TÜKETİCİ UYUŞMAZLIKLARI VE 2022 YILI TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE BAŞVURUDA PARASAL SINIRLAR

Hepimizin bildiği üzere tüketici 6502 sayılı Tüketicinin Korunması hakkında kanun uyarınca ticari yahut mesleki amaçlarla hareket etmeyen gerçek ya da tüzel kişidir. Bu tanımda anlaşılacağı üzere bu kanun tüketiciye yönelik uygulamalarla tüketici işlemlerini koruma kapsamına almakta ve tüketiciyi korumaktadır. Örnek vermek gerekirse, evinde kullanmak üzere televizyon satın alan veya tacir olsa dahi evinde kullanmak üzere ve ticari amaçla olmamak kaydı ile bir mal veya hizmet alan kişi tüketici sayılmaktadır. Buradaki amaç tüketicinin mal veya hizmet sağlayan gerçek ya da tüzel kişilere karşı korunması ve piyasalarda yaptıkları hukuki işlemlerde sömürünün önüne geçilmesidir. Nitekim, iktisat bilimi der ki, ihtiyaçlar sınırsız, kaynaklar ise kıttır, sınırlı sayıdadır. İhtiyaçların en iyi ve en faydalı şekilde giderilmesi ise temel ilkedir.

Tüketicilerin ekonomik çıkarlarının korunması için yukarıda tanımı yapılan tüketicilerin satın aldıkları mal ve hizmetlerden kaynaklı uyuşmazlıklarda Tüketici hakem heyetleri ve Tüketici mahkemeleri görevlidir.

Buradaki önemli husus ise, tüketici kendisine yönelik işlemlerde ya da kendi işlemlerinde çıkarlarının korunmasını isteme hakkına sahip olmakla birlikte bu tür uyuşmazlıklarda kanun ve tebliğler tarafından tespit edilen parasal sınırlar bulunmaktadır. Örneğin, bir kimse mal ve hizmet piyasasından 7.000 TL’ye bir bilgisayar almış ancak ayıplı çıkmış olabilir ya da 200 TL’ye bir mont almış ancak mağduriyet yaşamış olabilir. Bu gibi durumlarda hukuki uyuşmazlıkların çözüm mercii Tüketici hakem heyetleri olacaktır. Fakat konusu 200.000 TL’lik bir araba olan uyuşmazlıkta tüketici Tüketici Mahkemeleri vasıtasıyla hukuki açıdan korunacaktır.

Tüketici hakem heyetlerine şahsen ya da avukat aracılığıyla başvuru mümkün olmakla beraber sözlü başvuru yapılamamakta keza başvurular e-devlet üzerinden de yapılabilmektedir. Başvuru yapılırken söz konu uyuşmazlığa havi dilekçe ile delillerin sunulması ve başvuru formunun doldurulması gerekmektedir. Tüketici Hakem heyetlerine başvurmak isteyen tüketici ya yerleşim yerinin bulunduğu ya da işlemin yapıldığı yer Tüketici Hakem Heyetine başvuru yapabilmektedir. Söz konusu hüküm tüketicinin ülke ekonomisi için sahip olduğu önemin bir ispatıdır.

Tüketici mahkemelerinin görevi ise TKHK 73.madde uyarınca şöyle belirlenmiştir, “Tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin davalarda tüketici mahkemeleri görevlidir.” Önemle belirtmek gerekir ki, tüketici mahkemeleri nezdinde açılan davalar harçtan muaftır ve tüketicinin yerleşim yerinde de bu uyuşmazlıklar için dava açılabilir. Örneğin, İzmir’de yaşayan tüketici bu kanundan kaynaklı uyuşmazlıklar için İzmir’de bulunan tüketici mahkemelerin de dava açabilmektedir.

Tüketici Hakem heyetleri ile tüketici mahkemeleri arasındaki parasal sınır bu kurumların görev alanını belirlemekle beraber her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ilan edilecek olan değerleme oranıyla beraber belirlenecektir.

Parasal sınırların öneminden bahsetmişken 2021 yılı için parasal sınırların belirtilmesinde fayda vardır. Bu sınır büyükşehir belediyesi statüsünde olmayan iller için 11.330 TL altında olan uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine başvuru şeklindedir.

