Yargıtay, FETÖ ile mücadele kapsamında çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) kapatılan işyerlerinde çalışanların işe iade, fazla mesai ve ihbar ve kıdem tazminatı gibi davalar açamayacaklarına karar verdi. Daire, dava önceden açılmışsa da düşme kararı verilmesi gerektiğine işaret etti. Darbe girişimi öncesinde de olsa çıkarılanlarla kapatılma nedeni ile çıkarılanları yakından ilgilendiren emsal kararın veriliş süreci şöyle işledi:<br /> <br /> <strong>'KHK NEDENİYLE DÜŞME KARARI VER'</strong><br /> <br /> İstanbul Özel Nilüfer Coşkun İlkokulu'nda çalışan öğretmen 2013'te işten çıkarıldı. Haziran 2013'te de "işçilik alacaklarının tahsili" talebiyle dava açtı. Dava, darbe girişimi sonrasına kadar devam etti. İstanbul Anadolu 4'üncü İş Mahkemesi, "öğretmenin çalıştığı dönemden alacağı olmadığı" gerekçesiyle davayı reddetti. Yani yargılama sırasında davanın esasına girdi.<br /> <br /> Özel Nilüfer Coşkun İlkokulu, dava devam ederken 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında çıkarılan 668 sayılı KHK ile FETÖ bağlantıları gerekçesiyle kapatıldı. Bu süreçte dosya temyiz için Yargıtay 9'uncu Hukuk Dairesi'ne geldi. Daire, davacı öğretmenin alacak istediği kurumun KHK ile kapatıldığını bu nedenle o kurum aleyhine alacak davası açılamayacağını belirledi. Daire yerel mahkemede, "dava şartı yokluğu nedeniyle ret kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilip öğretmenin alacağının bulunmadığı nedeniyle ret kararı verilmesinin yerinde olmadığını" kaydetti. Kararda, 675 sayılı KHK'ya göre, KHK'larla kapatılan kurum ve kuruluşlar aleyhine önceden açılan davaların da "dava veya takip şartı bulunmadığı" gerekçesiyle düşürülmesi gerektiğine işaret edildi.<br /> <br /> <strong>EMSAL TEŞKİL EDECEK</strong><br /> <br /> Benzer bir karar da Yargıtay 7'nci Hukuk Dairesi'nden çıktı. Daire, 667 sayılı KHK ile kapatılan bir okulda çalışan öğretmenin işe iade davasının "dava şartı yokluğu" nedeniyle reddedilmesi gerektiğine işaret etti. Yargıtay 9 ve 7'nci Hukuk Daireleri'nin bu kararları yerel mahkemeler için örnek oluşturacak. Yerel mahkemeler KHK ile kapatılan kurumlar aleyhine açılan alacak, işe iade, fazla mesai ve kıdem tazminatı davalarını "Bu şirketler aleyhine dava açılamaz" diyerek reddedecek.<br /> <br /> Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin KHK’lerle ilgili bozma kararı 670 ve 675 sayılı KHK hükümlerinin tekrarından ibaret, yeni bir şey yok. Bozma kararının olumlu yanı Yargıtay'ın konu ile ilgi idari yargı yolunu göstermesi olabilir.<br /> <br /> <strong><span style="font-size:16px"><span style="color:#FF0000">Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin KHK kararı</span></span></strong><br /> <br /> <strong>670 sayılı KHK madde 5/4</strong><br /> (4) Birinci fıkra kapsamında tespite konu edilebilecek borç ve yükümlülüklere ilişkin olarak hak iddiasında bulunanlarca bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış günlük hak düşürücü süre içerisinde ilgili idaresine kanaat getirici defter, kayıt ve belgelerle müracaat edilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak kapatma işlemlerinde ise altmış günlük süre kapatma tarihinden itibaren başlar.<br /> <br /> <strong>675 sayılı KHK madde 16/1</strong><br /> <strong>Dava ve takip usulü</strong><br /> <strong>MADDE 16-</strong> (1) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce açılan davalar ile bu kapsamda Hazine ile Vakıflar Genel Müdürlüğüne husumet yöneltilen davalarda mahkemelerce, 15/8/2016 tarihli ve 670 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin <strong><u>5 inci maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle red kararı verilir.</u></strong> Bu kararlar duruşma günü beklenmeksizin dosya üzerinden kesin olarak verilir ve davacılara resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.