı ve destekleri tüm komuoyunca takdir edilen bu alanda uzmanlığı olan askeri birliklerin sahaya gönderilmesinde gecikilmiş, ilerleyen günlerde görevlendirme sayıları arttırılmıştır. Yine yapılan 4.derece alarm çağrısı üzerine olumlu geri dönüş yapan uluslararası arama kurtarma ekiplerinin ülkemize kabullerinde gecikmeler yaşanmıştır. Maalesef hala enkazında çalışma yapılamayan binalar, yardımına koşulamayan yurttaşlar, hiç gidilemeyen köyler vardır.

Deprem sonrası gerek kurtarma, gerekse depremden etkilenen yurttaşların barınma, beslenme gibi en temel ihtiyaçlarının karşılanması, yine ülkemizin her bir noktasından deprem bölgesine gönderilen yardımların zamanında ve etkin bir şekilde depremzedelere ulaştırılması konusunda bazı kamu görevlilerinin ihmalleri olduğu açıkça görülmektedir. Bu konuda görevli mülki ve idari sorumluların derhal tespit edilerek haklarında hukuki süreçlerin başlatılması ve sürdürülmesi için takipçi olacağız.

Deprem sonrası başta Hatay ilimiz ve ilçelerimiz olmak üzere güvenliğin sağlanması ile ilgili olarak ciddi zafiyet yaşandığı anlaşılmaktadır. Yurttaşların can ve mal güvenliğinin sağlanması devletin asli görevi olup, bu kamu hizmetinin sağlamasında süreklilik esastır. Her ne koşul altına olursa olsun, yurttaşlarımızın can ve mal güvenliklerinin sağlanamaması kabul edilemez. Devletin birinci varlık sebebi, tam da böyle zamanlarda bu güvenliği sağlamaktır.

Öte yandan, bu zafiyetin bir sonucu olarak, çeşitli hırsızlık ve yağma iddiaları gündeme gelmekte; ayrıca bu suçların faili olduğu ileri sürülen kişilere işkence ve kötü muamele yapıldığı yönünde görüntüler, kamuoyunun gündemine gelmektedir. Bu duruma, birlik ve bütünlüğümüzü ve hukuk devleti ilkemizi zedeleyecek ayrımcı bir nefret dili de eşlik etmektedir. Altını çizerek ifade etmek isteriz ki, işkence ve kötü muamele yasağı mutlaktır. Bu yasağın ihlali, hiçbir koşul altında kabul edilemez bir insanlık suçu olup bu suçlarda zamanaşımının işlemediğini de hatırlatırız. Hukuk Devletinde kanun önünde herkes eşittir ve suçu ispatlanana kadar masumiyet karinesi, suç ve cezaların kanuniliği ilkesi geçerlidir. Bu hususlara ilişkin etkili soruşturma yürütülmesi, faillerin açığa çıkarılarak cezalandırılmaları devletin en önemli yükümlülüklerindendir.

Deprem bölgesindeki ceza ve tutukevleriyle ilgili olarak; kamuoyu gündemine de yansıyan, isyan ve bazı tutuklu ve hükümlülerin işkence ve kötü muamele gördüğü ve hatta yaşamını kaybettiğine dair haberler duyulmaktadır. Hukuk Devleti olmanın gereği olarak ilgili kurumlarca bu iddia ve olaylara ilişkin ayrıntılı, açık, tatmin edici bilgilendirme yapılmalıdır. Bu konuyla ilgili olarak kamuoyunu tatmin edecek en önemli bilgilerin avukatlardan geleceği unutulmamalı, meslektaşlarımızın müvekkilleriyle ceza ve tutukevlerinde görüşmelerinin önüne çeşitli şekillerde zorluklar çıkarılmasından vazgeçilmelidir. Tutuklu ve hükümlülerin de hakları olduğu ve bunların başında müdafi veya vekilleriyle görüşme hakkının geldiği unutulmamalıdır. İlk günden itibaren kamuoyunu en çok kaygılandıran meselelerden biri, depremde ortaya çıkan zararlara ilişkin delillerin karartılacağı, faillerin bulunamayacağı veya cezalandırılamayacağıdır. Bu kaygıları gidermek mümkündür. Deprem bölgesi şu anda top yekün bir suç mahalidir. Dolayısıyla Cumhuriyet savcılığının gözetim ve denetimi altındadır. Yürütülecek soruşturmalara esas oluşturacak deliller toplanmadan başta Çevre, Şehircilik ve İklim değişikliği Bakanlığı ve Belediye binaları olmak üzere hasarlı binaların yıkılmaması, yıkılmış binaların da enkazlarının kaldırılmaması gerektiği açıktır. Savcılıkların emir ve talimatı olmadan enkazların kaldırılması ayrıca suç teşkil edecektir. Bu hususla ilgili olarak Başsavcılıklar tarafından derhal talimat verilmeli, gerek Başsavcılıklar gerekse Adalet Bakanlığı tarafından kamuoyunu rahatlatacak önlemlerin alındığı yönünde açıklamalar yapılmalıdır. Delillendirme çalışmalarında savcılıklarla birlikte çalışmak üzere binlerce avukat meslektaşımızın gönüllü olduğunu tekrar hatırlatırız.

