25 Mayıs 2018 CUMA Resmî Gazete Sayı : 30431 YÖNETMELİK Sağlık Bakanlığından: TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ VE BAĞLI BİRİMLER YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE 1 – 5/2/2015 tarihli ve 29258 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Toplum Sağlığı Merkezi ve Bağlı Birimler Yönetmeliğinin 1 inci maddesinde yer alan “Türkiye Halk Sağlığı Kurumu” ibaresi “Sağlık Bakanlığı” olarak değiştirilmiştir. MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Aile hekimi: Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini yaş, cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmaksızın her kişiye, kapsamlı ve devamlı olarak, belli bir mekânda vermekle yükümlü, gerektiği ölçüde gezici sağlık hizmeti veren ve tam gün esasına göre çalışan aile hekimliği uzmanı veya Bakanlığın öngördüğü eğitimleri alan uzman tabip veya tabipleri, b) Aile hekimliği birimi: Bir aile hekimi ile en az bir aile sağlığı elemanından oluşan yapıyı, c) Aile sağlığı elemanı: Aile hekimi ile birlikte hizmet veren, sözleşmeli olarak çalıştırılan veya Bakanlık ya da eğitim kurumunca görevlendirilen hemşire, ebe, sağlık memuru (toplum sağlığı) ve acil tıp teknisyenini, ç) Aile sağlığı merkezi: Bir veya daha fazla aile hekimi ile aile sağlığı elemanınca aile hekimliği hizmetinin verildiği sağlık kuruluşunu, d) Bağlı birim: Toplum sağlığı merkezleri bünyesinde belirli bir hizmeti yoğun olarak sunmak üzere kurulan birimi, e) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını, f) Birinci basamak sağlık hizmetleri: Sağlığın teşviki, koruyucu sağlık hizmetleri ile ilk kademedeki teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin bir arada verildiği, bireylerin hizmete kolayca ulaşabildikleri, etkin ve yaygın sağlık hizmeti sunumunu, g) Çocuk, ergen, kadın ve üreme sağlığı (ÇEKÜS) birimi: Toplum sağlığı merkezinin kadın, ana, çocuk ve üreme sağlığı hizmetleri ile eğitim faaliyetlerini yürüten bağlı birimini, ğ) Enfeksiyon kontrol birimi: Toplum sağlığı merkezinin tüberküloz, HİV ve frengi gibi toplumsal önemi haiz bulaşıcı hastalıklar başta olmak üzere enfeksiyon hastalıklarına yönelik teşhis, tarama, takip, eğitim ve tanımlanmış tedavi faaliyetlerini yürüten bağlı birimini, h) Entegre ilçe devlet hastanesi: Birinci basamak sağlık hizmetleri ile acil sağlık hizmetlerinin aile hekimleriyle birlikte sunulduğu, kapasitesi doğrultusunda yataklı hizmetlerin de verilebildiği hastaneleri, ı) Entegre sağlık hizmeti: Bakanlıkça belirlenecek yerlerde; bünyesinde koruyucu sağlık hizmetleri, acil sağlık hizmetleri, muayene, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri, doğum, ana çocuk sağlığı hizmetleri, ayakta ve/veya yatarak tıbbî ve cerrahî müdahale ile çevre sağlığı, adlî tabiplik ve ağız/diş sağlığı hizmetleri gibi hizmetlerin de verildiği, birinci basamak sağlık hizmetlerini yoğunlukla yürütmek üzere tasarlanmış sağlık hizmetini, i) Evde sağlık hizmeti: Çeşitli hastalıklar nedeniyle evde sağlık hizmeti almaya ihtiyacı olan bireylere evinde ve aile ortamında sosyal ve psikolojik danışmanlık hizmetlerini de kapsayacak şekilde verilen muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi bakım, takip ve rehabilitasyon hizmetlerini, j) Gezici sağlık hizmeti: Aile hekimi ve/veya aile sağlığı elemanının, müdürlükçe tespit edilen uzak mahalle, belde, köy, mezra gibi yerleşim birimlerine Bakanlık tarafından belirlenen usul ve esaslara göre giderek mahallinde vereceği sağlık hizmetini, k) Kanser erken teşhis, tarama ve eğitim merkezi (KETEM) birimi: Toplum sağlığı merkezinin kanser erken teşhis, tarama ve eğitim faaliyetlerini yürüten bağlı birimini, l) Müdürlük: İl Sağlık Müdürlüğünü, m) Sağlıklı hayat merkezi (SHM) birimi: Aile ve toplum sağlığı merkezlerinin sunmuş olduğu birinci basamak sağlık hizmetlerini güçlendirmek, bu hizmetlere ulaşımı kolaylaştırmak, sağlığa yönelik risklerden birey ve toplumu korumak ve sağlıklı yaşam tarzını teşvik etmek amacıyla oluşturulan birimi, n) Toplum sağlığı merkezi (TSM): Bölgesinde yaşayan toplumun sağlığını korumak ve geliştirmek maksadıyla sağlıkla ilgili risk ve sorunları belirleyen, bunlarla ilgili düzeltici ve önleyici