ÖZET
Dünya genelinde şiddet eylemlerinin artması ve silah sanayinin her geçen gün hızla gelişmesi ile birlikte ''bireysel silahlanma'' oldukça artmıştır. İnsanların silah ve mühimmatlara, devlet gözetimi ve denetimi altında kalmadan daha çok silaha daha az maliyetle, hızlı şekilde ulaşma isteği silah kaçakçılığı ve ticareti suçunu doğurmuştur. Ruhsatsız olarak ticareti yapılan silahların ve mühimmatların devlet ekonomisini oldukça zarara uğrattığı ve toplumda suç işlemeyi kolaylaştıran aletler olduğu için suç oranlarının artmasını, halkın huzur ve güvenliğinin bozulmasını beraberinde getirmiştir. Silah kaçakçılığının amacı esasında ekonomik ve siyasal faaliyetlerin finansman yükünün sermaye dışı faktörlere aktarılmasıdır. Eğer silah ticareti resmi yollar ile yapılırsa, bunun maliyeti bütçeye ve oradan da vergi oranına bağlı olarak sermaye kesimine yansıyacaktır. Bu durum ise, silah ticareti yapan kişilerin gelirlerinin azalması anlamına gelecektir1. Çalışmamızda 6136 sayılı kanun uyarınca silah (mühimmat) kaçakçılığı ve ticareti suçunun oluşumunu, suçun unsurlarını ve özel görünüş biçimlerini saptayıp hukuki değerlendirmelerimizi yapacağız.
ABSTRACT
With the increase in acts of violence worldwide and the rapid development of the arms industry, “individual armament” has increased considerably. The desire of people to have quick access to weapons and ammunition at a lower cost, without being under state supervision and control, has led to the crime of arms trafficking and trafficking. Since the weapons and ammunition traded without a license cause considerable damage to the state economy and are tools that facilitate the commission of crimes in society, it has led to an increase in crime rates and deterioration of public peace and security. The purpose of arms trafficking is essentially to transfer the burden of financing economic and political activities to non-capital factors. If arms trafficking is carried out through official channels, its cost will be passed on to the budget and from there to the capital sector depending on the tax rate. This would mean a reduction in the incomes of arms dealers. In our study, we will determine the formation of the offense of smuggling and trafficking of weapons (ammunition), the elements of the offense and its special forms of appearance in accordance with Law No. 6136 and make our legal evaluations.
BÖLÜM 1: GENEL İLKELER
1.1. Giriş
İnsanlık tarihinin var olduğu ilk çağlardan bunu yana kesici ve delici aletler, ihtiyaç ve hayatta kalma içgüdüsü ile beraber üretilmeye başlanmıştır. Silah kavramı da tarih boyunca farklı şekillerde kendini göstermiş, farklı kavimlerce; o dönemin yaşam koşulları, iklim şartları, nüfus vb. pek çok farklı sebebe dayalı olarak üretilmiştir. Gerek basit nitelikte gerekse vahamet arz eden nitelikte silahlar şiddet eylemlerinin artmasıyla birlikte üretimin arttırılmasını da beraberinde getirmiştir. Özellikle savaşların yoğun olduğu tarihi dönemlerde silahın oldukça etkili bir saldırı ve savunma aracı olduğu aşikardır. İşte bu gibi durumlar en çok silah tüccarlarının işine yaramıştır
Türkiye coğrafi konumu sebebiyle pek çok dış ülkenin ticari yolları üzerindedir. Bu da Türkiye için ithalat ve ihracat hacminin artması, sınır güvenliğinin sağlanması, etkili sınır kontrol mekanizmalarının oluşturulması, kolluk biriminin etkin mücadele çalışmaları suç örgütlerini yeni yöntemler geliştirmeye sevk etmektedir2. Kuşkusuz bu suçun önlemesi yine devlet eliyle İçişleri Bakanlığı ve kolluğun vazifesidir. Kaçakçılık takiplerinin ve istihbaratlarının titizlikle ve profesyonel ekipler tarafından yapılması gerekmektedir. Öncelikle silah ve kaçakçılık kavramlarına değinmekte ve ardından silah kaçakçılığı suçunun oluşumunu açıklamakta fayda görüyoruz.
