FESHİN GEÇERSİZLİĞİNİN TESPİTİ VE İŞE İADE İSTEMİ - İŞLETMESEL KARAR SONUCU İŞTEN ÇIKARMA

T.C. YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ E. 2019/7756 K. 2019/21567 T. 3.12.2019

FESHİN GEÇERSİZLİĞİNİN TESPİTİ VE İŞE İADE İSTEMİ ( Davacının Çalıştığı Davalı İşyerinin Ekonomik Zorluklar Yaşadığı Zarar Ettiği ve Bu Zararın Azaltılması İçin Davalı İşveren Tarafından İşçi Azaltılması Yönünde İşletmesel Karar Alındığı ve Davacının da Bu İşletmesel Karar Doğrultusunda İşten Çıkartıldığı – İşten Çıkarma İşleminin İş Kanunu’nda Belirtilen Usule Uygun Yapıldığı/Davalı İşverenin Feshinin Geçerli Nedene Dayandığı Gözetilerek Davanın Reddi Gerektiği )

İŞLETMESEL KARAR SONUCU İŞTEN ÇIKARMA ( Davacının Çalıştığı Davalı İşyerinin Ekonomik Zorluklar Yaşadığı Zarar Ettiği ve Bu Zararın Azaltılması İçin Davalı İşveren Tarafından İşçi Azaltılması Yönünde İşletmesel Karar Alındığı - İşten Çıkarma İşleminin İş Kanunu’nda Belirtilen Usule Uygun Yapıldığı ve Davacının İşten Çıkartılması Sonrasında Aynı Pozisyona veya Benzer Bir İşe Başkaca İşçi Alınmadığı Bu Haliyle Kararın Tutarlı Uygulandığı/Davanın Reddi Gerektiği )

İŞTEN ÇIKARTMA SONRASINDA AYNI POZİSYONA VEYA BENZER BİR İŞE BAŞKACA İŞÇİ ALINMAMASI ( İşten Çıkarma İşleminin İş Kanunu’nda Belirtilen Usule Uygun Yapıldığı - Bu Haliyle İşletmesel Kararın Tutarlı Uygulandığı/Açıklanan Nedenle Davalı İşverenin Feshinin Geçerli Nedene Dayandığı Gözetilerek İşe İade Davasının Reddi Yerine Kabulü Hatalı Olup Kararın Bozulması Gerektiği )

4857/m. 18, 19

ÖZET : Dava, feshin geçersizliği ve işe iade istemine ilişkindir. Olayda, dosyadaki bilgi ve belgelerden davacının çalıştığı davalı işyerinin ekonomik zorluklar yaşadığı zarar ettiği ve bu zararın azaltılması için davalı işveren tarafından işçi azaltılması yönünde işletmesel karar alındığı davacının da bu işletmesel karar doğrultusunda işten çıkartıldığı anlaşılmıştır. İşten çıkarma işleminin İş Kanunu’nda belirtilen usule uygun yapıldığı, davacının işten çıkartılması sonrasında aynı pozisyona veya benzer bir işe başkaca işçi alınmadığı bu haliyle işletmesel kararın tutarlı uygulandığı görülmektedir.

Açıklanan nedenle davalı işverenin feshinin geçerli nedene dayandığı gözetilerek işe iade davasının reddi yerine kabulü hatalı olup kararın bozulması gerekir.

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi'nin kabul kararına karşı davalılar avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.

...Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi davalılar avukatının istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir.

...Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi'nin kararı süresi içinde davalılar avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : A-)Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili, müvekkilinin 03/02/2011-30/12/2015 tarihleri arasında davalı şirketlerde Lojistik Uzmanı olarak çalıştığını, en son net 5.000,00 TL maaş aldığını, müvekkillinin ilk olarak ... Yatırım İnş. Turizm ve Tic. A.Ş'de çalışmaya başladığını, 2014 yılı başında ise sözleşmesinin tüm haklarıyla birlikte diğer davalıya devredildiğini, iş akdinin ekonomik sebeplerle feshedildiğini, ancak fesih bildiriminde istihdam azaltılması kararının tedbir amaçlı alındığının ve uygulandığının belirtildiğini, davalı şirketin halen devam eden bir ekonomik sorununun bulunmadığını, davalıların, feshin son çare olması ilkesine aykırı hareket ettiklerini, işyerinde davacıdan daha düşük kıdemi olan çalışanların çalışmaya devam ettiğini, müvekkiline başka bir iş teklif edilmediğini, müvekkilinin iş akdinden sonra yeni personel alımı yaptıklarını, davalıların hali hazırda ...'da 6 projesi olduğunu, bu durumun davalı şirketin işletmesel kararı objektif olarak uygulamadığının göstergesi olduğunu iddia ederek müvekkilinin iş akdinin feshinin geçersizliğinin tespitine, davacının işe iadesine, boşta geçen sürelere ilişkin olarak 4 aylık bürüt maaşı ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin ve işe iadesinin gerçekleşmemesi halinde 8 aylık brüt maaşı tutarında tazminatın davacıya ödenmesi gerektiğinin tespite karar verilmesini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yüklenmesini talep etmiştir.

B-)Davalı Cevabının Özeti:

Davalı vekili cevap dilekçesinde; hak düşürücü süre ve davalı ... Yatırım İnş. Tur. ve Tic. A.Ş. yönünden Husumet itirazında bulunarak olmadığında esastan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

C-)İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:

İlk derece mahkemesince, alınan bilirkişi raporunun aksine dosya içerisindeki mevcut deliller doğrultusunda işverenin işletmesel kararı uygulamak için aldığı tedbirin feshi zorunlu kıldığını kanıtlamadığından, işverenin feshe son çare olarak yaklaştığını, işletmesel kararı tutarlılıkla uyguladığını ve keyfi davranmadığını göstermemesi nedeniyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

D-)İstinaf başvurusu :

İlk Derece Mahkemesi'nin kabul kararına karşı davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

E-)İstinaf Sebepleri:

... Devleti'nde meydana gelen ekonomik krizler ve Türkiye Cumhuriyeti ile ... Devleti arasında yaşanan uçak krizi nedeniyle davalı şirketlerin ekonomik olarak ciddi daralma yaşadığı, 2011 yılından itibaren işçi sayısının devamlı olarak azaltıldığı, davacı ile aynı pozisyonda eleman alımının yapılmadığı, mimarlık grubunda çalışan sayısının 4'ten 1'e düştüğünün raporla ispatlanmasına rağmen mahkemece soyut gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır.

F-)Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :

Bölge Adliye Mahkemesince,”Davalı şirketlerin ...'da yürüttükleri işlerin azalmış olduğu, davalı şirketler bünyesinde gerçekleştirilen yeniden yapılanma çerçevesinde bir daralmaya gidildiği, davalı şirketin yürüttükleri faaliyetlerin azalmış olduğu, davalı şirketlerden davacının çalıştığı ... Yapı şirketinde çalışan kimsenin kalmadığı, davalıların mevcutta yürüttükleri iki projenin endüstriyel proje olduğu, endüstriyel projelerin niteliği gereği, mimari tasarım çalışmalarına ihtiyaç duyulmayacağı anlaşılmış olmakla yapılan feshin geçerli nedene dayandığı gerekçesiyle ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.

Dairemiz kararının temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 05/06/2018 tarih ve 2017/28023 esas, 2018/12628 karar sayılı kararı ile dairemiz kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Dairemizce Yargıtay Bozma ilamına uyulmuş ve yerinde inceleme yetkisi de verilmek suretiyle bilirkişi heyetinden 25/07/2019 tarihli bilirkişi heyeti raporu aldırılmıştır. Söz konusu heyet raporu dosya içeriğine uygun görülmekle, hükme esas alınabilecek yeterlilikte olduğu ve yeniden bilirkişi heyeti raporu aldırılması talebinin isabetli olmadığı değerlendirilmiştir.

