VASİYETNAMENİN İPTALİ - DURUŞMA TARİHİNİN UYAP'TAN ÖĞRENİLMESİ

T.C. YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ E. 2018/1393 K. 2018/5823 T. 24.5.2018

* VASİYETNAMENİN İPTALİ ( Davacılar Vekilinin Celsede Mazeretli Sayılmasını Yeni Duruşma Gününü Uyap'tan Öğrenmesine Karar Verilmesini Talep Ettiği/Mahkemece Mazeretin Kabul Ediliği Ancak Duruşma Gününün UYAP'tan Öğrenilmesine Karar Verilmediği Gibi Davacılar Vekiline Duruşma Gününü Bildirir Tebligat da Yapılmadığı Halde Sonraki Celsede Davacılar Vekilinin Duruşma Gün ve Saatinden Haberdar Olduğu Halde Hazır Olmadığı Belirtilerek Davanın İşlemden Kaldırılmasına Karar Verilmesinin Hatalı Olduğu )

* DURUŞMA TARİHİNİN UYAP'TAN ÖĞRENİLMESİNE KARAR VERİLMESİ ( Davacılar Vekilinin Celsede Mazeretli Sayılmasını Yeni Duruşma Gününü Uyap'tan Öğrenmesine Karar Verilmesini Talep Ettiği - Duruşma Gününün UYAP'tan Öğrenilmesi Usulüne Yönelik Bir Düzenleme Bulunmadığı Kaldı Ki Mahkemece Bu Yönde Bir Ara Karar da Kurulmadığı ve Usulüne Uygun Davetiye İle Duruşma Gününü Bildirir Tebligat da Yapılmadığından Davacılar Vekiline Yeniden Duruşma Günü Bildirilerek Yargılamaya Devam Edilmesi Gerektiği )

* MAZERET DİLEKÇESİNİN KABUL EDİLMESİNE RAĞMEN DURUŞMA GÜNÜNÜN UYAPTAN ÖĞRENİLMESİNE İLİŞKİN KARAR TESİS EDİLMEMESİ VE TEBLİGAT YAPILMAMASI ( Bir Sonraki Celsede Davacılar Vekilinin Duruşma Gün ve Saatinden Haberdar Olduğu Halde Hazır Olmadığı Belirtilerek Davanın İşlemden Kaldırılmasına Karar Verilmesinin Hatalı Olduğu - Yargılamaya Devam Edilmesi ve Davacı Usulüne Uygun Tebliğe Rağmen Gelmez İse Davanın İşlemden Kaldırılması Gerektiği )

* DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASI ( Davacılar Vekilinin Celsede Mazeretli Sayılmasını Yeni Duruşma Gününü Uyap'tan Öğrenmesine Karar Verilmesini Talep Ettiği/Mahkemece Mazeretin Kabul Ediliği Ancak Duruşma Gününün UYAP'tan Öğrenilmesine Karar Verilmediği Gibi Davacılar Vekiline Duruşma Gününü Bildirir Tebligat da Yapılmadığı Halde Sonraki Celsede Davacılar Vekilinin Duruşma Gün ve Saatinden Haberdar Olduğu Halde Hazır Olmadığı Belirtilerek Davanın İşlemden Kaldırılmasına Karar Verilemeyeceği )