1.2. Silah Kavramı
Arapça kökenli bir kelime olan silah kavramı, günlük konuşma dilinde çeşitli anlamlara gelen bir ifadedir. TDK’ye göre; “Savunmak veya saldırmak amacıyla kullanılan araç” olarak tanımlanmaktadır. Günlük konuşma dilinde bu kavram, ağırlıklı olarak ateşli silah olarak nitelendirilse de ceza hukukunda çok daha geniş şekilde değerlendirilmektedir3. Ancak tüm bunların yanı sıra hukuki olarak silah kavramının en kapsamlı tanımı Türk Ceza Kanunu 6. maddesinde yapılmıştır. Buna göre;
“Madde 6- (1) / f)
f) Silah deyiminden;
1. Ateşli silahlar,
2. Patlayıcı maddeler,
3. Saldırı ve savunmada kullanılmak üzere yapılmış her türlü kesici, delici veya bereleyici alet,
4. Saldırı ve savunma amacıyla yapılmış olmasa bile fiilen saldırı ve savunmada kullanılmaya elverişli diğer şeyler,
5. Yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı, boğucu, zehirleyici, sürekli hastalığa yol açıcı nükleer, radyoaktif, kimyasal, biyolojik maddeler,” anlaşılması gerekmektedir.
Görüldüğü üzere silah kavramı yalnızca ateşli silahları ifade etmez ve pek çok farklı nesne silah olarak kabul edilebilir. Türk ceza hukuk sistemi içerisinde yalnızca TCK’da silah kavramına yer verilmemiş, yan ceza kanunlarında da silahın tanımı ve kavramsal açıklaması yer almıştır. Asıl inceleyeceğimiz ve detaylarına değineceğimiz kanun olan 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun’da da silahla ilgili pek çok ifadeye yer verilmiştir. Belirtilmesi gereken önemli bir husus ise silahların sınıflandırmasını yapmaktır.
[ Tablo: 1 ]
1.2.1. Ateşli Silahlar
Hafif Ateşli Silahlar; bir kişi tarafından kullanılabilen tahrip gücü daha az olan ateşli silahlardır.
a.Uzun Namlulu Hafif Ateşli Silahlar: Genellikle omuza dayanarak ateş edilen mekanizma, kundak, dipçik ve namlu olmak üzere dört ana parçadan oluşan silahlardır. Uzun namlulu silahların parçalarından mekanizma; ateşlemeyi ve boş kovanın dışarı atılmasını sağlar.
aa. Kundak; namluyu muhafaza etmeye namlu, çekirdeğe yön vermeye dipçik ise; tüfeğin tepkisini hafifletmeye yarar. Uzun namlulu silahlar savaş ve av tüfekleri olmak üzere iki gruba ayrılır.
bb. Savaş tüfekleri: ağızdan dolmalı tüfekler, tek atışlı tüfekler, otomatik tüfekler ve makinalı tüfeklerdir.
cc. Av tüfekleri: ağızdan dolma av tüfekleri, kırma av tüfekleri, otomatik av tüfekleri, pompalı av tüfekleridir.
b. Kısa Namlulu Hafif Ateşli Silahlar: Bu silah grubunu genelde tabancalar oluşturur. Namlu uzunlukları kısa ve kütleleri küçüktür. Bu silahlar, Tek Atışlı Tabancalar, Toplu Tabancalar, Makinalı Tabancalar, Tam ve Yarı Otomatik Tabancalar, havalı ve işaret tabancalarıdır.
aa. Tek Atışlı Tabancalar: yapılan her atıştan sonra tekrar elle ya ağızdan doldurulur ya da tek fişek atacak şekilde imal edilir.
bb. Otomatik Tabancalar: İlk dolduruş atıcı tarafından yapıldıktan sonra tetik çekimini müteakip ateş eden ani geri tepmeli olarak çalışan kendi kendine fişek yatağına fişek süren ve boş kovanı dışarı atarak bunu otomatik olarak yapan tabancalardır. Bu tür tabancalara şarjör bulunduğundan Şarjörlü Tabanca da denir.
