"Yeni parlamentonun güçlü bir kurucu etkisi olacak"

TBMM (AA) - COŞKUN ERGÜL - TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi" değişikliğini anayasal düzlemde gerçekleştirdiklerini, yeni Meclis'in ise birçok yasal düzenlemeyi gerçekleştireceğini belirterek, "Yeni parlamento, bu sistemi yasal düzlemde kuracak Meclis olacak. Bu bakımdan parlamentonun güçlü bir kurucu etkisi olacak." dedi.

Şentop, AA muhabirine, "24 Haziran seçimi sonrasında oluşacak Meclis, Meclis'in nasıl bir çalışma yürüteceği ve hangi faaliyetlerde bulunacağına" ilişkin açıklamalarda bulundu.

AK Parti'nin seçimdeki temel sloganının, "güçlü hükümet, güçlü Meclis, güçlü Türkiye" olduğunu ifade eden Şentop, "Güçlü Meclis konusundaki iddiamızı sürdürüyoruz." dedi.

Şentop, 16 Nisan referandumu öncesinde Meclis'in güçleneceğine dair iddiada bulunduklarını ama muhalefetin bu iddialarına karşı çıktığını belirtti.

Oluşturdukları milletvekili aday listesiyle bu iddianın arkasında durduklarını vurgulayan Şentop, mevcut Bakanlar Kurulundan beşi hariç, Başbakan Binali Yıldırım dahil olmak üzere, tüm bakanların aday listesinde yer aldığına işaret etti.

Mustafa Şentop, "AK Parti, bütün güçlü siyasi aktörlerinin Meclis'te olmasını istedi. Eğer Meclis'in zayıflayacağı, etkisizleşeceğine dair bir kanaatimiz olsaydı, o zaman bu güçlü aktörleri Meclis dışında bırakıp, o kişileri bakan ya da başka görevler için değerlendirme yolu seçilirdi. Ama AK Parti tam aksine, elindeki bütün siyasi aktörleri Meclis'te sahaya sürdü." diye konuştu.

Anayasa Komisyonu Başkanı Şentop, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi değişikliğini anayasal düzlemde gerçekleştirdiklerini bildirdi.

Bu sistem değişikliğinin sadece anayasal düzlemde değil, yasal düzlemde de olması gerektiğini vurgulayan Şentop, bu yasal değişikliklerin de Meclis'te yapılacağını kaydetti.

Mustafa Şentop, 27. Yasama Dönemi'nde Meclis'in, yeni hükümet sisteminin bütün kurum ve kurallarıyla yerleşmesi için birçok yasal düzenlemeyi gerçekleştireceğini belirterek, "Yani 24 Haziran'dan sonra oluşacak parlamento, yeni hükümet sistemini yasal düzlemde kuracak Meclis olacak. Bu bakımdan güçlü bir kurucu etkisi olacak parlamentonun." ifadesini kullandı.

- "Parlamenter sistemin kendi içinde çelişkisi var"

Mustafa Şentop, parlamenter sisteme ilişkin şu bilgileri verdi:

"Parlamenter sistemin kendi içinde çelişkisi var. Biz bu çelişkiyi gidermiş oluyoruz. O da şu: Parlamenter sistemde hükümet parlamento içinden çıkıyor. Fakat bir hükümetin çıkabilmesi için Meclis'te çoğunluğun desteğini alması lazım. Bu da 'hükümet parlamento çoğunluğuna sahip ama çoğunluğu hükümetin elinde, yönetiminde' demektir. Dolayısıyla parlamento çoğunluğu hükümetin elindeyse ki zaten böyle bir çoğunluk yoksa hükümet çıkmaz. O zaman parlamento çoğunluğu yasamayı belirleyecek, denetim de parlamento çoğunluğunun takdirinde, bu da hükümetin kontrolünde olacak. Bu, hem yasamayı hem de denetimi, aslında hükümet kontrol ediyor demektir. Yani parlamenter sistemde kendi içinde paradoksal bir durum var. Denetim yapacaksın, parlamentonun denetim mekanizmaları var. Peki bunları kim kullanacak? Parlamento. Nasıl kullanacak? Çoğunluk oyu ile. Çoğunluk zaten hükümeti destekliyor. Kendi desteklediği hükümeti nasıl denetleyecek bu çoğunluk? Tamamen soyut, teoride kalan bir denetim uygulaması var parlamenter sistemde. Hükümet çıkmıyorsa da o zaman çoğunluk yok demektir. O zaman bu parlamentolar, parlamenter sistemde seçime giderler; bu da büyük bir sıkıntı ve istikrarsızlık yaratır. Ya istikrarsızlık ya da hükümetin denetiminde bir parlamento olur. Kendi içinde paradoksal bir durum, açmaz var. Biz şimdi bunu gidermiş olacağız."

Mustafa Şentop, yeni sistemde hükümet TBMM dışından seçileceği için parlamentoda hükümetin arkasında bir çoğunluk aranmayacağını vurguladı.

24 Haziran sonrasında oluşacak Meclis çoğunluğunun, cumhurbaşkanı ile aynı fikirde olması gerektiğini anlatan Şentop, "Bu bakımdan parlamentoda AK Parti çoğunluğu önemli." dedi.