E-ticaret platformlarında satılan ürünlerle ilgili tüketici yorumlarına yer verilmesi tüketici menfaatleri ve farkındalık oluşturması bakımından oldukça önemli. Mal veya hizmetlerin vaad edilen niteliklerindeki eksiklik, yetersizlik ve beklenen faydanın gerçekleşmemesi durumunda eleştirel sınırlar içerisinde kalmak kaydıyla e ticaret platformlarında tüketiciler çeşitli yorum ve değerlendirmelerde bulunuyor.
YORUMLARA DİKKAT!
hukukihaber.net'e konuşan avukat Dr. Murat Cangül, "E-Ticaret siteleri ve çeşitli online satış platformlarında mal veya hizmetlerle ilgili yorum yaparken çok dikkat etmek gerekiyor. Burada haksız rekabete yol açmadan üretici kişi ve firmaların itibarını koruma ile tüketici farkındalığı oluşturma arasındaki hassas dengenin gözetilmesi gerekiyor." dedi.
KÖTÜLEME YOLUYLA HAKSIZ REKABET
"Tüketici yorumlarında mal veya hizmetleri, bunların fiyatlarını, üretici firmaların faaliyetlerini veya ticari işlerini yanlış, yanıltıcı veya gereksiz yere incitici açıklamalarla kötülemek haksız rekabete sebebiyet verebilir." diyen Cangül sözlerine şöyle devam etti; "Kötüleme Yoluyla Haksız Rekabet, 6102 Sayılı TTK md. 55/1-a) 1 hükmünde “Başkalarını veya onların mallarını, iş ürünlerini, fiyatlarını, faaliyetlerini veya ticari işlerini yanlış, yanıltıcı veya gereksiz yere incitici açıklamalarla kötülemek” şeklinde tanımlanmıştır."
"Söz konusu hükmün gerekçesine göre kötüleme eyleminin karalamayı, perdelemeyi, değerini küçümsetmeyi ve düşürtmeyi de kapsadığı belirtilmektedir. Kötüleme iki eylemle ifade edilmiştir: yanıltıcı veya gereksiz yere incitici açıklamalar. Bu iki eylemin de nesnel bir değerlendirme ile gerçek olmaması gerekir; yani kötülemede bulunanın açıklamaları gerçekse haksız rekabet oluşmaz. Dolayısıyla başkalarını veya onların mallarını, fiyatlarını, iş ürünlerini, faaliyetlerini veya ticari işlerini; karalama, perdeleme veya küçümseme “kötüleme” kapsamında mütalaa edilir. Gereksiz yere incitici beyan ise içeriği doğru olmakla birlikte ölçüsüz ve amacını aşarak kişi, firma, faaliyetleri, iş ürünleri vb. hakkında olumsuz izlenim yaratan açıklamalardır."
"Bu tür yorumların haksız rekabete yol açması için öncelikle “gerçek dışı” olması gerekiyor. Bununla birlikte eleştirel yorum yaparken üretici ya da hizmet sağlayıcı kişi ya da firmanın topyekün hedef haline getirilmemesi sadece o ürün ya da hizmetle ilgili eksiklik-ayıp ya da kusurun somut ve gözleme dayalı bir şekilde eleştirel sınırlar içerisinde dile getirilmesi gerekiyor."
SOSYAL MEDYA YORUMLARI
"Bu bağlamda Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği 28/B ve C fıkralarında yer alan Tüketicilerin bir mal veya satıcı hakkında değerlendirme yapmasına imkan sağlanan durumlarda, bu değerlendirmelerin, sadece ilgili mal veya hizmeti satın alanlar tarafından yapılmasına izin verilecek olması ve hakkında değerlendirme yapılan satıcı veya sağlayıcılara, değerlendirmenin yayınlanmasından önce açıklama yapma veya cevap verme hakkını kullanabilmeleri için en az 72 saat süre tanınması, yorum ve değerlendirmelerin bu süre dolmadan önce veya gerçeği yansıtmadığının anlaşılması halinde yayınlanmayacak olması olumlu gelişmeler olmakla birlikte her somut olayın kendine özgü koşulları nedeniyle haksız rekabet fiillerinin tam olarak önlenmesini de sağlayamamaktadır. Öte yandan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği 28/B ve C fıkrası hükümleri sadece esas faaliyet alanı internet ortamında bir mal veya hizmete ya da o mal veya hizmetin satıcı veya sağlayıcılarına ilişkin değerlendirme niteliğindeki tüketici şikâyetlerinin yayınlanmasına imkân sağlamak olan şikâyet platformlarına ilişkindir. Dolayısıyla Twitter, facebook gibi sosyal paylaşım platformlarında bu türden bir denetimin olmaması nedeniyle buralarda yapılacak yorumların gerçek dışı ve ölçüsüz bir şekilde üretici kişi ya da firmayı da kapsayacak şekilde karalanması üretici ve hizmet sağlayıcı kişi ya da firmaların itibarlarının zedelenmesine ve haksız rekabete yol açabilmektedir. Böylelikle de üretici kişi ya da firmaların ilgili yorumları yapan tüketicilere karşı haksız rekabet nedeniyle dava açma hakları doğmaktadır."
"Bu tür eleştirel tüketici yorumlarının üretici ve hizmet sağlayıcıları direkt hedef almaksızın ve itibarlarını zedelemeden yapılması ve ayrıca ürün bazlı eleştirilerin ilgili firmanın tüm ürünlerini kapsar mahiyette genelleştirmeden ölçülü bir şekilde yapılması daha doğru bir yaklaşım olacaktır."
