Tarım ve Orman Bakanlığından:
TARIMSAL SULAMA AMAÇLI SU KULLANIM HİZMET BEDELİNİN DESTEKLENMESİNE İLİŞKİN UYGULAMA TEBLİĞİ
(TEBLİĞ NO: 2023/29)
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, tarım politikaları doğrultusunda, 8/3/2011 tarihli ve 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunu kapsamında kurulan sulama birlikleri ile 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu kapsamında kurulan sulama kooperatifleri tarafından işletilen sulama sahalarında tarımsal üretim yapan üreticilerin, üretim maliyetlerinin azaltılması ve tarımsal üretimde sürdürülebilirliğin sağlanmasıdır.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 6172 sayılı Kanun kapsamında kurulan sulama birlikleri ile 1163 sayılı Kanun kapsamında kurulan sulama kooperatifleri tarafından işletilen sulama sahalarında 1/1/2023-31/12/2023 tarihleri arasında tarımsal üretim yapan çiftçilerin su kullanım hizmet bedellerinin desteklenmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Tebliğ, 18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanunu ile 25/4/2023 tarihli ve 7179 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Tarımsal Sulama Amaçlı Su Kullanım Hizmet Bedelinin Desteklenmesine İlişkin Karara dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
b) Banka: T.C. Ziraat Bankası A.Ş.’ni,
c) Başvuru sahibi: Başvuru yapan gerçek ve tüzel kişileri,
ç) ÇKS : Çiftçi Kayıt Sistemini,
d) DSİ: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünü,
e) İcmal-1: DSİ bölge müdürlüğünce onaylanan ve EK-1’de yer alan sulama birliğine tahakkuk eden ödemeye esas belgeyi,
f) İcmal-2: Sulama kooperatifleri tarafından işletilen sulama sahalarında su kullanan üreticilerin hesabına ödenmek üzere tahakkuk edilen ve Bakanlık il müdürlüğü tarafından kontrol edilip onaylanan EK-2’de yer alan belgeyi,
g) İl/ilçe müdürlüğü: Tarım ve orman il ve ilçe müdürlüklerini,
ğ) Muvafakatname: Üretici adına tahakkuk eden desteğin ilgili sulama birliğine aktarılmasına ilişkin düzenlenen EK-3’te yer alan belgeyi,
h) Su kullanım hizmet bedeli: İlgili mevzuat hükümleri kapsamındaki ceza hükümlerinin uygulanması durumunda tahakkuk edilen bedeller hariç olmak üzere sulama birlikleri ve sulama kooperatiflerince tespit edilen ve sulanan alana veya kullanılan su miktarına göre, mer’i mevzuat kapsamında herhangi bir indirim yapıldıysa indirimler düşüldükten sonra tahakkuk ettirilen bedeli,
ı) Su kullanım hizmet bedeli tespit komisyonu: İl müdür yardımcısı başkanlığında il müdürlüğü temsilcisi, DSİ temsilcisi, sulama birliği temsilcisi ve sulama kooperatif temsilcisinden oluşan komisyonu,
i) Sulama birliği: 6172 sayılı Kanun kapsamındaki birlikleri,
j) Sulama kooperatifi: 1163 sayılı Kanun kapsamındaki kooperatifleri,
k) Tahkim komisyonu: 27/5/2014 tarihli ve 29012 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Çiftçi Kayıt Sistemi Yönetmeliği uyarınca kurulan komisyonu,
l) TRGM: Tarım Reformu Genel Müdürlüğünü,
m) Üretici: Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı, tarımsal üretim yapan gerçek ve tüzel kişileri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uygulama Birimleri, Görev ve Sorumlulukları
Uygulama birimleri, görev ve sorumlulukları
MADDE 5- (1) Bu Tebliğ kapsamında desteğin uygulanmasında, TRGM, il/ilçe tahkim komisyonları, il/ilçe müdürlükleri, su kullanım hizmet bedeli tespit komisyonu, DSİ, DSİ bölge müdürlüğü, DSİ şube müdürlüğü, sulama birlikleri ve sulama kooperatifleri yetkilendirilmiştir.
(2) TRGM’nin bu Tebliğ kapsamındaki görevleri aşağıda belirtilmiştir:
a) Bu desteğin uygulanmasına yönelik yetkilendirilmiş kurumların koordinasyonunu yapar ve destekleme kapsamında bütçe ve ödeme ile ilgili iş ve işlemleri yürütür.
b) Destekleme kapsamında il müdürlüğü ve DSİ tarafından onaylanıp gönderilen icmallerin tahakkuk işlemlerini yaparak, ödenmek üzere bankaya gönderir.
c) Desteğin etkin bir şekilde yürütülebilmesi için izleme ve değerlendirme çalışmalarını yapar, talep halinde eğitim ve bilgilendirme çalışmalarına nezaret eder.
