25.08.2017 tarihli ve 30165 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile “İş Kanunu’na İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği'nde” önemli bir düzenleme yapılmıştır.
Değişiklik ile birlikte aynı Yönetmeliğin 9. maddesinin ikinci fıkrası şu şekilde yeniden düzenlenmiştir:
“Fazla çalışma ihtiyacı olan işverence bu onay iş sözleşmesinin yapılması esnasında ya da bu ihtiyaç ortaya çıktığında alınır ve işçi özlük dosyasında saklanır. Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapmak istemeyen işçi verdiği onayı otuz gün önceden işverene yazılı olarak bildirimde bulunmak kaydıyla geri alabilir.”
Değişiklikten önce ise Yönetmeliğin 9. maddesinin ikinci fıkrası şu hükmü içeriyordu:
“Fazla çalışma ihtiyacı olan işverence bu onay her yıl başında işçilerden yazılı olarak alınır ve işçi özlük dosyasında saklanır.”
Önceki Uygulama
Bilindiği üzere, değişiklikten önce fazla çalışma yapılacak işyerlerinde, iş sözleşmesinde fazla çalışma onayı yer alsa dahi, her yıl başında işçilerden yeniden yazılı onay alınması gerekiyordu. Yargı kararlarında da bu husus açıkça vurgulanıyor, iş sözleşmesinde yer alan onayın yalnızca imzalandığı yıl için geçerli olduğu ve sonraki yıllarda yenilenmesinin zorunlu olduğu kabul ediliyordu. (Bkz. Yargıtay 9. HD, Esas : 2010/2551 Karar : 2010/4290 Karar Tarihi :22.02.2010)
Yapılan Değişiklik
Maddenin ikinci fıkrasında yapılan bu düzenleme ile artık işçilerden her yıl fazla çalışma onayı alınması zorunluluğu kaldırılmıştır.
Buna göre:
Fazla çalışma onayı, iş sözleşmesinin kurulması sırasında alınmışsa geçerli olacaktır.
Sözleşme yapılırken onay alınmamışsa, işverenin ihtiyaç duyması halinde sonradan da onay alınabilecektir.
Çalışanlar, otuz gün önceden yazılı olarak bildirim yapmak şartıyla verdikleri fazla çalışma onayını geri alabileceklerdir. Buna göre işçi 30 günlük süre dolmadan fazla mesai yapmaktan kaçınamaz. Ancak 30 günlük süre dolduktan sonra bu hakkını kullanabilecektir.
Av. Büşra ÇETİN ÖZ
KAYNAKÇA
25.08.2017 tarihli ve 30165 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “İş Kanunu’na İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği' m.9.