cc. Yarı Otomatik Tabancalar: İlk dolduruş atıcı tarafından yapıldıktan sonra tetiği her çekişte bir atış yapan vr ikinci atışa hazır hale gelen tabancalardır. Günümüzde en yaygın kullanılan tabanca türüdür.
dd. Tam Otomatik Tabancalar: İlk dolduruş atıcı tarafından yapıldıktan sonra tetik bir defa çekilip bırakılmadığı zaman şarjördeki fişekler bitinceye kadar ateş edebilen tabancalardır.
ee. Makineli Tabancalar: Hem yarı otomatik hem de tam otomatik olarak atış yapabilen ve şarjör kapasiteleri diğer tabancalara göre daha fazla olan tabancalardır. Mp5 ve Uzi örnek olarak verilebilir.
ff. Havalı Tabancalar: spor ve eğitim maksatlı üretilir ve kullanılır. Ateşli tabanca ile çalışmanın mümkün olmadığı zamanlarda kullanılır. Karbondioksit gazı ile diabolü hedefe fırlatan modelleri bulunduğu gibi mekanik pompalı ve elektronik modelleri de vardır. 177 kalibrelik diaboller kullanılır.
gg. İşaret Tabancaları: İşaret Fişeği ile haberleşmede havai fişek atmada ve aydınlatmada kullanılır.
hh. Gaz Tabancaları: Yalnızca gaz ve ses fişekleri ile kullanılabilen karşıdaki şahsı caydırmak ve gazla etkisiz hale getirmek için kullanılır. Namlularında yiv ve setler yoktur.
1.2.2. Ateşsiz Silahlar
Kesici Silahlar: Kama, Hançer, Saldırma, Sustalı Çakı vs. Delici Silahlar: Şişli baston, şiş, Sivri uçlu ve oluklu bıçaklar.
Ezici Silahlar: Boğma teli ve zincir, muşta, matrak, topuz, çekiç, keser, balyoz.
1.2.3 Biyolojik Silahlar
Mikrop ve virüs gibi canlı organizmaların yardımı ile düşman bölgesinde hastalık çıkartılmaya yarayan insanlar, hayvanlar ve bitkilere karşı kullanılan silah türüdür.
1.2.4. Kimyasal Silahlar
Kimyevi özellikleri dolayısı ile öldürücü, yaralayıcı veya tahriş edici tesir gösteren ya da geçici felç, körlük, sağırlık yapan sis iz ve yangın meydana getiren katı, sıvı ve gaz halindeki silahlardır.
1.2.5 Nükleer Silahlar
Bir atomun parçalanması veya iki atomun birleşmesi ile açığa çıkan enerjiden faydalanılarak kullanılan silahlardır. Atom silahları (nükleer silahlar): bazı ağır metal atomlarının nötron bombardımanı sayesinde eşit olmayan iki parçaya ayrılması ile elde edilen silah türüdür.4
1.3. Kaçakçılık Kavramı
Türkiye de yasal silah edinme yolları 6136 Sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkındaki Kanun’da düzenlenmiştir. Bu kanuna aykırı olarak gerçekleştirilen fiiller kaçakçılık fiilini oluşturacaktır. Geçmişten günümüze kadar süregelen zaman diliminde, kaçakçılık suçunun işlenmesinin temel amacı vergi vermeden finansal anlamda kazancın arttırılması adına yapılmaktadır ve Türkiye’de oldukça yaygın bir suç türüdür ve kaçakçılığın her türlüsü kamu düzenine ilişkindir. Bu noktada kaçakçılık kavramı üzerinde durmakta fayda görmekteyiz.