(3) DSİ’nin bu Tebliğ kapsamındaki görevleri aşağıda belirtilmiştir:
a) Desteğin uygulanmasına yönelik sulama birlikleri ile koordinasyonu sağlar, destek uygulamalarının yürütülmesi için gerekli tedbirleri alır.
b) Sulama birlikleri tarafından sulamanın işletme, bakım ve yönetim masraflarını karşılamaya yönelik ilgili mevzuat hükümlerine göre belirlenen ve DSİ bölge müdürlükleri tarafından kontrol edilerek onaylanan su kullanım hizmet bedeli icmallerini TRGM’ne gönderir.
c) Sulama birliklerince hazırlanan ödemeye esas belgelere ilişkin inceleme ve denetim faaliyetlerini yürütür.
ç) Desteğin yürütülmesinde görevli personelin eğitilmesine ve bilgilendirilmesine yönelik faaliyetleri yürütür.
(4) İl/ilçe müdürlüğünün bu Tebliğ kapsamındaki görevleri aşağıda belirtilmiştir:
a) Görev alanındaki üreticilere ve sulama kooperatiflerine destekle ilgili eğitim ve yayım çalışmaları yapar.
b) Desteğin uygulanmasına ilişkin bu Tebliğ hükümlerinde yer alan iş ve işlemleri yapar ve koordinasyonunu sağlar.
c) Sulama kooperatiflerine ait başvuruların amaçlarına uygun olarak yapılmasından, uygulamaların bu Tebliğde belirtilen usul ve esaslara göre gerçekleştirilmesinin sağlanmasından, uygulamaya yönelik düzenlenecek tüm belgelerin kontrol ve onaylanmasından ve muhafazasından sorumludur.
ç) Sulama kooperatiflerince hazırlanan icmallerde yer alan su kullanım hizmet bedelleri ile sulama sahasındaki arazilerin destek kapsamındaki uygunluğunu kontrol eder.
d) Kontrolleri yapılıp onaylanan icmalleri; ilçe müdürlükleri il müdürlüğüne, il müdürlükleri de Bakanlığa gönderir.
e) Su kullanım hizmet bedeli tespit komisyonu ve tahkim komisyonunun sekretarya işlemlerini yürütür.
f) İl müdürlükleri merkez ilçelerde, ilçe müdürlüklerinin yapmakla yükümlü oldukları görevleri yapar.
(5) DSİ bölge müdürlüğünün bu Tebliğ kapsamındaki görevleri aşağıda belirtilmiştir:
a) Görev alanındaki üreticilere ve sulama birliklerine destekle ilgili eğitim ve yayım çalışmaları yapar.
b) Destek kapsamında yapılacak çalışmaların yürütülmesini ve koordinasyonunu sağlar.
c) Başvuruların amaçlarına uygun olarak yapılmasından, uygulamaların bu Tebliğde belirtilen usul ve esaslara göre gerçekleştirilmesinin sağlanmasından, uygulamaya yönelik düzenlenecek tüm belgelerin kontrol ve muhafazasından sorumludur.
ç) Sulama birliklerince hazırlanan ödemeye esas icmalleri kontrol ettikten sonra onaylayarak DSİ Genel Müdürlüğüne gönderir.
(6) Su Kullanım Hizmet Bedeli Tespit Komisyonu; il müdür yardımcısı başkanlığında, il müdürlüğü temsilcisi, DSİ temsilcisi, sulama birliği temsilcisi ve sulama kooperatif temsilcisi olmak üzere beş kişiden mülki amir onayı ile teşkil ettirilir. Bu komisyon, üye tam sayısı ile aylık olarak toplanır ve kararlarını oy çokluğu ile alır. Bu komisyon, il genelinde yer alan sulama kooperatiflerinin desteğe tabi olacak su kullanım hizmet bedellerini belirlemekle görevlidir.
(7) Tahkim komisyonları, bu Tebliğ kapsamında aşağıda belirtilen görevleri yerine getirir:
a) Bu Tebliğ hükümlerinin uygulanması sırasında ortaya çıkan ihtilaflı konuları çözmeye ve karar almaya yetkilidir. İl tahkim komisyonu; merkez ilçede ilçe tahkim komisyonunun görevlerini de yapar.
b) Gerçeğe aykırı beyanda bulunanlar hakkında gerekli hukuki işlemlerin yapılmasına ilişkin karar alır ve ilgili mercilerce uygulanması yönünde girişimde bulunur. Gerçeğe aykırı beyanda bulunan çiftçilerin bu Tebliğde anılan destekleme ödemelerinden faydalandırılmaması hususunda karar verir. Eğer destekleme ödemesi yapılmış ise ilgili destekleme için yapılan ödemenin geri alınması hakkında karar alır. İdari hata sonucu düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler hariç, haksız yere yararlandığı tespit edilen üreticilerin beş yıl süreyle hiçbir destekleme programından yararlandırılmamaları hakkında karar alır. Ayrıca, gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilen üreticiler hakkında ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına karar verir.
