Tarım ve Orman Bakanlığından:
TÜRK GIDA KODEKSİ GIDALARDAKİ BİTKİ TOKSİNLERİ SEVİYELERİNİN RESMÎ KONTROLÜ İÇİN NUMUNE ALMA VE ANALİZ METODU KRİTERLERİ TEBLİĞİ
(TEBLİĞ NO: 2025/8)
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı ve kapsamı, gıdalardaki bitki toksinleri seviyelerinin resmî kontrolü için numune alma ve analiz metodu kriterlerini belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 19/2/2020 tarihli ve 31044 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine ve 5/11/2023 tarihli ve 32360 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
b) Birincil numune: Parti veya alt partideki tek bir yerden alınan maddenin miktarını,
c) Paçal numune: Parti veya alt partiden alınan birincil numunelerin birleştirilmiş toplamını ve parti veya alt partiyi temsil eden numuneyi,
ç) Parti: Aynı anda teslim edilen ve numuneyi alan kontrol görevlisi tarafından menşei, çeşidi, ambalaj tipi, ambalajlayıcısı, göndericisi veya işaretleri gibi ortak özelliklere sahip olduğu belirlenen tanımlanabilir miktardaki gıdayı,
d) Şahit numune: İtirazlı durumlar için homojenize edilmiş paçal numuneden ayrılan numuneyi,
ifade eder.
(2) Bu Tebliğde geçen ve birinci fıkrada yer almayan tanımlar için 26/3/2025 tarihli ve 32853 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıdalardaki Mikotoksin Seviyelerinin Resmî Kontrolü İçin Numune Alma ve Analiz Metodu Kriterleri Tebliği (Tebliğ No: 2025/7)’nde yer alan tanımlar geçerlidir.
Numune alma ve analiz metotları
MADDE 4- (1) Gıdalardaki bitki toksinleri seviyelerinin kontrolü için numune alma Ek-1’de belirtilen metotlara uygun olarak yapılır.
(2) Ek-1’de numune alma metodu oluşturulmuş olan bir gıda kategorisinde sınıflandırılamayan bir gıda söz konusu olduğunda, numune alma metodu o gıdanın parçacık boyutuna veya o gıdanın gıda kategorilerinden birinde sınıflandırılabilen belirli bir gıda ile benzerliğine göre belirlenir.
(3) Ek-1’de herhangi bir gıda kategorisinde sınıflandırılamayan bir gıda olması ve bitki toksininin böyle bir gıdada homojen bir şekilde dağıldığına dair kanıt bulunması koşuluyla bu gıdalardan 12/2/2025 tarihli ve 32811 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıdalardaki Eser Elementler ve İşleme Bulaşanlarının Resmî Kontrolü İçin Numune Alma ve Analiz Metodu Kriterleri Tebliği (Tebliğ No:2024/10)’nin Ek-1 Bölüm A'sında belirtilen numune alma metodu kullanılarak numune alınır.
(4) Gıdalardaki bitki toksinleri seviyelerinin kontrolü için kullanılan numune hazırlama ve analiz metotları, Ek-2’de belirtilen kriterlere uygun olur.
Avrupa Birliği mevzuatına uyum
MADDE 5- (1) Bu Tebliğ, gıdalarda bitki toksinleri seviyesinin kontrolü için numune alma ve analiz metotlarını belirleyen ve (AB) 2015/705 sayılı Tüzüğü yürürlükten kaldıran 14/12/2023 tarihli ve (AB) 2023/2783 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 6- (1) 13/2/2016 tarihli ve 29623 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Belirli Gıdalarda Erusik Asit Seviyesinin Resmi Kontrolü için Numune Alma ve Analiz Metodu Kriterleri Tebliği (Tebliğ No: 2016/4) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE- (1) Bu Tebliğin yayımından önce faaliyet gösteren ve bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde resmî kontroller için analiz yapan kurum ve kuruluşlar, 31/12/2025 tarihine kadar bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır.
(2) Bu Tebliğ hükümlerine 31/12/2025 tarihine kadar uyum sağlamak zorunda olan kurum ve kuruluşlar, bu Tebliğ hükümlerine uyum sağlayana kadar 6 ncı madde ile yürürlükten kaldırılan Türk Gıda Kodeksi Belirli Gıdalarda Erusik Asit Seviyesinin Resmi Kontrolü için Numune Alma ve Analiz Metodu Kriterleri Tebliği (Tebliğ No: 2016/4) hükümlerine uymak zorundadır.
(3) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce geçerli kılınmış olan analiz yöntemleri, bu Tebliğin Ek-2’sinin 4.2 numaralı maddesinde belirtilen tüm özel gereksinimlere uymasalar bile, 1/7/2028 tarihine kadar kullanılmaya devam edilebilir.
Yürürlük
MADDE 7- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.