İŞÇİLİK ALACAKLARININ TAHSİLİ İSTEMİ - HÜKMÜN KAPSAMI - TANIK BEYANI

T.C. YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ E. 2016/33682 K. 2019/16202 T. 19.9.2019

İŞÇİLİK ALACAKLARININ TAHSİLİ İSTEMİ (Karar Gerekçesindeki Savunma Kısmının Davalı İşverenin Savunmasıyla Uyuşmadığı Bilirkişi Raporunun "Davacının Talebi" Başlığı Altındaki Paragraftan Alındığının Anlaşıldığı/6100 S.K. Md. 297 Hükmüne Aykırı Olarak Düzenlenen Gerekçenin Bozma Nedeni Olduğu)

HÜKMÜN KAPSAMI (Karar Gerekçesindeki Savunma Kısmının Davalı İşverenin Savunmasıyla Uyuşmadığı Bilirkişi Raporunun "Davacının Talebi" Başlığı Altındaki Paragraftan Alındığı Görülmüş Olup 6100 S.K. Md. 297 Hükmüne Aykırı Olan Bu Durumun Bozmayı Gerektirdiği - İşçilik Alacaklarının Tahsili İstemi)

TANIK BEYANI (Mahkemece Hükme Esas Alınan Bilirkişi Raporunda Davacı Tanık Beyanlarına Göre Davacının Fazla Çalışma Yaptığı ve Tatil Günlerinde Çalıştığı Kabul Edilip Alacak Hesaplandığı/Davacı Tanığı Olarak Dinlenen İşçilerin Aynı Şekilde Davalı Aleyhine Dava Açan Kişiler Olduğu Anlaşılmış Olup Tanıkların Konumu Tanıklıklarına Duyulacak Güveni Etkileyecek Durumda Olduğundan Tanıklıklarına İtibar Edilemeyeceği)

İSPAT (Bordrolarda Yer Alan Toplam Ödeme Tutarları Sadece Temel Ücreti İlgilendirdiğinden İşverenin Kayıtlarındaki Fazla Mesai ve Tatil Çalışma Sürelerinin de Davacı İşçinin Fazla Mesai Yaptığını ve Tatil Günlerinde Çalıştığını Göstermeyeceği/Davacı Fazla Çalışma Yaptığını ve Tatil Günlerinde Çalıştığını Somut Delillerle Kanıtlayamadığından Bu Taleplerin Reddi Gerekirken Kabulünün Hatalı Olduğu)

6100/m.240/1,250,254,297

ÖZET : Dava, işçilik alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.

Karar gerekçesindeki savunma kısmının davalı işverenin savunmasıyla uyuşmadığı, bilirkişi raporunun "davacının talebi" başlığı altındaki paragraftan alındığı görülmüş olup, HMK.nın 297. maddesine aykırı olan bu durum bozma nedenidir.

Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık, işverence ödenen ücret içinde fazla çalışma ve tatil ücreti alacaklarının yer alıp almadığı noktasında toplanmaktadır.

Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacı tanık beyanlarına göre davacının fazla çalışma yaptığı ve tatil günlerinde çalıştığı kabul edilip alacak hesaplanmışsa da, davacı tanığı olarak dinlenen işçilerin aynı şekilde davalı aleyhine dava açan kişiler olduğu anlaşılmıştır. Tanıkların konumu, tanıklıklarına duyulacak güveni etkileyecek durumda olduğundan tanıklıklarına itibar edilemez.

Bordrolarda yer alan toplam ödeme tutarları sadece temel ücreti ilgilendirdiğinden işverenin kayıtlarında (bordro ve bordrolara uygun olarak tanzim edilen mesai şeritleri) yer alan fazla mesai ve tatil çalışma süreleri de davacı işçinin fazla mesai yaptığını ve tatil günlerinde çalıştığını göstermez. Davacı fazla çalışma yaptığını ve tatil günlerinde çalıştığını somut delillerle kanıtlayamadığından bu taleplerin reddi gerekirken kabulü hatalıdır.