6100/m.150

ÖZET : Davacılar vekilinin 02.10.2014 tarihli celse için aynı tarihli dilekçeyle mazeretli sayılmasını, yeni duruşma gününü Uyap'tan öğrenmesine karar verilmesini talep ettiği, mahkemece mazeretin kabul edilerek, duruşmanın 09.12.2014 tarihine bırakılmasına karar verildiği, duruşma gününün UYAP'tan öğrenilmesine karar verilmediği gibi, davacılar vekiline duruşma gününü bildirir tebligat da yapılmadığı halde, 09.12.2014 tarihli celsede davacılar vekilinin duruşma gün ve saatinden haberdar olduğu halde hazır olmadığı belirtilerek davanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.Duruşma gününün UYAP'tan öğrenilmesi usulünün uygulanabileceğine yönelik bir düzenleme bulunmadığı, kaldı ki mahkemece bu yönde bir ara karar da kurulmadığı, davacı vekiline usulüne uygun davetiye ile duruşma gün ve saatini bildirir tebligat da yapılmadığından, davacılar vekiline yeniden duruşma günü bildirilerek yargılamaya devam edilmesi usulüne uygun tebliğe rağmen gelmez ise davanın işlemden kaldırılması gerekirken 09.12.2014 tarihli celseye tarafların katılmaması nedenleriyle takipsiz bırakılan davanın üç ay içinde yenilenmediği gerekçesiyle HMK'nın 150. maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına karar verilmesi doğru değildir.Davanın açılmamış sayılmasına dair verilen mahkeme kararının açıklanan bu gerekçeler ile bozulması gerekirken, zuhulen onanmasına karar verildiği bu kez yapılan inceleme ile anlaşılmakla, davacı tarafın karar düzeltme talebinin kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.

DAVA : Davacılar ile davalı aralarındaki vasiyetnamenin iptali davasına dair İstanbul Anadolu 23.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 17.03.2015 tarihli ve 2013/298 E., 2015/100 K. sayılı hükmün onanması hakkında dairece verilen 08.11.2017 tarihli ve 2016/4705 E-2017/15483 K. sayılı ilama karşı davacılar vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.

Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Davacılar; muris tarafından düzenlenmediğine dair şüpheleri sebebiyle vasiyetnamenin iptaline, bunun mümkün olmadığı takdirde davacıların saklı paylarının saklı tutularak vasiyetnamenin tenkisine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Mahkemece; davanın 09/12/2014 tarihinde yapılan duruşmasında dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği, davanın o tarihten bu yana yenilenmediği, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davaların, sürenin dolduğu gün itibariyle açılmamış sayılacağı ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kaydın kapatılacağı belirtildiği gerekçesiyle HMK'nın 150/5. maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına dair kararın davacı tarafından temyizi üzerine Dairemizin 08.11.2017 tarihli ve 2016/4705 E., 2017/15483 K. sayılı ilamı ile hükmün onanmasına karar verilmiş, onama ilamına karşı davacılar karar düzeltme isteminde bulunmuştur.1086 Sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (HUMK) 73. maddesi ve 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) “hukuki dinlenilme” başlıklı 27. maddesi, T.C. Anayasası'nın hak arama hürriyetini düzenleyen 36. maddesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin adil yargılanma hakkına dair 6. maddesi nazara alındığında davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Yargılama ile ilgili bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını mahkemenin açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini içeren bu hakkın ve yargılamanın aleniliği ilkelerinin gerçekleşmesinin en önemli aracı duruşma yapılmasıdır. Duruşma günü celseye katılma imkânı olmayan taraf buna dair mazeretini bildirip, belgeleyerek, bildirim giderlerini de yatırarak duruşmanın ertelenmesini isteme olanağına sahiptir. O hâlde duruşma tayin edilerek, usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan yalnız biri duruşmaya katılırsa gelmeyen tarafın geçerli mazeret gönderip göndermediği, gerekli masrafın karşılanıp karşılanmadığı incelenerek; gelen tarafın bu mazeret dilekçesine karşı beyanına göre, dosyanın işlemden kaldırılmasına ya da kaldırılmamasına karar verilecektir. Anılan hususların uygulanabilmesi için, her şeyden önce tarafların usulüne uygun davet edilmiş olmaları gerekmektedir. Bu bağlamda tebligat, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile güvence altına alınan iddia ve savunma hakkının tam olarak kullanılmasının zorunlu unsurudur. Savunma hakkının temelini teşkil eden hukuki dinlenilme hakkı, adil yargılanma ilkesinin ayaklarından biridir. Bu hakkın ihlal edilmemesi için yapılan bildirimin tebligat hukukuna uygun olması gerekir. Muhatap usulüne uygun olarak yapılacak tebligat ile açılan davadan zamanında ve tam olarak haberdar olur. Bu sebeple tebligat, yapıldığı tarihte yürürlükteki tebligat mevzuatına aykırı yapılmışsa, sadece tebligat hukukuna aykırı davranış söz konusu olmaz, aynı zamanda hukuki dinlenilme hakkı da ihlal edilmiş olur.