Kaçakçılık, çok boyutlu ve çok aktörlü olarak canlı ya da cansız her türlü varlığın üzerinden gerçekleştirilebilen5, bir malın yasadışı faaliyetle ülkeye sokulması veya ülkeden çıkarılmasıdır. Bu suç türüyle mücadele eden Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Dairesi Başkanlığı (KOM, 2014) ise kaçakçılığı, Türkiye’ye ithali ya da Türkiye’den ihracı yasak edilmiş veya ithal ve ihracı gümrük muamelesine tabi olan bir maddeyi gümrük işlemleri yapılmaksızın ithal-ihraç etmek ve bu maddeleri yurt içinde satmak ya da ticari amaçla bulundurmak olarak tanımlamaktadır6. Yüksek miktarlarda haksız kazanç elde etmenin yollarından biri olan kaçakçılık, toplumun fertleri arasındaki fırsat ve dolayısıyla rekabet eşitliğine zarar vermekte ve sosyal adalet dengesini de sarsmaktadır7.
1.4. Mühimmat Kavramı
Mühimmat kavramından anlaşılması gereken yalnızca ateşli silah mermisi değildir. Pek çok bomba, top, cephane malzemesi gibi diğer mühimmatların da bu kavramın içerisinde anlaşılması gerekir.
Mühimmat Kaçakçılığı 6136 sayılı kanun madde 12/1 de yer edinmiştir. Bu kanuna göre mühimmat kaçakçılığı ateşli silahlara ait cephanelerin, bombaların, diğer silah yedek parçalarının başka ülkelerden kaçak yollarla yasadışı bir şekilde Türkiye’ye getirilmesi, getirilmesi girişimin de bulunulması ve getirmeye aracılık edenlerin işlediği kaçakçılık suçudur8.
BÖLÜM 2: SİLAH KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN OLUŞUMU
Silah (mühimmat) kaçakçılığı ve ticareti suçu 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun’un 12. ve 15. maddeleri arasında düzenlenmiştir. 6136 sayılı kanunun 12/1. Madde düzenlemesine göre;
“Her kim bu kanunun kapsamına giren ateşli silahlarla bunlara ait mermileri ülkeye sokar veya sokmaya kalkışır veya bunların ülkeye sokulmasına aracılık eder veya bunları 29/6/2004 tarihli ve 5201 sayılı Harp Araç ve Gereçleri ile Silâh, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun hükümleri dışında ülkede yapar veya bu suretle ülkeye sokulmuş ve ülkede yapılmış olan ateşli silahları veya mermileri bir yerden diğer bir yere taşır veya yollar veya taşımaya bilerek aracılık eder, satar veya satmaya aracılık ederse veya bu amaçla bulundurursa…”
İlgili maddede belirtilen hukuka aykırı fiilleri gerçekleştiren şahıs bu suçun faili olur ve suçun faili herkes olabilir. Bu suçun işlenebilmesi için öncelikle ticarete konu edilmiş olan silahların ruhsatsız olması gerekmektedir. Çünkü devletlerin ticari anlaşmalar çerçevesinde yapmış oldukları silah ticaretleri yasal zeminde yapıldığı için hukuka uygun kabul edilir. Ayrıca maddenin lafzına göre failin bu silahları ülkeye sokması veya sokmaya kalkışması veya bunların ülkeye sokulmasına aracılık etmesinin hangi amaçla yapıldığının bir önemi yoktur çünkü kanun koyucunun amacı ülkeye yasadışı olarak getirilen silahların doğuracağı zararı önlemektir. Ancak Yargıtay bu suçun oluşabilmesi için failin çok sayıda yurda soktuğu silahları satma, başkasına verme, nakletme veya bu eylemlere aracı olma kastının bulunması gerektiği, salt silah sokmanın yeterli olmadığı görüşündedir9.
İlk fıkra bireysel silah kaçakçılığını düzenlemiş ve bu suçun, beş yıldan oniki yıla kadar hapis ve beşyüz günden beşbin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılmasını öngörmüştür. Kanunun m.12/2 fıkrası kapsamında ise, silah ticareti suçunun iki ya da daha fazla kişinin iştirak halinde işlenmesi durumunu düzenlemiş ve suçun cezasını arttırmıştır.
“Madde 12/2
Birinci fıkrada yazılı suçları üçüncü fıkradaki hal dışında iki veya daha çok kişinin birlikte işlemeleri halinde, failler hakkında sekiz yıldan onbeş yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.”
