<span style="font-family: Verdana; "><strong><br /> </strong></span> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>İÇİNDEKİLER<br /> </strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>BAŞLANGIÇ<br /> </strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>BİRİNCİ BÖLÜM – TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>A- Temel Hak ve Hürriyetlerin Niteliği ve İnsanlık Onur, Haysiyet ve Şerefi</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 1- Temel hak ve Hürriyetlerin Niteliği</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 2- İnsanlık Onuru, Haysiyet ve Şerefi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>B- Temel İnsan Hakları</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 3- Yaşama Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 4- Hürriyet Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 5- İşkence Yasağı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 6- Kölelik ve Zorla Çalıştırma Yasağı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 7- Eşitlik Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 8- Kişi Dokunulmazlığı ve Bütünlüğü Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 9- Din, İnanç ve İbadet Hürriyeti</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 10- Eğitim ve Kişiliğini Geliştirme Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 11- Dil ve Kültürünü Yaşama, Yaşatma ve Yayma Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 12- Mülkiyet Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 13- Yerleşme ve Seyahat Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 14- Düşünce ve Düşüncesini Açıklama Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 15- Dernek ve Vakıf Kurma Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 16- İşçi, İşçilik ve İşveren Hakları</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 17- Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Düzenleme hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 18- Adalet, Adil ve Makul Sürede Yargılanma Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 19- Özel Hayatın, Aile Hayatının ve Kişisel Verilerin Gizliliği Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 20- Konut Dokunulmazlığı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 21- Sağlık Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 22- Seçme, Seçilme ve Siyasi Faaliyette Bulunma Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 23- Aile Kurma Hakkı ve Ailenin Korunması Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 24- Vatandaşlık Hakkı ve Vatandaşlık Hakkından Yararlanma</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 25- Dilekçe ve Bilgi Edinme Hakkı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 26- Basın Hürriyeti</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 27- Kültür ve Tabiat Varlıklarından Yararlanma</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>C- Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 28-<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>İKİNCİ BÖLÜM –VATANDAŞLIK GÖREVLERİ</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 29- Genel Vatandaşlık Görevleri</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 30- Kamuya Ait Yerlerden ve Mallardan Yararlanma</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 31- Vergi Verme</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 32- Milli Savunma ve Askerlik Hizmetleri</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 33- Hakların Kötüye Kullanılmaması</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hukukçular Derneği Anayasa Taslağı 2011</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>ÜÇÜNCÜ BÖLÜM – DEVLET</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>A- Devletin Niteliği</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 34- Adı, Bayrağı, Başkenti, Marşı ve Yönetim Şekli</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 35- Egemenlik Yetkisi<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>B- Devletin Temel Görevleri</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 36- Anayasal Hakları Sağlama ve Koruma</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 37- Vatandaşlarını ve Ülkesini Koruma Ve Kollama</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 38- Anayasada ve Kanunlarda Yer Alan Diğer Görevleri Yapma</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>DÖRDÜNCÜ BÖLÜM – DEVLETİN TEMEL ORGANLARI</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>BİRİNCİ ALT BÖLÜM- YASAMA ORGANI TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ<br /> </strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>A- Türkiye Büyük Millet Meclisinin Oluşturulması</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 39- Milletvekili Sayısı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 40- Seçim Dönemi<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>B- Türkiye Büyük Millet Meclisinin Görev ve Yetkileri</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 41- Genel Görev ve Yetkileri</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 42- Kanun Koymak, Değiştirmek ve Kaldırmak Yetkisi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 43- Milletlerarası Andlaşmaları Uygun Bulma Yetkisi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 44- Savaş ilanı ve Silahlı Kuvvet Kullanılmasına İzin verme Yetkisi<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>C- Türkiye Büyük Millet Meclisinin Çalışmasına Dair Usul ve Esaslar</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 45- Toplantı ve Karar Yeter Sayısı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 46- Görüşmelerin Açıklığı ve Yayımlanması</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 47- Toplanma ve Tatil</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 48- Başkanlık Divanı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 49- Meclis İç Tüzüğü<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>D- Türkiye Büyük Millet Meclisinin Denetim ve Bilgi Alma Yolları</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 50- Meclis Soruşturması</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 51- Soru, Meclis Araştırması ve Genel Görüşme</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>E- Milletvekilleri</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 52- Milletvekili Seçilme Yeterliliği</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 53- Milletvekillerinin Yemin Etmesi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 54- Milletvekillerinin Hak ve Görevleri</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 55- Yasama Dokunulmazlığı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 56- Millet Vekilliği ile Bağdaşmayan İşler</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 57- Milletvekilliğinin Düşmesi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 58- Milletvekillerinin Ödenek ve Yollukları</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong><br /> F- Siyasi Partiler</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 59- Siyasi Partilerin Kuruluşu</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 60- Siyasi Partilerin Uyması Gereken Esaslar</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 61- Siyasi Partilere Üye Olma</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 62- Siyasi Parti Genel Başkan ve Teşkilatlarının Seçimi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 63- Siyasi Partilere Mali Yardım</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong><br /> İKİNCİ ALT BÖLÜM – YÜRÜTME ORGANI</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>A- Devlet Başkanı</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 64- Devlet Başkanlığına Aday Olma</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hukukçular Derneği Anayasa Taslağı 2011<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 65- Devlet Başkanının Seçilmesi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 66- Devlet Başkanının Yemin Etmesi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 67- Devlet Başkanının Görev ve Yetkileri</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>B- Bakanlar Kurulu</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 68- Bakanlar Kurulunun Görevleri ve Siyasî Sorumluluk</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 69- Bakanlıkların Kurulması ve Bakanlar</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 70- Bakanların Yeterlilik Şatları</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 71- Bakanların Görev Süresi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 72- Devlet Başkanı ve Bakanların Dokunulmazlığı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 73- Tüzükler<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>C- Genel Kurmay Başkanlığı</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 74- Genel Kurmay Başkanlığı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>D- Olağanüstü Yönetim Usulü</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 75- Tabiî Afet ve Salgın Hastalıklar Sebebiyle Olağanüstü Hal İlânı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 76- Olağanüstü Hallerle İlgili Düzenleme</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>ÜÇÜNCÜ ALT BÖLÜM – İDARE</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>A- İdarenin Tabi Olduğu Esaslar</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 77- İdarenin Bütünlüğü ve Kamu Tüzel Kişiliği</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 78- Yönetmelikler</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 79- Yargı Yolu<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>B- İdarenin Kuruluşu</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 80- Merkezî İdare</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 81- Mahallî İdareler</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 82- Bağımsız Üst Kurullar<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>C- Kamu Hizmeti Görevlileri İle İlgili Hükümler</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 83- Genel İlkeler</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 84- İdarenin Kamu Görevlilerinin Kusurlarından Doğan Sorumluluğu</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>D- Eğitim ve Öğretim Kurumları</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 85- İlköğretim ve Liseler</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 86- Yüksek Öğretim Kurumları</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>E- Diğer Kurum ve Kuruluşları</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 87- Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 88- İnanç İşleri Başkanlığı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 89- Sayıştay</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 90- Yüksek Seçim Kurulu</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 91- Devlet Denetleme Kurulu</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>DÖRDÜNCÜ ALT BÖLÜM – YARGI</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>A- Genel Esaslar</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 92- Yargılama Birliği</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 93- Mahkemelerin Bağımsızlığı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 94- Hakimlik Teminatı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 95- Duruşmaların Açık ve Kararların Gerekçeli Olması</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 96- Mahkemelerin Kuruluşu</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hukukçular Derneği Anayasa Taslağı 2011<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 97- Askeri İşlere İlişkin Yargılama Usulü</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>B- Hakimler Yüksek Kurulu</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 98- Hakimler Yüksek Kurulunun Kuruluşu</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 99- Hakimler Yüksek Kurulunun Görevleri</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>C- Avukatlar</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 100- Avukatların Bağımsızlığı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 101- Avukatlık Teminatı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>D- Savcılar</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 102- Savcıların Bağımsızlığı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 103- Savcılık Teminatı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>E- Savcılar Yüksek Kurulu</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 104- Savcılar Yüksek Kurulunun Kuruluşu</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 105- Savcılar Yüksek Kurulunun Görevleri</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 106- Yargılamada Tarafların Eşitliği</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>BEŞİNCİ ALT BÖLÜM – YÜKSEK YARGI ORGANLARI</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>A- Anayasa Mahkemesi</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 107- Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 108- Anayasa Mahkemesinin Görevleri</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 109- Üyelerin Görev Süresi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 110- İptal Davası</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 111- Anayasaya Aykırılığın Diğer Mahkemelerde İleri Sürülmesi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 112- Birlikte Görme</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 113- Anayasa Mahkemesinin Kararlarının Niteliği</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>B- Yargıtay</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 114- Yargıtay’ın Görevleri</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 115- Yargıtay’ın Kuruluşu</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>C- Bölge Mahkemeleri</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 116- Bölge Mahkemelerinin Görevleri</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>BEŞİNCİ BÖLÜM – MALİ VE EKONOMİK HÜKÜMLER</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>A- Bütçe</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 117- Bütçenin Hazırlanması ve Uygulanması</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>B- Diğer Hükümler</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 118- Piyasaların Denetimi ve Dış Ticaretin Düzenlenmesi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 119- Tabiî Servetlerin ve Kaynakların Aranması ve İşletilmesi</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>ALTINCI BÖLÜM- ANAYASANIN KAPSAMI VE DEĞİŞTİRİLMESİ</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 120- Anayasanın Kişi Olarak Kapsamı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 121- Anayasanın Kanun Olarak Kapsamı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 122- Anayasa Değişikliklerinde Halkoylaması</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 123- Anayasa Değişikliklerinde Teklif, Görüşülme Usulü ve Yeter Sayı</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hukukçular Derneği Anayasa Taslağı 2011</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong> </strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>BAŞLANGIÇ<br /> </strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bu anayasa;</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İnsanlık onuru ile temel hak ve hürriyetlerinin korunması için gerekli temel ilke ve esasları,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devletin tüm kurumlarıyla birlikte uyması gereken temel ilke, esas ve kuralları,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiçbir ideoloji, etnik kimlik ve diğer unsurların etkisinde kalmaksızın sağlamayı amaç edinmiştir.