Sayıştay denetimine askeri itiraz

Genelkurmay Başkanlığı, askeri harcamaların Sayıştay denetimine açılmasını öngören Sayıştay Yasa Teklifi’ne itiraz etti. Gerekçe ‘projelerin gizliliği’. Genelkurmay’ın en önemli itirazlarından biri teklifin Sayıştay’ın Türk Silahlı Kuvvetleri’nde (TSK) ‘performans denetimi’ yapmasını öngörmesi. ‘Performans hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığının açıklanmasının istihbarat açısından sakınca doğuracağını’ savunan Genelkurmay, “Askeri hizmetlerin özellikleri göz önüne alındığında Silahlı Kuvvetler performansı ve verimliliği kanun teklifinde öngörülen kriterler itibarıyla ölçülebilir değildir” dedi. Mevcut uygulamada TSK, hesap denetimine zaten tabi. Gündemdeki teklif Sayıştay’a ‘Yerindelik’ denetimi yetkisi vermiyor. Örneğin “Niye sekiz değil, 10 denezaltı alındı” diye sorulamayacak; ancak kurumun bütçede belirtilen projelerin hedef, süre ve koşullarına uyup uymadığına bakılacak. Genelkurmay’ın itirazları ise ‘ayniyet denetimi’yle ilgili. Silah ve mühimmat dahil TSK’nın zimmetinde olan her türlü malzemeyle alakalı olan ‘ayniyet denetimi’ mevcut durumda TBMM isterse gizli nitelikteki ‘TSK’nın Elinde Bulunan Devlet Mallarının Denetlenmesine Ait Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik’ hükümlerine göre yapılıyor. Genelkurmay’ın itiraz ettiği teklifte ‘performans denetimi’yse şöyle tanımlanıyor: ‘Hesap verme sorumluluğu çerçevesinde idarelerce belirlenen hedef ve göstergeler ile ilgili olarak faaliyet sonuçlarının ölçülmesi, değerlendirilmesi, kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli olarak kullanılıp kullanılmadığının incelenmesi...’ Teklif’te TSK’nın proje ve harcamalarının (örneğin bir denizaltı alımı) ne kadar hayata geçirildiği ve stratejik planlara ne kadar ulaşıldığına ilişkin performans denetiminin yapılması da öngörülüyor. Teklife göre Sayıştay Genelkurmay ve MİT gibi güvenlik kurumlarıyla ilgili denetim ve raporlama aşamalarında ‘gizlilik’ esasına göre hareket edecek. Genelkurmay’ın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda tasarıyı ele almak için oluşturulan alt komisyona ilettiği itirazlarda ise öne çıkan başlıklar şöyle: Güvenlik endişesi: TSK’nın elinde bulunan devlet mallarının milli güvenlik ile ilgili olmaları nedeniyle Sayıştay tarafından denetlenmesi esnasında bu konudaki bilgilerin herkes tarafından öğrenilmesi değişik sakıncalar doğuracaktır. Örneğin TSK’nın elinde bulunan denizaltı, gemi, füze, uçak, silah sistemleri, birliklerin konuş yeri ve durumu gibi ve sair bilgi, malzeme, tesis ve yerlerin güvenliğini garanti altına alacak bir denetim gerekmektedir. İstihbari endişe: TSK’nın birlik sayısı ve niteliği, teşkilat yapısı, envanterdeki ana silah sistemlerinin sayısı, muharebe araçlarının sayısı, komuta kontrol ve muharebe sisteminin sayısal kapasitesi, fiili kadroları gibi bilgilerinin tüm kamuoyunca ulaşılabilme imkânı olan bir raporda yer alması istihbarat mülahazasıyla uygun değildir. Performans hedefi: Performans hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığının açıklanması, istihbarata karşı koyma yönüyle sakınca teşkil edecektir. Askeri hizmetlerin özellikleri ve gerekleri göz önüne alındığında Silahlı Kuvvetler performansı ve verimliliği kanun teklifinde öngörülen kriterler itibarıyla ölçülebilir nitelikte bulunmamaktadır. Ekonomik verimlilik aranamaz: Performans denetiminde esas olan ekonomiklik ve verimlilik, Silahlı Kuvvetler denetiminde aynı anda aranamaz. Bu durum savunma hizmetlerinin ruhuna ve özüne aykırıdır. Silahlı Kuvvetlerin etkinliği ve verimliliği eğitimle sağlanır. Eğitimin verimliliği tatbikatla ölçülür. Tatbikatın verimliliği ise ancak konusunda yetişmiş askeri uzmanlar tarafından ölçülebilir. Sayıştay Kanun teklifinde ise tüm kamu idarelerinin Sayıştay tarafından performans denetimine tabi tutulacağı öngörülmektidir. Orduevi kâr amacı gütmüyor: Orduevleri, askeri gazinolar, askeri kantinler ve askeri müzelerin kuruluşlarında kâr elde etme amacı bulunmamaktadır. Söz konusu kurumlar Sayıştay denetimine tabi değildir. Kurum dışı uzman olmaz: Sayıştay’a kurum dışından uzman çalıştırma yetkisi verilmesi anayasal bir yetkinin kurum dışındaki kişilere devredilmesi anlamına gelebilir ve bu durum Anayasa’ya aykırı olabilir. Radikal

TBB, SİGORTACILIKTA TAHKİME İLİŞKİN YÖNETMELİKTEKİ BAZI DEĞİŞİKLİKLERİN İPTALİ İÇİN DANIŞTAY'A BAŞVURDU