Suçun 5237 sayılı TCK madde 220/1 kapsamında örgüt kapsamında işlenmesi hali ise Kanunun m.12/3 fıkrası ile düzenlenmiş olup verilecek ceza bir kat arttırılmıştır.
“Madde 12/3
Birinci fıkradaki fiillerin, suç işlemek amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek cezalar bir kat artırılır.”
Görüldüğü üzere kanun koyucu bu suça oldukça ciddi ve fazla bir ceza miktarı uygun görmüştür. Bu suçu işleyenler, oldukça ağır cezalarla karşılaşabilecekleri gibi, aynı zamanda maddi anlamda da büyük zararlara uğrayacaklardır. Toplumun güvenliğini ve devlet ekonomisi epey zarara uğratan bu suç dünyanın pek çok ülkesinde de aynı şekilde yüksek cezalara tabidir. Ülkemizde silah kaçakçılığı suçuyla mücadele kapsamında çeşitli operasyonlar düzenlenmekte ve bu suçu işleyenlere yönelik olarak sıkı bir takip ve denetim uygulanmaktadır. Silah kaçakçılığı suçuyla ilgili olarak yasal düzenlemelere ve cezalara uymak, her bireyin sorumluluğundadır ve bu konuda hukukun üstünlüğüne saygı göstermek, toplumun huzur ve güvenliği için son derece önemlidir10.
1.1. Vahim Silah
6136 sayılı kanunun 12/4 maddesi vahamet arz eden silah kavramını tanılamıştır. İlgili maddeye göre;
“Madde 12/4
Ateşli silahın tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik veya dürbünlü tabanca veya bu fıkrada sayılanların benzerleri olması ya da bu niteliği taşımayan ateşli silahlar veya her türlü mermilerin miktar bakımından vahim olması.”
Silah, nitelik açısından vahamet arz ettiğinde tüfek ya da tam otomatik veya dürbünlü tabanca şeklinde olması gerekir. Bu tür silahların etkili şekilde ve çok sayıda mermi atabilme özelliği bulunmalıdır. Yargıtay’a göre nitelikli silahların 10 adetten fazla olması halinde vahim olarak kabul edilmeli ve verilecek cezanın 1 kat artırılacağı düzenlenmiştir11. Kanaatimizce ilgili dairenin içtihadı yerinde değildir. Çünkü, bazı silahlar birkaç tane dahi olsa yüzlerce insanı saniyeler içinde öldürmeye yetecek derecede etkilidir12. Ancak silahın niteliksiz olması durumunda yukarıda sayılan özellikler aranmaz. Yargıtay kararları uyarınca 20 adet ve üzerinde niteliksiz silah vahim kabul edilmiştir ve verilecek cezada da artış söz konusu olacaktır13.
6136 sayılı kanunun 12/4 maddesi lafzına göre anlaşılması gereken ateşli silahın yapısı ve kısa sürede seri şekilde atış yapabilme özelliğine göre vahamet arz edip arz etmeyeceğidir. Kanaatimizce bu niteliklere sahip 1 adet ateşli silahın vahim silah olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Yargıtay’ın sayısal nitelik görüşüne katılmıyoruz.
6136 sayılı kanun kapsamında saymış olduğumuz silahların yukarıda anlatılan şekilde kaçak yollarla ülkeye sokulması, sokamaya kalkışılması veya ülke dışına çıkarılması hareketleri ile silah kategorisine dahil olan her türlü silahın, merminin satış işlemlerini yapan, bu satışa aracılık eden ya da satış amacıyla bunları bulunduran kişiler silah kaçakçılığı ve ticareti suçunu işlemiş sayılır.
BÖLÜM 3: ATEŞLİ SİLAHLARI SATIN ALMA, TAŞIMA VE BULUNDURMA
Kanunun madde 13/1 ve 13/2 fıkraları uyarınca ise ateşli silahlarla mermileri satın alma, taşıma ve bulundurma suçunun cezası düzenlenmiştir. Kanun koyucu bu madde ile, silahların kontrol altında tutulması, toplum tarafından taşınması ve bulundurulması yasak olan silahlardan temizlenmesi ve böylelikle ülkede barış, huzur ve refahın sağlanması hedeflenmiştir14.