6100 Sayılı HMK'nın uygulama alanını, adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri ve bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinde tutulacak kayıtlar ile yazı işleri hizmetlerinin yürütülmesi ve bu işlemlerde UYAP'ın kullanılmasına dair usul ve esasları düzenlemek amacıyla çıkartılan Bölge Adliye Ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî Ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 212. maddesi gereğince tebligat işlemlerinin 7201 Sayılı Tebligat Kanunu ile Tebligat Kanunu uyarınca çıkarılan yönetmeliklere göre fiziki ya da elektronik ortamda yapılacağı düzenlenmiştir. 7201 Sayılı Tebligat Kanunu'nun "tebligatın yapılması" başlıklı 1. maddesinde tüm tebligatların bu Kanun hükümlerine göre Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü veya memur vasıtasıyla yapılacağı; "tebligatın memur vasıtasıyla yapılması" başlıklı 2. maddesinde ise özel hüküm bulunması halinde tebligatın kendi memurları veya mahalli mülkiye amirinin emriyle zabıta vasıtasıyla yaptırılacağı kabul edilmiştir.11.01.2011 tarihinde yürürlüğe giren "Elektronik tebligat" başlıklı 7/a maddesi ise;“Tebligata elverişli bir elektronik adres vererek bu adrese tebligat yapılmasını isteyen kişiye, elektronik yolla tebligat yapılabilir.Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlere elektronik yolla tebligat yapılması zorunludur.Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre elektronik yolla tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması hâlinde bu Kanunda belirtilen diğer usullerle tebligat yapılır.Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır.” hükmünü içermektedir.Bu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere elektronik tebligat usulünün düzenlendiği Tebligat Kanunu'nun 7/a maddesindeki düzenleme ve Elektronik Tebligat Yönetmeliği hükümleri de dahil olmak üzere, Tebligat Kanunu ve çıkarılan Tebligat Yönetmeliği hükümleri incelendiğinde; duruşma gününün UYAP'tan öğrenilmesi usulünün uygulanabileceğine yönelik bir düzenlemeye yer verilmemiştir. (Yargıtay HGK, 17.01.2018 tarihli ve 2017/14-1760 Esas, 2018/43 Karar) Bu aşamada davanın açılmamış sayılmasına dair yasal düzenlenmelerin incelenmesi gerekir. 6100 Sayılı HMK'nın konu ile ilgili 150.maddesinde;

"(1) Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir.

(2) Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan biri duruşmaya gelir, diğeri gelmezse, gelen tarafın talebi üzerine, yargılamaya gelmeyen tarafın yokluğunda devam edilir veya dosya işlemden kaldırılır. Geçerli bir özrü olmaksızın duruşmaya gelmeyen taraf, yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemez.

(3) Duruşma gününün belli edilmesi için tarafların başvurması gereken hâllerde gün tespit ettirilmemişse, son işlem tarihinden başlayarak bir ay geçmekle dosya işlemden kaldırılır.

(4) Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçeyle başvurusu üzerine yenilenebilir. Yenileme dilekçesi, duruşma gün, saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir ay geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, yeniden harç alınır, bu harç yenileyen tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, eski davanın devamı sayılır.

(5) İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.

(6) İşlemden kaldırılmasına karar verilmiş ve sonradan yenilenmiş olan dava, ilk yenilenmeden sonra bir defadan fazla takipsiz bırakılamaz. Aksi hâlde dava açılmamış sayılır.

(7) Hangi sebeple olursa olsun açılmamış sayılan davadaki talep dahi vaki olmamış sayılır." şeklinde düzenlenme yer almaktadır.

