Yargıtay ve Danıştay tasarısı komisyondan geçti

-Yasa Tasarısı'nın TBMM Adalet Komisyonu'nda görüşmeleri devam ederken, muhalefet partileri CHP ve MHP'nin, komisyonun çalışma şekli ve yönteminin "yanlış" olduğu tepkilerine rağmen iktidar partisi AKP'nin, komisyonu hafta sonu çalıştırma ısrarı CHP'li üyelerin istifasına neden oldu. Ancak, AKP Anayasa ve İçtüzük'ün ilgili maddelerini gerekçe göstererek tasarıyı muhalefetsiz gece geç saatlerde görüşerek AKP'li üyelerin oylarıyla geçirdi.

-Başta yargı ve muhalefetin karşı çıktığı ve komisyondan geçen yasa tasarısıyla; Yargıtay ve Danıştay'ın daire ve üye sayısı artırılıyor. Adli Tıp Kurumunda döner sermaye ödemelerini düzenleyen tasarıyla; Yargıtayda 32 olan daire sayısı 38'e, Danıştay'da 13 olan daire sayısı 15'e çıkarılacak. Buna göre, Danıştay, 14'ü dava, biri idari daire olmak üzere 15 daireden oluşacak.

Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'nun (CMUK) 102 maddesi çerçevesinde başta Hizbullah Üyeleri olmak üzere serbest kalan tutukluların ardından, Hükümetin jet hızıyla hazırladığı ve mahkemelerin çalışmasını hızlandıran Yargıtay ve Danıştay'ın yapısını değiştiren yasa tasarısına duyulan tepkiler devam ediyor. Yasa Tasarısı'nın TBMM Adalet Komisyonu'nda görüşmeleri devam ederken, muhalefet partileri CHP ve MHP'nin, komisyonun çalışma şekli ve yönteminin "yanlış" olduğu tepkilerine rağmen iktidar partisi AKP'nin, komisyonu hafta sonu çalıştırma ısrarı CHP'li üyelerin istifasına neden oldu. Ancak, AKP Anayasa ve İçtüzük'ün ilgili maddelerini gerekçe göstererek tasarıyı muhalefetsiz gece geç saatlerde görüşerek AKP'li üyelerin oylarıyla geçirdi. Başta yargı ve muhalefetin karşı çıktığı ve komisyondan geçen yasa tasarısıyla; Yargıtay ve Danıştay'ın daire ve üye sayısı artırılıyor. Adli Tıp Kurumunda döner sermaye ödemelerini düzenleyen tasarıyla; Yargıtay'da 32 olan daire sayısı 38'e, Danıştay'da 13 olan daire sayısı 15'e çıkarılacak. Buna göre, Danıştay, 14'ü dava, biri idari daire olmak üzere 15 daireden oluşacak. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, Yargıtay ve Danıştay'ın yapısını değiştiren Yasa Tasarısı'nın, biran önce Meclis Adalet Komisyonu ve Genel Kurul'dan geçmesi talimatı iktidar partisi ve muhalefet partilerini karşı karşıya getirdi. TBMM tarihinde çok az rastlanan komisyon çalışma ve usulü CHP'li üyelerin istifasıyla Meclis'te bir ilk yaşanmasına da sahne oldu. Yasa Tasarısı'nın TBMM Adalet Komisyonu'nda görüşmeleri devam ederken, muhalefet partileri CHP ve MHP'nin, komisyonun çalışma şekli ve yönteminin "yanlış" olduğu tepkilerine rağmen iktidar partisi AKP'nin, komisyonu hafta sonu çalıştırma ısrarı CHP'li üyelerin istifasına neden oldu. Ancak, AKP Anayasa ve İçtüzük'ün ilgili maddelerini gerekçe göstererek tasarıyı muhalefetsiz gece geç saatlerde görüşerek AKP'li üyelerin oylarıyla geçirdi.