<strong><br /> </strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>BİRİNCİ BÖLÜM – TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong><br /> A- Temel Hak ve Hürriyetlerin Niteliği ve İnsanlık Onur, Haysiyet ve Şerefi</strong></span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 1- Temel hak ve Hürriyetlerin Niteliği</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Her insan dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez, insanlık onuruna aykırı şekilde kısıtlanamaz temel hak ve hürriyetlere sahiptir.</span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> Madde 2- İnsanlık Onuru, Haysiyet ve Şerefi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İnsanlık onuru, haysiyet ve şerefi dokunulmazdır. Herkes kendisinin insanlık onurunun korunmasını istemek hakkına sahiptir. Hiç kimse insanlık onurunu zedeleyecek muamelelere tabi tutulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet tüm organ, kurum ve kuruluşlarıyla insanlık onuruna, haysiyet ve şerefine saygı göstermek ve onu korumakla yükümlüdür.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>B- Temel İnsan Hakları</strong></span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 3- Yaşama Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkesin yaşam hakkı vardır. Yaşam hakkı dokunulmazdır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yaşam hakkı sadece meşru müdafa, başkalarının yaşam hakkını korumak ve demokratik devlet ilkeleri çerçevesinde suçu önlemek için son çare olarak ve Kanunla sınırlandırılabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 4- Hürriyet Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Her ferdin hür ve güvenli bir şekilde yaşama, özgürlüğünün güvenlik altına alınmasını talep etme hakkı vardır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Aşağıdaki haller ve Kanunun öngördüğü şekil dışında hiç kimse özgürlüğünden mahrum edilemez:</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> <strong>A- Adli sebepler</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">a. Yetkili bir mahkeme tarafından adil bir yargılama sonucunda hapis cezası verilmiş olması,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">b. Yetkili bir mahkeme tarafından kanuna uygun olarak verilen bir karar gereği geçici olarak yakalanması veya tutuklanması,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">c. Bir suç işlenmesinin önlenmesi,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">d. Bir suç işlendikten sonra failin kaçmasının önlenmesi,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">e. Bir küçük yada mahcurun kendi ve kamu yararına olmak kaydıyla ve yetkili mahkeme tarafından verilen bir karar üzerine gözetim altına alınması,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">f. Yasaya aykırı şekilde ülkeye giriş yapılmak istenmesi,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">g. Yasa gereği sınır dışı işlemi yapılacak olması,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">h. Demokratik hukuk devleti ilkelerine uygun olarak özgürlüğün kısıtlanmasında objektif toplumsal yarar olan diğer haller.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yakalanan her kişiye, yakalama nedenleri ve kendisine yöneltilen her türlü suçlama en kısa zamanda ve anladığı bir dille bildirilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bu maddenin 2/c fıkrasında öngörülen koşullar uyarınca yakalanan veya tutulu durumda bulunan herkes derhal bir hakim önüne çıkarılır. Devlet bu gibi durumlar için her adliyede yeterince nöbetçi hakimin hazır olarak bulunmasını sağlamak zorundadır</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yakalama veya tutuklu durumda bulunma nedeniyle özgürlüğünden yoksun kılınan herkes ve yakınları, kısıtlamanın yasaya uygunluğu hakkında kısa bir süre içinde karar vermesi ve yasaya aykırı görülmesi halinde kendisini serbest bırakması için bir mahkemeye başvurma hakkına sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bu madde hükümlerine aykırı olarak yapılmış bir yakalama veya tutulu kalma işleminin mağduru olan herkesin devletten tazminat istemeye hakkı vardır.<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>B- Sağlık sebepleri</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bulaşıcı hastalık yayabilecek bir kimsenin, bir akıl hastasının, bir alkoliğin, uyuşturucu madde bağımlısı bir kişinin usulüne uygun olarak tutulu durumda bulundurulması.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 5- İşkence Yasağı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiç kimse işkenceye, insanlık dışı ya da insanlık onurunu zedeleyici ceza veya işlemlere tabi tutulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 6- Kölelik ve Zorla Çalıştırma Yasağı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkesin kamu düzeni, genel sağlık ve genel ahlaka aykırı olmamak koşuluyla, dilediği mesleği icra etmeye, istediği bilimsel yada sanatsal faaliyeti icra etmeye, istediği işte çalışmaya hakkı vardır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiç kimse bir mesleği icra etmeye, bilimsel yada sanatsal faaliyete katılmaya yada bir işte çalışmaya zorlanamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiç kimse başka bir kişiye köle, kul veya esir halinde tutulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 7- Eşitlik Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Her Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı, bu Anayasada yer alan hak ve hürriyetlerden, devletin her türlü hizmetinden din, dil, etnik köken, cinsiyet veya diğer farklılıklara bakılmaksızın eşit şekilde yararlanma hakkına sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 8- Kişi Dokunulmazlığı ve Bütünlüğü Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes bedeni varlığını ve bütünlüğünü korumak hakkına sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Tıbbî zorunluluklar dışında hiç kimsenin kendi rızası olmaksızın vücut bütünlüğüne dokunulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kişinin ölümü halinde organlarının başka bir hastaya nakli için, kişinin yakınları tarafından verilen rıza bu maddeye aykırılık teşkil etmez.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 9- Din, İnanç ve İbadet Hürriyeti Herkes din ve inanç özgürlüğüne, dinini veya inancını değiştirme özgürlüğüne, tek başına veya topluca, açıkça veya özel tarzda ibadet hakkına, dinini veya inancını öğrenme, öğretme, uygulama ve açıklama özgürlüğüne sahiptir.</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiç kimse dinini yaşamaya, değiştirmeye, açıklamaya zorlanamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet herkesin din, inanç ve ibadet hürriyetini koruyucu ve kollayıcı kurumları kurmak ve tedbirleri almak zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 10- Eğitim ve Kişiliğini Geliştirme Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes istediği bilimsel, sanatsal, bedeni, dini ve diğer her türlü eğitimi almak hakkına sahiptir. Hiç kimse eğitim hakkından yoksun bırakılamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet her vatandaşın temel eğitim ve öğretimden yeteri şekilde yararlanması için gerekli okulları kurmak ve bu okullarda parasız eğitim sağlamak, engelliler için de durumlarına uygun eğitim öğretim şartlarını sağlamak zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Özel ve hükmi şahıslar özel eğitim kurumları kurmakta serbesttir. Bu eğitim kurumlarının kanunlara uygun şekilde eğitim ve öğretim yapıp yapmadıkları devlet tarafından denetlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devletin resmi eğitim kurumları ve özel eğitim öğretim kurumlarında temel eğitimler Türkçe olarak verilir. Diğer yerel ve başka milletlere ait dillerin öğretilmesine ait usul ve esaslar kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 11- Dil ve Kültürünü Yaşama, Yaşatma ve Yayma Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes anadilini konuşma, kültürünü yaşama, yaşatma ve yayma, kültürel faaliyetlerde bulunma hakkına sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiç kimse, dili yada kültürü nedeniyle farklı muamelelere tabi tutulamaz.<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 12- Mülkiyet Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı kanunlara uygun şekilde taşınır yada taşınmaz malları mülk edinme hakkına sahiptir. Hiç kimse taşınır yada taşınmaz bir malı almaya yahut kendisine ait olan bir malı satmaya zorlanamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kamu düzeni ve zorunluluk olan hallerde devletin gerçek bedelini ödeyerek bir malı kamulaştırması veya devletleştirmesi bu hakkın ihlali sayılmaz. Kamulaştırma ve devletleştirme ile ilgili usul ve esaslar kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yabancıların mülk edinme şartları ve sınırlarına dair hususlar kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 13- Yerleşme ve Seyahat Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı Devletin coğrafi sınırları içerisinde istediği yerleşim biriminde ikamet etmek hakkına sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Savaş, kamu sağlığının ve güvenliğinin korunması, kriz ve afet gibi durumlarda ikamet değişikliği, sadece zorunlu olması halinde, o hal ve bölgeye özgü olarak yapılacak kanuni düzenlemeler ile yapılır. Bu gibi durumlarda zorunluluğun ortadan kalkmasından sonra Devlet, herkesin eski ikametgâhına yeniden dönmesini sağlamak zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes seyahat hürriyetine sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Seyahat hürriyeti, suç soruşturma ve kovuşturması sebebiyle ve suç işlenmesini önlemek amaçlarıyla kanunla sınırlanabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hâkim kararına bağlı olarak sınırlanabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 14- Düşünce ve Düşüncesini Açıklama Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes düşünce ve düşüncesini açıklama hakkına sahiptir. Hiç kimse bir konudaki düşüncesini açıklamaya zorlanamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiç kimse başkalarının onur, şeref, haysiyet ve kutsal saydığı değerlere saldırmamak ve başkalarını suça teşvik etmemek kaydıyla düşüncesi nedeniyle yargılanamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 15- Dernek ve Vakıf Kurma Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes önceden izin almaksızın dernek veya vakıf kurma, derneklere veya vakıflara üye olma, üyelikten çıkma haklarına sahiptir. Hiç kimse bir derneğe veya vakıfa üye olmaya, üye olarak kalmaya yada dernek veya<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">vakıf tüzüğünde belirtilen nedenlerin dışında bir nedenle üyelikten çıkmaya zorlanamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Dernek ve vakıfların kuruluş ve işleyişlerine ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Denek ve vakıflar konusu kanunen suç teşkil eden bir konuda faaliyette bulunmak için kurulamaz ve suç teşkil eden bir konuda faaliyette bulunamaz. Konusu suç teşkil eden bir konu ile ilgili olarak kurulan yada suç teşkil eden bir faaliyette bulunan bir dernek veya vakıf, kanunlarda yazılı usullerle mahkeme tarafından kapatılabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, tüm vakıf ve derneklere eşit bir biçimde yaklaşmak zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 16- İşçi, İşçilik ve İşveren Hakları</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiç kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Küçükler, kadınlar ve bedenî ve ruhî yetersizliği olanlar çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak, çalışma barışını sağlamak, çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri alır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, asgari ücretin belirlenmesinde, işçinin ve aile bireylerinin asgari yaşama ve geçim şartlarını gözönünde bulundurmak zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiç kimse, iş şartları nedeniyle haftalık ve yıllık dinlenme hakkını kullanmaktan alıkonulamaz. Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İşçiler ve işverenler, önceden izin almaksızın, sendikalar ve sendika birlikleri kurma, bunlara serbestçe üye olma ve üyelikten ayrılma hakkına sahiptirler. Bu hakların kullanılışında uygulanacak şekil ve usuller kanunda gösterilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Tüm kamu veya özel sektör çalışanları ile işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma, grev ve lokavt hakkına sahiptirler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Toplu iş sözleşmesi, grev ve lokavta ilişkin hükümler kanunla düzenlenir.<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Bu hakkı sağlamak için sosyal sigortalar ve sosyal yardım teşkilâtı kurmak ve kurdurmak Devletin görevidir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 17- Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Düzenleme hakkı Herkes, önceden izin almaksızın, silahsız ve saldırısız toplanma veya gösteri yürüyüşü yapma hakkına sahiptir.</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının kullanılmasında uygulanacak şekil, şart ve usuller kanunda gösterilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 18- Adalet, Adil ve Makul Sürede Yargılanma Hakkı Herkes, gerek medeni hak ve yükümlülükleriyle ilgili davaların, gerek cezai alandaki davaların, yasayla kurulmuş bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından görülmesini istemek hakkına sahiptir.</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiç kimse kanunen tâbi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bir kimseyi kanunen tâbi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarma sonucunu doğuran yargı yetkisine sahip olağanüstü merciler kurulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Mahkemeler davanın durum ve özelliklerine göre makul bir süre içerisinde sonuçlanmasını sağlamak zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Davalar açık olarak görülür ve hüküm açık oturumda verilir. Ancak, genel ahlak, kamu düzeni ve ulusal güvenlik yararına, küçüklerin korunması veya davaya taraf olanların özel hayatlarının gizliliği zorunlu kıldığı hallerde, mahkemenin zorunlu göreceği ölçüde, duruşmalar dava süresince tamamen veya kısmen basına ve dinleyicilere kapalı olarak sürdürülebilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kendisine bir suç itham edilen herkes, suçluluğu yasal olarak sabit oluncaya kadar suçsuz sayılır. Herkes sanık olarak bulunduğu davalarda; a) Kendisine yöneltilen suçlamanın niteliği ve nedeninden en kısa zamanda, anladığı bir dille ve ayrıntılı olarak haberdar edilmek, b) Savunmasını hazırlamak için gerekli zamana ve kolaylıklara sahip olmak, c) Kendi kendini savunmak veya kendi seçeceği bir avukatın yardımından yararlanmak ve eğer avukat tutmak için mali olanaklardan yoksun bulunuyorsa mahkemece görevlendirilecek bir avukatın yardımından ücretsiz olarak yararlanabilmek, d) Davadaki delil ve savunmalarını adil ve eşit bir şekilde sunabilmek, </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">e) Türkçeyi konuşamadığı yada anlayamadığı hallerde mahkemece tayin edilecek bir tercümanın yardımından ücretsiz olarak yararlanmak, hakkına sahiptir.<br /> </span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 19- Özel Hayatın, Aile Hayatının ve Kişisel Verilerin Gizliliği Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlâkın korunması veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması sebeplerinden biri veya birkaçına bağlı olarak, usulüne göre verilmiş hâkim kararı olmadıkça; yine bu sebeplere bağlı olarak gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de cumhuriyet savcısının yazılı emri bulunmadıkça; kimsenin üstü, özel kâğıtları ve eşyası aranamaz ve bunlara el konulamaz. Cumhuriyet savcısının kararı iki saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim, kararını el koymadan itibaren sekiz saat içinde açıklar; aksi halde, el koyma kendiliğinden kalkar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Bu hak; kişinin kendisiyle ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirilme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsar. Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebilir. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin esas ve usûller kanunla belirlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 20- Konut Dokunulmazlığı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlâkın korunması veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması sebeplerinden biri veya birkaçına bağlı olarak usulüne göre verilmiş hâkim kararı olmadıkça; yine bu sebeplere bağlı olarak gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de cumhuriyet savcısının yazılı emri bulunmadıkça; kimsenin konutuna girilemez, arama yapılamaz ve buradaki eşyaya el konulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Cumhuriyet Savcısının kararı iki saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim, kararını el koymadan itibaren sekiz saat içinde açıklar; aksi halde, el koyma kendiliğinden kalkar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 21- Sağlık Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes toplumda sağlıklı bir şekilde yaşamak, tedavisi gereken hallerde Devlete ait sağlık kuruluşlarından herhangi bir ücrete tabi olmaksızın eşit şekilde faydalanma hakkına sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet tüm vatandaşların sağlık hizmetlerinden faydalanabilmesini sağlamak zorundadır.<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 22- Seçme, Seçilme ve Siyasi Faaliyette Bulunma Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Onsekiz yaşını dolduran herkes seçme, seçilme, halk oylamasına katılma, siyasi partilere üye olma ve siyasi parti kurma hakkına sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının kullanılışı kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 23- Aile Kurma Hakkı ve Ailenin Korunması Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes kamu düzeni, genel sağlık ve genel ahlaka aykırı olmamak koşuluyla evlenip aile kurmak hakkına sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle annenin ve çocukların korunması için gerekli tedbirleri alır, teşkilâtı kurar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça, anne ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyucu tedbirleri alır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 24- Vatandaşlık Hakkı ve Vatandaşlık Hakkından Yararlanma</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Cumhuriyetine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıdır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı annenin veya babanın çocuğu doğuştan vatandaştır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Doğuşla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan hiç kimse, kendi isteği olmadıkça vatandaşlıktan çıkarılamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Sonradan vatandaşlık, kanunun gösterdiği şartlarla kazanılır ve kanunda belirtilen hallerde kaybedilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının vatandaşlık haklarından yararlanma hakkı vardır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı sınır dışı edilemez ve yurda girme hakkından yoksun bırakılamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 25- Dilekçe ve Bilgi Edinme Hakkı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Vatandaşlar ve karşılıklılık esası gözetilmek kaydıyla Türkiye’de ikamet eden yabancılar, kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri hakkında, yetkili makamlara ve Türkiye Büyük Millet Meclisine yazı ile başvurma hakkına sahiptir.<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kendileriyle ilgili başvurmaların sonucu, gecikmeksizin dilekçe sahiplerine yazılı olarak bildirilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 26- Basın Hürriyeti</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Basın hürdür, sansür edilemez. Gazete, dergi gibi süreli ve süresiz yazılı basın araçları, radyo, televizyon ve internet kanalıyla yapılan sesli veya görsel yayınlar bu özgürlüğün kapsamındadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, basın ve haber alma hürriyetlerini sağlayacak tedbirleri alır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Basımevi kurmak, süreli veya süresiz yayın çıkarmak önceden izin alma ve malî teminat yatırma şartına bağlanamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Süreli yayın çıkarabilmek için kanunun gösterdiği bilgi ve belgelerin, kanunda belirtilen yetkili mercie verilmesi yeterlidir. Bu bilgi ve belgelerin kanuna aykırılığının tespiti halinde yetkili merci, yayının durdurulması için mahkemeye başvurur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Süreli yayınların çıkarılması, yayım şartları, malî kaynakları ve gazetecilik mesleği ile ilgili esaslar kanunla düzenlenir. Kanun, haber, düşünce ve kanaatlerin serbestçe yayımlanmasını engelleyici veya zorlaştırıcı siyasal, ekonomik, malî ve teknik şartlar koyamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yargılama görevinin amacına uygun olarak yerine getirilmesi için, kanunla belirtilecek sınırlar içinde, hâkim tarafından verilen kararlar dışında, olaylar hakkında yayın yasağı konamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Tedbir yolu ile dağıtım ancak hâkim kararıyla önlenebilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Süreli veya süresiz yayınlar sadece, içeriğinin kanunen suç sayılan hususları içerdiğinin Mahkeme kararıyla tespit edilmesi halinde toplatılabilir. Tedbir yoluyla toplatma kararı verilemez.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kanuna uygun şekilde basın işletmesi olarak kurulan basımevi ve eklentileri ile basın araçları, suç aleti olduğu gerekçesiyle zapt ve müsadere edilemez veya işletilmekten alıkonulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Özel veya tüzel kişilerin haysiyet ve şereflerine dokunulması veya kendileriyle ilgili gerçeğe aykırı yayınlar yapılması hallerinde düzeltme ve cevap hakkı ile tazminat talep hakkı vardır.<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Düzeltme ve cevap yayımlanmazsa, yayımlanmasının gerekip gerekmediğine hâkim tarafından ilgilinin müracaat tarihinden itibaren en geç yedi gün içerisinde karar verilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Radyo ve televizyon istasyonları kurmak ve işletmek serbesttir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Radyo ve televizyonların kuruluş ve işleyişlerine, uymaları gereken kurallara dair esaslar ile radyo ve televizyon sektörüne ait üst kuruluş kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 27- Kültür ve Tabiat Varlıklarından Yararlanma</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes tarihi, kültürel ve tabiat varlıklarından yararlanma, koruma ve korunması için gerekli tedbirlerin alınmasını isteme hakkına sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, tarih, kültür ve tabiat varlıklarının ve değerlerinin korunmasını sağlar, bu amaçla destekleyici ve teşvik edici tedbirleri alır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bu varlıklar ve değerlerden özel mülkiyet konusu olanlara getirilecek sınırlamalar ve bu nedenle hak sahiplerine yapılacak yardımlar ve tanınacak muafiyetler kanunla düzenlenir.<br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>C- Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması</strong></span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 28- Temel hak ve hürriyetler özüne, amacına, insanlık onuruna aykırı olarak sınırlandırılıp kullanılamaz hale getirilemez.</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>İKİNCİ BÖLÜM –VATANDAŞLIK GÖREVLERİ</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 29- Genel Vatandaşlık Görevleri</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes, toplumun iyi bir bireyi olmak için gerekli eğitimleri almak, toplumun ve Devletin ekonomik, toplumsal, hukuksal, ahlaki, sağlık ve diğer yönlerden daha ileri düzeylere erişebilmesi için üzerine düşen görevleri iyi niyetli bir şekilde yerine getirmek, Devlete ve topluma bağlılıkla uymayan davranışlardan kaçınmak, toplumsal huzur ve barışı bozmamak konularında en yüksek hassasiyet ve özeni göstermek zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 30- Kamuya Ait Yerlerden ve Mallardan Yararlanma</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes, mülkiyeti yahut kullanımı kamuya açık olan yerlerden yararlanırken, bu yerlerin tüm toplumun malı olduğu bilinciyle hareket etmek, zarar görmesini engelleyici ve korunmasını sağlayıcı hassasiyetle davranmak zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 31- Vergi Verme</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde faaliyet gösteren tüm gerçek ve hükmi şahıslar, gelirinden kanunlarla belirlenen oranlarda ve miktarda vergi vermek zorundadır. Hiç kimse vergi vermekten kaçınamaz. Devlet herkesin kazancına oranla eşit şekilde vergi vermesini sağlamak için gerekli tedbirleri alır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 32- Milli Savunma ve Askerlik Hizmetleri</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Her Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı, ülkenin savunması ve askerlik hizmetleri konusunda kanunlarla kendisine yüklenen yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır. Hiç kimse kanunen kendisine yüklenen askerlik hizmetini yerine getirmekten kaçınamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Askerlik hizmetleri ile ilgili hükümler kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 33- Hakların Kötüye Kullanılmaması</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiç kimse bu Anayasada yer alan haklarını, başkalarının haklarına zarar verecek şekilde yahut objektif iyiniyet kurallarına aykırı olarak yorumlayamaz, kullanamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa hükümlerinden hiçbiri, Devlete veya kişilere, başkalarına Anayasayla tanınan temel hak ve hürriyetlerin yok edilmesini veya Anayasada belirtilenden daha geniş şekilde sınırlandırılmasını amaçlayan bir faaliyette bulunmayı mümkün kılacak şekilde yorumlanamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>ÜÇÜNCÜ BÖLÜM – DEVLET</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><strong>A- Devletin Niteliği</strong></span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 34- Adı, Bayrağı, Başkenti, Marşı ve Yönetim Şekli</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devletin adı Türkiye Cumhuriyeti Devletidir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Resmi dili Türkçedir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Millî marşı “İstiklal Marşı”dır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Başkenti Ankara’dır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yönetim şekli Cumhuriyettir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Cumhuriyeti Devleti, halkı ve ülkesiyle bölünmez bir bütündür.