Çocuk pornosu indirildiği, paylaşıldığı yahut depolandığına ilişkin bazı FBI ihbarlarında bu bulguya P2P paylaşımı yapıldığının tespiti sonucu ulaşıldığı bildirilmektedir. Daha sonra IP tespiti neticesinde ülkemize bildirim yapılmaktadır.
P2P (Peer to Peer) PAYLAŞIMI NE DEMEKTİR?
Peer eş, denk demektir. P2P sistemi ise iki veya daha fazla istemci arasında veri paylaşmak için kullanılan bir ağ sistemidir. Eşler, sunucuları veya sabit bilgisayarlar tarafından merkezi bir bilgisayarın koordinasyonu olmadan, işlemci gücü, disk depolama veya ağ bant genişliği gibi kendi kaynaklarının bir kısmını, doğrudan diğer ağ katılımcıları için kullanıma açar. Böylece sisteme yüklenen her dosya tüm üye bilgisayarlarda depolanır. Sadece sunucuların tedarikçi ve istemcilerin tüketici olduğu geleneksel istemci-sunucu modelinin aksine, eşler, hem tedarikçi hem de tüketicidir. Sisteme bağlı tüm bilgisayarlar hem sağlayıcı hem kullanıcı olur. Bu sistemin ilk tasarlandığı dönemde bir tür küresel paylaşım dayanışması hareketi olarak lanse edilmiştir.
Bu tip paylaşıma en yaygın örnek Torrent siteleridir. Bu sitelere girildiğinde indirilmek istenen video, ses, yazı v.s dosyası kaç tane bilgisayarda kayıtlıysa o kadar hızlı bir şekilde indirmek mümkün olur. Genelde de bu mecralarda lisanssız yahut yasa dışı dosyalar (örneğin yeni çıkmış, halen sinemalarda gösterimde olan bir filmin video dosyası veya para karşılığı satılan oyunlar v.s) paylaşılır. Çünkü bu tip dosyaları bir internet site sağlayıcı kendi internet sitesinde doğrudan paylaşıma (indirmeye) açık hale getirirse kolayca bu korsancılık faaliyeti tespit edilir. P2P platformları sayesinde belli birisi değil binlerce kişi dosyayı paylaşmaktadır. Dosyanın ilk kaynağını belirlemek çok zordur.
P2P altyapısını kullanan bir diğer yöntem de bazı uygulamalardır. Son zamanlarda çok popüler olmasa da kazaa, BearShare, LimeWire gibi uygulamalar ülkemizde çokça bilinen P2P uygulamalarıdır. Bu tip uygulamalar farklı farklı ağ protokollerini kullanır. Mesela örneğini verdiğimiz uygulamalar EDonkey değil Gnutella ağını kullanır. Yazımızın ana konusunu teşkil eden Edonkey ağını ise aMule, eDonkey2000, eMule, Hydranode, iMule, JMule, Jubser, IMule, Lphant, eAnt, MLDonkey, Morpheus, Pruna, Shareaza, xMule, xMule, qMule uygulamaları kullanmaktadır. Torrent siteleri ise BitTorrent ağ protokolü üzerinde çalışır.
FBI DELİLE NASIL ULAŞIR?
Bu sistemin suç işlemek amacıyla kullanmaya uygun doğası nedeniyle Amerika ülkesinde FBI yukarıda örnek olarak verdiğimiz ve soruşturmada da bahsi geçen "Shareaza" isimli program üzerinde bir takım değişiklikler yaparak "ShareazaLE" isimli versiyonu geliştirmiştir. Shareaza açık kaynak kodlu bir yazılımdır. Dolayısıyla FBI uzmanları da dahil dünyadaki tüm yazılımcıların kaynak kodlarda oynama yapmak suretiyle bu uygulama üzerinde değişiklik yapabilmesi mümkündür. FBI da bu sayede bahsini ettiğimiz ağ protokollerinin hangisi kullanılarak çocuk pornosu indirildiği tespitini yapabilmektedir. İndiren IP adresi belirlendikten sonra ilgili IP adresinin bulunduğu ülke makamlarına ihbar geçilmektedir.
YÖNELTİLEN ELEŞTİRİLER
Dünyanın bir çok ülkesinde ve bilhassa Amerika’da bu yazılımın delil elde etme amacıyla kullanılması adli hataları araştıran masumiyet projeleri (Innocent Project) kapsamında çokça eleştirilmektedir. Kaynak kodun açık yani her türlü yazılım geliştiriciye açık olması, FBI uzmanlarının şahsi müdahalesine açık olması böylece delil uydurma (false evidence / planted evidence) ihtimalinin artması, uygulamanın dış müdahalelere açık olup olmadığının tespitinin yapılamaması gibi eleştiriler yöneltilmektedir.
Ülkemize iletilen ihbarlar doğrultusunda IP adresi tespit edilmiş olan kişi hakkında CMK 134 madde kapsamında dijital materyallere el konulmaktadır. FBI tespitleriyle bilgisayar yahut disklerde kayıtlı veya daha önceden silinmiş veriler karşılaştırılmaktadır. Uyuşma tespit edildiğinde soruşturmanın devam eden safhalarına geçilmektedir.
Bu tür teknik ayrıntıların mevcut olduğu soruşturmalarda ceza muhakemesinin temel amacı olan maddi gerçekliğe ulaşma amacı ve insan temel hak ve özgürlüklerine mümkün olan en az müdahale gerekliliğine her zaman dikkat edilmesi gereklidir.
Av. Samet İLDEŞ