c) Tahkim komisyonlarının bu Tebliğ kapsamındaki görevleriyle ilgili toplantılarına DSİ bölge müdürlüğü temsilcisi de oy hakkı olmaksızın katılabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Destekleme Uygulamalarına İlişkin Esaslar ve Ödeme
Başvuru koşulları
MADDE 6- (1) Bu destekten yararlanacak üreticilerin ÇKS’ye kayıtlı olması ve destekleme ödemesine esas veriler ile ÇKS sistemindeki verilerin uyumlu olması şartları aranır. Üreticiler bu desteğe şahsen veya yasal temsilcisi aracılığıyla başvuruda bulunabilir.
(2) Desteklemeden yararlanacak sulama birliklerine kayıtlı üreticilerin, üretim sezonunda su kullanım hizmet bedelinin % 50’sinin tamamını dönemi içerisinde ödeme takvimine uygun olarak ödemiş olması ve su kullanım hizmet bedelinin %50 sinin sulama birliği hesabına aktarılmasını teminen EK-3’te düzenlenen muvafakatname ile birliğe başvurmuş olması gereklidir.
(3) Desteklemeden yararlanacak sulama kooperatiflerine kayıtlı üreticilerin, üretim sezonunda su kullanım hizmet bedelinin tamamını dönemi içerisinde sulama kooperatiflerince ilan edilen ödeme takvimine uygun olarak ödemiş olması ve su kullanım hizmet bedelinin tamamının ödendiğine dair üretici adına düzenlenmiş belgeler (fatura, makbuz ve benzeri) ile birlikte EK-4’te yer alan dilekçe ile kooperatife müracaat etmiş olması gereklidir.
Başvuruların kabulü ve değerlendirilmesi
MADDE 7- (1) Sulama birlikleri üzerinden yapılan başvurular için aşağıdaki iş ve işlemler gerçekleştirilir:
a) Sulama birlikleri ödemeye esas icmalleri oluşturur. İcmaller üç iş günü süreyle sulama birliği idare merkezinde askıya çıkarılır. Askıya çıkma zamanı, süresi ve yeri ile ilgili üreticiler bilgilendirilir. Askıya çıkma tarihi ve saati ile askıdan indirme tarihi ve saati tutanağa bağlanır.
b) Sulama birlikleri askı süresince yapılan itirazları DSİ bölge/şube müdürlüğüne iletir. İtirazlar bölge/şube müdürlüklerince beş iş günü süreyle değerlendirilerek sonuçlandırılır. Yapılan değerlendirme sonucunda karara bağlanamayan itirazlar idari açıdan bağlı bulunduğu il/ilçe tahkim komisyonlarına sunulur. Süresi içinde yapılmayan itirazlar değerlendirmeye alınmaz. Askı ve itiraz süresince herhangi bir itiraz olmaz ise icmallerdeki bilgiler doğru kabul edilir.
c) Tahkim komisyonları yapılan itirazları, ödeme süreçlerini aksatmayacak şekilde toplanarak ivedi olarak karara bağlar. İtirazların tahkim komisyonları değerlendirme süreçleri devam ederken kesinleşen icmaller ile ilgili iş ve işlemler devam ettirilir.
ç) Sulama birlikleri; kontrol, askı, itiraz ve değerlendirme süreçleri bittikten sonra icmalleri DSİ bölge müdürlüğüne gönderir.
d) DSİ bölge müdürlükleri icmallere ilişkin gerekli kontrolleri yaparak onaylayıp DSİ’ye gönderir.
(2) Sulama kooperatifleri üzerinden yapılan başvurular için aşağıdaki iş ve işlemler gerçekleştirilir:
a) Sulama kooperatifleri bu destekten yararlanacak üreticilerin 1/10/2023-15/10/2023 tarihleri arasında EK-4’te yer alan dilekçe ile birlikte başvurularını alır. Alınan başvurular için EK-2’de düzenlenen icmal formu oluşturularak en geç 27/10/2023 günü mesai bitimine kadar il/ilçe müdürlüğüne gönderilir.
b) İl/ilçe müdürlükleri sulama kooperatiflerince gönderilen icmallere ilişkin gerekli kontrolleri yapar. Yapılan kontroller neticesinde icmallerde uygunsuzluk, eksiklik ve hata tespit edilmesi halinde sulama kooperatiflerine düzeltilmek veya tamamlanmak üzere gönderilir. Tamamlanmayan evraklar ile ilgili başvurular il/ilçe müdürlüğünce reddedilir.
c) İl/ilçe müdürlükleri kontrolleri sağlanan ve uygun bulunan icmalleri 1/11/2023-3/11/2023 tarihleri arasında üç iş günü süreyle il/ilçe müdürlüklerinde askıya çıkarır. Askıya çıkma zamanı, süresi ve yeri ile ilgili sulama kooperatiflerini bilgilendirir. Askıya çıkma tarihi ve saati ile askıdan indirme tarihi ve saati tutanağa bağlanır.
