Araç değer kaybından doğan tazminat davalarında görevli ve yetkili mahkeme hangisidir?

Araç değer kayıplarından doğan hukuki uyuşmazlıklarda sıkça karşı karşıya kaldığımız bir soru görev ve yetkili mahkeme sorusu. Dava açacağımız durumlarda davalının araç sürücüsü/araç işleteni, sigorta şirketi veya üçünün de aynı anda davalı olmasına göre şekillenecek davada görevli ve yetkili mahkemeler. Bu makalede bu konuya açıklık getirmeye çalışacağım.

08.01.2024 - 17:03 Yayınlanma

26.07.2024 - 23:00 Güncelleme

Araç değer kaybından doğan tazminat davalarında görevli ve yetkili mahkeme hangisidir?

1. Görev ile ilgili olarak Araç değer kaybından doğan tazminat davalarında görevli mahkeme esasen Asliye Hukuk Mahkemeleridir. (6100 sayılı HMK m.2/1'e göre, tazminat davalarında genel görevli mahkeme kural olarak Asliye Hukuk Mahkemeleridir.)

Ancak sigorta şirketine dava açılacaksa görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemeleridir. Bu noktada eğer dava yalnızca araç sürücüsüne, malikine ve işletenine karşı açılacaksa Asliye Hukuk Mahkemelerinde, araç sürücüsü, maliki veya işleteni ile birlikte sigorta şirketine karşı açılacaksa veya yalnızca sigorta şirketine açılacaksa Asliye Ticaret Mahkemelerinde açılmalıdır. Ayrıca İstanbul’da bulunan Sigorta Tahkim Komisyonu da görevlidir.

2. Yetki ile ilgili olarak: Araç değer kaybından doğan tazminat davalarında birden fazla yetkili yer mahkemesi bulunmaktadır. Buna göre dava; genel yetkili mahkeme olan davalının yerleşim yerinde, birden fazla davalı varsa bunlardan birinin yerleşim yerinde, 6100 sayılı HMK m.16’ ya göre trafik kazasının meydana geldiği yer mahkemesinde, zarar görenin yerleşim yeri mahkemesinde veya sigorta şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabilir.

Konumuzla ilgili örnek bir Yargıtay kararı:

YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ Esas: 2015/13586 Karar: 2015/11621 Tarih: 5.11.2015

- HMK 16. Madde

- Haksız Fiilden Doğan Davalarda Yetki

Davacı vekili, davalıların işleteni ve sürücüsü olduğu aracın davacının işleteni olduğu araçla çarpışması sonucu yaşanan kazada davacının aracının hasarlandığını, kira kaybı ve değer kaybı nedeni ile davacının zarara uğradığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 1000,00 TL tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı Şirket vekili, kazanın İstanbul’da gerçekleştiğini belirterek yetki yönünden davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece, dava dilekçesinin yetki yönünden reddine ve dosyanın yetkili olan İstanbul Anadolu Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir.

6100 sayılı HMK 16.maddesi “haksız fiilden doğan davalarda haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.” hükmünü içermektedir.

Eldeki dava dayanağı haksız fiil olup, davalıların ikametgahı ve kazanın meydana geldiği yer S./İ. ise de Ticaret Sicil gazetesi kayıtlarından da anlaşılacağı üzere davacının adresi A.`dır. O halde yetki itirazının reddine karar vermek gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetli değildir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile verilen hükmün ( BOZULMASINA ), oybirliğiyle karar verildi.