“Madde 13/1
Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak ateşli silahlarla bunlara ait mermileri satın alan veya taşıyanlar veya bulunduranlar hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis ve otuz günden yüz güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.”
“Madde 13/2
Ateşli silahın, bu Kanunun 12’nci maddesinin dördüncü fıkrasında sayılanlardan olması ya da silâh veya mermilerin sayı veya nitelik bakımından vahim olması halinde beş yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşyüz günden beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.”
İlgili madde hükümleri aykırı olarak ateşli silahlarla bunlara ait mermileri satın almak, taşımak ve bulundurmak suçun maddi unsurları olarak düzenlenmiştir.
YARGITAY KARARLARI
“T.C. YARGITAY 8. CEZA DAİRESİ E. 2021/10056 K. 2024/1028 T.7.2.2024
sanıktan silah satın aldığının ayrıca sanığın birden çok kişi ile silah ticareti yaptığına ilişkin görüşmeler olduğunun anlaşılması karşısında sanığın 6136 s. kanun'un 12. md. birinci fıkrası uyarınca cezalandırılması yerine bir tane silah satıldığı gerekçesiyle aynı kanun'un 13. md. birinci fıkrası uyarınca cezalandırılmasına karar verilmesinin hukuka aykırı bulunduğu.”
“T.C. YARGITAY 8. CEZA DAİRESİ E. 2021/17573 K. 2023/4032 T. 1.6.2023
pkk/kck terör örgütü adına silah saklandığına ilişkin ihbar içeriği ele geçirilen vahim nitelikte silah sayısı silahın sandık içerisinde yerleşim yerine uzak bir bahçede toprağa gömülü vaziyette ele geçirilmiş olması hususları birlikte değerlendirildiğinde sanığın ticari amaçla hareket ettiği ve silah ticareti suçundan 6136 sk md.12/1 ve md.12/4 gereğince cezalandırılması gerektiği gözetilmeden suç vasfında hataya düşülerek hüküm kurulmasının hukuka aykırı olduğu.”
“Yargıtay 8. Ceza Dairesi – 2012/30166
Habur Gümrük Müdürlüğünde 28.07.2011 tarihinde yapılan rutin kontroller esnasında N.M. ve K.M toplu halde silah ticareti suçunu işlemiştir. K.M.’ nin kullandığı araçta yapılan aramalar sonucunda 16 tane ruhsatsız silah ele geçirilmiştir. 20.08.2011’de Cizre’deki uygulamalar esnasında yine K.M.’nin kullandığı araçta 19 tane ve ikametinde 1 adet ruhsatsız silah ele geçirilmiştir. Toplamda 36 adet ruhsatsız silah ele geçirilmiştir. Yargıtay 20 tane niteliksiz tabancanın bulunması sebebi ile bu suçu 6136 sayılı kanun 12/4 maddesi kapsamındadır.”
“Yargıtay 8. Ceza Dairesi, Esas No: 2011/16338-Karar No: 2012/23309
Av bayii olan sanığın, satmak amacıyla 497 adet mermi bulundurmaktan ibaret eyleminin 6136 sayılı Yasanın 12/1. madde ve fıkrasında düzenlenen mermi ticareti suçunu oluşturduğu gözetilmeden 6136 sayılı Kanunun 13/3. maddesi uyarınca mutad sayıda mermi bulundurmak suçundan mahkumiyet hükmü kurulması aleyhe temyiz olmadığından bozma nedeni yapılmamıştır.”
“8. Ceza Dairesi 2014/1248 E. , 2014/9127 K.