Büyükşehir statüsünde olan illerde ise, 7550-11.330 TL için il tüketici hakem heyetlerine başvurulmalıdır. 7550 TL’nin altında olan hukuki uyuşmazlıklarda ise tüketici hakem heyetlerine başvuru şeklindedir. 11.330TL sınırını aşan uyuşmazlıklar için ise Tüketici mahkemelerine başvuru yapılması gerekir. (Arabuluculuk dava şartı olduğu unutulmamalıdır.)

Ancak, bu parasal sınırlar 2022 yılı için 16.11.2021 tarihinde resmi gazetede yayınlanan ve 01.01.2022 tarihinde yürürlüğe girecek olan 6502 sayılı TKHK 68.madde ve THHY 6.maddede yer alan Parasal Sınırların Arttırılmasına Dair Tebliğ uyarınca arttırılmıştır. Bu arttırım 2021 yılı için yeniden değerleme oranı olarak tespiti yapılan %36,20 oranı esas alınarak yapılmıştır.

İşbu tebliğ kapsamında belirlenen arttırımdan sonra uygulanacak parasal değerler ise şöyle olacaktır: 10.280TL’nin altında olan uyuşmazlıklar için İlçe Tüketici Hakem Heyetleri,

Büyükşehir statülü illerde 10.280 ile 15.430 TL arasındaki uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetleri,

Büyükşehir statüsünde olmayan illerde 15.430TL altı uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetleri (2021 yılı için 11.230 TL idi),

Büyükşehir statüsü olmayan illerde 10.280-15.430 arası uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetleri görevli olacaktır.

Sonuç olarak parasal sınırlardan görüleceği üzere 2021 yılı için 11.330TL ve üzeri uyuşmazlıklar için Tüketici Mahkemeleri yetkili iken 2022 yılında yürürlüğe girecek tebliğ uyarınca bu sınır 15.430 TL’ye çıkarılmıştır. Bu sınır ve üzeri için yaşanan uyuşmazlıklarda tüketici Tüketici Mahkemelerine başvuru yapmalıdır. Örnek üzerinden açıklamak gerekirse, Istanbul’ da 2021 yılında 12.000 TL’ye televizyon alan ancak herhangi bir uyuşmazlıkla karşılaşan tüketicinin Tüketici Mahkemesine başvurması zorunlu iken, 2022 yılında Istanbul’da aldığı 12.000 TL’lik mal ya da hizmet sebebiyle uyuşmazlık yaşayan tüketici il tüketici hakem heyetine başvuru yapmalıdır.

Av. Gül EYÖVGE

TÜKETİCİ UYUŞMAZLIKLARI VE 2022 YILI TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE BAŞVURUDA PARASAL SINIRLAR

Kolluk Elkoyulan Araçları Kullanabilir mi?

Yargı Kararlarıyla Muris Muvazaasının İspatı Ve Unsurları

EV SAHİPLERİ İÇİN TAHLİYE TAAHHÜTNAMESİ NEDİR? NEDEN ÖNEMLİDİR?

ANONİM ORTAKLIĞIN HAKLI SEBEPLE FESHİ DAVASINDA (TTK M.531) USULİ BAKIMDAN ÖZELLİK ARZ EDEN BAZI HUSUSLAR

EVLİLİK BİRLİĞİNİN KORUNMASI AMACIYLA EŞLER ARASINDA ALINABİLECEK HUKUKİ TEDBİRLER

EK TASFİYE VE TTK md.547 UYARINCA ŞİRKETİN GEÇİCİ OLARAK İHYASI

KİRACI HANGİ DURUMLARDA EVDEN ÇIKARILABİLİR?

TAHLİYE TAAHHÜTNAMESİNE DAYALI OLARAK KİRACININ TAŞINMAZDAN TAHLİYESİ

9. YARGI PAKETİ İÇİN ÖNERİLER

FARKLI SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA TABİ HİZMET SÜRESİ BİRLEŞTİRİLEN KAMU GÖREVLİSİNİN EMEKLİ İKRAMİYESİNE HAK KAZANMASI