TAŞIMA SIRASINDA MEYDANA GELEN KAZA SEBEBİYLE YARALANANLARA ÖDENEN BEDELLERİN TAHSİLİ

T.C. YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİ E. 2019/3160 K. 2020/1307 T. 12.2.2020

TAŞIMA SIRASINDA MEYDANA GELEN KAZA SEBEBİYLE YARALANANLARA ÖDENEN BEDELLERİN TAHSİLİ ( Mahkemece Uyulmasına Karar Verilen Daire Bozma İlamında da Belirtildiği Üzere Fren Patlaması Sonucu Oluşan Teknik Arızanın Taşıyıcıyı Sorumluluktan Kurtarmayacağı Kabul Edilerek Tazminat Miktarı Yönünden Hesaplama Yapılıp Tarafların İddia ve Savunmaları Doğrultusunda 2918 S.K. 86. Maddesi Çerçevesinde Hüküm Tesisi Gerekirken Bu Hususlar Nazara Alınmaksızın Yanılgılı Değerlendirme İle Karar Verilmesinin Doğru Olmadığı )

ARACIN FREN PATLAMASI SONUCU TERS DÖNMESİ ( Davacı Tarafından Yaralananlara Ödenmek Zorunda Kalınan Meblağların Tahsili - Oluşan Teknik Arızanın Taşıyıcıyı Sorumluluktan Kurtarmayacağı Kabul Edilerek Tazminat Miktarı Yönünden Hesaplama Yapılıp Tarafların İddia ve Savunmaları Doğrultusunda 2918 S.K. 86. Maddesi Çerçevesinde Hüküm Tesisi Gerektiği )

KAZA NEDENİYLE ÖDENEN NAKDİ TAZMİNATIN TAHSİLİ ( Mahkemece Uyulmasına Karar Verilen Daire Bozma İlamında da Belirtildiği Üzere Fren Patlaması Sonucu Oluşan Teknik Arızanın Taşıyıcıyı Sorumluluktan Kurtarmayacağı Kabul Edilerek Tazminat Miktarı Yönünden Hesaplama Yapılıp Tarafların İddia ve Savunmaları Doğrultusunda 2918 S.K. 86. Maddesi Çerçevesinde Hüküm Tesisi Gerekirken Bu Hususlar Nazara Alınmaksızın Yanılgılı Değerlendirme İle Karar Verilmesinin İsabetsizliği )

2918/m.85,86

ÖZET : Dava, davacıya ait aracın davalılarca taşınması sırasında meydana gelen kaza sebebiyle davacı tarafından yaralananlara ödenmek zorunda kalınan meblağların tahsili istemine ilişkindir.

Mahkemece, uyulmasına karar verilen Dairebozma ilamında da belirtildiği üzere, fren patlaması sonucu oluşan teknik arızanın taşıyıcıyı sorumluluktan kurtarmayacağı kabul edilerek tazminat miktarı yönünden hesaplama yapılıp, tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 86. maddesi çerçevesinde hüküm tesisi gerekirken anılan hususlar nazara alınmaksızın, yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir.