Dairemizce aldırılan bilirkişi heyeti raporunda ayrıntısı ile açıklandığı üzere, her ne kadar davalı şirketlerin yürüttükleri işlerde bir azalma olduğu izlenimi oluşmakta ise de, davalı şirketin 30/12/2015 tarih ve 2015/11 karar numaralı Yönetim Kurulu kararında belirttiği şirket yapısından ve reorganizasyona giderken kapatılacak pozisyon sayısının ve işten çıkartılacak personel sayısının belirlenmesinde kıstas almış olabileceği bir norm kadro çalışması yaptığının kanıtlayamadığı ve bu yönü ile fesihte keyfi davranmadığını kanıtlayamadığı, davalı şirketin feshin son çare olması ilkesi gereği gerekli çalışmaları yaptığını ve davacıyı dava dışı grup şirketlerinde çalışabileceği pozisyonlarda değerlendirmek istediğini ve bu yönü ile de feshe son çare olarak başvurduğunu kanıtlayamadığı anlaşılmıştır.

Böylece ilk derece mahkemesi tarafından davanın kabulüyle feshin geçersizliğine ve davacının ... Yapı Taahhüt ticaret A.Ş'deki işe iadesine karar verilmesi dosya içeriğine ve usul ve yasaya uygun bulunmuştur.” gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvuru talebinin esastan reddine karar verilmiştir.

G-)Temyiz başvurusu :

Bölge Adliye Mahkemesi'nin kararına karşı davalılar vekili tarafından süresinde temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

H-)Gerekçe:

Davacının çalıştığı davalı işyerinin ekonomik zorluklar yaşadığı zarar ettiği ve bu zararın azaltılması için davalı işveren tarafından işçi azaltılması yönünde işletmesel karar alındığı davacının da bu işletmesel karar doğrultusunda işten çıkartıldığı,işten çıkarma işleminin 4857 Sayılı Kanun'un 19. maddesindeki usule uygun yapıldığı, davacının işten çıkartılması sonrasında aynı pozisyona veya benzer bir işe başkaca işçi alınmadığı bu haliyle işletmesel kararın tutarlı uygulandığı dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.

Açıklanan nedenle davalı işverenin feshinin geçerli nedene dayandığı gözetilerek işe iade davasının reddi yerine kabulü hatalıdır.

4857 Sayılı İş Yasası'nın 20/3 maddesi ve 6100 Sayılı HMK.'un 373/2. maddeleri uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

SONUÇ : Yukarda açıklanan gerekçe ile;

1-) İlk derece Mahkemesi'nin ve Bölge Adliye Mahkemesi'nin temyiz edilen kararlarının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,

2-) Davanın REDDİNE

3-) Alınması gereken 44,40 TL karar-ilam harcından davacının yatırdığı 29,20 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 15,20 TL karar-ilam harcının davacıdan tahsili ile Hazine'ye irat kaydına,

4-) Davacının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı 3.432,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,

5-) Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 2.725,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,

6.-) Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalılara iadesine, dava dosyasının İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, kesin olarak 03.12.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. (kazanci.com.tr)

FESHİN GEÇERSİZLİĞİNİN TESPİTİ VE İŞE İADE İSTEMİ - İŞLETMESEL KARAR SONUCU İŞTEN ÇIKARMA

BANKA VEYA KREDİ KARTLARININ KÖTÜYE KULLANILMASI SUÇUNUN YARGITAY KARARLARI VE DOKTRİNDEKİ GÖRÜŞLER DOĞRULTUSUNDA MAĞDUR AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2019/99 E. ve 2023/604 K. sayılı kararı

Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 2016/3052 E. ve 2016/5378 K. sayılı kararı

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2021/47 E. ve 2023/612 K. sayılı kararı

İHYA DAVASI - TEBLİGATLARIN USULÜNE UYGUN YAPILMASI - TASFİYE MEMURU

İLAMA MÜSTENİT ALACAĞIN ÖDENMEMESİ NEDENİYLE DOĞRUDAN İFLAS İSTEMİ - İLAM NİTELİĞİNDEKİ BELGE - ARABULUCULUK ANLAŞMA TUTANAĞININ İFLAS KARARINA DAYANAK EDİLMESİ

CEZA DAVASINDA HAKSIZ TAHRİK İNDİRİMİ UYGULANMIŞSA TAZMİNAT DAVASINDA DA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT BELİRLENİRKEN İNDİRİM YAPILMALIDIR

ÇOCUĞUN NİTELİKLİ CİNSEL İSTİSMARI SUÇU - REŞİT OLMAYANLA CİNSEL İLİŞKİ SUÇU - ZİNCİRLEME SUÇ

AYM'nin 2021/6844 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2020/29558 başvuru numaralı kararı