Komisyonda 'istifa' tartışması

-İSTİFAYA GETİREN SÜREÇ-

Muhalefet partililer, komisyonun hafta sonunda tasarının görüşmelerinin tamamlanıncaya kadar çalışma kararına karşı çıktılar. Ancak, AKP'li komisyon Başkanı Ahmet İyimaya'nın komisyonu çalıştırma kararıyla tartışmalar CHP'lilerin itirazıyla sürdü. CHP'lilerin komisyonu önerge vererek tıkamaya çalışması ile birlikte, AKP milletvekilleri yeterlilik önergesi verirdi. Konuşma süreleri 5'er dakika ile sınırlanınca CHP'li üyeler toplu halde komisyon üyeliğinden istifa etme kararı aldı. MHP'li üyeler ise komisyon toplantısına katılmayarak CHP'yle destek verdiler. Bunun üzerine AKP'liler Anayasa ve İçtüzük'ün ilgili maddelerini gerekçe göstererek, komisyonu çalıştırma kararı aldılar. Komisyon gece geç saatlere kadar çalışarak tasarı AKP'lilerin oylarıyla geçti.

-TASARI NE GETİRİYOR-

Adalet Komisyonu'ndan geçen tasarıya göre; Yargıtay ve Danıştay'da daire sayısını artıran ve Adli Tıp Kurumunda döner sermaye ödemelerini düzenleyen tasarı, Yargıtay'da 32 olan daire sayısı 38'e, Danıştay'da 13 olan daire sayısı 15'e çıkarılacak. Buna göre, Danıştay, 14'ü dava, biri idari daire olmak üzere 15 daireden oluşacak. Her dairede bir başkan ile yeteri kadar üye bulunacak. Heyetler, bir başkan ve dört üyenin katılmasıyla toplanacak ve salt çoğunluk ile karar verilecek. Sayının yeterli olması halinde iki heyet oluşturulabilecek. Bu durumda ikinci heyete, daire başkanının görevlendireceği üye başkanlık edecek. Müzakereler gizli yapılacak. İdari Dava Daireleri Kurulu, idari dava dairelerinin başkanları ile üyelerinden, Vergi Dava Daireleri Kurulu da vergi dava dairelerinin başkanları ile üyelerinden oluşacak. Toplantı ve görüşme yeter sayısı İdari Dava Daireleri Kurulu için 31, Vergi Dava Daireleri Kurulu için 13 olacak. İdari dava daireleri ile vergi dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdikleri kararların temyiz veya itiraz yoluyla incelenmesinde ve iki dava dairesinin birlikte yapacağı toplantıda verilen kararların incelenmesinde, bu dairelerde karara katılmış olanlar idari ve vergi dava daireleri kurullarında bulunamayacak. Başkanlık Kurulu'na, Danıştay dava daireleri arasındaki iş bölümü karar tasarısını hazırlama yetkisi verilecek. Dava dairelerinden 3, 4, 7 ve 9'uncu daireler, vergi dava dairesi, diğer dava daireleri ise idari dava dairesi olarak görev yapacak.

-TEMYİZ İNCELEMELERİ-

İptal davaları ve idari sözleşmelerden doğan davalar yönünden daireler arasındaki iş bölümünün belirlenmesinde, uyuşmazlığın kaynaklandığı mevzuat esas alınacak. Temyiz incelemesi yapmakla görevli daire, aynı konuda ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görülecek davalara bakmak ve olağanüstü kanun yolları incelemelerini de yapmakla görevli olacak. İdare mahkemeleri arasında görev ve yetkiye ilişkin uyuşmazlıklarda ve bağlantılı davalarda merci tayini, uyuşmazlığın esasını çözümlemekle görevli idari dava dairesince yapılacak. Vergi mahkemeleri arasında görev ve yetkiye ilişkin uyuşmazlıklarda ve bağlantılı davalarda merci tayini, uyuşmazlığın esasını çözümlemekle görevli vergi dava dairesince yapılacak. İş bölümünde idari ve vergi dava dairelerinden herhangi birinin görevinde olduğu belirlenmemiş davalara bakmak üzere birer idari ve vergi dava dairesi görevlendirilecek. İş bölümünde aynı mevzuattan kaynaklanan uyuşmazlıkların birden fazla dairede çözümlenmesi konusunda farklı esaslar belirlenebilecek.

