<div> <div>Yeni anayasa bunun için bir fırsat olarak görülüyordu; ne var ki bu dönem tren kaçtı gibi. Halen Türk hukuk mekanizmasına yön veren beyin takımı ise yeni anayasa yapılıncaya kadar mevzuat ve sistem değişiklikleriyle yapısal reformlara öncelik verecek. Çok ciddi zihinsel egzersizler yapılıyor, dar kapsamlı bir çevrede istişari süreçler işletiliyor. Üzerinde çalışılan iyileştirme ve düzenlemeler olgunlaştıkça daha geniş katılımlı platformlarda tartışmaya açılacak.<br /> <br /> </div> <div>Çeşitli görüşmelerden edindiğim izlenime göre öncelikle 'avukatlık sınavı' devreye sokulacak. Yapılan değerlendirmeler, sınav, ek eğitim, staj gibi uygulamalarla hakim ve savcıların niteliklerinin her geçen gün yükseldiğini ortaya koyuyor. Buna karşılık hukuk fakültelerindeki kalite düşüklüğü ve pek çok sayıda mezun vermesi avukatlık niteliğini düşürüyor. Bunda avukatlığa geçişte eleme sisteminin yapılmaması etkili oluyor. Mahkemelerde hakim-savcı ve avukatlar arasındaki makas gittikçe açılıyor. Bu trendin son derece ciddi sakıncalar doğuracağından endişe ediliyor. Önlem olarak da avukatlık sınavı zorunluluğu getirilecek. Sınav, zaman zaman gündemdeydi. Özellikle sözlü mülakata itirazlar yükselmişti. Şimdi merkezi sistemle sadece yazılı sınav konulması düşünülüyor. Başarısız olanlara avukatlık yapma yolu kapalı olacak.</div> <br> <br> <div><strong>HAKİM-SAVCI AYRILACAK</strong></div> <div>Yargı sistemindeki bir diğer köklü değişikliğe göre halen adeta yapışık ikiz gibi görüntü veren hakim ve savcıların arasında mesafe oluşturulacak. </div> <div>Bu, sadece mahkemelerdeki şekil açısından değil, sosyal ve hukuki ilişkiler bakımından da üst kurul açısından da gerçekleştirilecek. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun yapısı ikiye bölünecek ve hakimlerle savcılar için iki ayrı üst kurul meydana getirilecek.</div> <div> <br /> <br /> Gerekli yasal değişiklikler, gerekirse anayasal düzenlemelerle uzun vadede mutlak mesafe ayarı yapılacak.</div> <br> <div><strong>25 yaşında hakim olur mu?</strong></div> <div>Mevcut sisteme göre hukuk fakültesini bitirenler, sınavdan geçtikten sonra staj ve adalet akademisi eğitimini bitirip hakimliğe başlayabiliyor. Hiç tecrübesi olmamasına rağmen. Adalet Bakanı Sadullah Ergin'le bu konuda uzun zamandır görüşmeler yürütülüyor. Hakim ve savcı alımında öteden beri uygulanan bu yöntemin yanı sıra mevcut tecrübeli avukatlardan da her yıl belli sayıda hakim alımı yapılması kararlaştırıldı. Böylece iki paralel yoldan hakim sayısı artırılırken, gençlik-tecrübe dengesi gözetilecek.</div> <div><br /> <br /> Değişiklikler bunlarla sınırlı değil. Geçen yıla kadar Yargıtay'da 100 bin dosya kapağı bile açılmadan bekliyordu. Sistemin sağlıklılığı açısından büyük önem taşıyan İstinaf Mahkemeleri de yakında kuruluyor. </div> <div><br /> <br /> 12 Eylül referandumunda HSYK'nın yapısı değiştirilmişti. Anayasa Mahkemesi'yle birlikte HSYK'nın üye seçim kriter ve metodu da... CHP'nin itirazıyla üye seçiminde oy kullanma şekli Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmişti. Yeni sistem CHP'nin isteyip öngördüğünün tam tersi sonuç üretme tehlikesi doğurdu. Osman Can, yaptığımız görüşmede 'İleride farklı görüşlerden tek bir üye bile seçilemez' diyerek monolitik-tek yanlı yapıların oluşacağına dikkat çekmişti.