*

Tüm ülkede adli sürelerin durması ve duruşmaların ertelenmesi yönündeki ısrarlı taleplerimize rağmen, durma ve ertelemenin kısmi bir şekilde gerçekleştirildiği kamuoyunun malumudur. Yukarıda da ifade ettiğimiz üzere, Türkiye’de yaşayan her 15 avukattan 1’i, bu depremden ağır şekilde etkilenmiştir. Deprem bölgesinde yakınları olan on binlerce meslektaşımız ise ilk günden itibaren, mesleki kaygılarını bir yana bırakarak dayanışma çalışmalarına katılmışlardır. Kaldı ki, bölgede hiçbir tanıdığı olmasa bile, ulus olma bilinci tam da kederde ortak olmak anlamına gelir. Türkiye’nin neresinde olursa olsun meslektaşlarımız ve yurttaşlarımız dava dosyalarındaki süreleri kaçırmak durumunda kalmamalıdır. Yaşadığımız trajedi büyüktür. Mesleki kaygıların insani kaygıların önüne geçmemesi için gerekli yasal düzenlemelerin istisnasız bir şekilde ve ivedilikle hayata geçirilmesi gerekmektedir.

*

Yurttaşlarımız, yaşanan felaket sonrası çalışmaların bir günlük ya da bir haftalık bir aylık olmadığını, belki önümüzdeki birkaç yıl boyunca sürecek çalışmalar yapılması gerektiğinin bilincinde olmalıdır. Türkiye Barolar Birliği, bugün derhal yapılması gerekenleri yapmaktan geri durmamakla birlikte, varlığını ve tüm birikimini önümüzdeki uzun zaman dilimine yayacak şekilde çalışmayı sürdürecek; deprem sebebiyle yaşanan kayıpların sorumluları hakkında yürütülecek yargı sürecine başından sonuna kadar müdahil olacaktır. Meslektaşlarımız ve yurttaşlarımızın hiçbir şüphesi olmasın. Milletimizin başı sağolsun."

Saygılarımla,

Av. R. Erinç SAĞKAN Türkiye Barolar Birliği Başkanı

SAĞKAN: DEPREM BÖLGESİ ŞU ANDA TOPYEKÜN BİR SUÇ MAHALİDİR

HALİT ÇELENK HUKUK ÖDÜLLERİ SAHİPLERİNİ BULDU

2002'DE 1231 OLAN NOTERLİK SAYISI 2 BİN 385'E ULAŞTI

'Casusluk' faaliyetlerine 9. Yargı Paketi ile düzenleme geliyor!

Vatandaşın talebine göre kanun teklifi hazırlanacak!

Hukuki Boyutlarıyla Kentsel Dönüşüm Sempozyumu yapıldı

Haciz mahallinde avukatlara saldıran zanlı 16 yıl 6 ay ceza aldı

Gizli tanık 'Garson'un dijital verileri sonrası İzmir’de FETÖ operasyonu: 30 gözaltı

Can Atalay hakkında, Ankara Gar katliamını protesto ettiği için yargılandığı davada beraat kararı verildi

Adliyede bağlantıları olduğunu söyleyip tahliye veya beraat vaadiyle dolandıran çeteye operasyon

Yargıtay, Selçuk Kozağaçlı ve Barkın Timtik’in cezalarını onadı