<br /> <br /> <strong>İDARİ YARGI YOLU AÇIKTIR</strong><br /> 9. Hukuk Dairesi kararında idari yargı yolunun açık olduğunu belirtiyor. <strong>9. Hukuk Dairesi 2015/9493 E. , 2016/22570 kararında “</strong>(4<em>) Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca verilen kararlarda davacı veya alacaklının 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesinde belirtilen usule uygun olarak ilgili idari makama, tebliğ tarihinden itibaren otuz günlük hak düşürücü süre içinde başvurabileceği belirtilir. <strong><u>İdari başvuru üzerine idari merci tarafından verilecek karar aleyhine idari yargıda dava açılabilir.</u></strong> İdari yargının verdiği karar kesin olup, uyuşmazlık adli yargıda hiçbir şekilde dava konusu yapılamaz.” hükmü getirilmiştir” </em>denilmektedir.<br /> <br /> <strong>KARARIN TAM METNİ</strong><br /> <br /> <strong>9. Hukuk Dairesi 2015/9493 E. , 2016/22570 K.</strong><br /> <br /> <strong><em>"İçtihat Metni"</em></strong><br /> <br /> <em>MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ<br /> <br /> Y A R G I T A Y K A R A R I</em> <br /> <br /> <em>Davacı vekili davalı ... aleyhine işçilik alacaklarının tahsili talebi ile dava açmıştır<br /> Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.<br /> Kararı yasal süresi içerisinde davalı vekili temyiz etmiştir.<br /> Gerekçe:<br /> Ülkemizde T.C. Devletine karşı 15.07.2016 tarihinde yapılan ve bastırılan darbe teşebbüsü sonrasında 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kararı doğrultusunda, darbe teşebbüsü ve terörle mücadele çerçevesinde alınması zaruri olan tedbirler kapsamında çıkarılan 03.10.2016 tarihli 675 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Dava ve Takip Usulü başlıklı 16. Maddesinde aynen;<br /> “ MADDE 16- (1) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce açılan davalar ile bu kapsamda Hazine ile Vakıflar Genel Müdürlüğüne husumet yöneltilen davalarda mahkemelerce, 15/8/2016 tarihli ve 670 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle red kararı verilir. Bu kararlar duruşma günü beklenmeksizin dosya üzerinden kesin olarak verilir ve davacılara resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.<br /> <br /> (2) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce başlatılan icra ve iflas takipleri ile bu kapsamda Hazine ile Vakıflar Genel Müdürlüğüne husumet yöneltilen takipler hakkında icra müdürlüklerince, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi uyarınca düşme kararı verilir. Bu kararlar dosya üzerinden kesin olarak verilir ve takip alacaklısına resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı takip giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.<br /> <br /> (3) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler veya kapatılma ya da resen terkin üzerine Maliye Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü aleyhine 17/8/2016 tarihi dahil bu tarihten sonra açılan davalar ile icra ve iflas takipleri hakkında 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi gereğince dava veya takip şartının bulunmaması nedeniyle davanın reddine veya takibin düşmesine karar verilir.<br /> <br /> (4) Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca verilen kararlarda davacı veya alacaklının 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesinde belirtilen usule uygun olarak ilgili idari makama, tebliğ tarihinden itibaren otuz günlük hak düşürücü süre içinde başvurabileceği belirtilir. İdari başvuru üzerine idari merci tarafından verilecek karar aleyhine idari yargıda dava açılabilir. İdari yargının verdiği karar kesin olup, uyuşmazlık adli yargıda hiçbir şekilde dava konusu yapılamaz.” hükmü getirilmiştir.<br /> <br /> Dava dosyası 675 Sayılı</em> <strong><em>KHK</em></strong><em>. nin 16/1. maddesi kapsamında değerlendirildiğinde;<br /> Davacının çalıştığı davalı ...'nin 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurumlara ilişkin listede yer aldığı ve kapatıldığı anlaşıldığından dava hakkında 675 Sayılı</em> <strong><em>KHK</em></strong><em>. nin 16. maddesi kapsamında değerlendirme yapılabilmesi için kararın bozulması gerekmiştir.<br /> <br /> Sonuç:<br /> Temyiz olunan kararın 675 Sayılı</em> <strong><em>KHK</em></strong><em>. nin 16/1. maddesi kapsamında değerlendirme yapılabilmesi için BOZULMASINA, bozma sebebine göre esasa ilişkin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 20.12.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.</em><br />