Türk Silahlı Kuvvetleri ’ne ait Fantom tipi bir keşif uçağının Suriye tarafından düşürülmesiyle ilgili çalışmalar dün de sürerken öncelik iki pilotla ilgili arama tarama çalışmalarına verildi. <br /> <br /> Türk jetinin Suriye hava sahasını ihlal ettiği bilgisi ağırlık kazandı, ancak bu durumun Suriye’ye silahsız bir keşif uçağını düşürme hakkı vermediği yönünde bir değerlendirme yapıldı.<br /> <br /> Ankara , uçağın rotası ve vurulduğu koordinatları kesinleştirdikten ve ateş açılması öncesinde bir uyarı yapılıp yapılmadığının anlaşılması amacıyla telsiz konuşmalarını deşifre ettikten sonra son raporunu hazırlayacak. <br /> <br /> Üst düzey bir yetkili, Suriye’nin tavrı da dikkate alındığında Türk jetinin uluslararası hava sahasında olması halinde dahi ‘savaş nedeni’ sayılabilecek koşullar bulunmadığını ifade etti. <br /> <br /> <strong>Dışişlerinde toplantı </strong><br /> 22 Haziran ‘da düşürülen uçakla ilgili eşgüdüm toplantısı dün Dışişleri Konutu’nda yapıldı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu , Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Hulisi Akar ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın katıldığı toplantıda öncelikli konu, uçağın düştüğü koordinatın belirlenmesi ve iki pilotla ilgili arama kurtarma çalışmaları oldu. Dışişleri’ndeki toplantıdan sonra Başbakan Tayyip Erdoğan ile Davutoğlu resmi konutta bir araya geldi. Görüşme 1 saat 20 dakika sürdü. Erdoğan siyasi liderleri de bugün görüşmeye çağırdı. <br /> <br /> <strong>Koordinat belirleniyor </strong><br /> Edinilen bilgiye göre pilotların atladığı yönünde haberler teyid edildi ve sağlıklı bir şekilde denize düşmeleri halinde yaşama ihtimallerinin yüksek olduğu değerlendirmesi yapıldı. Ancak uçağın düştüğü alan büyük ölçüde belirlense de pilotlara dün geç saatlere dek ulaşılamadı. İlk izlenim uçağın Suriye hava sahasını ihlal ettiği yönünde oldu. Ancak, uçağın olay sırasındaki tam koordinatlarının tespit edilmesi için radar verilerinin teknik açıdan değerlendirmesi gerektiği ifade edildi. Ayrıca, Türk jetinin Suriye hava sahasında olsa bile, oraya teknik bir arıza nedeniyle gitmiş olabileceği ifade edildi. Bunun anlaşılması için Suriyelilerin Türk jetini uyarıp uyarmadığı da araştırılıyor. Bu amaçla telsiz konuşmaları deşifre edildi. <br /> <br /> <strong>İkinci uçak yok </strong><br /> Verilen bilgiler, olay sırasında keşif uçağının yanında başka bir Türk jeti olmadığını ortaya koydu. Asker katılımcılar, düşen Türk jetinin olay sırasında bölgede yalnız olduğunu aktardılar.Dışişleri Bakanlığı’nda yapılan değerlendirmeye göre Suriye’nin Türk jetini kendi hava sahasında vurması, egemenlik alanı ihlal edilen Suriye’yi temize çıkarmaz. <br /> <br /> <strong>Tazminat ve özür istenir </strong><br /> Silahsız bir uçağı uyarısız vurmanın uluslararası hukuk ihlali olduğunu vurgulayan diplomatik kaynaklar, “Türk jeti uluslararası hava sahasında düşürülmüşse de vurma nedenine bakarız. Düşmanca bir tavır sözkonusu değilse, ikili düzeyde tazmin edilmesi ve özür dilenmesi gibi yaptırımlar için diplomatik adımlar atarız” bilgisini verdiler. Kaynaklar, bu olayın Türkiye tarafından ‘Casus Belli’ olarak kabul edilmesinin zor olduğuna işaret ederken, Türkiye ’nin tavrının Suriye’nin tavrına göre