TESEV'in yeni anayasa olmazsa olmazları

Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV) Başkanı Can Paker, yöntemi ve içeriği demokratik olan, çoğulculuk ve katılımcılık ilkelerini temel alacak ve koruyacak bir anayasanın giderek acil bir ihtiyaç haline geldiğini söyledi. Paker, TESEV'in Anayasa Komisyonunun yeni anayasanın hazırlanma yöntemine ve bu konudaki önerilerine ilişkin görüşlerini komisyon üyeleriyle birlikte bir basın toplantısıyla duyurdu. TESEV Başkanı Paker, son 20 yıl içinde yaşanan zihniyet değişiminin ve devletin iç yapılanmasının, devlet-toplum ilişkisinin, temel hak ve özgürlüklerin yeniden ele alınmasını şart koştuğunu ifade etti. Halen yürürlükte olan 82 Anayasası'nın askeri vesayeti temel alan yasakçı, devlet merkezli yaklaşımının, ülkenin temel sorunlarının çözümü önündeki engellerden biri olduğu konusunda, toplumda geniş bir fikir birliği bulunduğunu kaydeden Paker, bu amaç doğrultusunda, TESEV'in bünyesinde kurulan Anayasa Komisyonunun, yeni anayasa hazırlıkları ile ilgili temel görüşlerini ve yöntem üzerine fikirlerini kamuoyuyla paylaşmak istediklerini dile getirdi. "Yöntemi ve içeriği demokratik olan, çoğulculuk ve katılımcılık ilkelerini temel alacak ve koruyacak bir anayasa, giderek acil bir ihtiyaç haline gelmiş durumda" diyen Paker, şunları kaydetti: "Bu ay faaliyete geçen Anayasa Komisyonumuz, Nisana kadar, yeni anayasanın temel ilkeleri, kimlikler, din ve vicdan hürriyeti, kuvvetler ayrılığı, sivil-asker ilişkisi, ademi merkeziyetçilik ve yerel yönetimler üzerine hazırladığı nihai raporunu, siyasi partilere ve Meclise sunacak, kamuoyu ile paylaşacaktır.TESEV, yeni bir anayasa yapmayacak, ama anayasada neler olması lazım geldiğiyle ilgili derinlemesine, hem hukuk hem sosyolojik olarak bir bakışı kamuoyuna ve siyasi karar vericilere sunacak." Daha sonra söz alan Prof. Dr Ergun Özbudun, yeni anayasanın yöntemine ilişkin komisyonun görüşlerini aktardı. Yeni anayasa ele alınması gereken konular Yeni bir anayasa yapılacaksa mutlaka ele alınması şu veya bu şekilde çözüme bağlanması gereken, Türkiye'yi bir anlamda bölen önemli sorunlar bulunduğunu kaydeden Özbudun, "Bunların arasında en başta kimlik sorunu, bunun içinde özel bir önem arz eden Kürt sorunu, din ve vicdan hürriyeti sorunu, sivil-asker ilişkileri, yerinden yönetim sorunları, kuvvetler ayrılığı ile ilişkili meseleler... Bütün bu meseleler, yeni bir anayasada ele alınması gereken konulardan. Eğer yeni anayasa çalışmaları bu konuda önemli yenilikler getirmeyecekse zaten böyle bir çalışma beyhudedir. Belki o zaman ufak tefek rötuşlarla 82 Anayasası ile yola devam etmek daha gerçekçi bir çözüm olur" diye konuştu. Kamuoyuna yansıyan tartışmalarda, yeni anayasanın, nasıl ve kimler tarafından yapılacağı ile ilgili üç yöntem dile getirildiğini ifade eden Prof. Dr. Özbudun, şöyle devam etti: "Bunlardan ilki, anayasayı yazacak bir 'Kurucu Meclis' oluşturulması fikridir. Ancak bu öneri, ne ilkesel ne de uygulama açısından kabul edilebilir görünmektedir. Her şeyden önce, bu yöntem, mevcut siyaseti ve partileri dışlama çabasına giriştiği ölçüde antidemokratiktir. Bundan başka, seçkin olduğu ve konuyu daha iyi bildiği varsayımıyla bir araya getirilecek bir kurucu meclisin, vesayetçi geleneği, otoriter yapıyı ve statükoyu devam ettirme ihtimali hayli güçlü görünmektedir." Türkiye'nin, yeni anayasasını önümüzdeki seçimlerde oluşacak parlamento eliyle yapmak durumunda olduğunu ifade eden Prof. Dr. Özbudun, "TBMM'nin bu konuda yetki sahibi olduğu noktasında tereddüt yoktur. Bir anayasanın, ancak bir kesinti sonucunda çıkacağı iddiasını mantıken kabul