DAVA : Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : A-) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili; müvekkilin davalı işverenliğin yurtdışı projelerinde 2005-2013 yılları arasında elektrik ekipbaşı olarak çalıştığını, son aylık ücretinin sabit 1.500 USD olduğunu, barınma, ısıtma, aydınlatma ve temizlik hizmetlerinin işverenlik tarafından sağlandığını, her gün 3 öğün yemek verildiğini, iş akdi feshedilen davacının işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatları ile ulusal bayram, genel tatil, hafta tatili ve fazla mesai alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

B-) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı vekili; talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının çalışmasının proje bazlı ve dönemsel olduğunu, iş akdinin her projenin bitimi ile kendiliğinden ve davacının kendi isteği ile sonlandığını, davacının belirli süreli olarak istihdam edildiğini, kıdem ve ihbar tazminatı hakkı bulunmadığını, alacaklarının bordrolarda tahakkuk ettirilerek ödendiğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir.

C-) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece davanın kısmen kabulüyle kıdem ve ihbar tazminatları ile ulusal bayram, genel tatil ve fazla mesai alacaklarının davalıdan tahsiline hükmedilmiştir.

D-) Temyiz:

Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.

E-) Gerekçe:

1-)Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2-)HMK.nın 297. maddesinde, verilecek hükümde tarafların iddia ve savunmalarının özetinin, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususların, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan delillerin, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesinin, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerin yer alması gerektiği açıkça vurgulanmıştır. Kararın gerekçesinde maddi olay saptanmalı, hukuki niteliği ve uygulanacak hukuki kurallar belirlenmeli, bu konuda gerekli inceleme ve delillerden söz edilmeli, hukuk kuralları somut olaya uygulanmalı ve sonunda hüküm kurulmalıdır. Maddi olgularla hüküm fıkrası arasındaki hukuki bağlantı da ancak bu şekilde kurulabilecek, ayrıca yasal unsurları taşıyan bu gerekçe sayesinde, kararların doğruluğunun denetlenebilmesi mümkün olacaktır.

Somut uyuşmazlıkta, karar gerekçesindeki savunma kısmının davalı işverenin savunmasıyla uyuşmadığı, bilirkişi raporunun "davacının talebi" başlığı altındaki paragraftan alındığı görülmüştür. Bu durum HMK.nın 297. maddesine aykırı olup, bozma nedenidir.

3-)Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık, işverence ödenen ücret içinde fazla çalışma ve tatil ücreti alacaklarının yer alıp almadığı noktasında toplanmaktadır.

Dosya içinde yer alan ücret bordroları ve mesai şeritleri imzasız olup, aylık normal çalışma, fazla çalışma ve tatil çalışmalarını da içerir şekilde düzenlenmiştir. Bazı aylarda normal mesai süresi azaltılarak ve karşılığında fazla çalışma ile tatil mesaisi süreleri arttırılarak bordro düzenlendiği, böyle olunca davacı işçiye esasen aylık olarak yabancı paralar üzerinden temel ücret ödendiği ancak imzasız bordrolarla fazla çalışma ile tatil ücretleri de gösterilmek suretiyle tahakkuka gidildiği anlaşılmaktadır. Başka bir anlatımla, bordrolarda yer alan toplam ödeme tutarları sadece temel ücreti ilgilendirmektedir. Bordrolarda yer alan toplam ödeme tutarları sadece temel ücreti ilgilendirdiğinden işverenin kayıtlarında (bordro ve bordrolara uygun olarak tanzim edilen mesai şeritleri) yer alan fazla mesai ve tatil çalışma süreleri davacı işçinin fazla mesai yaptığını ve tatil günlerinde çalıştığını göstermez. Kaldı ki bu bordroların ve mesai şeritlerinin gerçekte alınan ücreti gizlemek için sonradan gerçeğe aykırı olarak tanzim edildiği davacı tarafın da kabulündedir. Bu halde söz konusu alacakların varlığını ispat yükü davacıdadır. Davacı çalışma olgusu yönünden işyeri kayıtlarına ve tanık beyanlarına dayanmıştır.

