SİMSARLIK SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN ÜCRETİN TAHSİLİ AMACIYLA BAŞLATILAN İCRA TAKİBİNE YAPILAN İTİRAZIN İPTALİ

T.C. YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ E. 2020/8172 K. 2021/2772 T. 16.3.2021

SİMSARLIK SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN ÜCRETİN TAHSİLİ AMACIYLA BAŞLATILAN İCRA TAKİBİNE YAPILAN İTİRAZIN İPTALİ ( Tüketicinin Ticari veya Mesleki Olmayan Amaçlarla Hareket Eden Gerçek veya Tüzel Kişiyi Tüketici İşleminin Mal veya Hizmet Piyasalarında Kamu Tüzel Kişileri de Dâhil Olmak Üzere Ticari veya Mesleki Amaçlarla Hareket Eden veya Onun Adına ya da Hesabına Hareket Eden Gerçek veya Tüzel Kişiler ile Tüketiciler Arasında Kurulan Eser Taşıma Simsarlık Sigorta Vekâlet Bankacılık ve Benzeri Sözleşmeler de Dâhil Olmak Üzere Her Türlü Sözleşme ve Hukuki İşlemi İfade Edeceği - Bir Hukuki İşlemin Tüketici İşlemi Sayılabilmesi İçin Belirtilen Bu Tanımlara Uygun Olması Gerektiği )

KONUT YAPI KOOPERATİFİNİN TÜKETİCİ VASFI BULUNMAMASI ( Keza Davacı Emlak Komisyoncusu ise de Kooperatif Tüketici Olmadığından Taraflar Arasındaki İlişkinin 6502 Sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kaldığı Anlaşıldığına Göre Davaya Bakma Hususunda Genel Mahkemelerin Görevli Olduğu - Simsarlık Sözleşmesi İlişkilerinin Tüketici Yasası Kapsamına Alınmasının Taraflardan Birinin Tüketici Olmadığı Davanın Tüketici Mahkemesinde Görülmesi Sonucunu Doğurmayacağı )

GÖREVLİ MAHKEME ( Görev Hususu Kamu Düzenine İlişkin Olup Mahkemece Her Aşamada Nazara Alınması Gerektiği ve Görev Hususunda Kazanılmış Hak Söz Konusu Olamayacağı - Bu Durumda Mahkemece Asliye Hukuk Mahkemesinin Görevli Olduğundan Bahisle Görevsizlik Kararı Verilmesi Gerekirken Davanın Tüketici Mahkemesinde Görülmek Suretiyle Hüküm Tesisi Usul ve Yasaya Aykırı Olduğundan Kararın Bozulması Gerektiği )

6502/m. 3

ÖZET : Dava, simsarlık sözleşmesinden doğan ücretin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali davasıdır. Tüketici; ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi, tüketici işlemi; mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi ifade eder. Bir hukuki işlemin tüketici işlemi sayılabilmesi için belirtilen bu tanımlara uygun olması gerekir.

Olayda, davalı konut yapı kooperatifi olup tüketici vasfı yoktur. Keza davacı emlak komisyoncusu ise de kooperatif tüketici olmadığından taraflar arasındaki ilişkinin 6502 Sayılı Kanun kapsamı dışında kaldığı anlaşıldığına göre davaya bakma hususunda genel mahkemeler görevlidir. Simsarlık sözleşmesi ilişkilerinin tüketici yasası kapsamına alınması taraflardan birinin tüketici olmadığı davanın tüketici mahkemesinde görülmesi sonucunu doğurmaz.

Görev hususu kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece her aşamada nazara alınması gerekir ve görev hususunda kazanılmış hak söz konusu olamaz. Bu durumda mahkemece asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, davanın tüketici mahkemesinde görülmek suretiyle hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olduğundan kararın bozulması gerekir.

DAVA : Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen itirazın iptali davasının reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı tarafın istinaf başvurusunun reddine yönelik olarak verilen karar, davacı vekili tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 16/03/2021 tarihinde davacı vekili Av. ... geldi. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunan vekilin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00'e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:

KARAR : Davacı emlak komisyoncusu ile taşınmaz satıcısı dava dışı kişi ve davalı kooperatif adına başkan Y. Salık arasında imzalanan gayrimenkul alım satım ve komisyon sözleşmesi gereğince tarafların sözleşmeye konu taşınmazın kat karşılığı alım satımı konusunda anlaştıklarını, davalı alıcının gayrimenkulün rayiç bedeli üzerinden %3 komisyon ücreti ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini ancak bu bedeli ödemediğini, alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine haksız itiraz ettiğini ileri sürerek vaki itirazın iptali ile icra inkar tazminatına hükmedilmesini istemiştir.