etmenin imkanı yok. Bir millet, halk, kendi anayasasını her zaman yapabilir. Anayasasını yapabilmek için iç savaşa, ihtilale yani anayasal sistemde derin bir kesintiye ihtiyaç yoktur" dedi. Özbudun, bu süreçte parlamentonun içine kapanmaması, sivil toplum kuruluşları, baskı grupları ve akademisyenlerle iş birliğinde bulunmasının önemine işaret ederek, Meclisin anayasa yapımı aşamasında halkı temsil eden örgütlü gruplardan öneri alması, bu grupların talep ve katkılarına açık olması gerektiğini ifade etti. Seçim barajı düşürülmeli Meclisin temsil yeteneğinin güçlendirilmesi için yüzde 10 seçim barajının düşürülmesinin önemli bir iyileştirici koşul olduğunu belirten Özbudun, bu olmadığı takdirde, en az 100 kişilik Türkiye Milletvekilliği kontenjanı önerisinin tekrar gündeme getirilebileceğini kaydetti. Prof. Dr. Özbudun, 2011 genel seçimlerinde halkı bilgilendirmek amacıyla, siyasi partilerin yeni anayasa ile ilgili temel ilkelerini ve prensiplerini beyan etmeleri ve bu konuya odaklanmış bir seçim kampanyası yürütmeleri gerektiğini ifade ederek, sözlerini söyle sürdürdü: "Bugünkü parlamentonun, kapanmadan önce, yeni seçilecek meclisin anayasa yapacağına dair karar alması, seçim kampanyasının anayasaya odaklanmasını sağlayacaktır. Önümüzdeki seçimlerin bir anayasa seçimi olduğu seçmenlere aksettirildiği ölçüde, göreve gelecek parlamento, halk tarafından seçilmiş bir kurucu meclis niteliğine de sahip olacaktır. Anayasanın yapımı sürecinin, toplumun farklı kesimleri üzerinde güven yaratması gerektiği dikkate alınmalıdır. Bunun sağlanabilmesi için siyasi partilerin seçimler öncesinde demokrasiye, özgürlüklere, farklılıklara, insan haklarına ve hukuk devleti ilkesine saygılı bir anayasa hazırlama taahhüdünde bulunmaları önemlidir. Anayasa yapım sürecinde, meşruiyeti ve katılımcılığı artırabilmek açısından bir uzlaşma zemininin olması hayati önemdedir. Bu bağlamda, Mecliste temsil gücü elde etme şansı zayıf olan partilerin seçim ittifakına girmelerini mümkün kılacak bir seçim kanunu değişikliği yapılabilir. Buna ek olarak, Mecliste grup oluşturamayan siyasi partilerle bağımsızlara, müstakil bir grup oluşturma şansı sunulabilir. Başlangıçta, TBMM'de yer alan tüm siyasi partilerin sandalye sayıları dikkate alınmaksızın, eşit olarak temsil edildikleri bir uzlaşma komisyonunun teşekkülü hedeflenmelidir." Daha sonra soruların yanıtlayan Prof. Dr. Özbudun, bir soru üzerine 2 ayaklı bir seçim yapılması fikrini pratik bulmadığını ve aynı anda 2 meclisin varlığının karmaşa yaratacağını söyledi. Özbudun, yüzde 10 barajının en azından bu seçime mahsus indirilmesini temenni ettiğini, ancak şahsi görüşünün Meclisin anayasa yapma meşruiyeti bakımdan, bunun, olmazsa olmaz şartlardan birisi olmadığını kaydetti. TESEV'in yeni anayasaya ilişkin raporunu hazırlayacak komisyon, gazeteci Hasan Cemal, Prof. Dr. ümit Cizre, Prof. Dr. Mustafa Erdoğan, Prof. Dr. Cengiz Güleç, gazeteci Etyen Mahçupyan, Prof. Dr. Ergun Özbudun, TESEV Başkanı Can Paker, Prof. Dr. Tosun Terzioğlu, Prof. Dr. Serap Yazıcı ve Prof. Dr. Mehmet Salih Yıldırım'dan oluşuyor. Cnn Türk

TESEV'in yeni anayasa olmazsa olmazları

TBMM Genel Kurulu'nda 'Maden Kanunu' kabul edildi

Ticaret Bakanlığı Taşra Teşkilatı Personeli Kılık ve Kıyafet Yönetmeliği

Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

2024 YILI NOTERLİK ÜCRET TARİFESİ

Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

TBMM Genel Kurulu'nda '8'inci Yargı Paketi' kabul edildi

Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Afet Yeniden İmar Fonunun Yapısı ve İşleyişi Hakkında Yönetmelik

Satış Giderleri Tarifesi