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 35- Egemenlik Yetkisi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Egemenlik yetkisi kayıtsız ve şartsız olarak Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlarına aittir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Vatandaşlar egemenliğini, Anayasanın koyduğu esaslara göre, yetkili organlar eliyle kullanır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Egemenliğin kullanılması, hiçbir suretle belli bir kişiye, zümreye veya sınıfa bırakılamaz. Hiçbir kimse veya organ, kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi kullanamaz.<br /> </span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">B- Devletin Temel Görevleri</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 36- Anayasal Hakları Sağlama ve Koruma</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devletin temel görevi, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının bu anayasada yer alan haklarından en geniş şekilde yararlanarak, barış ve huzur içerisinde yaşaması ve varlığını sürdürmesini sağlamaktır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 37- Vatandaşlarını, Ülkesini Koruma Ve Kollama</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, tehditlere karşı vatandaşlarının temel hak ve hürriyetlerini Türkiye Cumhuriyeti Devletinin bölünmez bütünlüğünü korumak ve kollamak zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 38- Anayasada ve Kanunlarda Yer Alan Diğer Görevleri Yapma</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, bu Anayasa ve kanunlarla kendisine yüklenen diğer görevleri de en iyi şekilde yerine getirmek zorundadır.</span></div> <div><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">DÖRDÜNCÜ BÖLÜM – DEVLETİN TEMEL ORGANLARI</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">BİRİNCİ ALT BÖLÜM- YASAMA ORGANI TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> A- Türkiye Büyük Millet Meclisinin Oluşturulması</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 39- Milletvekili Sayısı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi, hiçbir seçim barajına tabi olmaksızın seçim kanunları uyarınca genel oyla seçilen beşyüzelli milletvekilinden oluşur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 40- Seçim Dönemi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisinin seçimleri dört yılda bir yapılır. Bu süre dolmadan genel seçimler yenilenemez.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Meclis üye tam sayısının yüzde beşi oranında üyeliğin boşalması halinde boşalan üyelikler için ara seçimler yapılır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Genel seçimlerin yapılmasına bir yıl kala ara seçimler yapılamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">B- Türkiye Büyük Millet Meclisinin Görev ve Yetkileri</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 41- Genel Görev ve Yetkileri</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisinin görev ve yetkileri, kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak; bütçe ve kesin hesap kanun tasarılarını görüşmek ve kabul etmek; para basılmasına ve savaş ilânına karar vermek; milletlerarası andlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak, genel ve özel af ilânına ve Anayasanın diğer maddelerinde öngörülen yetkileri kullanmak ve görevleri yerine getirmektir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 42- Kanun Koymak, Değiştirmek ve Kaldırmak Yetkisi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak yetkisi Türkiye Büyük Millet Meclisinindir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekilleri, Bakanlar Kurulu, Devlet Başkanı ve yasalara göre kurulmuş olan dernek, vakıf, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve sendikalar kanun teklif edebilirler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen kanunlar, üç gün içerisinde Devlet Başkanının bilgisine sunulur. Devlet Başkanı, Kanunu inceleyerek yeniden görüşülmesinin uygun olacağını düşündüğü kısımlar varsa Meclis’e kanunu geri gönderir. Devlet Başkanı onbeş gün içerisinde kanunu geri göndermezse onaylamış sayılır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Meclis, Devlet Başkanınca geri gönderilen kanunu aynen kabul ederse kanunu yayımlar.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> Madde 43- Milletlerarası Andlaşmaları Uygun Bulma Yetkisi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı devletlerle ve milletlerarası kuruluşlarla yapılacak andlaşmalar Meclis tarafından çıkarılacak onay kanunu ile yürürlüğe girer.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır.</span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> Madde 44- Savaş ilanı ve Silahlı Kuvvet Kullanılmasına İzin verme Yetkisi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Savaş ilânına ve Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası andlaşmaların veya milletlerarası nezaket kurallarının gerektirdiği haller dışında, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesine veya yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunmasına izin verme yetkisi Türkiye Büyük Millet Meclisinindir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde veya ara vermede iken ülkenin ani bir silahlı saldırıya uğraması ve bu sebeple silahlı kuvvet kullanılmasına derhal karar verilmesinin kaçınılmaz olması halinde Devlet Başkanı da, Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanılmasına karar verebilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">C- Türkiye Büyük Millet Meclisinin Çalışmasına Dair Usul ve Esaslar</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 45- Toplantı ve Karar Yeter Sayısı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi, yapacağı seçimler dahil bütün işlerinde üye tamsayısının en az üçte biri ile toplanır. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Anayasada başkaca bir hüküm yoksa toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir; ancak karar yeter sayısı hiçbir şekilde üye tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından az olamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin katılamadıkları oturumlarında, kendileri yerine oy kullanmak üzere bir milletvekiline yetki verebilirler. Ancak bir milletvekili kendi oyu ile birlikte en çok iki oy kullanabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 46- Görüşmelerin Açıklığı ve Yayımlanması</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulundaki görüşmeler açıktır ve tutanak dergisinde ve en az bir resmi görsel yayın organında tam olarak yayımlanır. Meclisteki açık görüşmelerin, aksi kararlaştırılmadıkça diğer her türlü vasıta ile yayını serbesttir.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi, İçtüzük hükümlerine göre kapalı oturumlar yapabilir, bu oturumlardaki görüşmelerin yayımı Türkiye Büyük Millet Meclisi kararına bağlıdır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 47- Toplanma ve Tatil</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi, her yıl eylül ayının ilk günü kendiliğinden toplanır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Meclis, bir yasama yılında en çok kırkbeş gün tatil yapabilir; ara verme veya tatil sırasında, meclis üye tam sayısının beşte birinin isteği üzerine meclis başkanı tarafından veya doğrudan Devlet Başkanı tarafından toplantıya çağrılır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Ara verme veya tatil sırasında toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisinde, öncelikle bu toplantıyı gerektiren konu görüşülmeden ara verme veya tatile devam edilemez.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 48- Başkanlık Divanı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisinin Başkanlık Divanı, Meclis üyeleri arasından seçilen Meclis Başkanı, Başkanvekilleri, Kâtip Üyeler ve İdare Amirlerinden oluşur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Başkanlık Divanı, Meclisteki siyasî parti gruplarının üye sayısı oranında Divana katılmalarını sağlayacak şekilde kurulur. Siyasî parti grupları Başkanlık için aday gösteremezler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanı için, her yasama döneminde en çok iki seçim yapılır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, meclis üyeleri içinden, Meclisin toplandığı günden itibaren on gün içinde seçilir. Aday gösterme ve seçim usulü meclis iç tüzüğü ile düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekillerinin, Kâtip Üyelerinin ve İdare Amirlerinin adedi, seçim nisabı, oylama sayısı ve usulleri, Meclis İçtüzüğünde belirlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Meclis Başkanı ve oturumu yöneten Başkanvekili oy kullanamazlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisinin bütün bina, tesis, eklenti ve arazisinde kolluk ve yönetim hizmetleri Meclis Başkanlığı eliyle düzenlenir ve yürütülür. Emniyet ve diğer kolluk hizmetleri için yeteri kadar kuvvet ilgili makamlarca Meclis Başkanlığına tahsis edilir.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 49- Meclis İç Tüzüğü</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi, çalışmalarını kendi yaptığı İçtüzük hükümlerine göre yürütür.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İçtüzük hükümleri, siyasî parti gruplarının, Meclisin bütün faaliyetlerine üye sayısı oranında katılmalarını sağlayacak şekilde düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">D- Türkiye Büyük Millet Meclisinin Denetim ve Bilgi Alma Yolları</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 50- Meclis Soruşturması</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Başbakan veya bakanlar hakkında, Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az onda birinin vereceği önerge ile, soruşturma açılması istenebilir. Meclis, bu istemi en geç bir ay içinde görüşür ve gizli oyla karara bağlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Meclis soruşturmasının açılması, görüşülmesi ve karara bağlanması ile ilgili hususlar Meclis İçtüzüğü ile düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 51- Soru, Meclis Araştırması ve Genel Görüşme</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Soru, Bakanlar Kurulu adına, sözlü veya yazılı olarak cevaplandırılmak üzere bakanlardan bilgi istemekten ibarettir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinilmek için yapılan incelemeden ibarettir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Genel görüşme, toplumu ve Devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir konunun, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmesidir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Soru, Meclis araştırması ve genel görüşme ile ilgili önergelerin verilme şekli, içeriği ve kapsamı ile cevaplandırılma, görüşme ve araştırma yöntemleri Meclis İçtüzüğü ile düzenlenir.<br /> </span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">E- Milletvekilleri</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 52- Milletvekili Seçilme Yeterliliği</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekili seçilmek için gerekli olan şartlar şunlardır;</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">1. Onsekiz yaşını doldurmuş olmak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">2. En az ilköğretim mezunu olmak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">3. Medeni Kanun hükümleri uyarınca kısıtlı olmamak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">4. Düşünce suçları hariç olmak üzere, toplam iki yıl veya daha fazla hapis cezasına hüküm giymemiş olmak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">5. Zimmet, ihtilâs, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlarla, kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, terör kapsamında şiddet eylemlerine katılma suçlarından biriyle hüküm giymemiş olmak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">6. Kamu görevlileri için görevden çekilmiş olmak.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekili seçilme yeterlilikleri başvurunun yapıldığı gün esas alınarak belirlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 53- Milletvekillerinin Yemin Etmesi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekilleri aşağıdaki şekilde yemin eder;</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">“Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının bu anayasada yer alan haklarından en iyi şekilde yararlanarak, bireylerin ve toplumun huzur ve barış içerisinde yaşaması ve varlığını sürdürmesini sağlamak için millet adına temsil görevini yerine getireceğime, insan hakları ve hukukun üstünlüğü ilkelerine bağlı kalacağıma, milletin iradesinin en üstün irade olduğunu kabul edeceğime, Türkiye Cumhuriyeti Halkı önünde namusum, şerefim ve kutsal saydığım tüm değerlerim üzerine yemin ederim.”</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekilleri yemin etmeleriyle göreve başlarlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 54- Milletvekillerinin Hak ve Görevleri</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekillerinin görevleri şunlardır;</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">1. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının bu anayasada yer alan haklarından en iyi şekilde yararlanması için çalışmak</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">2. Bireylerin ve toplumun huzur ve barış içerisinde yaşaması için millet adına temsil görevini yerine getirmek,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">3. Türkiye Büyük Millet Meclisinde yapılacak toplantı, görüşme ve oylamalara katılmak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">4. Kanun teklifi vermek,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">5. Kanunların Anayasaya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurmak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">6. Anayasada ve kanunlarda verilen diğer hak ve yetkileri kullanmak.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 55- Yasama Dokunulmazlığı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekilleri, Meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden ve bunları Meclis dışında tekrarlamak ve açığa vurmaktan sorumlu tutulamazlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Ancak, seçilme yeterliliğinde yer alan suçlarla ilgili olarak yargılama yapılabilir. Bu halde yetkili makam, durumu hemen ve doğrudan doğruya Türkiye Büyük Millet Meclisine bildirmek zorundadır. Milletvekilinin ifadesi Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı huzurunda, milletvekilinin avukatının da katılımıyla dava açılmayan hallerde sadece Cumhuriyet Başsavcısı tarafından bizzat mecliste alınabilir. Dava açılan hallerde ise, ifade Mahkemede alınır ancak milletvekili, milletvekilliği süresince tutuklanamaz.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekili hakkında, seçilme yeterliliğinde yer alan suçlar dışında seçiminden önce veya sonra verilmiş bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, üyelik sıfatının sona ermesine bırakılır; üyelik süresince zamanaşımı işlemez.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 56- Millet Vekilliği ile Bağdaşmayan İşler</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekilleri, Devlet ve diğer kamu tüzelkişilerinde ve bunlara bağlı kuruluşlarda; Devletin veya diğer kamu tüzelkişilerinin doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak katıldığı teşebbüs ve ortaklıklarda; özel gelir kaynakları ve özel imkânları kanunla sağlanmış kamu yararına çalışan derneklerin ve Devletten yardım sağlayan ve vergi muafiyeti olan vakıfların, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alamazlar, vekili olamazlar, herhangi bir taahhüt işini doğrudan veya dolaylı olarak kabul edemezler, temsilcilik ve hakemlik yapamazlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekilleri, yürütme organının teklif, inha, atama veya onamasına bağlı resmî veya özel herhangi bir işle görevlendirilemezler. Bir üyenin belli konuda ve altı ayı aşmamak üzere Bakanlar Kurulunca verilecek geçici bir görevi kabul etmesi, Meclisin kararına bağlıdır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekilliği ile bağdaşmayan diğer işler kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 57- Milletvekilliğinin Düşmesi </span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekilliği aşağıdaki hallerde düşer;</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">1. Milletvekilliğinden istifa etmesiyle,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">2. Milletvekilinin, milletvekilli yeterliliği şartlarında yer alan suçlardan biri ile kesin hüküm giymesi veya kısıtlanması halinde,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">3. Milletvekilinin Milletvekilliğiyle bağdaşmayan bir görev veya hizmeti, kendisine Meclis Başkanlığınca yapılan ihtara rağmen sürdürmekte devam etmesi halinde Meclis Genel Kurulunun gizli oyla vereceği kararla,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">4. Milletvekilinin, Meclis çalışmalarına özürsüz veya izinsiz olarak bir ay içerisinde toplam beş birleşim günü katılmadığının Meclis Başkanlık Divanınca tespit edilmesi üzerine, Genel Kurulca üye tamsayısının salt çoğunluğunun oyuyla alacağı karar ile.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekilliği düşürülen Milletvekili, gerekçeli kararın kendisine tebliğinden itibaren onbeş gün içerisinde kararın iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurabilir. Anayasa Mahkemesi onbeş gün içerisinde iptal istemini kesin olarak karara bağlar.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 58- Milletvekillerinin Ödenek ve Yollukları</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Milletvekillerinin ödenek, yolluk ve emeklilik işlemleri kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Ödeneğin aylık tutarı, en yüksek sürekli statüdeki Devlet memurunun almakta olduğu miktarı, yolluk da ödenek miktarının yarısını aşamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">F- Siyasi Partiler</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 59- Siyasi Partilerin Kuruluşu</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Siyasi Partiler, en az yirmi kurucu üye tarafından imzalanan kuruluş dilekçesi ile birlikte parti tüzüğünün Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığına verilmesiyle kurulur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 60- Siyasi Partilerin Uyması Gereken Esaslar</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Siyasi partilerin tüzük ve programları, eylemleri, faaliyetleri, parti içi düzenlemeleri ve çalışmaları bu Anayasada belirtilen ilke ve esaslara uygun olmak zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 61- Siyasi Partilere Üye Olma</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herkes siyasi partilere üye olma, teşkilatlarında görev alma ve üyelikten ayrılma haklarına sahiptir. Bu ilkeye aykırı olmamak kaydıyla siyasi partilerin üye kabul ve kayıt işlemleri parti tüzüğüyle düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kamu kurum ve kuruluşlarının, memur statüsündeki görevlileri ve yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer görevlileri siyasî partilere üye olamazlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 62- Siyasi Parti Genel Başkan ve Teşkilatlarının Seçimi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Siyasi partilerin yönetim, teşkilat ve idarelerinin seçim ve yapısına dair hususlar parti tüzüğüyle düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 63- Siyasi Partilere Mali Yardım</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Partilere yapılacak yardımın, alacakları üye aidatının ve bağışların tabi olduğu esaslar kanunla düzenlenir.</span></div> <div><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">İKİNCİ ALT BÖLÜM – YÜRÜTME ORGANI</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">A- Devlet Başkanı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 64- Devlet Başkanlığına Aday Olma</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanı, otuzbeş yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış milletvekili seçilme yeterliğine sahip Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları arasından seçilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanı seçilme yeterliliğine sahip her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı aday olma isteğini belirten dilekçe ve yeterliliğini belgeleyen belgeler ile birlikte, Yüksek Seçim Kuruluna adaylık başvurusunda bulunabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Siyasi partiler de Devlet başkanlığına aday gösterebilirler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 65- Devlet Başkanının Seçilmesi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanı halk tarafından seçilir. Devlet Başkanının görev süresi dört yıldır. Bir kimse en fazla üç defa Devlet Başkanı seçilebilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Devlet Başkanı seçilmiş olur. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü, ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Devlet Başkanı seçilmiş olur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliğini kaybetmesi halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde yapılır. Aday, geçerli oyların çoğunluğunu aldığı takdirde Devlet Başkanı seçilmiş olur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanlığı seçimi, görev süresinin dolmasından önceki altmış gün içinde; makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde ise boşalmayı takip eden altmış gün içinde tamamlanır. Makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde yeni Devlet Başkanı göreve başlayıncaya kadar Bakanlar Kurulundaki en yaşlı Bakan, Devlet Başkanlığı görevini vekâleten yürütür.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanlığı seçimleri ile Milletvekilliği seçimlerinin arasındaki sürenin iki aydan daha az olması halinde önce Milletvekili seçimleri yapılır. Milletvekilliği seçimleri ile Devlet Başkanlığı seçimleri arasındaki süre iki aydan az olmaz. Yeni Devlet Başkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Devlet Başkanı görevini sürdürmeye devam eder.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir ve Milletvekilliği sona erer.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanlığı seçimine ilişkin usûl ve esaslar kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 66- Devlet Başkanının Yemin Etmesi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanı Türkiye Büyük Millet Meclisi huzurunda aşağıdaki şekilde yemin eder;</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">“Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının bu anayasada yer alan haklarından en iyi şekilde yararlanarak, bireylerin ve toplumun huzur ve barış içerisinde yaşaması ve varlığını sürdürmesini sağlamak için millet adına Anayasa ve Kanunlarla bana verilen görevleri yerine getireceğime, insan hakları ve hukukun üstünlüğü ilkelerine bağlı kalacağıma, milletin iradesinin en üstün irade olduğunu kabul edeceğime, Türkiye Cumhuriyeti Halkı önünde namusum, şerefim ve kutsal saydığım tüm değerlerim üzerine yemin ederim.”</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanı yemin etmesiyle birlikte göreve başlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 67- Devlet Başkanının Görev ve Yetkileri</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanı Anayasanın uygulanmasını, Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını yönetir ve gözetir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bu amaçlarla Anayasanın ilgili maddelerinde gösterilen şartlara uyarak yapacağı görev ve kullanacağı yetkiler şunlardır:</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">a) Yasama ile ilgili olanlar:</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">1. Türkiye Büyük Millet Meclisine kanun teklifi vermek,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">2. Türkiye Büyük Millet Meclisini acil durumlarda toplantıya çağırmak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">3. Kanunların tümünün veya belirli hükümlerinin Anayasaya şekil veya esas bakımından aykırı oldukları gerekçesi ile Anayasa Mahkemesinde iptal davası açmak.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">b) Yürütme ile ilgili olanlar:</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">1. Bakanları atamak ve görevlerine son vermek,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">2. Bakanlar Kuruluna başkanlık etmek veya Bakanlar Kurulunu toplantıya çağırmak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">3. Yabancı devletlere Türkiye Cumhuriyeti Devletinin temsilcilerini göndermek, Türkiye Cumhuriyetine gönderilecek yabancı devlet temsilcilerini kabul etmek,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">4. Milletlerarası andlaşmaları onaylanmak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine sunmak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">5. Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanılmasına karar vermek,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">6. Genelkurmay Başkanını ve diğer kuvvet komutanlarını atamak ve görevlerine son vermek,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">7. Bakanlar kurulu kararnamelerini imzalamak,</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">8. Sürekli hastalık, sakatlık ve yaşlanma sebebi ile belirli kişilerin cezalarını hafifletmek veya kaldırmak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">9. Devlet Denetleme Kurulunun üyelerini ve Başkanını atamak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">10. Devlet Denetleme Kuruluna inceleme, araştırma ve denetleme yaptırtmak.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">B- Bakanlar Kurulu</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 68- Bakanlar Kurulunun Görevleri ve Siyasî Sorumluluk</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanı, Bakanlar Kurulunun başkanı olarak, bakanlıklar arasında işbirliğini sağlar, hükümetin genel siyasetini yönetir ve gözetir. Bakanlar Kurulu, bu siyasetin yürütülmesinden birlikte sorumludur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Her bakan, Devlet Başkanına karşı sorumlu olup ayrıca kendi yetkisi içindeki işlerden ve emri altındakilerin eylem ve işlemlerinden de sorumludur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanı, bakanların görevlerinin Anayasa ve kanunlara uygun olarak yerine getirilmesini gözetmek ve düzeltici önlemleri almakla yükümlüdür.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bakanlar Kurulu üyeleri Devlet Başkanı ile aynı şekilde yemin ederler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 69- Bakanlıkların Kurulması ve Bakanlar</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri, yetkileri ve teşkilatı kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Açık olan bakanlıklarla izinli veya özürlü olan bir bakana, diğer bir bakan geçici olarak vekillik eder. Ancak, bir bakan birden fazlasına vekillik edemez.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye Büyük Millet Meclisi kararı ile Yüce Divana verilen bir bakan bakanlıktan düşer.