DAVA : Taraflar arasında görülen davada Erzurum 2. Asliye Hukuk Mahkemesince bozmaya uyularak verilen 09/04/2019 tarih ve 2012/595-2019/186 Sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin davacı vekili ve davalı vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili asıl davada, davacıya ait aracın arızalanması üzerine davalı ...'a ait ve sürücülüğünü davalı ...'ın yaptığı araca yüklenerek tamir için Erzurum'a nakledilmek istendiğini, aracın freninin patlaması neticesi ters döndüğünü, üzerinde bulunan davacıya ait aracın 2 metre yükseklikten Jandarma Alay Komutanlığı bahçesine düşmesiyle araç içerisinde bulunan görevli memurlar ile araç sürücüsü ve yardımcısının yaralanmasına sebep olunduğunu, araç üzerine yüklü müvekkili Bakanlığa ait araç içerisinde bulunan görevli polis memurlarına İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması hakkında Kanun ve yönetmelik gereğince yapılan hesaplama neticesinde toplam 676,31 TL tutarında nakdi tazminat ödendiğini, polis memurlarından ... Erkek'in bu kazada yaralanması sebebiyle %15 oranında malul olduğu yolundaki heyet raporununa istinaden maddi ve manevi tazminat talebi ile davacı aleyhine açılan davada hükmedilen bedel ile masraflar toplamı 99.423,31 TL'nin Ankara 23. İcra Müdürlüğünün 2007/11886 Esas sayılı takip dosyasına ödendiğini ileri sürerek 676,31 TL nakdi tazminatın ve ... Erkek'e söz konusu kazada yaralanması sebebiyle mahkeme kararına istinaden ödenen 99.423,31 TL'nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir. Birleşen dosyada icra dosyasına vekalet ücreti olarak 9.020, 73 TL daha ödendiğini belirterek bu meblağın ödeme tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tahsilini talep etmiştir.

Davalı ..., olay tarihinde şoförü olduğu kamyonun arızalı olması sebebiyle Erzurum'a tamire getirecekken özel harekat timlerinin kendilerinin panzerinin arızalandığını, Erzurum'a ağır bakıma gitmesi gerektiğini ve bu aracı kamyonuna yükleyip götürmesi şeklinde hukuk dışı baskıda bulunarak arızalı kamyona panzeri yüklettiklerini, Palandöken dağı inişinde zaten arızalı olan kamyonun freninin patladığını, aracın kontrolünden çıktığını ve devrilmesi sonucunda ağır yaralandığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Davalı ... vekili, aracın davacı idare tarafından tutulduğuna fiş veya fatura bulunmadığını, müvekkiline bir ücret ödenmediğini, aracın müvekkilinin rızası dışında tutulduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılamaya ve dosya kapsamına göre; Adli Tıp Kurumu raporuna göre kazaya neden olan arızanın öngörülemez nitelikte bir arıza olduğu, şoförün kusurunun bulunmadığı, kazanın gerçekleşmesinde davacı tarafın ağır kusurunun bulunduğu, esas olarak taşımayı yaptıranların gerekli özen ve dikkati göstermediği, iyi niyetle polis memurlarına bir menfaati olmadan yardım etmiş olan davalı araç malikinin yüksek miktarda tazminat yükü altında bırakmanın hakkaniyete aykırı olduğu, kanunun katı lafzi yorumlanmasının hakkaniyet ve adalet duyguları ile bağdaşmayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Kararı, davacı vekili ve davalı ... vekili temyiz etmiştir.

