Parti kapatmayı zorlaştıran madde kabul edildi

Birinci madde: Komisyonda, Anayasa'nın "Kanun önünde eşitlik" başlıklı 10. maddesinde değişiklik öngören birinci maddesi ele alındı. Uzun süren konuşmaların ardından CHP ve AK Parti milletvekilleri, madde üzerinde değişiklik yapılması amacıyla önerge verdi. CHP'lilerin verdiği önerge reddedilirken, AK Parti milletvekillerinin verdiği önerge kabul edildi. Kabul edilen önerge doğrultusunda maddede yapılan değişiklikle, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gazilere de "pozitif ayrımcılık" uygulanacak. Buna göre, Anayasa'nın 10. maddesine, "Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür" şeklindeki 2. fıkrasına, "Bu maksatla alınacak tedbirler, eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz. Çocuklar, yaşlılar ve özürlüler ile harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz" ibaresi eklendi. İkinci madde: TBMM Anayasa Komisyonu'nda, Anayasa değişikliği teklifinin 2. maddesi de kabul edildi. Kabul edilen 2. maddeye göre, Anayasa'nın, "Özel Hayatın Gizliliği" başlıklı 20. maddesinde değişiklik öngörülüyor. Buna göre, herkes kendisi ile ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahip olacak. Bu hak, kişinin kendisi ile ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsayacak. Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızası ile işlenebilecek. Üçüncü madde: TBMM Anayasa Komisyonunda, Anayasa değişikliğine ilişkin teklifin 3. maddesi kabul edildi. Kabul edilen madde, Anayasa'nın "Seyahat Hürriyeti" başlıklı 23. maddesinde değişiklik öngörüyor. Buna göre, vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hakim kararına bağlı olarak sınırlandırabilecek. Dördüncü madde: TBMM Anayasa Komisyonunda, anayasa değişikliği teklifinin 4. maddesi kabul edildi. Söz konusun düzenlemeyle, Anayasa'nın "Ailenin Korunması" başlıklı 41. maddesinin başlığı "Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları" şeklinde değiştiriliyor, maddeye, çocukların korunması konusunda hükümler ekleniyor. Maddeye eklenen hüküm şöyle: "Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça ana ve babası ile kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir. Devlet, her türlü istismara karşı, çocukları koruyucu tedbirleri alır." Bu arada, teklifteki "yeterli himaye" ifadesi, CHP'lilerin önergesiyle "korunma" olarak değiştirildi. Beşinci madde: Anayasa değişiklik teklifinin 5. maddesi de TBMM Anayasa Komisyonunda kabul edildi. Maddeyle, Anayasa'nın "Sendika Kurma Hakkı" başlıklı 51. maddesinin son fıkrası yürürlükten kaldırılıyor. Böylece, bir kişinin aynı zamanda ve aynı iş kolunda birden fazla sendikaya üye olmasının yolu açılıyor. MHP Konya Milletvekili Faruk Bal, değişikliğin sendikaları zafiyete uğratacağını öne sürerek, "Yandaş kurumlara yandaş sendikalar da eklenecektir" dedi. Görüşmelerde hükümeti temsil eden Devlet Bakanı Hayati Yazıcı, anayasa değişikliğinin Türk toplumu tarafından benimsendiğini ve heyecanla beklendiğini belirtti. Yazıcı, "Hiç kimse kendisini kandırmasın. Halk arasına giren herkes bunu görecek" dedi. Görüşmelerde "hormonlu oy" ifadesinin kullanıldığını belirten Yazıcı, hiç kimsenin, hiç kimsenin oyunu "hormonlu" olarak nitelendirme hakkına sahip olmadığını söyledi. Yazıcı, "Bunu ölçme yeteneği de yoktur. Birisinde böyle olağanüstü bir güç varsa onu ben de merak ediyorum. Herkesin oyu eşittir ve her oy kutsaldır" diye konuştu. Maddedeki değişiklikle ILO'nun sendikal özgürlüklere ilişkin sözleşmesiyle uyum amaçlandığını ifade eden Yazıcı, sendikaların talebinin de bu yönde olduğunu dile getirdi. Faruk Bal, "hormonlu oy" tabirini kendisinin kullandığını belirterek, bununla oy veren kişileri kastetmediğini söyledi. Bal, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç'ın 367 tartışması nedeniyle seçimde daha fazla oy aldıklarını söylediğini anımsattı. Bal, "Bunun literatürdeki karşılığı hormonlu oydur" dedi. BDP Hakkari Milletvekili Hamit Geylani'nin "emeklilere de sendika kurma hakkı verilmesine" ilişkin önergesinin reddedilmesinin ardından oylanan madde kabul edildi. Altıncı-yedinci madde: TBMM Anayasa Komisyonunda, Anayasa değişikliği teklifinin 6. ve 7. maddeleri kabul edildi. Teklifin 6. maddesinde, AK Parti'li milletvekillerinin verdiği önergeyle değişiklik yapıldı. Buna göre, memurlara ve diğer kamu görevlileri, toplu sözleşme yapma hakkına sahip olacak. Toplu sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde, taraflar Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurabilecek, kurul kararları kesin ve toplu sözleşme hükmünde olacak. Düzenlemeyle, toplu sözleşmenin emeklilere yansıtılmasının yolu da açılıyor. Kabul edilen 7. maddeye göre ise grev esnasında greve katılan işçilerin ve sendikanın kasıtlı veya kusurlu hareketleri sonucu grev uygulanan iş yerinde sebep oldukları maddi zarardan sendika sorumlu tutulamayacak. Siyasi amaçlı grev ve lokavt, dayanışma grevi ve lokavtı, genel grev ve lokavt, iş yeri işgali, iş yavaşlatma, verim düşürme ve diğer direnişlere ilişkin yasaklar kaldırılacak. Sekizinci madde Anayasa değişiklik teklifinin parti hakkında kapatma davası açılmasını TBMM'de kurulacak komisyonun iznine bağlayan hükmü de içeren 8. maddesi, TBMM Anayasa Komisyonunda değiştirilerek kabul edildi. AK Parti milletvekillerince verilen önergenin kabul edilmesiyle Anayasanın 68. maddesinde değişiklik öngören 8. maddede değişiklik yapıldı. Buna göre, siyasi partilerin mali denetimi Sayıştay tarafından yapılacak. Siyasi partiler hakkında kapatma davası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın talebi üzerine, TBMM'de grubu bulunan her siyasi partinin 5'er üye ile temsil edildiği komisyonun üye tam sayısının üçte 2 çoğunluğu ve gizli oyla vereceği