…Sanıkların silah ticareti yaptığı hususundaki duyumu üzerine yapılan soruşturmada “4” adet tabancanın alıcı rolündeki gizli soruşturmacıya sattığı sırada yakalanan sanığın fiilinin 6136 sayılı Yasanın 12/1ve2 maddesinde düzenlenen toplu silah ticareti suçunu oluşturması gözetilmeden, sanığın yasanın 13/1. madde kapsamında mahkûmiyetine karar verilmesi hukuka aykırı…”
“8.Ceza Dairesi Esas: 2005 / 620 Karar: 2005 / 6303 Karar Tarihi: 01.07.2005
Suça konu silahların hem nitelik hem de sayısal bakımdan vahim olmaları durumunda yalnızca 6136 Sayılı Yasanın 12/5. madde ve fıkrası uyarınca artırım yapılacağı gözetilmeden, aynı yasanın 12/4 ve 12/5. maddeleri ve fıkraları uyarınca ayrı ayrı artırım yapılması suretiyle fazla ceza tayini, hatalıdır.”
“Yargıtay 8. Ceza Dairesi, Esas No: 2010/3803-Karar No: 2012/22286
Sanığın 2 adet vahim nitelikteki tüfeği aracıyla nakletmekten ibaret eyleminin 6136 sayılı Yasanın 12/1. maddesine uyduğu gözetilmeden aynı Yasanın 13/2. maddesiyle uygulama yapılması ve kabule göre de sanıkta yakalanan silah sayısı gözetilerek TCK.nun 3 ve 61/1. maddesi uyarınca temel cezanın asgari sınırın üzerinde tayin edilmesi gerektiğinin gözetilmemesi aleyhe temyiz olmadığından bozma nedeni sayılmamıştır.”
SONUÇ
Çalışmamızda silah olarak değerlendirilecek nesnelerin sınıflandırılması ve 6136 sayılı Kanunun 12. maddesi ile 13. maddesinde yer alan fiiller kapsamında işlenen silah (mühimmat) kaçakçılığı ve ticareti suçunun özelliklerine değinilmiştir. Günümüzde oldukça yaygın olan ve her geçen gün oransal olarak sayısı hızla artan bu suç, Türk ceza hukukunda önemli bir yere sahip olmasına rağmen üzerinde pek de fazla araştırma yapılmamış bir konudur. Türkiye’nin Asya ve Avrupa arasında bir köprü durumunda olmasının yanı sıra bir yanıyla da Ortadoğu’ya komşu olması, uluslararası kara ve deniz ulaşım yollarının üzerinden geçmesini sağlamıştır. Bu durum ticaret açısından bir avantaj olarak ülke ekonomisine katkı sunmakla beraber uyuşturucu madde, silah ve nükleer madde gibi uluslararası kaçakçılık faaliyetlerinin de güzergâhında yer almasına neden olmuştur15. Türkiye’de de terör ve şiddet eylemlerinin artması, suç örgütlerinin silah kaçakçılığı vasıtasıyla epeyce gelir elde etmesi gelecekte de bu suçun giderek artacağını bizlere göstermektedir.
Silah kavramı, günlük konuşma dilinde çeşitli anlamlara gelen bir ifadedir. Günlük konuşma dilinde bu kavram, ağırlıklı olarak ateşli silah olarak nitelendirilse de ceza hukukunda çok daha geniş şekilde değerlendirilmektedir. Bundan dolayı, silah kavramının, öğreti ve uygulamada farklı şekillerde tanımlandığını görmekteyiz16. Türk ceza hukuk sistemi içerisinde yalnızca TCK’da silah kavramına yer verilmemiş, yan ceza kanunlarında da silahın tanımı ve kavramsal açıklaması yer almış, 6136 sayılı kanun çerçevesinde de ateşli silahlarla ilgili pek çok hükme yer verilmiştir. Ateşli silahlarla bunlara ait mermileri ülkeye sokar veya sokmaya kalkışır veya bunların ülkeye sokulmasına aracılık eder veya bunları 5201 sayılı kanun hükümleri dışında ülkede yapar veya bu suretle ülkeye sokulmuş ve ülkede yapılmış olan ateşli silahları veya mermileri bir yerden diğer bir yere taşır veya yollar veya taşımaya bilerek aracılık eder, satar veya satmaya aracılık ederse veya bu amaçla bulundurursa bu suçun faili olur.
