Günün İçtihatı; KİRACI ALEYHİNE DÜZENLEME YASAĞI

T.C. YARGITAY 6. HUKUK DAİRESİ E. 2014/13975 K. 2015/1345 T. 16.2.2015 * KİRACI ALEYHİNE DÜZENLEME YASAĞI (6098 s. T.B.K. Md. 346 Hükmü Gereğince Kira Bedelinin Zamanında Ödenmemesi Halinde Ceza Koşulu Ödeneceğine veya Sonraki Kira Bedelleri Muaccel Olacağına Dair Anlaşmaların Geçersiz Olduğu - Kamu Düzenine Dair Olan Yeni Düzenlemenin Görülmekte Olan Davalara da Uygulanacağı) * TÜRK BORÇLAR KANUNU'NUN KİRA SÖZLEŞMELERİNDE 8 YIL SÜREYLE UYGULANMAYACAK HÜKÜMLERİ (T.T.K.'da Tacir Olarak Sayılan Kişilerin de Olduğu İşyeri Kiralarında Uygulanmayacağı - Ticaret Siciline ya da Oda'ya Kayıtlı Olmamanın Tacir Olmamanın Kesin Bir Kanıtı Olmadığı Gibi Vergi Mükellefi Olup Olmamak da Tacir ve Esnaf Ayrımında Kesin Bir Ölçüt Olarak Kabul Edilemeyeceği) * TACİR VE ESNAF AYIRIMI (Ticaret Siciline ya da Oda'ya Kayıtlı Olmamanın Tacir Olmamanın Kesin Bir Kanıtı Olmadığı Gibi Vergi Mükellefi Olup Olmamak da Tacir ve Esnaf Ayrımında Kesin Bir Ölçüt Olarak Kabul Edilemeyeceği - Kiracı Aleyhine Düzenleme Yasağı/T.T.K.'da Tacir Olarak Sayılan Kişilerin de Olduğu İşyeri Kiralarında 6098 s. T.B.K. Md. 323, 325, 331, 340, 343, 344, 346 ve 354'ün 8 Yıl Süreyle Uygulanmayacağı) * KİRA ALACAĞI TAHSİLİNE YÖNELİK İCRA TAKİBİNE YAPILAN İTİRAZIN İPTALİ (Kiracı Aleyhine Düzenleme Yasağı - Kira Bedeli Zamanında Ödenmemesi Halinde Ceza Koşulu Ödeneceğine veya Sonraki Kira Bedelleri Muaccel Olacağına Dair Anlaşmaların Geçersiz Olduğu/Mahkemece Muaccel Aylar Kira Bedeline Yönelik Karar Verileceği) * KİRADA MUACCELİYET KOŞULU (Kira Alacağı Tahsiline Yönelik İcra Takibine Yapılan İtirazın İptali - Kira Bedelinin Zamanında Ödenmemesi Halinde Sonraki Kira Bedelleri Muaccel Olacağına Dair Anlaşmaların Geçersiz Olduğu Gözetileceği) * İTİRAZIN İPTALİ (Kira Alacağı Tahsiline Yönelik/Kiracı Aleyhine Düzenleme Yasağı - Kira Bedelinin Zamanında Ödenmemesi Halinde Sonraki Kira Bedelleri Muaccel Olacağına Dair Anlaşmaların Geçersiz Olduğu/Mahkemece Muaccel Kira Bedellerine Yönelik İnceleme Yapılacağı) 6098/m.7, 76, 88, 120, 138, 323, 325, 331, 340, 343, 344, 346, 354, 346 6101/m.2 6102/m.12 ÖZET : Dava, kira alacağının tahsiline yönelik icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanun'unun kiracı aleyhine düzenleme yasağı başlıklı 346. maddesinde; kiracıya kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemeyeceği, özellikle kira bedelinin zamanında ödenmemesi halinde ceza koşulu ödeneceğine veya sonraki kira bedellerinin muaccel olacağına dair anlaşmaların geçersiz olduğu, 6101 Sayılı Türk Borçlar Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun'un Geçmişe etkili olma başlıklı 2. maddesine göre de bu maddenin görülmekte olan davalara da uygulanacağı gözetilerek muaccel aylar kira bedeli hakkında karar verilmesi gerekir. DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarda tarih ve numarası yazılı itirazın iptali davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü: KARAR : Dava, kira alacağının tahsiline yönelik icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir. Mahkemece itirazın iptali isteminin kısmen kabulüne karar verilmiş olup hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Takibe dayanak yapılan ve hükme esas alınan 28.2.2008 başlangıç tarihli ve üç yıl kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin özel koşullar 6 maddesinde "bir aya ait kiraların ödenmesinde temerrüde düşüldüğünden tüm dönem kiralarının ihtarsız olarak muacceliyet kesbedeceği" kararlaştırılmıştır. Davacı 8.2.2012 tarihinde başlattığı icra takibiyle ödenmeyen 2010 ocak ve şubat ayları kira bedeli ile ile muaccel olan dönem sonuna kadar olan kiraların tahsilini istemiştir. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanun'unun kiracı aleyhine düzenleme yasağı başlıklı 346. maddesinde; kiracıya kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemeyeceği, özellikle kira bedelinin zamanında ödenmemesi halinde ceza koşulu ödeneceğine veya sonraki kira bedellerinin muaccel olacağına dair anlaşmaların geçersiz olduğu, 6101 Sayılı Türk Borçlar Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun'un Geçmişe etkili olma başlıklı 2. maddesinde; Türk Borçlar Kanun'unun kamu düzenine ve genel ahlaka dair kurallarının gerçekleştikleri tarihe bakılmaksızın bütün fiil ve işlemlere uygulanacağı, aynı kanunun görülmekte olan davalara dair uygulama başlıklı 7. maddesinde de; Türk Borçlar Kanun'unun kamu düzenine ve genel ahlaka dair kurallarıyla geçici ödemelere dair 76'ncı, faize dair 88'nci, temerrüt faizine dair 120. ve aşırı ifa güçlüğüne dair 138. maddesinin görülmekte olan davalara da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Kiracıyı koruma amacıyla getirilen T.B.K.nun 346. maddesindeki bu yasal düzenlemenin kamu düzenine dair olduğu kuşkusuzdur. Bununla birlikte 6217 Sayılı Kanunun geçici 2. maddesinde değişiklik yapan 6353 Sayılı Kanunun 53. maddesine göre; kiracının Türk Ticaret Kanununda tacir olarak sayılan kişilerle özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun 323, 325, 331, 340, 343, 344, 346 ve 354. maddelerinin 1.7.2012 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle uygulanamayacağı, bu halde kira sözleşmelerinde bu maddelerde belirtilmiş olan konulara dair olarak sözleşme serbestisi gereği kira sözleşmesi hükümlerinin tatbik olunacağı da öngörülmüştür. 6102 Sayılı T.T.K.nun 12. maddesine "bir ticari işletmeyi, kısmen de olsa, kendi adına işleten kişiye tacir denir. Bir ticari işletmeyi kurup açtığını, sirküler, gazete, radyo, televizyon ve diğer ilan araçlarıyla hakla bildirmiş veya işletmesini ticaret siciline tescil ettirerek durumu ilan etmiş olan kimse, fiilen işletmeye başlamamış olsa bile tacir sayılır. Anılan Kanunun 11. maddesinde "Ticari işletme, esnaf işletmesi için öngörülen sınırı aşan düzeyde gelir sağlamayı hedef tutan faaliyetlerin devamlı ve bağımsız şekilde yürütüldüğü işletmedir. Ticari işletmeyle esnaf işletmesi arasındaki sınır, Bakanlar Kurulunca çıkarılacak kararnamede gösterilir." 15. maddesinde de " İster gezici olsun ister bir dükkanda veya sokağın belirli yerlerinde sabit bulunsun, ekonomik faaliyeti sermayesinden fazla bedeni çalışmasına dayanan ve geliri 11. maddenin 2. fıkrası uyarınca çıkarılacak kararnamede gösterilen sınırı aşmayan ve sanat veya ticaretle uğraşan kişi esnaftır." düzenlemesi bulunmaktadır. Bir kimsenin Vergi Usul Kanunu'na göre esnaf sayılması, T.T.K.yönünden de esnaf kabul edilmesini gerektirmez. Ticaret siciline ya da Oda'ya kayıtlı olmamak da tacir olmamanın kesin bir kanıtı olmadığı gibi, vergi mükellefi olup olmamak da tacir ve esnaf ayrımında kesin bir ölçüt olarak kabul edilemez. Bu sebeple mahkemece yukarda açıklanan hususlar üzerinde durularak sonucuna göre muaccel aylar kirası talebi hakkında bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm verilmesi doğru değildir. Hüküm bu sebeple bozulmalıdır. SONUÇ : Yukarıda 2 ve 3 numaralı bentte açıklanan sebeplerle temyiz itirazlarının kabulüyle 6100 Sayılı H.M.K.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3. madde hükmü gözetilerek H.U.M.K.nın 428. maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istenmesi halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 16.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. kazanci.com.tr