1-)Dava, davacıya ait aracın davalılarca taşınması sırasında meydana gelen kaza sebebiyle davacı tarafından yaralananlara ödenmek zorunda kalınan meblağların tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece verilen ilk karar Dairemizin 23.05.2012 tarih 2012-4427 Esas 2012-8629 Karar sayılı ilamı ile “…Taşıyıcı somut olaydan kaçınabilmek için tedbirli bir taşıyıcıdan beklenen özeni fiilen gösterdiğini ispatlamadıkça sorumluluktan kurtulamayacaktır. Yani taşıyıcı, bir olayın görünüşte kaçınılmazlığından bahisle sorumlu olamayacağını ileri süremez, aksine bu olaydan kaçınabilmek için tedbirli bir taşıyıcıdan beklenen dikkat ve özeni gösterdiğini ispatla mükelleftir. Doktrinde, taşıyıcının hiçbir surette taşıttaki arızalara dayanamayacağı, en üst düzeyde özeni göstermiş olup olmadığının fark etmeyeceği, arıza kavramının geniş yorumlanması gerektiği, aracın hareketini sağlayan parçalardaki arızalar ile taşınan yükün güvenliğini sağlayan parçaların hepsinin arıza kavramı içinde kaldığı kabul edilmektedir. Bu suretle, olaydaki fren patlaması sonucu oluşan teknik arızanın, taşıyıcıyı sorumluluktan kurtarmayacağının kabulü gerekir. Ayrıca araç maliki davalı ... 2918 Sayılı KTK' nın 85 vd. maddeleri uyarınca işleten olup aynı Kanun'un 86. maddesi gereğince sürücünün kusuru olmasa da araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş ise işletenin sorumluluktan kurtulması mümkün değildir. Bu durumda, fren patlaması sonucu kazanın meydana gelmesine sebep olan teknik arızanın taşıyıcının sorumluluğunu ortadan kaldıran bir sebep olamadığı, bu nedenle taşıyıcı olan davalıların sorumlu tutulması, davalı ... 2918 Sayılı KTK'nın 85 vd. maddeleri uyarınca işleten olarak da sorumluluğunun bulunduğunun gözetilmesi, tazminat miktarı yönünden gerekli inceleme ve değerlendirmenin yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken …” gerekçesi ile bozulmuştur. Mahkemece, bozma ilamına uyularak karar verilmiş ise de bozma gereğinin yerine getirilmediği anlaşılmaktadır. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun işletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin, sorumluluktan kurtulması veya sorumluluğun azaltılması başlıklı 86 maddesi “İşleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur. Sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilir.” düzenlemesini içermektedir. Bu itibarla mahkemece, uyulmasına karar verilen Dairemiz bozma ilamında da belirtildiği üzere, fren patlaması sonucu oluşan teknik arızanın taşıyıcıyı sorumluluktan kurtarmayacağı kabul edilerek tazminat miktarı yönünden hesaplama yapılıp, tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 86. maddesi çerçevesinde hüküm tesisi gerekirken anılan hususlar nazara alınmaksızın, yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir.

2-) Bozma sebep ve şekline göre, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle kararın davacı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalı ...'a iadesine, 12.02.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

kazanci.com.tr

TAŞIMA SIRASINDA MEYDANA GELEN KAZA SEBEBİYLE YARALANANLARA ÖDENEN BEDELLERİN TAHSİLİ

İLAMA MÜSTENİT ALACAĞIN ÖDENMEMESİ NEDENİYLE DOĞRUDAN İFLAS İSTEMİ - İLAM NİTELİĞİNDEKİ BELGE - ARABULUCULUK ANLAŞMA TUTANAĞININ İFLAS KARARINA DAYANAK EDİLMESİ

CEZA DAVASINDA HAKSIZ TAHRİK İNDİRİMİ UYGULANMIŞSA TAZMİNAT DAVASINDA DA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT BELİRLENİRKEN İNDİRİM YAPILMALIDIR

ÇOCUĞUN NİTELİKLİ CİNSEL İSTİSMARI SUÇU - REŞİT OLMAYANLA CİNSEL İLİŞKİ SUÇU - ZİNCİRLEME SUÇ

AYM'nin 2021/6844 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2020/29558 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2021/29767 başvuru numaralı kararı

İHTİYARİ MALİ MESULİYET POLİÇESİNDE TEMİNAT KAPSAMINA ALINMAMIŞ OLAN DEĞER KAYBI TALEBİNE İLİŞKİN AÇILMIŞ DAVANIN REDDİ GEREKİR

EVLENMEDEN ÖNCE DAVALI KADIN ADINA SATIN ALINAN TAŞINMAZIN EDİNİLMESİ İÇİN KULLANILAN KREDİNİN BİR KISMININ EVLİLİK BİRLİĞİ İÇİNDE ÖDENMESİ - SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME

Yargıtay 10. Ceza Dairesi’nin 2023/5701 E. ve 2023/4524 K. sayılı kararı

AYM'nin 2024/60 esas - 2024/74 karar sayılı kararı