YSK'nın teşkilat yapısına ilişkin değişiklik teklifi komisyonda

TBMM (AA) - TBMM Anayasa Komisyonu'nda görüşülen Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Teklifi, dört partinin ortak teklifiyle alt komisyona sevk edildi.

TBMM Anayasa Komisyonu, AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş'ın, Yüksek Seçim Kurulunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Teklifi'ni görüşmek üzere, AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Şentop başkanlığında toplandı.

Toplantının açılışında konuşan Şentop, tüm öğretmenlerin 24 Kasım Öğretmenler Günü'nü tebrik etti.

YSK'nın müstakil bir teşkilat yasası olmadığını, kurulla ilgili düzenlemelerin çoğunluğunun 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri Ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun olmak üzere, değişik kanunlarda yer aldığını belirten Şentop, söz konusu teklifin YSK'nın teşkilat ve görevleriyle ilgili hükümlerin bir araya getirilmesini esas aldığını kaydetti.

Şentop, teklifle getirilmesi amaçlanan yeniliklere değinerek, "YSK çoğumuzun tahmin ettiğinden daha yoğun faaliyet gösteriyor ama çalışmalarıyla ilgili 298 sayılı kanun 1961 tarihli. O tarihten bu yana önemli değişikliklerin, yeniliklerin ortaya çıkmasına rağmen teşkilat yapısı ilk haliyle devam ediyordu, teklif teşkilat yapısını güçlendiren bir teklif." diye konuştu.

Adalet Bakanı Abdülhamit Gül de 24 Kasım Öğretmenler Günü'nü kutlayarak başladığı konuşmasında, YSK'nın müstakil bir yasası olması amacıyla kanun teklifinin verildiğini aktardı.

Türkiye demokrasisinin en önemli kazanımlarından birinin seçimlerin şaibesiz, serbest, özgür ve dürüst şekilde yapılması olduğunu vurgulayan Gül, "Her seçimde itirazlar olmuştur ama hiçbir seçimde şaibe olmamıştır. Bütün seçimler dürüst, serbest, milletin iradesiyle gerçekleşmiştir. Demokrasimizin bu kazanımının korunması lazım." dedi.

Teklifte yer alan YSK'nın personelinin başkanın oluruyla Adalet Bakanlığına gönderilmesi hususunun da Hakimler ve Savcılar Kurulu, Danıştay, Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi kanunlarında yer alan bir hüküm olduğu için teklifte yer aldığını anımsatan Bakan Gül, "Komisyon ya da Genel Kurul 'bu personeli Adalet Bakanlığına vermeyelim' derse bundan memnun da olabiliriz, bunda ısrarcı değiliz. Bir ihtiyaç halinde Adalet Bakanlığına gitsin diye düşünülmüş, nispeten yakın çalışma alanı olduğu için böyle düşünülmüştür." diye konuştu.

Gül, alt komisyonda YSK'ya ve Türkiye demokrasisine yakışan bir metin çıkacağına emin olduğunu ifade etti.

CHP Çanakkale Milletvekili Muharrem Erkek de komisyon gündemine gelen teklifin çok önemli olduğuna işaret ederek, teklifin hazırlanmasında siyasi partilerin ve sivil toplum kuruluşlarının görüşlerinin alınması gerektiğini bildirdi.

YSK'nın güçlü, özerk bir yapıya kavuşturulması için verilen teklifin yetersiz olduğunu öne süren Erkek, seçmen kütüklerinin oluşturulması ve denetlenmesi, sandık kurullarının belirlenmesi, müşahitlik sistemi konularında teklifin değiştirilmesi gereken maddeler içerdiğini savundu.

Seçmen kütüklerinin hazırlanmasında en azından TBMM'de grubu bulunan siyasi parti temsilcilerinin aktif katılımının sağlanmasını isteyen Erkek, YSK'ya yeni alınacak personelin mülakatla belirlenmesinin de kadrolaşma ve adam kayırma şaibelerini beraberinde getireceğini, mülakat uygulamasından vazgeçilmesi gerektiğini vurguladı.

Teklifte öngörülen, personelin YSK başkanının oluruyla Adalet Bakanlığına gönderilmesi uygulamasının da personeli baskı altında tutacağını iddia eden Erkek, teklifte bulunan bazı maddeler hakkındaki endişelerini aktardı.

Erkek, "Teklif bu haliyle yürürlüğe girerse ciddi bir anayasaya aykırılık da oluşturabilir. Alt komisyonda umarız sandık kurulu başkanları, müşahitler ve personelin rotasyonuyla ilgili düzenleme yapılırsa sağlıklı süreç işleyebilir." ifadesini kullandı.

HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar da Türkiye'de son dönemdeki birkaç seçim hariç bütün seçimlerin sıkıntısız yaşandığını belirterek, "YSK'nın teşkilat ve görevleriyle ilgili kanun tekilfi önümüze gelmişken iyi işleyen hususları bozmayalım, son yıllarda sorun olan düzenlemeleri görüşelim." teklifinde bulundu.

Seçimlerin yapılış ve denetiminde siyasi partilerin büyük rol üstlendiğini, bu durumun devam ettirilmesinden yana olduklarını vurgulayan Sancar, "Eğer bir düzenleme yapılacaksa en taze tarihi esas alıp en önemli tartışmanın yaşandığı konuyu öne çekmek ve o tartışmanın kaynağını sebeplerini ortadan kaldırmaya çalışmak gerekir. seçimlerle ilgili gözlemcilik ve seçim kurullarında faaliyet gösterme konusu Türkiye'de iyi işleyen bir sistem, buna müdahale etmeyelim." dedi.

Sandık müşahitliği sisteminin bozulmaması, siyasi partilerin seçimin her aşamasında görev almasının önüne geçilmemesi gerektiğini bildiren Sancar, "Bu teklifle getirilmek istenen sıkıntılı değişiklikler bundan sonraki her seçimde yeni tartışmaların, şaibelerin ortaya çıkmasına yol açacaktır. Teklif bu haliyle yasalaşırsa yapılacak her seçim şaibe tartışmalarının gölgesi altında kalacaktır." değerlendirmesinde bulundu.

Sancar, "Bu teklifin hazırlanmasındaki amaç iktidara önümüzdeki seçimlerde avantaj sağlamaktır iddiası ve intibası güçlü temellere sahiptir. Şaibeli ve tartışmalı seçim sürecinden iktidar olarak çıkmanın, ne bir partiye ne de ülkeye bir yararı olabilir. Tam tersine demokrasimizin epeyce hırpalanmasına rağmen hala işlediği varsayılan, işlemesi umut edilen bu önemli bir alanının itibarını kaybetmesini sağlar." diye konuştu.

CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, teklifin çok kısa sürede, aceleyle yasalaşmasının amaçlanmasının kendilerince merak konusu olduğunu vurgulayarak, şunları söyledi:

"Seçimlerin güvenliğinin tartışıldığı, seçim sonuçlarının demokratik meşruiyetinin yerlerde olduğu bir ortamda YSK ile ilgili düzenlemenin, daha geniş ve ayrıntılı şekilde, farklı platformlarda tartışılması gerekirdi. Umarım alt komisyonda özerk bütçesi olan, seçmen kütüklerinde siyasi partilerin denetiminin önünü açan, seçim güvenliğini yerle bir etme ihtimali olan maddelerin çekildiği daha olgun bir yasa yapma fırsatı buluruz."

MHP Mersin Milletvekili Oktay Öztürk de geniş değerlendirmelerini alt komisyonda yapacaklarını belirterek, teklife objektif gözle bakılarak, iktidar ve muhalefet açısından gerekli mükemmel bir yasa için gerekli hassasiyetle çalışmalar yapılmasını istedi.

MHP Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak da teklife ilişkin, iktidarın "eksiklikler, yanlışlar varsa bunlar alt komisyonda giderilir, düzeltilir" yaklaşımının çok önemli olduğunu vurgulayarak, teklifin "önümüzdeki seçimlere hazırlık yapılıyor" yaklaşımından uzak bir şekilde ele alınması gerektiğini bildirdi.

Parsak, "Bu teklifi siyasi mülahazalardan ayrı olarak önemli bir kanun teklifi olarak düşünüyorum. Çalışmalarımızın demokrasimize katkı sağlamasını Cenabı Allah'tan niyaz ediyorum." dedi.

Konuşmaların ardından, kanun teklifinin alt komisyonda görüşülmesine ilişkin AK Parti, CHP, MHP ve HDP milletvekillerinin ortak imzasıyla sunulan önerge oylanarak kabul edildi.

Alt komisyon AK Parti milletvekilleri Abdurrahman Öz, Muhammet Emin Akbaşoğlu, Zekeriya Birkan, Murat Alparslan ve İbrahim Halil Fırat, CHP Çanakkale Milletvekili Muharrem Erkek, HDP Mardin Milletvekili Erol Dora ve MHP Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak'tan oluştu.

Alt komisyon bugün toplanarak, çalışmalarına başlayacak.