izin üzerine açılacak dava sonucunda Anayasa Mahkemesi'nce kesin olarak karara bağlanacak. Komisyona TBMM Başkanı Başkanlık edecek ancak, oy kullanamayacak. Komisyonun kararları, yargı denetimi dışında olacak. İzin talebinin Meclis'e ulaşmasından itibaren 30 gün içinde komisyon oluşturulacak ve komisyon kararını izin talebinin Meclise ulaşmasından itibaren en geç 60 gün içinde verecek. Meclisteki siyasi parti gruplarınca izin talebiyle ilgili görüşme yapılamayacak, karar alınamayacak. Anayasa Mahkemesi, bu kapsamda, kapatma yerine dava konusu fiillerin ağırlığına göre ilgili partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verebilecek. Devlet yardımından yoksun bırakılma, bağlı olduğu kapatma davasının ve kararının usulüne tabi olacak ve tek başına dava konusu yapılamayacak. Anayasa Mahkemesi'nde görülen parti kapatma davasında TBMM çalışmalarındaki oy ve sözler, ileri sürülen düşünceler ile idarenin eylem ve işlemleri partinin odak olup olmadığının tespitinde gözetilemeyecek. Partinin kapatılması durumunda kapatmaya beyan ve faaliyetleriyle neden olan üyeler için daha önce 5 yıl olan siyasi yasak süresi 3 yıla indirilecek. Siyasi partiler ile ilgili "temelli kapatma" değil, "kapatma" kararı verilecek. Kapatmanın önündeki "temelli" sözcükleri kaldırılacak. Temelli kapatılan bir partinin başka adla kurulamayacağına dair hüküm de Anayasa'dan çıkarılacak. Teklifle Anayasadan çıkarılması öngörülen 68. maddenin 4. fıkrası, verilen önergenin kabul edilmesiyle korundu. Buna göre, bir siyasi partinin tüzüğü ve programının "devletin bağımsızlığına, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, insan haklarına, eşitlik ve hukuk devleti ilkelerine, millet egemenliğine, demokratik ve laik Cumhuriyet ilkelerine aykırı olması, sınıf veya zümre diktatörlüğünü veya herhangi bir tür diktatörlüğü savunması ve yerleştirmeyi amaçlaması ile suç işlenmesini teşvik etmesi durumunda" hakkında kapatma kararı verilebilecek. Dokuzuncu madde Anayasa değişikliği teklifinin "Kamu Denetçiliği (Ombudsman)" oluşturulmasını öngören 9. maddesi Anayasa Komisyonu'nda kabul edildi. Madde ile Anayasanın "Dilekçe Hakkı" başlıklı 74. maddesinde değişiklik yapılıyor. Madde başlığı, "Dilekçe, Bilgi Edinme ve Kamu Denetçisine Başvurma Hakkı" olarak değiştiriliyor. Maddeyle, "Kamu denetçiliği" (ombudsman) kurumu oluşturuluyor. Kurum, TBMM Başkanlığına bağlı olarak kurulacak ve idarenin işleyişi ile ilgili şikayetleri inceleyecek. Kamu başdenetçisi, TBMM tarafından gizli oyla ve 4 yıl için seçilecek. 10 ve 11. madde Anayasa değişikliği teklifinin "Milletvekilliğin Düşmesi" ve "TBMM Başkanlık Divanı"nı düzenleyen 10 ve 11. maddeleri kabul edildi. Teklifle, Anayasa'nın "Milletvekilliğinin Düşmesi" başlıklı 84. maddesinin son fıkrası yürürlükten kaldırılıyor. Buna göre, kapatma davasının kaldırılmasına paralel olarak, milletvekilliğinin düşürülmesi uygulaması da kaldırılıyor. Anayasa'nın, TBMM'nin Başkanlık Divanının oluşumunu düzenleyen 94. maddesinde de değişiklik yapılıyor. Seçim süresinin 5 yıldan 4 yıla indirilmesi nedeniyle Başkanlık Divanının 2. dönem görev süresi konusunda düzenleme yapılıyor. Buna göre, Başkanlık Divanı 2. devre dönemin sonuna kadar görev yapacak. Mevcut düzenlemede, Başkanlık Divanının 3 yıl için görev yapması öngörülüyor. 12. madde Anayasa değişiklik teklifinin, "Yargı Yolu"nu düzenleyen 12. maddesi değiştirilerek kabul edildi. Madde üzerinde AK Parti milletvekillerinin verdiği önergeyle, Anayasanın, "Yargı Yolu" başlıklı 125. maddesinde değişiklik yapıldı. Buna göre, "Cumhurbaşkanı'nın tek başına yapacağı işlemler ile Yüksek Askeri Şuranın kararları, yargı denetimi dışındadır" fıkrasına, "Ancak, Yüksek Askeri Şuranın terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç, her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı yolu açıktır" ibaresi eklendi. Ayrıca, "Yargı yetkisi idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır" cümlesi, "Yargı yetkisi, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olup, hiçbir surette yerindelik denetimi şeklinde kullanılamaz" şeklinde değiştiriliyor. 13,14 ve 15. madde TBMM Anayasa Komisyonunda görüşülen, Anayasa değişikliği teklifinin 13, 14, 15. maddeleri kabul edildi. Teklifle, Anayasa'nın devlette memur çalıştırılmasına ilişkin hükümler içeren 128. maddesine, memurlara tanınacak olan "Toplu Sözleşme Hakkı" yansıtılıyor. Memurların disiplin kovuşturması konusunda hükümler getiren 129. maddesinde değişiklik yapılarak, uyarma ve kınama cezaları da yargı denetimine açılıyor. Adalet hizmetleri ile savcıların idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığınca denetimi, adalet müfettişleri ile hakim ve savcı mesleğinden olan iç denetçiler; araştırma, inceleme ve soruşturma işlemleri ise adalet müfettişleri eliyle yapılacak. 16. madde Anayasa değişiklik teklifinin askeri mahkemelerin görev alanını düzenleyen 16. maddesi kabul edildi. Değişiklikle, askeri mahkemelerin görev alanı teklife göre genişletildi. Değişiklik önergesi AK Parti milletvekillerince verildi. Önerge kabul edildi. Buna göre, askeri yargı, askeri mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülecek. Askeri mahkemeler, asker kişiler tarafından işlenen askeri suçlar ile bunların asker kişiler aleyhine veya askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevli olacak. Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve düzenin işleyişine karşı suçlara ait davalar her durumda adliye mahkemelerinde görülecek. Siviller, savaş hali dışında askeri yargıda yargılanamayacak. Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu, bu maddenin kabulünün ardından, 12 Nisan Pazartesi günü toplantıya devam edileceğini bildirerek, görüşmeleri sonlandırdı. Cnn Türk