de şekilleneceğini ifade ettiler. Suriye hatasını kabul edip yumuşatıcı adımlar atması dikkate alınacak. Ancak Suriye haklılığını kanıtlama arayışına girerse Türkiye ’nin siyasi tepkisi çok yüksek olacak. Buna karşın, Türkiye ’nin tepkisi askeri kanaldan verilmeyecek. Yetkililer, Suriye’nin uluslararası toplumla yaşadığı gerilim sürerken, Türkiye ’nin sorunu askeri alana çekmesinin Suriye’ye müdahale için Türkiye ’yi kullanmak isteyen ülkelere fırsat yaratacağı, bunun da Türkiye ’nin stratejisine uygun olmayacağı görüşündeler. Türkiye , gelecek dönemde Suriye’ye yönelik uluslararası toplumun çalışmalarına ve Suriyeli muhaliflere daha aktif destek verecek. <br /> <br /> <strong>Dış basından felaket yorumları </strong><br /> Suriye ile Türkiye arasındaki gerilimi tırmandıran uçak düşürme olayına dış basın da geniş yer verdi. NY Times, ‘ Türkiye ile Suriye’nin arası kötüleştiğinden beri ilk kez Suriye ordusunun bir Türk askeri uçağını düşürdüğünü’ belirtti. FoxNews ‘Suriye’nin sınırındaki bir mülteci kampına ateş açmasından sonra Türkiye ’nin güvenliğini ihlal edecek hiçbir eyleme hoşgörü göstermeyeceğini belirttiğini’ hatırlattı. Washington " class="IndexLink"> Washington Post, ‘Suriye’deki isyanın, birçok kesimce, komşu ülkeleri işin içine çekeceğinden ve belki de daha geniş boyutlu uluslararası askeri müdahaleye neden olabileceğinden korktuğu bir silahlı çatışmaya dönüşmekte olduğu’ yorumu yaptı. Guardian , ‘Bu olayın bir krize dönüşmesi durumunda Türkiye ordusu, Suriye rejiminin kabusuna dönüşebilir’ diye yazdı. BBC , ‘Pilotların ölmüş olması durumu büyük öfkeye yol açacaktır’ yorumunu yaptı. Daily Telegraph Suriye’nin pilotları arama çalışmalarına katılmasını oluşan zararı önleme çabası olarak yorumladı. Le Monde da ‘Olay askeri boyutlara taşınabilir. Türkiye daha sakin bir tavırla tepki gösterdi’ diye yazdı. Suriye basınında ise haber pek yer bulmazken El Sevra askeri bir yetkilinin olayı anlattığı açıklamalarına yer verdi. <br /> <br /> <strong>BM’den itidal çağrısı </strong><br /> ABD Dışişleri sözcüsü Victoria Nuland, Türk askeri uçağının düşürülmesiyle ilgili “Konu henüz NATO ’nun gündemine getirilmedi. Şu noktada tüm gelişmeleri izliyoruz, Türkiye ’nin açıklama yapması daha doğru. Talep olursa arama çalışmalarına katılırız” dedi. BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun da ‘durumu yakından takip ettiği ve bu ciddi olayın iki tarafça itidalle ve diplomatik kanallar yoluyla ele alınmasını umut ettiği’ belirtti. Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, olayın tam olarak araştırılmasını isteyerek, “Büyük endişe içerisindeyim. Zaten gergin olan bir durumun daha fazla tırmanmaması için her şeyin yapılması lazım” dedi. ( Washington " class="IndexLink">WASHINGTON -NEW YORK/AA) <br /> <br /> <strong>Ankara ’da siyasete de uçak düştü </strong><br /> Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı savaş uçağının Suriye tarafından düşürülmesi üzerine Ankara ’da hareketli saatler yaşandı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu , Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Hulusi Akar ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan ile Dışişleri Konutunda bir araya geldi. Toplantıda, önceki gün Başbakanlık’ta yapılan güvenlik zirvesinde alınan kararların uygulanması çerçevesinde, bundan sonra atılacak adımlar hakkında bilgi alışverişinde bulunuldu. Türkiye ’nin BM ve NATO ’ya bir bilgilendirme mektubu göndereceği belirtilirken, Davutoğlu da bugün açıklama yapacağını bildirdi. <br /> <br /> <strong>Gül: Sınır ihlali normal </strong><br /> Ankara ’dan gelen açıklamalar temkinli ve ölçülü oldu. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül , “Jet uçaklarının deniz üzerinde uçarkenki sürati düşündüğünüzde, sınırlara kısa mesafeli olarak girilip çıkılması rutindir biraz. Ege ’de Karadeniz’de başka yerlerde bunlar rutin şeylerdir. Kötü niyet içermeyen, uçakların süratinden dolayı elde olmadan olan şeylerdir. Acaba öyle mi oldu, yoksa tamamen kendi karasularımızda mı oldu, bunlar ortaya çıkacak. Bunlar neticeleri ağır olan konular olduğu için daha detaylı açıklamaları erkenden yapılamıyor. Her şey ortaya çıktıktan sonra ne gerekiyorsa yapılacağından kimsenin şüphesi olmasın” dedi. <br /> <br /> Muhalefet ise olaya temkinli yaklaştı. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu , “Üzücü bir olay. Uçağımızın düşürülmesi bizim kabul edebileceğimiz olay değil, ama bunun soğuk kanlılıkla ele alınması, tahlil edilmesi, sorgulanması gerekiyor. Aklımızda pek çok soru var. Bunların henüz yanıtını almış değiliz. Umuyorum, önümüzdeki süreç içerisinde Türkiye olayı sağlıklı değerlendirir. Diplomatik kanalların açık tutulması gerekiyor” diye konuştu. CHP ’nin diplomat kökenli Genel Başkan Yardımcısı Faruk Loğoğlu, “Bu aşamada önceliğimiz pilotlarımızı canlı olarak bulmak olmalıdır” değerlendirmesinde bulundu. <br /> <br /> <strong>‘Uçağın orada ne işi vardı’ </strong><br /> BDP eş başkanı Gültan Kışanak ise diğer siyasilerden farklı bir yaklaşım sergiledi. Kışanak Türkiye ’nin son dönemlerde müdahale yanlısı bir tavır sergilediğini söyleyerek şöyle konuştu: “Olay Türkiye ’nin Suriye, Ortadoğu politikasını sorgulamamıza vesile olabilecek önemli bir gelişmedir. Başımıza ne dertler açacağı, Türkiye ’yi nerelere sürükleyeceğinin bir işareti olmuştur. Buradan yola çıkarak milli bir gururmuş gibi bu işi tanımlayıp, toplumu böyle hazırlayıp, bir müdahale ve bir sıcak çatışma sürecini başlatma yaklaşımı varsa, herkesin bunun karşısında durması lazım. Uçağın orada ne işi vardı, hangi görev için gitti, niye sınır ihlali yaptı, bunların cevabını veremiyorsa bu büyük bir problemdir.” <br /> <br /> ÖDP Genel Başkanı Alper Taş ise, “Uyarıyoruz! Yıllardan beri bölgede oynanan ‘büyük oyunun’ 21.yüzyıldaki kritik noktası Suriye’dir. Suriye’ye dönük bir askeri müdahale bölgesel bir savaşın da tetikleyicisi olacaktır” dedi.<br /> <br /> <strong>Başbakan liderlerle buluşacak </strong><br /> Başbakan Recep Tayyip Erdoğan dün bütün gün Suriye’de düşürülen uçağı ilgili değerlendirmelerde bulunduktan sonra, bugün de TBMM ’de grubu bulunan muhalefet partisi liderleriyle ayrı ayrı görüşecek. Liderlere birer mektup gönderen Erdoğan’ın saat 14.00’te CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ile, saat 16.00’da MHP lideri Devlet Bahçeli ile, saat 18.00’de ise BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş ile görüşeceği öğrenildi. ( ANKARA RADİKAL ) <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br />