faaliyetleri gerçekleştiren; birinci basamak koruyucu, iyileştirici ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini koordine eden ve bu hizmetlerin etkin ve verimli bir şekilde sunulmasını izleyen, değerlendiren, denetleyen ve destekleyen; bölgesinde bulunan sağlık kuruluşları ile diğer kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyonu sağlayan sağlık kuruluşunu, o) TSM Başkanı: Toplum sağlığı merkezinin iş ve işlemlerini, ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak yürüten ya da yürütülmesini sağlayan, izleyen ve değerlendiren, gerektiğinde denetleyen toplum sağlığı merkezi ve bağlı birimlerinin sorumlusu olan hekimi, ö) TSM ek hizmet binası: Hizmete ulaşımı ve hizmet sunumunu kolaylaştırmak üzere açılan toplum sağlığı merkezinin ek hizmet binasını, p) TSM İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) birimi: İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilen toplum sağlığı merkezi bağlı birimini, r) TSM mobil sağlık hizmeti: Mevsimsel tarım işçileri, göçmenler, kırsalda yaşayanlar gibi temel sağlık hizmetlerine kolay ulaşamayan dezavantajlı gruplara bulundukları mahalde verilecek koruyucu ve geliştirici sağlık hizmetlerini, s) Yerinde sağlık hizmeti: Aile hekimi ve/veya aile sağlığı elemanının, müdürlükçe tespit edilen cezaevi, çocuk ıslahevi, huzurevi, korunmaya muhtaç çocukların barındığı çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtları gibi toplu yaşam alanlarına Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre giderek, yerinde vereceği sağlık hizmetini, ifade eder.” MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “MADDE 5 – (1) Nüfusu 15.000’e kadar olan ilçelerde ve 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa tabi olmayan il merkezlerinde bir toplum sağlığı merkezi kurulur. Nüfusu 15.000 ila 30.000 arasında olan ilçelerde, sağlık hizmet sunumunun planlanması, coğrafi koşullar, dönemsel nüfus artışları gibi hususlar esas alınarak ilçe sağlık müdürlüğü kurulmamış ise toplum sağlığı merkezi kurularak hizmetler yürütülür. (2) Nüfusu 30.000 ve üzerinde olan ilçeler ile ilçe devlet hastanesi bulunan yerlerde toplum sağlığı merkezi kurulmaz. (3) Toplum sağlığı merkezinin kurulmadığı ilçelerde bu Yönetmelik ile öngörülen hizmetler ilçe sağlık müdürlüğü, ilçe sağlık müdürlüğünün de kurulmadığı yerlerde ise ilçe devlet hastanesi tarafından yürütülür. (4) Toplum sağlığı merkezleri ile bunların ek ve bağlı birimlerinin tipleri ile fiziki ve teknik donanımları Bakanlıkça tespit edilen standartlar doğrultusunda belirlenir. (5) Hizmete ulaşımı ve hizmet sunumunu kolaylaştırmak üzere, ihtiyaç doğrultusunda, farklı bir binada TSM bağlı birimi ve/veya ek birimi açılabilir. Toplum sağlığı merkezleri ile ek ve bağlı birimlerinin açılması, kapatılması ve yer değişikliği ilgili Müdürlüğün teklifi ve Bakanlığın onayı ile gerçekleştirilir. (6) Toplum sağlığı merkezinin bulunduğu yerlerde, ilçe sağlık müdürlüğüne ait hizmetler TSM tarafından yerine getirilir.” MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin; birinci fıkrasında yer alan “Kurum” ibaresi “Bakanlık”, ikinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “Kurumun” ibaresi “Bakanlığın” şeklinde değiştirilmiş, ikinci fıkranın (d) bendinde yer alan “ya da Kurumca” ibaresi ile üçüncü ve dördüncü fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinde yer alan “Kurumca” ibaresi “Bakanlıkça” olarak değiştirilmiştir. MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “a) 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve bu Kanuna dayalı olarak çıkarılan ikincil mevzuata ve Bakanlığın belirlemiş olduğu standartlara uygun olarak bölgedeki sağlık hizmeti sunucularından veri toplamak, yürütülen hizmetlerin kayıt ve istatistiklerini elektronik veya basılı ortamda tutmak, olağanüstü durumlarda bölgedeki sağlık hizmeti sunucularından yazılı olarak da veri toplamak, topladığı verileri zamanında müdürlüğe iletmek,” MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Kurumun” ibaresi “Bakanlığın” olarak değiştirilmiş, (e) bendinde yer alan “veya Kurum” ibaresi ile (ğ) bendinde yer alan “ veya Kurumca” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “veya