ç) Askı süresince yapılan itirazlar 10/11/2023 tarihine kadar il/ilçe müdürlüklerince beş iş günü süreyle değerlendirilerek sonuçlandırılır. Yapılan değerlendirme sonucunda karara bağlanamayan itirazlar il/ilçe tahkim komisyonlarına sunulur. Süresi içinde yapılmayan itirazlar değerlendirmeye alınmaz. Askı ve itiraz süresince herhangi bir itiraz olmaz ise icmallerdeki bilgiler doğru kabul edilir.
d) Tahkim komisyonları yapılan itirazları, ödeme süreçlerini aksatmayacak şekilde toplanarak ivedi olarak karara bağlar. İtirazların tahkim komisyonları değerlendirme süreçleri devam ederken kesinleşen icmaller ile ilgili iş ve işlemler devam ettirilir.
Destek ödemesi
MADDE 8- (1) Sulama birlikleri tarafından sulamanın işletme, bakım ve yönetim masraflarını karşılamaya yönelik ilgili mevzuat hükümlerine göre belirlenen ve mesaha (ölçüm) çalışmalarının sonucuna göre tahakkuk edilen su kullanım hizmet bedelinin %50’si su kullanıcısı üretici tarafından sulama birliğine ödenir. Su kullanım hizmet bedelinin geriye kalan % 50’si için hazırlanan icmaller ödenmek üzere haziran, ağustos, ekim ve aralık aylarının ilk haftası içinde Bakanlığa gönderilir. Bakanlık bütçe imkanları çerçevesinde ödemeleri yapar.
(2) Su kullanım hizmet bedeli kullanılan su miktarına göre “TL/m3” olarak belirlenen sulamalarda, ön yüklemeli ve peşin ödemeli elektronik kartlı sayaç kullanımlarına sulama birliği veya sulama kooperatifi tarafından sulanan bitkinin, birim alana çiftlik sulama suyu ihtiyacına göre belirlenecek olan bitki sulama suyu ihtiyacına göre hesaplanan miktardan daha fazla su yüklemesi yapılmaz.
(3) Çiftçinin peşin ödemelerinde, su kullanım hizmet bedelinin %50’si su kullanıcısı üretici tarafından sulama birliğine ödenir ve ödenen bu miktar Bakanlık tarafından sulama birliğine üreticiler adına yapılacak ilk ödeme taksitinin icmalinde yer alır, sulama birliğince sonradan yapılan mesaha çalışmalarıyla tahakkuk eden su kullanım hizmet bedelinin fazla ya da az olma durumuna göre mahsuplaşma işlemi yapılır.
(4) İl/ilçe müdürlükleri, kontrol, askı, itiraz ve değerlendirme süreçleri bittikten sonra icmalleri onaylayarak 17/11/2023 günü mesai bitimine kadar Bakanlığa gönderir.
(5) Su kullanım hizmet bedeline ilişkin olarak 31/12/2023 tarihine kadar oluşabilecek ödeme talepleri ile ilgili olarak; icmal, askı, kontrol ve onay süreçleri ilgili birimlerince belirlenip, gerekli iş ve işlemler yapıldıktan sonra onaylanarak 9/2/2024 günü mesai bitimine kadar Bakanlığa gönderilir.
(6) Bu desteğe başvuran çiftçi, destek ödemesinin Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre yapılmasını kabul eder. Ödemeler bankanın ilgili şubelerinde daha önce çiftçiler adına açılan veya açılacak olan hesaplara yapılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Diğer hükümler
MADDE 9- (1) Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri, ödeme tarihinden itibaren 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranları dikkate alınarak hesaplanan kanuni faizi ile birlikte, anılan Kanun hükümlerine göre geri alınır. Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi sağlayan, belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulur.
(2) Bu Tebliğle belirlenen destekleme ödemelerinden, idari hata sonucu düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler hariç, haksız yere yararlandığı tespit edilen üreticiler beş yıl süreyle 5488 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi gereğince hiçbir destekleme programından yararlandırılmaz.
Yürürlük
MADDE 10- (1) Bu Tebliğ 1/1/2023 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 11- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.
