Dinlediği bir türkü tınısına 33 yılını verdi

BURDUR (AA) - BİLAL ALTIOK - Burdur'da emekli öğretmen Tahsin Yarar, dinlediği bir türkü tınısından etkilenip o tınıyı çıkaran kabak kemanenin hem ustası hem de icracısı oldu.

İki çocuk babası 61 yaşındaki kemane ustası Tahsin Yarar, farklı illerde sınıf öğretmenliği yaparken bile kabak kemaneye sevdasından bir an olsun kopmadı.

Öğretmenlikten 30 yıl önce emekli olan Yarar, ortaya koyduğu eserlerle sanatın ve müziğin evrensel dilini 33 yıldır gelecek nesillere aktarmayı sürdürüyor.

Tahsin Yarar, bahçesinde yetiştirdiği su kabaklarını kuruttuktan sonra oturduğu evin bodrumundaki küçük atölyesinde kesip çarka vuruyor.

Sonra törpüleyerek oluşturduğu kemane sapına kabağı demir çubukla tutturan usta, daha sonra büyükbaş hayvanın "yürek zarı"nı bir kabın içinde suyla yumuşatıyor. Bu zarı kestiği kabağın üzerine geren ve ardıç, akçaağaç veya kelebek ağaçlarından hazırladığı sapa akort burgu yuvalarını açan usta, daha sonra kabak üzerine motifler oluşturup vernikliyor.

Kemaneyi çalmak için ayrıca at kuyruğundan bir yay oluşturan Tahsin Yarar, yayın kıllarına ise reçine sürerek ortalama bir haftada yaptığı kabak kemaneyi çalmaya başlıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı kabak kemane icracısı ve ustalığı belgesine sahip olan Yarar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bir arkadaşından aldığı kemaneye bakarak kısa sürede bu çalgının hem yapmasını hem de çalmasını öğrendiğini söyledi.

Yarar, Ege Üniversitesi çalgı üstatlarından da aldığı eğitimler sonucu ortaya koyduğu kemane, cura ve bağlamalarıyla Türkiye'nin sayılı telli çalgı ustaları arasında yerini aldığını kaydetti.

Su kabağı ve ardıç ağaçlarını maharetli elleriyle çalgıya dönüştüren Yarar, Ankara, İstanbul, Sakarya, Kars, Diyarbakır, Bursa ve Muş'tan da sipariş aldığını ifade etti.

Kabak kemane uğraşını bir "aşk" olarak nitelendiren Yarar, 1985 yılına kadar bu enstrümanı hiç bilmediğini, çalıştığı bir okulda gece nöbet tutarken dinlediği "Ali Bey havası" türküsünden gelen tınıdan etkilendiğini dile getirdi.

Yarar, türküden gelen tınının ne kadar güzel olduğunu yanındaki arkadaşına söylediğinde bunun kabak kemane olduğunu öğrendiğini aktardı.

Arkadaşının bu çalgıdan yapabildiğini, isterse kendisine öğretebileceğini söylemesi üzerine kabak kemane aşkının ilk kıvılcımının yandığını belirten Yarar, "Köye kabak bulmak için haber saldım ve iki tane kabak buldum. Hemen onun çekirdeklerini de o yılın bahar ayında diktik. O iki kabaktan elimde olan kemane numunesine bakarak iki tane yaptım. Çaldım, baktım ses de çıkıyor. O zaman kendi kendime 'Ben bu işi daha iyi yaparım' dedim." şeklinde konuştu.

- "Bir yandan kemaneyi yapıyorum bir yandan da çalıyorum"

Aynı zamanda halk oyunları eğitmeni ve usta öğreticisi de olduğunu ifade eden Yarar, şunları kaydetti:

"Bir yandan kemaneyi yapıyorum bir yandan da çalıyorum. Belli bir süre sonra profesyonel olarak yapmaya yöneldim. Çevremdeki kabak kemane üstatlarıyla iletişim kurdum. Ege Üniversitesi çalgı yapım bölümüne müracaat ettim. Saz üstatlarının yanına gitmeye, onların deneyimlerinden istifade etmeye çalıştım. Onların sazdaki ustalıklarını ben kabak kemaneye uyarladım."

- "Biz kabakla artık bir eş gibi olmuşuz"

Yarar, kabak kemanenin yanında saz ve cura yapımıyla da ilgilendiğini dile getirerek, "Saz ne kadar eski olursa sesi de o kadar iyi çıkar. Bu kabak kemane için de geçerlidir. Kabak kemane de eskidikçe sesi de güzelleşiyor. Ölüm döşeğine düşene kadar bu işi yapmaya devam edeceğim. Ben bıraksam bu iş beni bırakmaz, böyle bir aşk bu. Biz kabakla artık bir eş gibi olmuşuz, sevda bu." diye konuştu.

- "Duygusal bir çalgı"

Tahsin Yarar, kabak kemanenin "duygusal bir çalgı" olduğunu söyleyerek, şöyle konuştu:

"Kemanenin orijinali 3 telli ancak 4 veya 5 telli olarak da yapılabiliyor. Bence 3 tel yeterli fakat 4 tel olduğunda bir oktav daha ses çıkmasına yardımcı oluyor. Daha çok gurbet havalarında ve teke yöresi havalarında kullanılır. Günümüzde korolara da girmiş bir enstrümandır. Çok güzel tınısı olan etkili bir alet."

Son yıllarda kabak kemaneye ilginin giderek arttığını, çalmayı öğrenmek isteyenler olduğunu belirten Yarar, iyi bir kabak kemanenin fiyatının 500 ile bin lira arasında değiştiğini sözlerine ekledi.

Dinlediği bir türkü tınısına 33 yılını verdi

3. Süreyya Ağaoğlu Makale Yarışması başvuruları açıldı

Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali filmlerinin analizleri 'Öğrenci Kulüpleri'nce yapıldı

Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali'nde ödüller sahiplerini buldu

Suç ve Ceza’da bu yıl konu ifade özgürlüğü