Bu anlamda Türkiye’deki altın gram fiyatı ons altın üzerinden belirlense de son dönemde dolar kurundaki hareketin altın fiyatları üzerinde daha etkili olduğu görülüyor. Öncelikle dünya piyasalarında altının ons fiyatını incelersek ons altının Nisan ayında 1.353 doları gördükten sonra düşüşe geçtiğini görmekteyiz. Son dönemde toparlanmalar olsa da altın bu seneyi kayıpla kapatmaya doğru gidiyor.
Peki ons altında bu düşüş neden gerçekleşti? İlk sırada Amerikan merkez bankası Fed’in faizleri artırma ve bütçe küçültmeye giderek 2008 krizi sonrasında basılan paraları geri çağırması, yani parasal sıkılaştırma politikası geliyor. İkinci sebep olarak da ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı ve Amerikan ekonomisinin yüksek performans göstermesi ile birlikte borsaların oldukça yüksek seyretmesiyle yatırımcıların risk iştahındaki artış gösterilebilir. Böylece bir taraftan dolara karşı talep artarken diğer taraftan dolar arzı azalmaya başladı. Dolar endeksindeki yükseliş sonrasında ise altın fiyatları da buna paralel olarak düşüş gösterdi ve ons altın Ağustos ortalarında dip noktasını gördü.
Ancak yerel altın fiyatlarında gram altın ve aynı şekilde çeyrek altına baktığımızda fiyatların Ağustos ortalarında en yüksek seviyelere ulaştığını görüyoruz. Gram altın 275 liraya kadar çıkarken çeyrek altın 453 lira oldu. Bunun en önemli sebebi Türk lirasının ABD dolarına karşı yaz aylarında yaşadığı keskin değer kaybı oldu. Nisan ayında 4 civarında bulunan dolar/TL kurunun Ağustos’a baktığımızda 7 seviyesinin üzerine çıktığı görülüyor. Bu da dünya piyasalarında ons altının dip noktasını görerek 1.270 dolara kadar düşmüş olmasına rağmen yerel altın fiyatlarının kur tarafından nasıl belirlendiğini göstermektedi.
Bu kur artışının çeşitli sebepleri bulunmakla birlikte kabaca özel sektörün yüksek döviz borcu ve ekonomideki zayıflık ile birlikte siyasi çekişmeler gösterilebilir. Toplam dış borcun 460 milyar dolara ulaşarak GSYH’nın %50’sini geçmesi ve bütçe açığının derinleşmesi sonrası yatırımcılar Türkiye’den çıkmaya başladı ve piyasalarda oluşan panik havasıyla şirketlerin döviz borçlarını çeviremeyeceği beklentileri sonrasında dolar kurunun 7 seviyesinin üzerine çıktığı görüldü.
Bu bakımdan altın fiyatlarının önümüzdeki dönemde nasıl ilerleyeceği dolarla fiyatlanan altının uluslararası piyasadaki fiyatı kadar dolar/TL kurunun hangi seviyede bulunacağına da bağlı olacak. Yaklaşan seçimler itibariyle siyasi gerginliklerdeki muhtemel artış, yapılacak mali teşvikler ile bütçe açığının artması Türk lirasının dolar karşısında değer kaybetmesine neden olabilir ve yerel altın fiyatlarında yükseliş görülebilir. Aynı şekilde küresel piyasalardaki oynaklık sonucu son dönemde yatırımcıların altın talebinin artması uluslararası piyasalarda altının ons fiyatını da artırmaktadır.