Tüm bu açıklamalar kapsamında somut olaya bakıldığında, davacılar vekilinin 02.10.2014 tarihli celse için aynı tarihli dilekçeyle mazeretli sayılmasını, yeni duruşma gününü Uyap'tan öğrenmesine karar verilmesini talep ettiği, mahkemece mazeretin kabul edilerek, duruşmanın 09.12.2014 tarihine bırakılmasına karar verildiği, duruşma gününün UYAP'tan öğrenilmesine karar verilmediği gibi, davacılar vekiline duruşma gününü bildirir tebligat da yapılmadığı halde, 09.12.2014 tarihli celsede davacılar vekilinin duruşma gün ve saatinden haberdar olduğu halde hazır olmadığı belirtilerek davanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.

Yukarıda da belirtildiği üzere duruşma gününün UYAP'tan öğrenilmesi usulünün uygulanabileceğine yönelik bir düzenleme bulunmadığı, kaldı ki mahkemece bu yönde bir ara karar da kurulmadığı, davacı vekiline usulüne uygun davetiye ile duruşma gün ve saatini bildirir tebligat da yapılmadığından, davacılar vekiline yeniden duruşma günü bildirilerek yargılamaya devam edilmesi usulüne uygun tebliğe rağmen gelmez ise davanın işlemden kaldırılması gerekirken 09.12.2014 tarihli celseye tarafların katılmaması nedenleriyle takipsiz bırakılan davanın üç ay içinde yenilenmediği gerekçesiyle HMK'nın 150. maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına karar verilmesi doğru değildir.Yapılan bu açıklamalar karşısında, davanın açılmamış sayılmasına dair verilen mahkeme kararının açıklanan bu gerekçeler ile bozulması gerekirken, zuhulen onanmasına karar verildiği bu kez yapılan inceleme ile anlaşılmakla, davacı tarafın karar düzeltme talebinin kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı tarafın karar düzeltme isteminin kabulüyle dairemizce verilen 08.11.2017 tarihli ve 2016/4705 E., 2017/15483 K. sayılı onama ilamının kaldırılarak, hükmün davacılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz ve karar düzeltme harçlarının istenmesi halinde davacı tarafa iadesine, 24.05.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

kazanci.com.tr

VASİYETNAMENİN İPTALİ - DURUŞMA TARİHİNİN UYAP'TAN ÖĞRENİLMESİ

BOŞANMA - ZİNA - NÜFUS KAYDI DELİLİ

İstinaf İncelemesinde Tutuklama veya Adli Kontrol Kararı

BANKA VEYA KREDİ KARTLARININ KÖTÜYE KULLANILMASI SUÇUNUN YARGITAY KARARLARI VE DOKTRİNDEKİ GÖRÜŞLER DOĞRULTUSUNDA MAĞDUR AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2019/99 E. ve 2023/604 K. sayılı kararı

Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 2016/3052 E. ve 2016/5378 K. sayılı kararı

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2021/47 E. ve 2023/612 K. sayılı kararı

İHYA DAVASI - TEBLİGATLARIN USULÜNE UYGUN YAPILMASI - TASFİYE MEMURU

İLAMA MÜSTENİT ALACAĞIN ÖDENMEMESİ NEDENİYLE DOĞRUDAN İFLAS İSTEMİ - İLAM NİTELİĞİNDEKİ BELGE - ARABULUCULUK ANLAŞMA TUTANAĞININ İFLAS KARARINA DAYANAK EDİLMESİ

CEZA DAVASINDA HAKSIZ TAHRİK İNDİRİMİ UYGULANMIŞSA TAZMİNAT DAVASINDA DA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT BELİRLENİRKEN İNDİRİM YAPILMALIDIR

ÇOCUĞUN NİTELİKLİ CİNSEL İSTİSMARI SUÇU - REŞİT OLMAYANLA CİNSEL İLİŞKİ SUÇU - ZİNCİRLEME SUÇ