Anayasa Mahkemesine Bireysel başvuruda bulunan başvurucunun, başvurusu karara bağlanmadan önce ölmesi durumunda, başvurudan haberdar olan mirasçıları başvuruyu devam ettirip ettirmeyeceklerini ölümden itibaren 4 (dört) aylık süre içerisinde Mahkemeye bildirmek zorundadırlar. Aksi halde yani ölüm tarihinden itibaren dört ay içinde başvuruya devam ettiklerini Anayasa Mahkemesine iletmemeleri hâlinde Mahkeme başvurunun düşmesine karar verebilecektir. (B. No: 2017/21163, 9/1/2019, §§ 17-20)

Anayasa Mahkemesi, murislerinin Anayasa Mahkemesine yaptığı bireysel başvurudan haberdar olmayan mirasçıların hak kayıplarının ve mağduriyetlerinin önüne geçmek adına 6100 sayılı Kanun'un ilgili hükümleri çerçevesinde ölen başvurucunun mirasçılarını durumdan haberdar etmenin ve bireysel başvuruyu sürdürmek isteyip istemediklerini sormanın hakkaniyete daha uygun bir yöntem olacağını ve bireysel başvurunun mahiyetiyle de uyumlu olacağını değerlendirerek ölen başvurucunun mirasçılarına bireysel başvuruyu sürdürmek isteyip istemediklerini sorma yönünde uygulama geliştirmiş bulunmaktadır. Mahkeme bu şekilde mirasçıların bireysel başvuruyu devam ettirme isteklerini bildirmeleri üzerine bireysel başvurunun incelenmesine devam etmekte bu konuda bir bildirim olmadığında ise başvurunun düşmesine karar vermektedir.

Hak kayıplarının önüne geçmek adına, her halükârda ölüm tarihinden itibaren 4 aylık süre içerisinde ölen başvurucunun mirasçılarının Anayasa Mahkemesine başvurarak başvuruya devam edeceklerini bildirmeleri uygun olacaktır.

Anayasa Mahkemesinin 17.01.2023 tarih ve 2018/30235 Başvuru numaralı kararı da bu yöndedir.

40. Anayasa Mahkemesi T.G. (B. No: 2017/21163, 9/1/2019, §§ 17-20) kararında bireysel başvuru yapıldıktan sonra ölen başvurucuların mirasçılarının başvuruyu devam ettirme yönündeki taleplerini Anayasa Mahkemesine iletebilecekleri makul süreyi -haklı mazeretler saklı kalmak kaydıyla- ölüm tarihinden itibaren dört ay olarak tespit etmiştir.

41. Buna göre Anayasa Mahkemesinin içtihadının bireysel başvuru yapıldıktan sonra ölen başvurucuların mirasçılarının başvuruyu devam ettirme yönündeki taleplerini -haklı mazeretler saklı kalmak kaydıyla- ölüm tarihinden itibaren dört ay içinde Anayasa Mahkemesine iletmemeleri hâlinde başvurunun düşmesine karar verilmesi yönünde oluşturduğu söylenebilir.

42. Sözü edilen içtihadın murislerinin Anayasa Mahkemesine yaptığı bireysel başvurudan haberdar olmayan mirasçılar yönünden mağduriyetlere yol açabileceği gözlemlenmiştir. Bu nedenle bu içtihadın gözden geçirilmesi gerektiği değerlendirilmiştir. Anayasa Mahkemesinin asli görevinin Anayasa'yı yorumlamak ve Anayasa'da yer alan temel hak ve özgürlüklerin kapsam ve sınırlarını belirlemek olduğu kuşkusuzdur. Bu bakımdan Anayasa Mahkemesinin ölen başvurucunun mirasçılarını tespit ederek onların davaya katılımını temin etme yükümlülüğü altına sokulmaması makul karşılanabilir. Ancak murislerinin hayattayken yaptığı bireysel başvurudan haberdar olamayan mirasçıların uğrayabileceği hak kayıpları gözetildiğinde Anayasa Mahkemesinin 6100 sayılı Kanun'un ilgili hükümleri çerçevesinde ölen başvurucunun mirasçılarını durumdan haberdar etmesinin ve bireysel başvuruyu sürdürmek isteyip istemediklerini sormasının hakkaniyete daha uygun bir yöntem olacağı ve bireysel başvurunun mahiyetiyle de uyumlu olacağı değerlendirilmiştir.

43. Nitekim somut olayda Anayasa Mahkemesi başvurucunun mirasçılarına bireysel başvuruyu sürdürmek isteyip istemediklerini sormuş, mirasçılar bireysel başvuruyu devam ettirmek istediklerini 24/10/2022 tarihinde Anayasa Mahkemesine bildirmiştir. Dolayısıyla eldeki bireysel başvurunun incelenmesine devam edilmiştir.

Stj. Av. Şeyma Nur ERGİN