-YARGITAY'IN YAPISI-

Yargıtay'da hukuk dairelerinin sayısı 21'den 23'e, ceza dairelerinin sayısı ise 11'den 15'e çıkarılacak. Kurulacak olan 6 daireden 4'ü ceza dairesi olacak. Başkanlar Kuruluna, daireler arasındaki iş bölümü karar tasarısını hazırlama yetkisi verilecek. Hukuk daireleri ile ceza daireleri kendi aralarında iş bölümü esasına göre çalışacak. Özel kanunlarda, başka hüküm bulunmadığı takdirde, dairelerin arasındaki iş bölümü karar tasarısı, Başkanlar Kurulu tarafından hazırlanacak. Hazırlanan iş bölümü karar tasarısı, Büyük Genel Kurul'un onayına sunulacak. Büyük Genel Kurul, iş bölümü karar tasarısını aynen onaylayabileceği gibi üye tam sayısının en az üçte birinin teklifi üzerine değiştirerek de onaylayabilecek. Bir davada birden fazla hukuk dairesinin görevine giren uyuşmazlık söz konusu ise temyiz incelemesi, uyuşmazlığı doğuran asıl hukuki ilişkiye ait hüküm ve kararları inceleyen dairece yapılacak. Sözleşme ile ilgili alacak ve tazminat davalarının temyiz incelemesini yapmakla görevli daire, bu sözleşme türüne ilişkin tespit davalarının temyiz incelemesini de yapmakla görevli olacak. Dava dosyasının incelenerek eksikliklerinin giderilmesinden sonra geri çevrilmesi için mahalline gönderilmesi veya duruşmasının olması, o dosyanın görevli daireye gönderilmesine engel teşkil etmeyecek. İş bölümünde hukuk dairelerinden herhangi birinin görevinde olduğu belirlenmemiş davalara bakmak üzere bir daire görevlendirilecek. Ceza dairelerinde, daireler arasındaki iş bölümünün belirlenmesinde dava açılan belgedeki nitelendirme esas alınacak. Çeşitli suçlara ait davalarda, suçların en ağırını incelemeye yetkili olan daire görevli olacak. Temyiz davasına bakmakla görevli olan daire, Yargıtayın ilk derece mahkemesi olarak bakmakla görevli olduğu davalar ile olağanüstü kanun yollarına ilişkin davalara bakmakla da görevli olacak. Hüküm veren dairenin, Ceza Genel Kurulu kararına uymayarak kendi kararında direnmesi halinde, Ceza Genel Kurulunca verilecek ikinci karar kesin olacak.

