ELEKTRİK FATURASINA YANSITILAN KAYIP KAÇAK BEDELİ

T.C. YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ E. 2013/19755 K. 2014/3665 T. 10.3.2014 • KAYIP KAÇAK BEDELİNİ TAHSİL ETMEME GİBİ BİR İNSİYATİFİN ŞİRKETLERDE BULUNMADIĞI ( Tüketici Hakem Heyeti Kararının İptaline Dair Talebin Kabulü - Kaçak Kayıp Bedelinin Perakende Satış Tarifesinin Unsuru Olarak Faturada Bulunacağı ) • ELEKTRİK FATURASINA YANSITILAN KAYIP KAÇAK BEDELİ ( EPDK'nın Yetki Alanında Bulunan Düzenleyici İşlemi Nedeniyle Bütün Perakende Elektrik Satan Lisans Sahibi Şirketlerin İlgili Bedeli Faturaya Yansıtmak Zorunda Olduğu - Davanın Kabulü ) • ELEKTRİK PİYASASI DÜZENLEME KURULU KARARLARI ( Bağlayıcı Mahiyeti Bulunduğu/Kararın Lisans Sahibi Şirketler Bakımından Yasal Bir Zorunluluk Haline Geldiği - Kaçak Kayıp Bedelinin de EPDK Tarafından Düzenlendiği/Tüketiciden Alınması Gereği ) • EPDK'NIN ELEKTRİK FATURALARINDAKİ ÜCRET UNSURLARINI DÜZENLEME YETKİSİ BULUNDUĞU ( Perakende Satış Yaşan Lisanslı Şirketlerin Faturaya Müdehalesinin Sözkonusu Olmadığı/İnsiyatif Bulunmadığı - EPDK Kararının Bağlayıcı Olduğunun Kabulü ) • TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARARININ İPTALİ TALEBİ ( Kayıp Kaçak Bedelinin EPDK'nın Düzenleyici İşlemi Nedeniyle Perakende Satış Tarifesinin Bir Unsuru Halinde Geldiği - Lisans Sahibi Şirketlerin Bir İnsiyatifi Bulunmadığının Gözetilmesi Gereği ) 4628/m. 4/2 ÖZET : Davacı; elektrik faturasına yansıtılan kayıp kaçak bedeline ilişkin tüketici hakem heyeti tarafından verilen kararın iptali istemiyle eldeki davayı açmıştır ve uyuşmazlık, elektrik faturalarına yansıtılan kayıp kaçak bedelinin tüketiciden alınıp alınamayacağı noktasındadır.Kayıp-kaçak bedeli elektrik sisteminde ortaya çıkan teknik ve teknik olmayan kaybın maliyetinin kayıp-kaçak oranları ölçüsünde karşılanabilmesi amacıyla belirlenen bir bedeldir.EPDK elektrik faturalarında bulunacak ve ücretlendirilecek tarife unsurlarını belirleme yetkisine sahiptir.Söz konusu bedeli belirlemek üzere alınan Kurul Kararı Kurumun bir düzenleyici işlemi olarak tüm tüzel ve gerçek kişileri bağlayıcı niteliktedir.Tarifelerin uygulanması, lisans sahibi şirketler bakımından yasal bir zorunluluktur.Lisans sahibi şirketler, tarifeyi değiştiremez. Tarifede yer almayan bir bedeli de tahsil edemez veya düzenlenen tarifeler kapsamında belirlenmiş bir bedeli de tahsil etmeme gibi bir davranışta bulunamazlar.Bu nedenle, perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketlerinin tarifeleri uygulayıp uygulamama ve kayıp-kaçak bedelini tahsil edip etmeme gibi bir insiyatifi bulunmamaktadır.Tarifelere uyma yükümlülüğünün bir gereği olarak kayıp-kaçak bedeli, perakende satış tarifesinin bir unsuru olarak faturalarda yer almaktadır.Perakende dağıtım şirketlerinin söz konusu karara aykırılık teşkil edecek bir işlemde bulunmaları mümkün olmadığından usulüne uygun olarak düzenlenmiş fatura ile ilgili Tüketici Hakem Heyeti Kararının iptaline ilişkin davacının talebi yönünden, davanın kabulüne karar verilmesi gerekir. DAVA : Taraflar arasında görülen hakem heyeti kararına itiraz davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: KARAR : Davacı dava dilekçesinde, davalının elektrik faturalarında elektrik bedeline kayıp kaçak adı altında ilavelerle kullanılan elektrik tutarından fazla bedel alındığından bahisle iadesine karar verilmesi talebiyle Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığına başvuru yaptığını, Vize Kaymakamlığı Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığının davalı tüketicinin talebini kabul ettiğini, dava konusu elektrik faturasında yer alan kayıp kaçak bedelinin davacı kurumun kendi insiyatifi ile belirlenmiş bir bedel olmayıp 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun kendisine vermiş olduğu yetkiye dayanılarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ( EPDK ) tarafından belirlenmiş bir bedel olduğunu, kayıp kaçak tahakkuklarının bu esaslara göre hesaplanarak faturalara yansıtıldığını belirterek söz konusu tüketici hakem heyeti kararının iptalini talep ve dava etmiştir. Davalı, davanın reddine karar verilmesini dilemiştir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı; elektrik faturasına yansıtılan kayıp kaçak bedeline ilişkin tüketici hakem heyeti tarafından verilen kararın iptali istemiyle eldeki davayı açmıştır. Öncelikle kararın kesin olup olmadığı hususunun belirlenmesi gerekir. Davalı tüketici, hakem heyetinden "Mayıs 2010 tarihinden müracaat tarihine kadar elektrik faturalarına yansıtılan kayıp kaçak bedelinin tarafına geri ödenmesini" istemiş, Vize Tüketici Sorunları Hakem Heyeti'nce "tüketicinin elektrik ücretine ilave olarak yansıyan kaçak kullanım ve PSHS okuma bedellerinin iptal edilmesine; daha önce alınan bu bedellerin geriye dönük hesaplanarak tüketiciye iade olunmasına" karar verilmiştir. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun ( TKHK'nun ), "Tüketici Sorunları Hakem Heyeti" başlıklı 22. maddesinin 5.fıkrasında; "Değeri beşyüz milyon liranın altında bulunan uyuşmazlıklarda tüketici sorunları hakem heyetlerine başvuru zorunludur. Bu uyuşmazlıklarda heyetin vereceği kararlar tarafları bağlar. Bu kararlar İcra ve İflas Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine getirilir. Taraflar bu kararlara karşı onbeş gün içinde tüketici mahkemesine itiraz edebilirler. İtiraz, tüketici sorunları hakem heyeti kararının icrasını durdurmaz. Ancak, talep edilmesi şartıyla hakim, tüketici sorunları hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir. Tüketici sorunları hakem heyeti kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine tüketici mahkemesinin vereceği karar kesindir." denilmiştir. Aynı maddenin 6.fıkrasında ise; "Değeri beşyüz milyon lira ve üstündeki uyuşmazlıklarda tüketici sorunları hakem heyetlerinin verecekleri kararlar, tüketici mahkemelerinde delil olarak ileri sürülebilir. Kararların bağlayıcı veya delil olacağına ilişkin parasal sınırlar her yılın Ekim ayı sonunda Devlet İstatistik Enstitüsünün Toptan Eşya Fiyatları Endeksinde meydana gelen yıllık ortalama fiyat artışı oranında artar. Bu durum, Bakanlıkça her yıl Aralık ayı içinde Resmi Gazetede ilan edilir." hükmüne yer verilmiştir. Madde metninden, Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerinin ancak değeri "beşyüzmilyon liranın altında" bulunan uyuşmazlıklar için vereceği kararlara karşı onbeş gün içerisinde tüketici mahkemesinde itiraz edilebileceği, bu miktarın daha sonraki yıllarda ise DİE'nin, TEFE'ne göre artırılacağı açıkça anlaşılmaktadır. ( HGK. 24.04.2013 gün ve 13-1229 E.- 577 K. ) Somut olayda davacı tarafından Mayıs 2010 tarihinden müracaat tarihine kadar ( 14/05/2012 ) olan dönemde elektrik faturalarına yansıtılan kayıp kaçak bedelinin tarafına iadesi talep edilmesine rağmen gerek Tüketici Sorunları Hakem Heyeti gerekse de Mahkemece davacının talep dönemine ilişkin elektrik faturasına yansıtılan kayıp kaçak bedelinin tespitine yönelik bir araştırma yapılmadığından bu husus 4077 sayılı Kanunun 22. maddesi ve HUMK.'nun 427.maddesinde belirtilen kesinlik sınırı bakımından inceleme konusu yapılamamıştır. Diğer taraftan, taraflar arasındaki uyuşmazlık, elektrik faturalarına yansıtılan kayıp kaçak bedelinin tüketiciden alınıp alınamayacağı hususundadır. Kayıp-kaçak miktarı, dağıtım sistemine giren enerji ile dağıtım sisteminde tüketicilere tahakkuk ettirilen enerji miktarı arasındaki farkı göstermektedir. Başka bir deyişle, kayıp-kaçak bedeli elektrik sisteminde ortaya çıkan teknik ve teknik olmayan kaybın maliyetinin kayıp-kaçak oranları ölçüsünde karşılanabilmesi amacıyla belirlenen bir bedeldir. 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun 4'üncü maddesinin 2'nci fıkrasında Kurum'un "...bu Kanunda yer alan fiyatlandırma esaslarını tespit etmekten" sorumlu olduğu belirtilmektedir. Buna göre, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu elektrik faturalarında bulunacak ve ücretlendirilecek tarife unsurlarını belirleme yetkisine sahiptir. Kayıp-kaçak bedeli, Kurumun Kanunun kendisine verdiği yetki çerçevesinde ve Kanunun temel amaçlarına uygun şekilde belirlediği bir bedeldir. Söz konusu bedeli belirlemek üzere alınan Kurul Kararı Kurumun bir düzenleyici işlemi olarak tüm tüzel ve gerçek kişileri bağlayıcı niteliğe haizdir. Tarifelerin uygulanması, lisans sahibi şirketler bakımından yasal bir zorunluluktur. Lisans sahibi şirketler, tarifeyi değiştiremeyeceği gibi, tarifede yer almayan bir bedeli de tahsil edemez veya düzenlenen tarifeler kapsamında belirlenmiş bir bedeli de tahsil etmeme gibi bir davranışta bulunamazlar. Bu nedenle, perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketlerinin tarifeleri uygulayıp uygulamama ve kayıp-kaçak bedelini tahsil edip etmeme gibi bir insiyatifi bulunmamaktadır. Tarifelere uyma yükümlülüğünün bir gereği olarak kayıp-kaçak bedeli, perakende satış tarifesinin bir unsuru olarak faturalarda yer almaktadır. Hal böyle olunca, dağıtım şirketlerinin söz konusu karara aykırılık teşkil edecek bir işlemde bulunmaları mümkün olmadığından usulüne uygun olarak düzenlenmiş fatura ile ilgili Tüketici Hakem Heyeti Kararının iptaline ilişkin davacının talebi yönünden, mahkemece; davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 10.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. kazanci.com.tr

