Emekli Maaşı Haczedilebilir mi?

Emekli maaşı, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 93.maddesi gereğince yalnızca belirli borçlar bakımından haczedilebilir. Bu borçlardan ilki, Sosyal Sigortalar Kurumu'nun prim alacaklarıdır. Yani, Kuruma prim borcunuz varsa bu borcun tahsili amacıyla emekli maaşınızın haczedilmesi mümkündür. İkinci olarak nafaka alacakları nedeniyle emekli maaşının haczedilmesi mümkündür. Nafaka borçlusu iseniz bu borcunuzun tahsili amacıyla emekli maaşınız haczedilebilir. Görüldüğü gibi, emekli maaşı kural olarak haczedilemezse de Kanunla belirlenen istisnalar gerçekleştiğinde haczedilmesi mümkün hale gelmektedir. Borcun niteliğine göre yapılan ayrım ile birlikte borcun niteliğine bakılmaksızın emekli maaşının haczedilmesine olanak sağlayan bir diğer istina ise borçlunun muvafakatidir.

Emekli Maaşının Haczi Konusunda Önemli Bir İstisna

Yukarıda açıklandığı gibi, kural olarak emekli maaşının haczedilebilmesi mümkün değildir. Ancak, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 93.maddesi'nde borçlunun muvafakat etmesi halinde emekli maaşının haczedilebileceği düzenlenmiştir. Buna göre, hakkınızda başlatılan bir icra takibi mevcutsa bu takibin başlatıldığı icra dairesine başvurup emekli maaşınızın haczedilebilmesi konusunda muvafakat (onay) vermeniz durumunda icra takibine konu borcunuz bakımından emekli maaşınızın haczedilebilmesi mümkün hale gelecektir. Görüldüğü gibi, açıkça onayınız alınmadan yukarıda sayılan borçlar haricinde emekli maaşınızın haczedilmesi mümkün değildir.

Banka Kredi Alacağı İçin Emekli Maaşını Haczedebilir mi?

Emekli maaşının haczi konusu ile birlikte en çok merak edilen konulardan biri de Banka'nın kredi sözleşmesine dayanan alacağı bakımından borçlunun emekli maaşını haczedip edemeyeceği konusudur. Bankalar kredi sözleşmelerine "muvafakatname, taahhütname, virman, takas ve mahsup talimatı" başlığı altında kredi borcu ödenmezse borçlunun alacaklı bankada bulunan tüm alacaklarının, mevduatlarının virman, bloke, mahsup ve takas etme yetkisini bankaya verdiğine ilişkin hükümlere yer verilmektedir. Kredi borcu ödenmediği takdirde ise sözleşmede yer alan bu hükme dayanılarak borçlu hakkında icra takibi başlatılıp emekli maaşının haczedilmesi talep edilmektedir. Bu durumda kredi sözleşmesine dayanılarak emekli maaşının haczedilebilmesi mümkün müdür?

Şöyle ki, yakın zamana kadar bu konuda Yargıtay'ın farklı görüşleri mevcut idi. Fakat Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2017/13-1980 E. 2021/829 K. Ve 24.06.2021 tarihli kararında; " Somut olay incelendiğinde; davacı Kurum emeklisi, davalı bankadan tüketici kredisi kullandığı sırada banka nezdinde aldığı emekli maaşından takas ve virman suretiyle tahsilat yapılmasına muvafakat etmiş, kredi taksitleri bir süre sorunsuz ödenmiş ancak davacı daha sonra ödeme güçlüğüne düşmüş, kredi taksitlerini ödeyememiştir. Banka sözleşmedeki bu düzenlemeden hareketle emekli maaşının dörtte birine bloke koyarak kredi borcuna mahsup etmiştir. Ne var ki İİK’nın 83/a maddesi gereğince haczedilemezlikten önceden feragat geçersiz olup henüz hakkında herhangi bir icra takibi başlatılıp maaşından haciz suretiyle borcun ödenmesine izin verildiği yönünde davacının iradesinin açıkça ortaya konulduğundan da bahsedilemeyeceğinden kredinin alınması sırasında takas ve mahsup yönünden verilen muvafakat da geçerli sayılmaz." denerek kredi sözleşmesinde yer alan ve borçlunun emekli maaşının haczedilmesine onay verdiğine yönelik düzenlemenin geçerli olmayacağına hükmedilmiştir.