Günün İçtihatı; KİRACI ALEYHİNE DÜZENLEME YASAĞI

CEZA DAVASINDA HAKSIZ TAHRİK İNDİRİMİ UYGULANMIŞSA TAZMİNAT DAVASINDA DA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT BELİRLENİRKEN İNDİRİM YAPILMALIDIR

ÇOCUĞUN NİTELİKLİ CİNSEL İSTİSMARI SUÇU - REŞİT OLMAYANLA CİNSEL İLİŞKİ SUÇU - ZİNCİRLEME SUÇ

AYM'nin 2021/6844 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2020/29558 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2021/29767 başvuru numaralı kararı

İHTİYARİ MALİ MESULİYET POLİÇESİNDE TEMİNAT KAPSAMINA ALINMAMIŞ OLAN DEĞER KAYBI TALEBİNE İLİŞKİN AÇILMIŞ DAVANIN REDDİ GEREKİR

EVLENMEDEN ÖNCE DAVALI KADIN ADINA SATIN ALINAN TAŞINMAZIN EDİNİLMESİ İÇİN KULLANILAN KREDİNİN BİR KISMININ EVLİLİK BİRLİĞİ İÇİNDE ÖDENMESİ - SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME

Yargıtay 10. Ceza Dairesi’nin 2023/5701 E. ve 2023/4524 K. sayılı kararı

AYM'nin 2024/60 esas - 2024/74 karar sayılı kararı

AYM'nin 2024/59 esas - 2024/73 karar sayılı kararı