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Herhangi bir sebeple boşalan bakanlığa en geç onbeş gün içinde atama yapılır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 70- Bakanların Yeterlilik Şatları</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bakanların Devlet Başkanında aranan yeterlilik şartlarına sahip olması şarttır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 71- Bakanların Görev Süresi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bakanların görev süresi Devlet Başkanı ile aynıdır. Devlet Başkanı tarafından görevden alınma ve bakan olma yeterliliğini kaybetme durumları dışında, Devlet Başkanının görevinin sona ermesi ile birlikte bakanların da görevi sona erer.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 72- Devlet Başkanı ve Bakanların Dokunulmazlığı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanı ve Bakanlar görevde oldukları süre içerisinde Milletvekilleri ile aynı dokunulmazlıklara sahiptir.</span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> Madde 73- Tüzükler</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bakanlar Kurulu, kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği işleri belirtmek üzere, kanunlara aykırı olmamak şartıyla tüzükler çıkarabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Tüzükler, Devlet Başkanınca imzalanır ve kanunlar gibi yayımlanır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Tüzüklerin Anayasa veya kanunlara aykırı olduğu iddiasıyla iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurulabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">C- Genel Kurmay Başkanlığı</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 74- Genel Kurmay Başkanlığı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Genelkurmay Başkanı; Silahlı Kuvvetlerin komutanı olup, silahlı kuvvetlerin yurt savunmasına hazır hale getirilmesi ve hazır tutulmasından, Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Devlet Başkanına karşı sorumludur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Genelkurmay Başkanı, Devlet Başkanınca atanır; görev ve yetkileri kanunla düzenlenir. Genelkurmay Başkanı, bu görev ve yetkilerinden dolayı Savunma Bakanlığına karşı sorumludur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Savunma Bakanlığının, Genelkurmay Başkanlığı ve Kuvvet Komutanlıkları ile görev ilişkileri ve yetki alanı kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">D- Olağanüstü Yönetim Usulü</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 75- Tabiî Afet ve Salgın Hastalıklar Sebebiyle Olağanüstü Hal İlânı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Tabiî afet veya tehlikeli salgın hastalık halinde, Devlet Başkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, yurdun bir veya birden fazla bölgesinde süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilân edebilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 76- Olağanüstü Hallerle İlgili Düzenleme</span><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span></strong><span style="font-family: Verdana; ">Olağanüstü hal ilânına karar verilmesi durumunda, bu karar Resmî Gazetede yayımlanır ve hemen Türkiye Büyük Millet Meclisinin onayına sunulur. Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde ise Devlet Başkanı tarafından derhal toplantıya çağırılır. Meclis, olağanüstü hal süresini değiştirebilir, Bakanlar Kurulunun istemi üzerine, her defasında dört ayı geçmemek üzere, süreyi uzatabilir veya olağanüstü hali kaldırabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Olağanüstü hallerde vatandaşlar için temel hak ve hürriyetlerin bu Anayasada yer alan ilke ve esaslara aykırı olmamak kaydıyla nasıl sınırlanacağı veya nasıl durdurulacağı, halin gerektirdiği tedbirlerin nasıl ve ne suretle alınacağı, kamu hizmeti görevlilerine ne gibi yetkiler verileceği, görevlilerin durumlarında ne gibi değişiklikler yapılacağı ve olağanüstü yönetim usulleri, Olağanüstü Hal Kanununda düzenlenir.</span></div> <div><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">ÜÇÜNCÜ ALT BÖLÜM – İDARE</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">A- İdarenin Tabi Olduğu Esaslar</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> Madde 77- İdarenin Bütünlüğü ve Kamu Tüzel Kişiliği</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İdare, kuruluş ve görevleriyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İdarenin kuruluş ve görevleri, merkezden yönetim ve yerinden yönetim esaslarına dayanır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kamu tüzelkişiliği, ancak kanunla veya kanunun açıkça verdiği yetkiye dayanılarak kurulur.</span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> Madde 78- Yönetmelikler</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanlığı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hangi yönetmeliklerin Resmî Gazetede yayımlanacağı kanunda belirtilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yönetmeliklerin Anayasa ve Kanunlara aykırı olduğu iddiasıyla tamamen veya kısmen iptali istemiyle Yargıtay’a başvurulabilir.</span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> Madde 79- Yargı Yolu</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı genel mahkemelerde dava açılabilir. Vatandaş ve özel hukuk tüzel kişileri ile idare arasında yargılama usulü ve esasları açısından eşitlik esastır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İdare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">B- İdarenin Kuruluşu</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 80- Merkezî İdare</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türkiye, merkezî idare kuruluşu bakımından, coğrafi durumuna, ekonomik şartlara ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre, illere; iller de diğer kademeli bölümlere ayrılır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kamu hizmetlerinin görülmesinde verim ve uyum sağlamak amacıyla, birden çok ili içine alan merkezî idare teşkilatı kurulabilir. Bu teşkilatın görev ve yetkileri kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 81- Mahallî İdareler</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Mahallî idareler; il, belediye ve köy şeklinde teşekkül eder.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Mahalli idarelerin kuruluş esasları, yetki ve sorumlulukları, yönetime ilişkin esasları kanunla düzenlenir.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Mahallî idarelerin yönetim organları halk tarafından seçilir. Seçimler, dört yılda bir yapılır. Ancak, milletvekili genel veya ara seçiminden önceki veya sonraki bir yıl içinde yapılması gereken mahallî idareler organlarına veya bu organların üyelerine ilişkin genel veya ara seçimler milletvekili genel veya ara seçimleriyle birlikte yapılır. Kanun, büyük yerleşim merkezleri için özel yönetim biçimleri getirebilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bu idarelere, görevleri ile orantılı gelir kaynakları sağlanır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 82- Bağımsız Üst Kurullar</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İktisadi sosyal ve kültürel alanlarda vatandaşların haklarının korunması, rekabetin geliştirilmesi, düzenli ve dengeli bir şekilde piyasa koşullarının oluşması, düzenleme yapma ve ilgililer arasında eş güdümü sağlamak amacıyla genel idari yapılanmanın dışında üst kurullar kurulabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Üst kurulların kuruluşu, görevleri ve diğer hususlar kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">C- Kamu Hizmeti Görevlileri İle İlgili Hükümler</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 83- Genel İlkeler</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev, yetki, hak ve yükümlülükleri, aylık, ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Ancak toplu sözleşme hükümleri saklıdır.<br /> </span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 84- İdarenin Kamu Görevlilerinin Kusurlarından Doğan Sorumluluğu</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davaları, kendilerine rücu edilmek kaydıyla ve kanunun gösterdiği şekil ve şartlara uygun olarak ancak, idare aleyhine açılabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">D- Eğitim ve Öğretim Kurumları</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 85- İlköğretim ve Liseler</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İlköğretim Kurumları ve Liseler Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösterirler. Resmi ve özel eğitim öğretim kurumlarının kurulmasına ilişkin usul ve esaslar Anayasaya uygun olarak kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 86- Yüksek Öğretim Kurumları</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kamu tüzelkişiliğine ve bilimsel özerkliğe sahip üniversiteler, Devlet tarafından yahut kanunda gösterilen usul ve esaslara göre, vakıflar ve özel hukuk tüzel kişileri tarafından, Devletin gözetim ve denetimine tâbi olarak kurulabilir.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kanunun belirlediği usul ve esaslara göre; rektörler ilgili üniversitenin öğretim üyeleri ve öğretim elemanları tarafından dört yıl için seçilir. Bir kişi en fazla iki dönem rektörlük yapabilir. Dekanlar ise ilgili fakültenin öğretim üyeleri ve öğretim elemanları tarafından seçilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Üniversite yönetim ve denetim organları ile öğretim elemanları; üniversitelerin yetkili organlarının dışında kalan makamlarca her ne suretle olursa olsun görevlerinden uzaklaştırılamazlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yükseköğretim kurumlarının kuruluş ve organları ile işleyişleri ve bunların seçimleri, görev, yetki ve sorumlulukları üniversiteler üzerinde Devletin gözetim ve denetim hakkını kullanma usulleri, öğretim elemanlarının görevleri, unvanları, atama, yükselme ve emeklilikleri, öğretim elemanı yetiştirme, üniversitelerin ve öğretim elemanlarının kamu kuruluşları ve diğer kurumlar ile ilişkileri, öğretim düzeyleri ve süreleri, yükseköğretime giriş, devam ve alınacak harçlar, Devletin yapacağı yardımlar ile ilgili ilkeler, disiplin ve ceza işleri, malî işler, özlük hakları, öğretim elemanlarının uyacakları koşullar, üniversitelerarası ihtiyaçlara göre öğretim elemanlarının görevlendirilmesi, üniversitelere Devletin sağladığı malî kaynakların kullanılması kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Türk Silahlı Kuvvetleri ve emniyet teşkilatına bağlı yükseköğretim kurumları özel kanunlarının hükümlerine tâbidir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">E- Diğer Kurum ve Kuruluşları</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 87- Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak maksadı kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları ve üst kuruluşları kanunla kurulabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usul ve esaslara göre gizli oyla seçilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bu meslek kuruluşları, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamazlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bu meslek kuruluşları ve üst kuruluşları organlarının seçimlerinde siyasî partiler aday gösteremezler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bu meslek kuruluşları üzerinde Devletin malî denetimine ilişkin kurallar kanunla düzenlenir.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 88- İnanç İşleri Başkanlığı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Din, inanç, vicdan ve ibadet hürriyetinin her vatandaş tarafından tam ve eşit olarak yaşanabilmesi için gerekli teşkilat ve ibadethanelerin kurulması, işletilmesi ve benzeri hususları düzenlemek üzere İnanç İşleri Başkanlığı kurulur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İnanç İşleri Başkanlığı, her inanç gurubunu mali bakımdan genel nüfusa oranı nispetinde destekler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İnanç İşleri Başkanlığının görevleri, yetkileri, kuruluşu ve organları kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 89- Sayıştay</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Sayıştay, tüm kamu kurum ve kuruluşlarının bütün gelir ve giderleri ile mallarını, Sermayesinin yarısından fazlası doğrudan doğruya veya dolaylı olarak Devlete ait olan kamu kuruluş ve ortaklıklarını Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetlemek ve sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlamak ve kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmakla görevlidir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Sayıştayın kesin hükümleri hakkında ilgililer yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir kereye mahsus olmak üzere karar düzeltilmesi isteminde bulunabilirler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Vergi, benzeri malî yükümlülükler ve ödevler hakkında Yargıtay ile Sayıştay kararları arasındaki uyuşmazlıklarda Yargıtay kararları esas alınır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Mahalli idarelerin hesap ve işlemlerinin denetimi ve kesin hükme bağlanması Sayıştay tarafından yapılır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Sayıştayın kuruluşu, işleyişi, denetim usulleri, mensuplarının nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri ve diğer özlük işleri, Başkan ve üyelerinin teminatı kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 90- Yüksek Seçim Kurulu</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Seçimler, Yüksek Seçim Kurulunun genel yönetim ve denetimi altında yapılır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikâyet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ve milletvekili ve Devlet Başkanlığı seçim tutanaklarını kabul etme görevi Yüksek Seçim Kurulunundur. Yüksek Seçim Kurulunun kararları aleyhine başka bir mercie başvurulamaz.