ELEKTRİK FATURASINA YANSITILAN KAYIP KAÇAK BEDELİ

CEZA DAVASINDA HAKSIZ TAHRİK İNDİRİMİ UYGULANMIŞSA TAZMİNAT DAVASINDA DA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT BELİRLENİRKEN İNDİRİM YAPILMALIDIR

ÇOCUĞUN NİTELİKLİ CİNSEL İSTİSMARI SUÇU - REŞİT OLMAYANLA CİNSEL İLİŞKİ SUÇU - ZİNCİRLEME SUÇ

AYM'nin 2021/6844 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2020/29558 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2021/29767 başvuru numaralı kararı

İHTİYARİ MALİ MESULİYET POLİÇESİNDE TEMİNAT KAPSAMINA ALINMAMIŞ OLAN DEĞER KAYBI TALEBİNE İLİŞKİN AÇILMIŞ DAVANIN REDDİ GEREKİR

EVLENMEDEN ÖNCE DAVALI KADIN ADINA SATIN ALINAN TAŞINMAZIN EDİNİLMESİ İÇİN KULLANILAN KREDİNİN BİR KISMININ EVLİLİK BİRLİĞİ İÇİNDE ÖDENMESİ - SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME

Yargıtay 10. Ceza Dairesi’nin 2023/5701 E. ve 2023/4524 K. sayılı kararı

AYM'nin 2024/60 esas - 2024/74 karar sayılı kararı

AYM'nin 2024/59 esas - 2024/73 karar sayılı kararı