-ADLİ TIP KURUMU-

Adli Tıp Kurumunun başkan yardımcısı sayısı ikiden beşe yükseltilecek. Başkan yardımcılarından en az ikisi adli tıp uzmanı olacak. Kurumun döner sermayesinden yapılacak bir kısım ödemelerde oranlar artırılacak. İkinci görevle bu kurumda çalışanlar da döner sermaye ödemelerinden yararlanabilecek. İkinci görevli olarak bu kurumda çalışanlar, Adli Tıp Kurumunda çalışması nedeniyle kendi kurumundan alamadığı döner sermaye ücretini, Adli Tıp Kurumundan alabilecek. Hakim ve savcıların bir soruşturma, kovuşturma veya davayla ilgili olarak yaptıkları işlem, yürüttükleri faaliyet veya verdikleri her türlü kararlar nedeniyle ancak devlet aleyhine tazminat davası açılabilecek. Kişisel kusur, haksız fiil veya diğer sorumluluk sebeplerine dayanılarak da olsa hakim veya savcı aleyhine tazminat davası açılamayacak. Devlet aleyhine açılacak tazminat davası ancak dava konusu işlem, faaliyet veya kararın dayanağı olan soruşturma sonucunda verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın veya kamu davası açılmış ise kovuşturma sonucunda verilen hükmün, dava sonunda verilen hükmün kesinleştiği tarihten itibaren bir yıl içinde açılabilecek. Kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın veya hükmün kesinleşmesinden önce hakim veya savcının söz konusu işlem, faaliyet ya da kararıyla ilgili olarak görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle görevini kötüye kullanmaktan mahkumiyeti halinde ise tazminat davası hükmün kesinleşmesinden itibaren bir yıl içinde açılabilecek. Devlet, ödediği tazminattan dolayı, tazminat davasına konu işlem, faaliyet veya kararla ilgili olarak görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle görevini kötüye kullanmaktan hakim veya savcıya rücu edecek. Kanun yoluna başvurulması için miktar veya değere ilişkin olarak öngörülen sınırlamalar, hakim ve savcıların işlem, faaliyet veya kararlarına dayanılarak açılan her türlü tazminat ve rücu davalarında uygulanmayacak. Bu hükümler, yüksek mahkemelerin başkanları, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeleri ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekilinin bir soruşturma, kovuşturma veya davayla ilgili olarak yaptıkları işlem, yürüttükleri faaliyet veya verdikleri her türlü kararlar, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu müfettişleri ile adalet müfettişlerinin, yetkilerini kullanırken yaptıkları işlem, yürüttükleri faaliyet ve verdikleri her türlü kararlar nedeniyle açılacak tazminat davaları hakkında da uygulanacak. Yargıtay Başkanı ve birinci başkanvekilleri ile daire başkanlarının seçiminde Yargıtay Büyük Genel Kurulunun toplanabilmesi için üye tam sayısının salt çoğunluğunun hazır bulunması yeterli olacak. Mevcut düzenlemede, Büyük Genel Kurulun toplanabilmesi için üçte ikisinin hazır bulunması gerekiyor. Danıştay'da Başkan, başkanvekilleri, başsavcı ve daire başkanları seçiminde de aynı hüküm geçerli olacak.

-TAZMİNAT DAVALARI-

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu yürürlüğe girinceye kadar, hakimler hakkında açılacak tazminat ve rücu davalarında, hakimlerin bir soruşturma, kovuşturma veya davayla ilgili olarak yaptıkları işlem, yürüttükleri faaliyet veya verdikleri her türlü kararlar nedeniyle devlet aleyhine açılan tazminat davası, Yargıtay ilgili hukuk dairesinde, Yargıtay Başkan ve üyeleri ile kanunen onlarla aynı konumda olanların fiil ve kararlarından dolayı Yargıtay Hukuk Genel Kurulunda açılacak ve ilk derece mahkemesi sıfatıyla görülecek. Yargıtay ilgili hukuk dairesinin tazminat davası sonucunda vermiş olduğu kararlara ilişkin temyiz incelemesi Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca, bu Kurulun ilk derece mahkemesi sıfatıyla tazminat davası sonucunda vermiş olduğu kararlara ilişkin temyiz incelemesi ise Yargıtay Büyük Genel Kurulunca yapılacak. Devletin sorumlu hakime karşı açacağı rücu davası, tazminat davasını karara bağlayan mahkemede görülecek. Bu konuda halen görülmekte olan davalar, kesinleşmemiş hükümler, temyiz veya karar düzeltme yolu açılan hükümler açısından temyiz veya karar düzeltme süresi geçmeyenler bakımından da uygulanacak ve davaya devlet aleyhine devam olunacak.

ANKA

Yargıtay ve Danıştay tasarısı komisyondan geçti

TBMM Genel Kurulu'nda 'Maden Kanunu' kabul edildi

Ticaret Bakanlığı Taşra Teşkilatı Personeli Kılık ve Kıyafet Yönetmeliği

Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

2024 YILI NOTERLİK ÜCRET TARİFESİ

Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

TBMM Genel Kurulu'nda '8'inci Yargı Paketi' kabul edildi

Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Afet Yeniden İmar Fonunun Yapısı ve İşleyişi Hakkında Yönetmelik

Satış Giderleri Tarifesi