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yüksek Seçim Kurulunun ve diğer seçim kurullarının, oluşturulması, görev ve yetkileri kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halkoyuna sunulması, Devlet Başkanının halk tarafından seçilmesi işlemlerinin genel yönetim ve denetimi de milletvekili seçimlerinde uygulanan hükümlere göre olur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 91- Devlet Denetleme Kurulu</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İdarenin hukuka uygunluğunun, düzenli ve verimli şekilde yürütülmesinin ve geliştirilmesinin sağlanması amacıyla, Devlet Başkanına bağlı olarak kurulan Devlet Denetleme Kurulu, Devlet Başkanının isteği üzerine, tüm kamu kurum ve kuruluşlarında ve sermayesinin yarısından fazlasına bu kurum ve kuruluşların katıldığı her türlü kuruluşta, kamu kurumu niteliğinde olan meslek kuruluşlarında, her düzeydeki işçi ve işveren meslek kuruluşlarında, kamuya yararlı derneklerle vakıflarda, her türlü inceleme, araştırma ve denetlemeleri yapar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yargı organları, Devlet Denetleme Kurulunun görev alanı dışındadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Denetleme Kurulunun üyeleri ve üyeleri içinden Başkanı, kanunda belirlenen nitelikteki kişiler arasından, Devlet Başkanınca atanır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Denetleme Kurulunun işleyişi, üyelerinin görev süresi ve diğer özlük işleri, kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span></div> <div></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">DÖRDÜNCÜ ALT BÖLÜM – YARGI</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> A- Genel Esaslar</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 92- Yargılama Birliği</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Tüm vatandaşlar, kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile idare, mahkeme önünde eşittirler. Bunlardan birini veya birkaçını diğerlerinden farklı işlemlere tabi tutacak, farklı usul ve esaslara tabi kılacak şekilde mahkemeler kurulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 93- Mahkemelerin Bağımsızlığı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî kanaatlerine göre hüküm verirler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Görülmekte olan bir dava hakkında Yasama Meclisinde yargı yetkisinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapılamaz veya herhangi bir beyanda bulunulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve kesinleşmiş yargı kararlarını derhal yerine getirmek zorundadır. Bu hükmün uygulanması için İdare, yeterli mali ve idari kaynağı ayırmak zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 94- Hakimlik Teminatı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hâkimler azlolunamaz, kendileri istemedikçe altmış yaşından önce emekliye ayrılamaz; bir mahkemenin veya kadronun kaldırılması sebebiyle de olsa, aylık, ödenek ve diğer özlük haklarından yoksun kılınamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Meslekten çıkarılmayı gerektiren bir suçtan dolayı hüküm giymiş olanlar, görevini sağlık bakımından yerine getiremeyeceği kesin olarak anlaşılanlar veya meslekte kalmalarının uygun olmadığına karar verilenler hakkında kanundaki istisnalar saklıdır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 95- Duruşmaların Açık ve Kararların Gerekçeli Olması</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Mahkemelerde duruşmalar herkese açıktır. Duruşmaların bir kısmının veya tamamının kapalı yapılmasına ancak Anayasada belirtilen özel hallerde karar verilebilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Küçüklerin yargılanması hakkında kanunla özel koruyucu hükümler konulur.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Davaların en az giderle ve mümkün olan en kısa sürede sonuçlandırılması, hâkimlerin görevidir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 96- Mahkemelerin Kuruluşu</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi ve yargılama usulleri kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Mahkemeler, savcılar ve avukatlarla doğrudan ilişki ve iletişim içerisinde olmayacak şekilde ayrı bina ve tesislerle donatılır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 97- Askeri İşlere İlişkin Yargılama Usulü</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Asker kişiler tarafından işlenen askerî suçlar ile bunların asker kişiler aleyhine veya askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalar genel adli mahkemeler bünyesinde kurulan ihtisas mahkemelerinde görülür.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yargılama niteliğinde olmamak kaydıyla, askeri birimler bünyesinde idari tedbir niteliğindeki işler için disiplin kurulları oluşturulabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">B- Hakimler Yüksek Kurulu</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 98- Hakimler Yüksek Kurulunun Kuruluşu</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hâkimler Yüksek Kurulu, mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre kurulur ve görev yapar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hâkimler Yüksek Kurulu yirmiiki asil ve oniki yedek üyeden oluşur; üç daire halinde çalışır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurulun üç asıl ve üç yedek üyesi Yargıtay üyeleri arasından Yargıtay Genel Kurulunca, bir asıl ve bir yedek üyesi Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulunca kendi üyeleri arasından, on sekiz asıl ve sekiz yedek üyesi birinci sınıf olup Yargıtay ve Adalet Akademisi üyesi olmayan hâkimler arasından, yerel mahkemelerde görev yapan hâkimlerce, dört yıl için seçilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Süresi biten üyeler yeniden seçilebilir. Bir kişi en fazla iki dönem üye seçilebilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurul üyeliği seçimi, üyelerin görev süresinin dolmasından önceki altmış gün içinde yapılır. Üyeliklerin boşalması halinde, asıl üyenin yedeği tarafından kalan süre tamamlanır.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurulun, asıl üyeleri, görevlerinin devamı süresince; kanunda belirlenenler dışında başka bir görev alamazlar veya Kurul tarafından başka bir göreve atanamaz ve seçilemezler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurul, tüm üyelerinin katılımıyla ve gizli oyla yapılacak seçimle başkanını seçer. Kurulun yönetimi ve temsili Kurul Başkanına aittir. Kurul Başkanı dairelerin çalışmalarına katılamaz. Kurul, kendi üyeleri arasından daire başkanlarını ve daire başkanlarından birini de başkanvekili olarak seçer. Başkan, yetkilerinden bir kısmını başkanvekiline devredebilir.<br /> </span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 99- Hakimler Yüksek Kurulunun Görevleri</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hakimler Yüksek Kurulunun görevleri şunlardır:</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">1. Hâkimleri mesleğe kabul etme, atama ve nakletme, geçici yetki verme, yükselme ve birinci sınıfa ayırma, kadro dağıtma, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme, disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma işlemlerini yapma,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">2. Adalet Bakanlığının merkez, bağlı ve ilgili kuruluşlarında geçici veya sürekli olarak çalıştırılacak hâkimler ile adalet müfettişlerini ve hâkimlik mesleğinden olan iç denetçileri, Adalet Bakanlığının bildireceği kadrolara uygun hâkimler arasından atama,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">3. Hâkimlerin görevlerini; kanun, tüzük, yönetmeliklere ve genelgelere uygun olarak yapıp yapmadıklarını denetleme; görevlerinden dolayı veya görevleri sırasında suç işleyip işlemediklerini, hal ve eylemlerinin sıfat ve görevleri icaplarına uyup uymadığını araştırma ve gerektiğinde haklarında inceleme ve soruşturma yapma,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">4. Bir mahkemenin kaldırılması veya yargı çevresinin değiştirilmesi konusunda karar verme; yargı çevrelerindeki dava yoğunlukları ile ilgili istatistikî veriler tutarak mahkemelerin ve hâkimlerin dava yoğunluğuna göre eşit şekilde ülke çapına dağıtılmasını sağlamak,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">5. Anayasa ve kanunlarla verilen diğer görevleri yerine getirir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurulun meslekten çıkarma cezasına ilişkin olanlar dışındaki kararlarına karşı yargı mercilerine başvurulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurul üyelerinin seçimi, dairelerin oluşumu ve işbölümü, Kurulun ve dairelerin görevleri, toplantı ve karar yeter sayıları, çalışma usul ve esasları, dairelerin karar ve işlemlerine karşı yapılacak itirazlar ve bunların incelenmesi usulü ile Genel Sekreterliğin kuruluş ve görevleri kanunla düzenlenir.</span></div> <div><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">C- Avukatlar</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 100- Avukatların Bağımsızlığı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Avukatlar bir kamu hizmeti olan avukatlık görevini bağımsız olarak yerine getirirler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, avukatlık yetkisinin kullanılmasında avukatlara emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz.<br /> </span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 101- Avukatlık Teminatı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Avukatlar meslekten azlolunamaz, kendileri istemedikçe altmış yaştan önce emekliye ayrılamaz; hiçbir şekilde yasal haklarından yoksun kılınamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Avukatların mesleğe girme ve mesleki kademelenmelerine ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Meslekten çıkarılmayı gerektiren bir suçtan dolayı hüküm giymiş olanlar, görevini sağlık bakımından yerine getiremeyeceği kesin olarak anlaşılanlar hakkında kanundaki istisnalar saklıdır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Tüm kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları mesleklerini yerine getirirken istedikleri bilgi ve belgeleri derhal incelemelerine sunmak zorundadır. Talep etmesi halinde her türlü belgenin suretini vermek zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">D- Savcılar</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 102- Savcıların Bağımsızlığı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Savcılar, Anayasaya ve kanunlara uygun olarak kamu adına görev yaparlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, savcılık yetkisinin kullanılmasında savcılara emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz.<br /> </span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 103- Savcılık Teminatı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Savcılar azlolunamaz, kendileri istemedikçe altmış yaştan önce emekliye ayrılamaz; bir kadronun kaldırılması sebebiyle de olsa, aylık, ödenek ve diğer özlük haklarından yoksun kılınamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Meslekten çıkarılmayı gerektiren bir suçtan dolayı hüküm giymiş olanlar, görevini sağlık bakımından yerine getiremeyeceği kesin olarak anlaşılanlar veya meslekte kalmalarının uygun olmadığına karar verilenler hakkında kanundaki istisnalar saklıdır.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, savcıların görevlerini bağımsızlık ve savcılık teminatı esaslarına göre yürütmelerini sağlayacak, mahkemelerden ayrı bina ve tesisleri kurmakla yükümlüdür.<br /> </span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">E- Savcılar Yüksek Kurulu</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 104- Savcılar Yüksek Kurulunun Kuruluşu</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Savcılar Yüksek Kurulu, savcıların bağımsızlığı ve savcılık teminatı esaslarına göre kurulur ve görev yapar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Savcılar Yüksek Kurulu onbir asıl ve beş yedek üyeden oluşur. Ayrıca Adalet Bakanlığı Müsteşarı kurulun doğal üyesidir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurul üyeleri, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren niteliklere sahip savcılar arasından tüm savcılarca, dört yıl için seçilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Süresi biten üyeler yeniden seçilebilir. Bir kişi en fazla iki dönem üye seçilebilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurul üyeliği seçimi, üyelerin görev süresinin dolmasından önceki altmış gün içinde yapılır. Üyeliklerin boşalması halinde, asıl üyenin yedeği tarafından kalan süre tamamlanır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurulun, asıl üyeleri, görevlerinin devamı süresince; kanunda belirlenenler dışında başka bir görev alamazlar veya Kurul tarafından başka bir göreve atanamaz ve seçilemezler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurul, tüm üyelerinin katılımıyla ve gizli oyla yapılacak seçimle başkanını seçer. Kurulun yönetimi ve temsili Kurul Başkanına aittir. Başkan, yetkilerinden bir kısmını başkanvekiline devredebilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 105- Savcılar Yüksek Kurulunun Görevleri</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Savcılar Yüksek Kurulunun görevleri şunlardır:</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">1. Savcıları mesleğe kabul etme, atama ve nakletme, geçici yetki verme, yükselme ve birinci sınıfa ayırma, kadro dağıtma, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme, disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma işlemlerini yapma,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">2. Adalet Bakanlığının merkez, bağlı ve ilgili kuruluşlarında geçici veya sürekli olarak çalıştırılacak savcılar ile savcı müfettişlerini ve savcılık mesleğinden olan iç denetçileri, Adalet Bakanlığının bildireceği kadrolara uygun savcılar arasından atama,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">3. Savcılık görevlerini; kanun, tüzük, yönetmeliklere ve genelgelere uygun olarak yapıp yapmadıklarını denetleme; görevlerinden dolayı veya görevleri sırasında suç işleyip işlemediklerini, hal ve eylemlerinin sıfat ve görevleri icaplarına uyup uymadığını araştırma ve gerektiğinde haklarında inceleme ve soruşturma yapma,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">4. Anayasa ve kanunlarla verilen diğer görevleri yerine getirir.