Somut uyuşmazlıkta, işçinin çalışma olgusunun tespitinde işyerinde veya komşu işyerinde çalışanların tanıklığı önemli olduğu gibi tanık olarak dinlenecek kişinin tanıklığına güveni etkileyebilecek bir durumun olup olmadığı da araştırılmalıdır.

Diğer taraftan 6100 HMK.nın tanıkla ilgili hükümleri incelendiğinde, 240/1 maddesinde “Davada taraf olmayan kişiler tanık olarak gösterilebilir”, 250. maddesinde “Tanığın davada yararı bulunmak gibi tanıklığının doğruluğu konusunda kuşkuyu gerektiren sebepler varsa, bunu iki taraftan biri iddia ve ispat edebilir” ve 254. maddesinde ise “Dinleme sırasında öncelikle tanıktan adı, soyadı, doğum tarihi, mesleği, adresi, taraflarla akrabalığının veya başka bir yakınlığının bulunup bulunmadığı, tanıklığına duyulacak güveni etkileyebilecek bir durumu olup olmadığı sorulur” kurallarına yer verilmiştir.

Dairemizin istikrarlı uygulaması gereği, davalı aleyhine dava açanlar tanık olarak dinlenmiş ise bu işçilerin tanıklıklarına ihtiyatlı yaklaşılmalı ve salt bu tanıkların beyanı ile sonuca gidilmemelidir. İşveren ile husumet içinde olan tanıkların beyanları diğer yan delillerle birlikte değerlendirilmelidir.

Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacı tanık beyanlarına göre davacının fazla çalışma yaptığı ve tatil günlerinde çalıştığı kabul edilip alacak hesaplanmıştır. Oysa davacı tanığı olarak dinlenen işçiler aynı şekilde davalı aleyhine dava açan kişilerdir.

Tanıkların konumu, tanıklıklarına duyulacak güveni etkileyecek durumdadır. Bu nedenle tanıklıklarına itibar edilemez. Yukarıda anlatıldığı gibi bordrolarda yer alan toplam ödeme tutarları sadece temel ücreti ilgilendirdiğinden işverenin kayıtlarında (bordro ve bordrolara uygun olarak tanzim edilen mesai şeritleri) yer alan fazla mesai ve tatil çalışma süreleri de davacı işçinin fazla mesai yaptığını ve tatil günlerinde çalıştığını göstermez. Davacı fazla çalışma yaptığını ve tatil günlerinde çalıştığını somut delillerle kanıtlayamadığından bu taleplerin reddi gerekirken kabulü hatalıdır.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, 19.09.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.

kazanci.com.tr

İŞÇİLİK ALACAKLARININ TAHSİLİ İSTEMİ - HÜKMÜN KAPSAMI - TANIK BEYANI

BANKA VEYA KREDİ KARTLARININ KÖTÜYE KULLANILMASI SUÇUNUN YARGITAY KARARLARI VE DOKTRİNDEKİ GÖRÜŞLER DOĞRULTUSUNDA MAĞDUR AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2019/99 E. ve 2023/604 K. sayılı kararı

Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 2016/3052 E. ve 2016/5378 K. sayılı kararı

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2021/47 E. ve 2023/612 K. sayılı kararı

İHYA DAVASI - TEBLİGATLARIN USULÜNE UYGUN YAPILMASI - TASFİYE MEMURU

İLAMA MÜSTENİT ALACAĞIN ÖDENMEMESİ NEDENİYLE DOĞRUDAN İFLAS İSTEMİ - İLAM NİTELİĞİNDEKİ BELGE - ARABULUCULUK ANLAŞMA TUTANAĞININ İFLAS KARARINA DAYANAK EDİLMESİ

CEZA DAVASINDA HAKSIZ TAHRİK İNDİRİMİ UYGULANMIŞSA TAZMİNAT DAVASINDA DA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT BELİRLENİRKEN İNDİRİM YAPILMALIDIR

ÇOCUĞUN NİTELİKLİ CİNSEL İSTİSMARI SUÇU - REŞİT OLMAYANLA CİNSEL İLİŞKİ SUÇU - ZİNCİRLEME SUÇ

AYM'nin 2021/6844 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2020/29558 başvuru numaralı kararı