TBMM Madde Bağımlılığı Araştırma Komisyonu

TBMM (AA) - Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, teknoloji bağımlılığında, ödül ceza sisteminin, birey uyuşturucu madde almış gibi beyni harekete geçirdiğini söyledi.

TBMM Madde Bağımlılığı Araştırma Komisyonu, AK Parti Mersin Milletvekili Yılmaz Tezcan başkanlığında toplandı.

Toplantıda Üsküdar Üniversitesi Rektörü Tarhan, "Genel Anlamda Bağımlılık, Uyuşturucu Madde ve Teknoloji Bağımlılığı" üzerine bir sunum yaptı.

Uyuşturucu alan bir kişinin beyninin madde kullanmaması halinde ancak 3 hafta sonra eski haline gelebildiğini belirten Tarhan, alınan maddenin beyinde hasar oluşturduğunu, bu kullanımın sürekli olmasının hasarı kalıcı hale getirdiğini söyledi.

Kişilerin, gençlik döneminde "Ben kimim, nereye yönelmeliyim, niçin?" sorusuna cevap aradığını anlatan Tarhan, "Madde kullanımı 10-11 yaşına kadar düştü. Bunlara kliniklerde rastlıyoruz. Dünyadaki istatistiklere göre de kullanım oldukça artmış durumda." diye konuştu.

Kimlik arayışıyla birlikte bağlanma ihtiyacı olan genç bireylerin, maddeyi bağlanma nesnesi haline getirdiğini dile getiren Tarhan, erken ergenlik dönemine yönelik çalışmaların altın kıymetinde olduğunun altını çizdi.

Teknoloji bağımlığının davranışsal bağımlılık sınıfında yer aldığını belirten Tarhan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Teknoloji bağımlılığında, madde almadığı halde ödül ceza sistemi madde almış gibi harekete geçiriyor. Beklenmeyen ödüller beyni daha çok harekete geçiriyor. Kokainin beyinde aktif ettiği alanı beklenmeyen ödüller aynı şekilde harekete geçiriyor. Teknolojide de heyecan uyandıran görüntüler var; beklenmeyen ödül gibi. Evin güvenli ortamında çocuk bilgisayarında aslında çok güvensiz şeyler yapıyor. Ve orada kimliğini saklıyor. Böylece yalan söylemeyi doğallaştırıyor. İnternetin bir zararı da aslında yalancılığı doğallaştırması. Bu nedenlerden dolayı internet bağımlığı o kadar masum değil. Mesela EFT ile bir yerden bir yere para transfer ediyorsunuz. İşlem sanal ama sonuç gerçek. İnternetin sonucu da aynı şekilde gerçek. Oyun sanal ama yaptığı şey, karşılaştığı durum beyinde madde kullanır gibi aynı alanı etkiliyor. Beynin ödül ceza sistemini bozuyor. Hazzını yönetemeyen bir çocuk ortaya çıkıyor."

- "Bağımlılıkta akran gruplar çok etkili"

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Berna Diclenur Uluğ da "Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Yeni Madde Türleri ve Madde Bağımlılığı Tedavisi" üzerine yaptığı sunumunda, madde bağımlılığının sosyal ve genetik belirleyicileri bulunduğunu dile getirdi.

Uluğ, "Madde bağımlılığıyla mücadelede çok boyutlu bir yaklaşım öneriyorum. Rehabilitasyon çok önemli. Koruma-önleme çalışmaları daha iyi dizayn edilmeli." dedi.

Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmet Çok ise "Uyuşturucu Madde Bağımlılığı ve Yeni Madde Bağımlılıkları" üzerine yaptığı sunumda, psikoaktif kimyasal maddeler hakkında bilgi verdi.

Başkent Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Okan Cem Çırakoğlu, akran gruplarının bağımlılıkta etkisinin çok fazla olduğunu ifade ederek, özellikle ergenlikte bu duruma dikkat etmek gerektiğini dile getirdi. Bağımlık yaşının düşmesinin en büyük nedenlerinden birinin de bu maddelere kolay ulaşım olduğunu belirten Çırakoğlu, uzun vadeli önlemler alınması gerektiğini kaydetti.