</div> <div> <br /> <br /> Yeniden yapılanma kapsamında, kısa sürede gerçekleşmesi zor olsa da tek oy tek seçim sistemine dönülmesi planlanıyor. İşte bunun üzerinde de hazırlıklar yapılıyor. Devam edeceğiz, yakın takipteyiz. (İsmail Küçükkaya / Akşam)<br /> </div> <br> </div> <div> <div><span style="font-size: 16px;"><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong>Mevzuat ne diyor?</strong></span></span></div> <br> <div><strong>- TÜRKİYE'DEKİ mevcut uygulamada, avukatlık mesleğine giriş için bir sınav yapılmıyor. Hukuk fakültesini biteren mezunlar, avukatlık stajını tamamladıktan sonra mesleğe doğrudan başlayabiliyorlar.</strong></div> <br> <br> <div>VAKIF üniversitelerinin giderek çoğalması ve bu üniversitelere bağlı hukuk fakültelerinin açılmasıyla 'Hukuk öğrencilerinin, yeterli eğitimi almadan mezun olduğu' tartışmalarına neden oldu. Bu çerçevede 2001- 2006 döneminde yasal zorunluluk olan avukatlık sınavı uygulaması yeniden gündeme geldi.</div> <br> <div><strong> 'SINAV', YENİ DEĞİL</strong></div> <div> - AVUKATLARIN mesleğe sınavla kabulü, ilk olarak 1969 tarihli Avukatlık Yasası'nda yer aldı. Buna göre, adayların avukatlık yapabilmeleri için, Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından yapılan sınavda başarılı olmaları gerekiyordu. Ancak bu hüküm, 1979'da yapılan bir değişikle yasadan çıkarıldı. Stajını tamamlayan adayların herhangi bir sınava girmeden mesleğe başlamalarının yolu açıldı.</div> <br> <div><strong> AYM İPTAL ETTİ </strong></div> <div>- SINAVA ilişkin ikinci düzenleme ise Bülent Ecevit'in başbakanlığındaki koalisyon hükümeti tarafından 2001 yılında gerçekleştirildi. Avukatlık Yasası'nda yapılan değişiklikle, 'Mesleğe kabul için staj sonrası TBB'nin ÖSYM'ye yaptıracağı sınavda başarılı olmak' şartı getirildi. Ancak bu düzenleme de AK Parti hükümetinin 2006'da yaptığı değişiklikle yasadan çıkarıldı. Mesleğe kabul için 'Avukatlık stajının tamamlanması' uygulamasına geri dönüldü.</div> <div> - BU konuda son sözü ise CHP'nin başvurusu üzerine 2009 yılında Anayasa Mahkemesi (AYM) söyledi. Avukatlık sınavını kaldıran düzenlemeyi iptal eden AYM, 'Savunma hakkının' adil yargılanmanın en önemli kuralı olduğuna dikkat çekerek, avukatlık mesleğine kabulün 'Stajerlik eğitiminin yanı sıra seçme ya da elemeyi de içeren bir sistemle yapılması gerektiğini' vurguladı.</div> <br> <div><strong> İşte TBB'nin taslağı</strong></div> <div> - YÜKSEK Mahkeme'nin bu kararına rağmen TBMM, bugüne kadar yeni düzenleme yapmadığı için yasal boşluk oluştu, avukatların mesleğe kabulünde sınav sistemine geçilemedi. Bu gelişmeler üzerine TBB, avukatlık mesleğine kabulde sınav sistemini yeniden zorunlu kılan bir taslak metin hazırladı. Geçen martta hazırlanan ve hükümete de sunulan taslağın, yeni yılla birlikte olgunlaşması, Adalet Bakanlığı tarafından Bakanlar Kurulu'na gönderilmesi bekleniyor. TBB'nin taslağı kabul görür ve yasalaşırsa, avukat stajı için ÖSYM'nin yapacağı yazılı sınavda yüz üzerinden en az 70 puan almak gerekecek. Bu barajı geçen adaylar staj tamamlandıktan sonra da, Türkiye Barolar Birliği Adalet Akademesi'nin yapacağı mülakatta başarılı olmadan mesleğe başlayamayacaklar.</div> <br> <div><strong> 80 bin avukat var</strong></div> <div> - 1980'li yılların başında Türkiye genelinde sadece 3 olan hukuk fakültesi sayısı bugün, 68'e yükseldi. Bu fakültelerden her yıl ortalama 5 bin öğrenci mezun oluyor. </div> <div>- TÜRKİYE Barolar Birliği verilerine göre, 31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla ülke genelindeki toplam avukat sayısı 74 bin 492. Bu sayının bugün, 80 bine ulaştığı tahmin ediliyor.</div> <div><br /> <br /> </div> </div>