Sözleşmeli öğretmenlerin özlük haklarını düzenleyen Sözleşmeli Öğretmen İstihdamına İlişkin Yönetmelik’in “İzinler” başlıklı 24. maddesinde; “(1) Sözleşmeli öğretmenler yarıyıl ve yaz tatillerinde izinli sayılır. Bunlara, hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında ayrıca yıllık izin verilmez. (2) Sözleşmeli öğretmenlerin hastalık ve mazeret izinleri, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda belirlendiği şekilde verilir.” hükmü yer almaktadır. Buna göre sözleşmeli öğretmenler de kadrolu öğretmenler gibi yarıyıl ve yaz tatillerinde izinli sayılmaları nedeniyle yıllık izin kullanamayacaktır. Burada yalnızca hastalık ve mazeret izni kullanabileceği düzenlenmiş olup, doğum izni ve ücretsiz izin gibi başkaca izin türlerine yer verilmemiştir.
Sözleşmeli Öğretmen İstihdamına İlişkin Yönetmelik’te doğum iznine yer verilmemesi nedeniyle kadrolu memurlara 657 sayılı Kanun’un 108/b maddesi ile tanınan doğum sonrası 24 aya kadar ücretsiz izin hakkı tanınmamıştır. Ancak anılan Yönetmeliğin 23. maddesi ile doğumdan 1 yıl sonra talebi ile göreve dönme hakkı tanınmıştır. Buna ilişkin “Yeniden hizmete alınma” başlıklı hüküm “(1) Doğum ve askerlik sebebiyle hizmet sözleşmesi feshedilen sözleşmeli öğretmenlerin pozisyonu saklı tutulur ve bunlar istekleri hâlinde ayrıldıkları eğitim kurumunda yeniden hizmete alınır. (2) Yeniden hizmete alınacak sözleşmeli öğretmenlerin; a) Sözleşmelerinin feshi sebebiyle iş sonu tazminatı almamış olmaları, b) Doğum sebebiyle hizmet sözleşmesini feshedenlerin, doğum izninin bitiminden itibaren en geç bir yıl; askerlik sebebiyle hizmet sözleşmesi feshedilenlerin ise terhis tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yeniden istihdam edilmek üzere yazılı talepte bulunmaları, gerekir. (3) Bu maddenin ikinci fıkrasına göre yazılı talepte bulunanlar, yazılı taleplerini takip eden en geç otuz gün içinde sözleşmeli öğretmenliğe döndürülür. (4) Bu madde çerçevesinde yeniden istihdam edilecek sözleşmeli öğretmenler ile yapılacak sözleşme eski sözleşmenin devamı niteliğindedir.” şeklindedir.
Yapılan açıklamalar uyarınca sözleşmeli öğretmenlerin doğum sonrası 24 aya kadar ücretsiz izin hakkı bulunmasa da, 23. maddesinde “doğum izninin bitiminden itibaren” denmesi suretiyle sözleşmeli öğretmene doğum izni kullanma imkanı dolaylı olarak tanınmıştır. Buna göre doğum yapan öğretmenin (doğumdan önce ve doğumdan sonra sekizer haftalık) doğum iznini kullanmasının akabinde sözleşmesini feshetmesi halinde, kendisine 1 yıl sonra talepte bulunarak yeniden atanma imkanı tanınmış ve bu durumun sözleşmenin devamı niteliğinde olduğu düzenlenmiştir. Doğum izni kullanan sözleşmeli öğretmenlerin doğum sonrası 24 ay ücretsiz izin hakkı bulunmasa da, Yönetmelik 1 yıl süreyle ücretsiz izin hakkını dolaylı yoldan tanımış olmaktadır.
Yasin ÖZTÜRK
