AYM'nin 2024/238 esas - 2025/2 karar sayılı kararı

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2024/238

Karar Sayısı : 2025/2

Karar Tarihi : 16/1/2025

R.G. Tarih - Sayı : Tebliğ edildi.

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi

İTİRAZIN KONUSU: 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 321. maddesinin (2) numaralı fıkrasının üçüncü cümlesinin Anayasa’nın 50. maddesine aykırılığı ileri sürülerek iptaline karar verilmesi talebidir.

OLAY: İflasta sıra cetveline yönelik kayıt kabul davasında itiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme, iptali için başvurmuştur.

I. İPTALİ İSTENEN KANUN HÜKMÜ

Kanun’un itiraz konusu kuralın da yer aldığı 321. maddesi şöyledir:

“Hüküm

MADDE 321- (1) Tahkikatın tamamlanmasından sonra, mahkeme tarafların son beyanlarını alır ve yargılamanın sona erdiğini bildirerek kararını tefhim eder. Taraflara beyanda bulunabilmeleri için ayrıca süre verilmez.

(2) Kararın tefhimi, mahkemece hükme ilişkin tüm hususların gerekçesi ile birlikte açıklanması ile gerçekleşir. Ancak zorunlu hâllerde, hâkim bu durumun sebebini de tutanağa geçirmek suretiyle, sadece hüküm özetini tutanağa yazdırarak kararı tefhim edebilir. Bu durumda gerekçeli kararın en geç bir ay içinde yazılarak tebliğe çıkartılması gerekir.”

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca yapılan ilk inceleme toplantısında başvuru kararı ve ekleri, Raportör Mehmet AKTEPE tarafından hazırlanan ilk inceleme raporu ve itiraz konusu kanun hükmü okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

2. Anayasa’nın 152. ile 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 40. maddelerine göre bir davaya bakmakta olan mahkeme, o dava sebebiyle uygulanacak bir kanunun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin hükümlerini Anayasa’ya aykırı görmesi veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varması durumunda bu hükümlerin iptali için Anayasa Mahkemesine başvurmaya yetkilidir. Ancak anılan maddeler uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesine başvurabilmesi için elinde yöntemince açılmış ve görev alanına giren bir davanın bulunması gerekir.

3. 26/9/2004 tarihli ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un 5. maddesinin üçüncü fıkrasında asliye ticaret mahkemesinde bir başkan ile yeteri kadar üyenin bulunacağı, iflas, iflasın kaldırılması, iflasın kapatılması, konkordato ve yeniden yapılandırmadan kaynaklanan iş ve davaların dava değerine bakılmaksızın heyetçe karara bağlanacağı düzenlenmiştir.

4. Bakılmakta olan dava, iflas tasfiyesinde düzenlenen sıra cetveline yönelik kayıt kabulü talebine ilişkindir. Anılan madde gereğince bakılmakta olan davanın tüm yargılama safhalarının heyetçe yürütülecek ve sonuçlandırılacak dava ve işler kapsamında olduğu açıktır. Buna karşın yapılan incelemede itiraz yoluna başvuran mahkemenin gönderdiği belgeler arasında heyet tarafından düzenlenen başvuru tutanağı ve gerekçeli başvuru kararının bulunmadığı tespit edilmiştir.

5. Bu itibarla asliye ticaret mahkemesinin heyetçe karar vereceği davalarda bir kuralın Anayasa’ya aykırılığının ileri sürülebilmesi için bir başkan ve iki üyenin katılımıyla oluşan mahkeme heyeti tarafından karar verilmesi gerektiği hâlde somut başvuruda mahkeme başkanının imzasıyla başvuru tutanağı ve gerekçeli başvuru kararının düzenlenerek itiraz yoluna başvurulduğu anlaşılmaktadır.

6. Açıklanan nedenle başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.

III. HÜKÜM

12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 321. maddesinin (2) numaralı fıkrasının üçüncü cümlesinin iptaline karar verilmesi talebiyle yapılan itiraz başvurusunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle REDDİNE 16/1/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.