15 Temmuz darbe girişimi sonrasında başlatılan soruşturma kapsamında 16 Temmuz’da Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) kararıyla ihraç edilen hâkimlerden biri de Giresun’da görevli olan Zeynep Mercan’dı. 17 Temmuz’da gözaltına alınan Mercan, 18 Temmuz’da da tutuklandı. Mercan’ın yaptığı itiraz 8 Ağustos’ta Ordu Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedildi.<br /> <br /> <strong>‘ÜÇ MADDE İHLAL EDİLDİ’</strong><br /> Bu karar üzerine konu 2 Eylül’de AİHM önüne getirildi. Mercan, makul şüphe ve somut delil olmadan tutuklandığını belirttiği başvurusunda, Türkiye’nin, tutukluluk süresinin uzun olması nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) ‘özgürlük ve güvenlik’ ile ilgili 5’inci, cezaevi koşullarının kötü olması nedeniyle ‘işkence ve kötü muameleyi yasaklayan’ 3’üncü ve adil yargılanma hakkını garanti altına alan’ 6’ncı maddelerini ihlal ettiği tezini işledi.<br /> Mercan, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) iki üyesinin ve bazı raportörlerinin de gözaltına alınıp tutuklandığını belirterek, bu çerçevede bu kurumun tarafsız karar verebilmesinin mümkün olmayacağını iddia etti.<br /> <br /> <strong>AYM TELAFİ ŞANSI SUNUYOR</strong><br /> AİHM’nin kararında ise AYM’ye bireysel başvurunun iç hukuk yolu olarak tanındığı ve AİHS bağlantılı ihlallerle ilgili telafi şansı sunduğu, bunun tersini kanıtlayacak bir durum olmadığı vurgulandı. AİHM kararında ayrıca AYM’ye yapılacak bir başvurunun tutuklunun serbest bırakılmasını sağlayabileceği hatırlatılarak, davacının iç hukuk yollarını tüketmediği belirtildi. AİHM, bu gerekçelerle başvuruyu kabul edilemez buldu.<br /> <br /> <strong>DÜNDAR VE GÜL ÖRNEĞİ</strong><br /> Mercan’ın başvurusu bağlamında mevcut içtihadın dışına çıkılmasını gerektirecek bir durum olmadığını da vurgulayan AİHM, AYM’nin Cumhuriyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Erdem Gül ve eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar hakkında 25 Şubat’ta verdiği serbest bırakılmalarını sağlayan kararı örnek gösterdi. Mahkeme, Mercan’ın öne sürdüğü tezlerin AYM’ye bireysel başvurunun etkinliğini sorgulamak için yeterli olmadığının altını çizdi. Mercan’ın AYM’ye bireysel başvuru yükümlülüğünden muaf tutulmasını gerektirecek özel şartların olmadığı da AİHM’nin vurguladığı noktalardan biri oldu. AİHM’nin Mercan’ın başvurusunu kabul edilemez bulması benzer davalar açısından da emsal oluşturacak.<br /> <br /> <br /> Güven ÖZALP / BRÜKSEL-Hürriyet