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurulun meslekten çıkarma cezasına ilişkin olanlar dışındaki kararlarına karşı yargı mercilerine başvurulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Kurul üyelerinin seçimi, dairelerin oluşumu ve işbölümü, Kurulun görevleri, toplantı ve karar yeter sayısı, çalışma usul ve esasları, karar ve işlemlerine karşı yapılacak itirazlar ve bunların incelenmesi usulü ile Genel Sekreterliğin kuruluş ve görevleri kanunla düzenlenir.</span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> Madde 106- Yargılamada Tarafların Eşitliği</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yargılamanın temel unsuru hâkimlik ve yargılamadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Avukatlar ve savcılar silahların eşitliği ilkesi kapsamında yargılama faaliyetlerine katılmada; iddia, savunma ve delilleri sunmada eşit makam, hak ve yetkilere sahiptir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, bu eşitliğe aykırı farklı makam, işlem yada haklar tesis edemez.</span></div> <div><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">BEŞİNCİ ALT BÖLÜM – YÜKSEK YARGI ORGANLARI</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> A- Anayasa Mahkemesi</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 107- Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa Mahkemesi üniversite mezunu, otuzbeş yaşını doldurmuş, en az on tanesi hukuk fakültesi mezunu ondokuz üyeden kurulur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Üyelerden dört tanesi genel ve bölge adli mahkemelerin en az on yıl hâkimlik yapmış üyeleri arasından, iki tanesi Yargıtay başkan ve üyeleri arasından tüm adli yargı hâkimlerinin katılımıyla yapılacak seçimle,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Dört tanesi en az on yıl fiilen avukatlık yapmış olan avukatlar arasından Türkiyedeki tüm avukatların katılımıyla yapılacak seçimle,</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Beş tanesi üniversitelerde doçent yahut profesör ünvanını almış öğretim üyeleri arasından, tüm öğretim üyelerinin katılımıyla yapılacak seçimle, belirlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Dört tanesi ise Devlet Başkanı tarafından atanır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa Mahkemesi üyeleri arasından gizli oyla ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile dört yıl için bir Başkan ve iki başkanvekili seçilir. Süresi bitenler yeniden seçilebilirler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa Mahkemesi üyeleri aslî görevleri dışında resmi veya özel hiçbir görev alamazlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 108- Anayasa Mahkemesinin Görevleri</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa Mahkemesinin görevleri şunlardır;</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">1. Kanunların ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya ve evrensel insan hakları ilkelerine şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetlemek.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">2. Anayasa değişikliklerini sadece şekil bakımından incelemek ve denetlemek.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Şekil bakımından denetleme, Devlet Başkanı ve milletvekilleri tarafından istenebilir. Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren onbeş gün geçtikten sonra, şekil bozukluğuna dayalı iptal davası açılamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">3. Devlet Başkanını, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanını, Bakanları, Anayasa Mahkemesi başkan ve üyelerini, Yargıtay Başkanını, Hakimler Yüksek Kurulu ve Savcılar Yüksek Kurulu başkan ve üyelerini, görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılamak.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yüce Divanda, savcılık görevini Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yapar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilir. Yeniden inceleme sonucunda verilen kararlar kesindir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">4. Vatandaşlar tarafından, temel hak ve özgürlüklerinden herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla yapılan başvuruları en üst merci olarak incelemek.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Başvuruda bulunabilmek için olağan kanun yollarının tüketilmiş olması şarttır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bireysel başvuruya ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">5. Anayasa ile verilen diğer görevleri de yerine getirmek.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 109- Üyelerin Görev Süresi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa üye olabilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa Mahkemesi üyeleri altmış yaşını doldurunca emekliye ayrılırlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa Mahkemesi üyelerinin özlük işleri, üyeliğe giriş ve üyeliğin sona erme halleri kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa Mahkemesinin çalışma usul ve esasları kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 110- İptal Davası</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet Başkanı ve milletvekilleri, kanunların ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün tamamının veya belirli bir kısmının anayasaya şekil ve esas bakımından, anayasa değişikliklerinin ise sadece şekil bakımından aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesinde, resmi gazetede yayınlanmasından başlayarak onbeş gün içerisinde iptal davası açabilirler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 111- Anayasaya Aykırılığın Diğer Mahkemelerde İleri Sürülmesi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bir davaya bakmakta olan mahkeme, uygulanacak bir kanunun hükümlerini Anayasaya aykırı görürse veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddî olduğu kanısına varırsa, Anayasa Mahkemesinin bu konuda vereceği karara kadar davayı geri bırakır. Mahkeme, Anayasaya aykırılık iddiasını ciddî görmezse bu iddia, temyiz merciince esas hükümle birlikte karara bağlanır.</span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> Madde 112- Birlikte Görme</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Aynı konuya ilişkin birden fazla iptal davası açılması halinde Anayasa Mahkemesi başvuruları birleştirerek birlikte karar verebilir. Bu halde tüm başvurularda belirtilen iddialara yanıt vermek zorundadır.</span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> Madde 113- Anayasa Mahkemesinin Kararlarının Niteliği</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa Mahkemesinin kararları kesindir. İptal kararları ancak gerekçesi ile birlikte açıklanır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa Mahkemesi bir kanunun tamamını veya bir hükmünü iptal ederken, kanun koyucu gibi hareketle, yeni bir uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemez.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">İptal edilen hükümler, iptal kararlarının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. İptal kararları geriye yürümez. Anayasa Mahkemesi kararları tüm kurum ve kişileri bağlar.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa Mahkemesinin esasa girerek verdiği red kararının Resmî Gazetede yayımlanmasından itibaren beş yıl geçmedikçe aynı hükmün Anayasaya aykırılığı iddiasıyla tekrar başvuruda bulunulamaz.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">B- Yargıtay</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 114- Yargıtay’ın Görevleri</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yargıtay, adliye mahkemelerince verilen kararların son inceleme merciidir. Kanunla gösterilen belli davalara da ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar. Ayrıca kanunlarla kendisine yüklenen diğer görevleri yerine getirir. Tüzüklerin Anayasa ve kanunlara aykırılığı iddiasıyla yapılacak başvuruları kesin olarak karara bağlar.<br /> </span></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 115- Yargıtay’ın Kuruluşu</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yargıtay üyeleri, birinci sınıfa ayrılmış hâkimler arasından Hâkimler Yüksek Kurulunca üye tamsayısının salt çoğunluğu ile ve gizli oyla seçilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yargıtayın kuruluşu, işleyişi, Başkan, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeleri ile Cumhuriyet Başsavcısı ve Cumhuriyet Başsavcıvekilinin nitelikleri ve seçim usulleri, mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">C- Bölge Mahkemeleri</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 116- Bölge Mahkemelerinin Görevleri</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bölge mahkemeleri, özel kanununda belirtilmiş olan dava ve işlere bakmak üzere kurulur.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Yönetmeliklerin Anayasa, kanun ve tüzüklere aykırılığı iddiasıyla yapılacak başvuruları kesin olarak karara bağlar.</span></div> <div><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">BEŞİNCİ BÖLÜM – MALİ VE EKONOMİK HÜKÜMLER</span></strong></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; "><br /> A- Bütçe</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Madde 117- Bütçenin Hazırlanması ve Uygulanması</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devletin ve kamu iktisadî teşebbüsleri dışındaki kamu tüzelkişilerinin harcamaları, yıllık bütçelerle yapılır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bütçeler Devlet Başkanı tarafından Bakanlar Kuruluna hazırlatılır ve Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından görüşülerek kabul edilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Mali yıl başlangıcı ile merkezi yönetim bütçesinin hazırlanması, uygulanması, kontrolü ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülerek kabulüne, bütçelerde değişiklik yapılmasına, kesin hesap kanunun görüşülmesi ve kabulüne ilişkin hususlar kanunla düzenlenir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">B- Diğer Hükümler</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 118- Piyasaların Denetimi ve Dış Ticaretin Düzenlenmesi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Devlet, para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve düzenli işlemelerini sağlayıcı ve geliştirici tedbirleri alır; piyasalarda fiilî veya anlaşma sonucu doğacak tekelleşme ve kartelleşmeyi önler.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Dış ticaretin ülke ekonomisinin yararına olmak üzere düzenlenmesi amacıyla ithalat, ihracat ve diğer dış ticaret işlemleri üzerine vergi ve benzeri yükümlülükler dışında ek malî yükümlülükler koymaya ve bunları kaldırmaya kanunla Bakanlar Kuruluna yetki verilebilir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 119- Tabiî Servetlerin ve Kaynakların Aranması ve İşletilmesi</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Tabiî servetler ve kaynaklar millete aittir. Bunlar devlet eliyle işletilir. Devlet bu hakkını belli bir süre için, gerçek ve tüzelkişilere devredebilir. Hangi tabiî servet ve kaynağın arama ve işletmesinin, Devletin gerçek ve tüzelkişilerle ortak olarak veya doğrudan gerçek ve tüzelkişiler eliyle yapılacağı, kanunun açık iznine bağlıdır. Bu durumda gerçek ve tüzelkişilerin uyması gereken şartlar ve Devletçe yapılacak gözetim, denetim usul, esas ve müeyyideler kanunla düzenlenir.<br /> </span><font face="Verdana"><br /> </font></div> <div><strong><span style="font-family: Verdana; ">ALTINCI BÖLÜM- ANAYASANIN KAPSAMI VE DEĞİŞTİRİLMESİ</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 120- Anayasanın Kişi Olarak Kapsamı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bu Anayasa Türkiye Cumhuriyetine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkesi kapsar. Türkiye Cumhuriyetinin coğrafi sınırları ile birlikte, bu coğrafi sınırların dışında yaşasa bile tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları bu anayasada yer alan haklardan eşit şekilde yararlanma hakkına sahip ve bu anayasada kendisine yüklenen ödevleri yerine getirmek zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 121- Anayasanın Kanun Olarak Kapsamı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Bu Anayasa Türkiye Cumhuriyetinde geçerli olan tüm yasal mevzuatın üstünde olup, tüm yasal mevzuat bu anayasaya uygun olmak zorundadır.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 122- Anayasa Değişikliklerinde Teklif, Görüşülme Usulü ve Yeter Sayı</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasanın değiştirilmesi Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az beşte biri tarafından yazıyla teklif edilebilir. Anayasanın değiştirilmesi hakkındaki teklifler Genel Kurulda iki defa görüşülür. Değiştirme teklifinin kabulü Meclisin üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun gizli oyuyla mümkündür.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasanın değiştirilmesi hakkındaki tekliflerin görüşülmesi ve kabulü, bu maddedeki kayıtlar dışında, kanunların görüşülmesi ve kabulü hakkındaki hükümlere tâbidir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; "><br /> </span><strong><span style="font-family: Verdana; ">Madde 123- Anayasa Değişikliklerinde Halkoylaması</span></strong></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Anayasa değişiklikleri Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabulünden sonra altmış gün içinde halkoylamasına sunulur. Halkoyuna sunulan Anayasa değişikliklerinin yürürlüğe girmesi için, halkoylamasında kullanılan geçerli oyların yarısından çoğunun kabul oyu olması gerekir.</span></div> <div><span style="font-family: Verdana; ">Halkoylamasında, Anayasanın değiştirilen bütün hükümlerinin ayrı ayrı oylanması sağlanır.<br /> </span><br /> <a href="http://www.hukukihaber.net/gundem/gundem-yeni-anayasa-h17365.html"><img width="400" height="557" src="https://www.hukukihaber.net/images/upload/ANAYASA12.gif" alt="" /></a></div>