Kurum” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, (c) ve (ç) bentlerinde yer alan “Kurum” ibareleri “Bakanlık” olarak değiştirilmiştir. MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan “veya Kurumun” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, (j) ve (ö) bentlerinde yer alan “Kurum” ibaresi “Bakanlık” olarak değiştirilmiştir. MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Kurumun” ibaresi “Bakanlığın” olarak değiştirilmiştir. MADDE 11– Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “İlçe sağlık müdürlüğü ile işbirliği içerisinde,” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 30 uncu maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “Kurumun” ibaresi “Bakanlığın” olarak değiştirilmiştir. MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Kurum” ibaresi “Bakanlık” olarak değiştirilmiştir. MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğin 32 nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan “Bakanlık veya Kurumun” ibaresi “Bakanlığın” olarak değiştirilmiştir. MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin 35 inci maddesinde yer alan “Kurumun” ibaresi “Bakanlığın” olarak değiştirilmiştir. MADDE 16 – Aynı Yönetmeliğin 37 nci maddesinde yer alan “ve/veya Kurumun” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 17 – Aynı Yönetmeliğin 38 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “MADDE 38 – (1) Toplum sağlığı merkezi bünyesinde SHM, KETEM, ÇEKÜS, Enfeksiyon Kontrol, İSG, Diyabet ve Obezite, Göçmen Sağlığı Merkezi, Sağlık Evi gibi belirli hizmetleri yoğun olarak sunmak üzere bağlı birimler açılabilir. a) Bağlı birimler, ihtiyaç doğrultusunda, Bakanlıkça belirlenen hedeflere uygun olarak, Müdürlüğün teklifi ve Bakanlığın onayı ile açılır ya da kapatılır. b) Birim sorumlusu, birimin görev alanı ve ilgili mevzuatı dikkate alınmak suretiyle toplum sağlığı merkezi başkanının teklifi ve müdürlük onayı ile görevlendirilir, Bakanlığa bildirilir. c) Bağlı birimlerin asgari fiziki ve teknik özellikleri ile çalışma usul ve esasları Bakanlık tarafından belirlenir. Ancak toplum sağlığı merkezlerine bağlı iş sağlığı ve güvenliği birimleri ilgili mevzuatında belirlenen standartlar doğrultusunda oluşturulur ve faaliyet gösterir.” MADDE 18 – Aynı Yönetmeliğin 40 ıncı maddesinin başlığı “ÇEKÜS birimi” ve birinci fıkrasında yer alan “AÇS-AP biriminin” ibaresi “ÇEKÜS biriminin” olarak değiştirilmiştir. MADDE 19 – Aynı Yönetmeliğin 41 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “SHM birimi MADDE 41 – (1) SHM biriminin toplum sağlığına yönelik görevleri şunlardır: a) Sağlıklı beslenme danışmanlığı yapmak, obezite tanısı alan kişilere sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite konularında, bireysel beslenme danışmanlığı dâhil olmak üzere bilgi, eğitim ve danışmanlık hizmetlerini vermek, b) Sağlıklı bireylerde kişilerin fiziksel aktivitelerini düzenlemek ve hareket kabiliyetlerini artırmak için bireye özel fiziksel aktivite ve egzersiz programlarını planlamak ve uygulamak, c) Sağlıklı bireylerin; kronik hastalıklar ve risk faktörlerinin önlenmesi ve kontrolüne yönelik bireysel danışman faaliyetleri, grup danışmanlık hizmetleri ve farkındalık eğitimlerini yürütmek, sağlıklı yaşlanma danışmanlığı yapmak, ç) Bireylerin kendi hastalıklarını tanıyabilmeleri, bulguları belirleyebilmeleri ve kendileri için iyi olduğunu düşündükleri kararları alabilmeleri için sağlık okuryazarlığı hizmetlerini vermek, d) Kadın ve üreme sağlığı ile KETEM faaliyetlerine yönelik hizmetleri yürütmek, e) Koruyucu ruh sağlığı, sigara bırakma, çocuk gelişimi, sosyal hizmet, risk grupları danışmanlığı gibi psiko-sosyal destek faaliyetlerini yürütmek, f) Ağız diş sağlığı, okul sağlığı, teşhis ve tedaviye yönelik laboratuvar ve görüntüleme, pansuman ve enjeksiyon gibi destek hizmetlerini sunmak, g) Bölgesindeki enfeksiyon kontrol hizmetlerini yürütmek, ğ) Bakanlıkça veya Müdürlükçe verilecek benzeri hizmetleri yürütmek.” MADDE 20 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 21 – Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür. Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin Tarihi Sayısı 5/2/2015 29258