Davalı, sözleşmede imzası bulunan kooperatif başkanının tek başına kooperatifi borçlandırma yetkisi olmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hükme karşı davacı istinaf yoluna başvurmuştur.

... Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 'nce, dosya kapsamı, delil durumu itibariyle, ... 7. Tüketici Mahkemesi'nin 12/10/2017 tarih, 2016/629 esas, 2017/635 karar sayılı kararında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesi bakımından usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiş, hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

1-) Dava, simsarlık sözleşmesinden doğan ücretin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali davasıdır. İlk derece mahkemesince reddedilen dava hakkında Bölge Adliye Mahkemesince de "...Davacı sözleşmenin tek imzalı olması nedeniyle geçersiz olduğunu ileri sürülmesinin iyi niyet kurallarına aykır olduğunu ileri sürmekte ise de, davacının yaptığı takip sözleşmeden uzun süre sonrasında olup davalı takibe itirazında ve davaya cevabında sözleşmenin geçersizliğini ileri sürme hakkına sahiptir. Takip ve davayala karşılaştığında eldeki bu def'iyi ileri sürmüştür. Ayrıca sözleşmede davacıya ödenecek miktar da belli değildir. Simsarlık sözleşmeleri yazılı yapılması zorunlu olup, ödenecek ücretin de sözleşmede gösterilmesi gerekmektedir. Bu nedenlerle geçersiz olan sözleşmeye dayalı olarak hak iddia edilemeyeceği" gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 3. maddesine göre tüketici; ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi, tüketici işlemi; mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi ifade eder. Bir hukuki işlemin tüketici işlemi sayılabilmesi için yukarıda belirtilen tanımlara uygun olması gerekir. Davalı konut yapı kooperatifi olup tüketici vasfı yoktur. Keza davacı emlak komisyoncusu ise de, kooperatif tüketici olmadığından taraflar arasındaki ilişkinin 6502 Sayılı Kanun kapsamı dışında kaldığı anlaşıldığına göre davaya bakma hususunda genel mahkemeler görevlidir. Simsarlık sözleşmesi ilişkilerinin tüketici yasası kapsamına alınması taraflardan birinin tüketici olmadığı davanın tüketici mahkemesinde görülmesi sonucunu doğurmaz. Görev hususu kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece her aşamada nazara alınması gerekir ve görev hususunda kazanılmış hak söz konusu olamaz. Bu durumda mahkemece asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, davanın tüketici mahkemesinde görülmek suretiyle hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

2-)Bozma nedenine göre davacının temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda 1 numaralı bentte açıklanan nedenlerle ilk derece mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun reddine dair ... Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesinin 26/06/2019 gün 2018/1471 Esas 2019/1324 Karar sayılı kararının kaldırılarak ... 7. Tüketici Mahkemesi'nin 2016/629 Esas 2017/635 Karar sayılı hükmünün BOZULMASINA, 2 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 3.050,00 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin ... Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 16.03.2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

kazanci.com.tr

SİMSARLIK SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN ÜCRETİN TAHSİLİ AMACIYLA BAŞLATILAN İCRA TAKİBİNE YAPILAN İTİRAZIN İPTALİ

İLAMA MÜSTENİT ALACAĞIN ÖDENMEMESİ NEDENİYLE DOĞRUDAN İFLAS İSTEMİ - İLAM NİTELİĞİNDEKİ BELGE - ARABULUCULUK ANLAŞMA TUTANAĞININ İFLAS KARARINA DAYANAK EDİLMESİ

CEZA DAVASINDA HAKSIZ TAHRİK İNDİRİMİ UYGULANMIŞSA TAZMİNAT DAVASINDA DA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT BELİRLENİRKEN İNDİRİM YAPILMALIDIR

ÇOCUĞUN NİTELİKLİ CİNSEL İSTİSMARI SUÇU - REŞİT OLMAYANLA CİNSEL İLİŞKİ SUÇU - ZİNCİRLEME SUÇ

AYM'nin 2021/6844 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2020/29558 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2021/29767 başvuru numaralı kararı

İHTİYARİ MALİ MESULİYET POLİÇESİNDE TEMİNAT KAPSAMINA ALINMAMIŞ OLAN DEĞER KAYBI TALEBİNE İLİŞKİN AÇILMIŞ DAVANIN REDDİ GEREKİR

EVLENMEDEN ÖNCE DAVALI KADIN ADINA SATIN ALINAN TAŞINMAZIN EDİNİLMESİ İÇİN KULLANILAN KREDİNİN BİR KISMININ EVLİLİK BİRLİĞİ İÇİNDE ÖDENMESİ - SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME

Yargıtay 10. Ceza Dairesi’nin 2023/5701 E. ve 2023/4524 K. sayılı kararı

AYM'nin 2024/60 esas - 2024/74 karar sayılı kararı