Parti kapatmayı zorlaştıran madde kabul edildi

Hukuki Boyutlarıyla Kentsel Dönüşüm Sempozyumu yapıldı

Haciz mahallinde avukatlara saldıran zanlı 16 yıl 6 ay ceza aldı

Gizli tanık 'Garson'un dijital verileri sonrası İzmir’de FETÖ operasyonu: 30 gözaltı

Can Atalay hakkında, Ankara Gar katliamını protesto ettiği için yargılandığı davada beraat kararı verildi

Adliyede bağlantıları olduğunu söyleyip tahliye veya beraat vaadiyle dolandıran çeteye operasyon

Yargıtay, Selçuk Kozağaçlı ve Barkın Timtik’in cezalarını onadı

Tahir Elçi'nin vurularak öldürülmesiyle ilgili süren davada sanıkların beraatı yönünde mütalaa

Mehmet Uçum: Demokratik birikimimiz yeni anayasanın en sağlam temeli olacaktır

TBB Başkanı Sağkan: "Biz hukuk devleti diye haykırırken kanun devleti bile olmaktan uzaklaşılıyor"

Yiyecek-içecek satışı yapan işletmelerde geçerli olan yüzde 8 KDV oranı yüzde 10'a, yüzde 18 olan KDV oranı ise yüzde 20'ye yükseltildi