Bu durumda, banka ile imzalanan kredi sözleşmelerinde her ne kadar kredi borcunun ödenmemesi durumunda emekli maaşının haczedilebileceğine yönelik hükümler yer alsa da bu hükümler mevzuat ve yargı kararları gereğince geçersizdir. Bu nedenle, bankanın yalnızca bu hükme dayanarak emekli maaşınızı haczedebilmesi mümkün değildir. Yukarıda değinildiği gibi, bu durumda emekli maaşının haczedilebilmesi ancak borçlunun açık icra takibi dosyasında emekli maaşının haczedilmesine muvafakat etmesi (onay vermesi) halinde mümkün olabilir.

Emekli Maaşının Hukuka Aykırı Olarak Haczedilmesi Durumunda Başvurulabilecek Hukuki Yollar Nelerdir?

5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 93.maddesinde belirlenen ve emekli maaşının haczedilmesine olanak sağlayan istisnai durumlar haricinde emekli maaşınızın haczedilmesi, hukuka aykırı mahiyette olacaktır. Bu durumda, başvurulacak hukuki yollar bakımından uyuşmazlığın niteliğine göre bir belirleme yapılacak olup örneğin banka tüketici kredi sözleşmesine dayanarak bir haciz işlemi uygulamışsa tüketici konumundaki borçlu, uyuşmazlık değerine göre Tüketici Hakem Heyetlerine veya Tüketici Mahkemelerine başvurarak uyuşmazlığın giderilmesini, maaşındaki haczin kaldırılmasını ve haczedilen tutarların iadesini sağlayabilecektir. Burada önemli olan uyuşmazlığın doğru nitelendirilmesi, doğru mercie başvurulması ve taleplerin doğru şekilde ileri sürülmesidir. Emekli maaşının hukuka aykırı olarak haczedildiği durumlarda yetkili mercilere başvurularak hukuka aykırılığın giderilmesi ve dolayısıyla haksız yere haczedilen tutarların iadesi sağlanabilmektedir.

Av. Emine Berre TOLUN

Emekli Maaşı Haczedilebilir mi?

Kolluk Elkoyulan Araçları Kullanabilir mi?

Yargı Kararlarıyla Muris Muvazaasının İspatı Ve Unsurları

EV SAHİPLERİ İÇİN TAHLİYE TAAHHÜTNAMESİ NEDİR? NEDEN ÖNEMLİDİR?

ANONİM ORTAKLIĞIN HAKLI SEBEPLE FESHİ DAVASINDA (TTK M.531) USULİ BAKIMDAN ÖZELLİK ARZ EDEN BAZI HUSUSLAR

EVLİLİK BİRLİĞİNİN KORUNMASI AMACIYLA EŞLER ARASINDA ALINABİLECEK HUKUKİ TEDBİRLER

EK TASFİYE VE TTK md.547 UYARINCA ŞİRKETİN GEÇİCİ OLARAK İHYASI

KİRACI HANGİ DURUMLARDA EVDEN ÇIKARILABİLİR?

TAHLİYE TAAHHÜTNAMESİNE DAYALI OLARAK KİRACININ TAŞINMAZDAN TAHLİYESİ

9. YARGI PAKETİ İÇİN ÖNERİLER

FARKLI SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA TABİ HİZMET SÜRESİ BİRLEŞTİRİLEN KAMU GÖREVLİSİNİN EMEKLİ İKRAMİYESİNE HAK KAZANMASI