Stj. Av. Elif Eda ALICI
------------------
1 Köken, E. (2018) Türk Hukukunda Silah Kavramı ve Silah Kaçakçılığı Suçları, s. 2
2 SAKAR, Z. M. (2020)., Türkiye’de Ekonomik Anlamda Kaçakçılık Suçları ve Güvenlik Uygulamaları. (2017-2018). Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(2), 239-265. s. 241
3 Olgun Değirmenci, “Askeri Ceza Kanunu Uygulamasında Silah Kavramı”, Ankara Barosu Dergisi, 2016/1, s. 85.
4 Erçetin, Didem., (2017) s. 1
5 Kahya, Y. (2015)., Suç Teorileri Işığında Türkiye’de Kaçakçılık Olgusu: Toplumsal Nedenleri, Boyutları ve Algısı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(3), 159-178. s. 159
6 Kahya, Y. (2015)., Suç Teorileri Işığında Türkiye’de Kaçakçılık Olgusu: Toplumsal Nedenleri, Boyutları ve Algısı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(3), 159-178. s. 161
7 Kahya, Y. (2015)., Suç Teorileri Işığında Türkiye’de Kaçakçılık Olgusu: Toplumsal Nedenleri, Boyutları ve Algısı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(3), 159-178. s. 163
8 MDM, Silah ve Mühimmat Kaçakçılığı Suçu ve Cezası, s. 1
9 Yılmaz, Tuğsan,. Silah Kaçakçılığı ve Ticareti Suçu Cezası, s. 1
10 Kaynar. (2024). Silah Kaçakçılığı Suçu. s. 1
11 “Yargıtay 8. Ceza Dairesi E. 2005/620 K. 2005/6303 Karar Tarihi. 1.7.2005
Toplu silah kaçakçılığından yapılan yargılama sonunda sanığın mahkumiyetine karar verilmiştir. On adetten fazla uzun namlulu silah sayısal bakımdan vahim sayılmaktadır. Somut olayda ise on adet uzun namlulu silah ele geçirilmiştir. Bu durum karşısında sayısal vahametten söz edilemez. Açıklanan hususlar nazara alınmadan mahkemece yazılı şekilde karar tesis edilmesi isabetsizdir.”
12 Köken, E. (2018) Türk Hukukunda Silah Kavramı ve Silah Kaçakçılığı Suçları, s. 158
13 Demircan, G,. Silah Ticareti ve Kaçakçılığı Suçu Cezası (2024), s. 1
14 Tankut/Parlar, s. 175. Akt. Köken, E. (2018) Türk Hukukunda Silah Kavramı ve Silah Kaçakçılığı Suçları, s. 164
15 Sarıyıldız, Tuncay,. (2015) Abd’nin Irak’ı İşgalinin Türkiye’deki Kaçakçılık Olaylarına Etkisi – Silah Kaçakçılığı, s. 4
16 Köken, E. (2018) Türk Hukukunda Silah Kavramı ve Silah Kaçakçılığı Suçları, s. 227
KAYNAKÇA
Erçetin, Didem., (2017) s. 1
Demircan, G,. Silah Ticareti ve Kaçakçılığı Suçu Cezası (2024), s. 1
Kahya, Y. (2015)., Suç Teorileri Işığında Türkiye’de Kaçakçılık Olgusu: Toplumsal Nedenleri, Boyutları ve Algısı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(3), 159-178
Kaynar. (2024). Silah Kaçakçılığı Suçu. s. 1
Köken, E. (2018) Türk Hukukunda Silah Kavramı ve Silah Kaçakçılığı Suçları,
MDM, Silah ve Mühimmat Kaçakçılığı Suçu ve Cezası, s. 1
Olgun Değirmenci, “Askeri Ceza Kanunu Uygulamasında Silah Kavramı”, Ankara Barosu Dergisi, 2016/1
SAKAR, Z. M. (2020)., Türkiye’de Ekonomik Anlamda Kaçakçılık Suçları ve Güvenlik Uygulamaları. (2017-2018). Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(2), 239-265.
Sarıyıldız, Tuncay,. (2015) Abd’nin Irak’ı İşgalinin Türkiye’deki Kaçakçılık Olaylarına Etkisi – Silah Kaçakçılığı
Yılmaz, Tuğsan,. Silah Kaçakçılığı ve Ticareti Suçu Cezası, s. 1
