Warren Buffett'in yatırım yaparken benimsediği 5 ilke

1-) Sabırlı olmak

Buffet her zaman uzun vadeli yatırım yapan birisi. Eğer bir hisseyi elinizde 10 yıl tutamıyorsanız 10 dakika bile tutmayın diyor. Alım yaptığı zaman hep kademeli alımlar yaptı. Doğruluğuna inandığı fiyatlarda alımlar yapabilmek için 2 yıl alım yapmadığı zamanlar oldu.Salata yağı skandalı ile American Express hisseleri düştüğü zaman alım yapmadan önce bir restorana saatlerce oturup müşterilerin ödeme yöntemlerini not aldı. Şirketlerin bilançolarını ve yöneticilerini aylarca araştırdığı zamanlar oldu.Yeri geldi kütüphaneden günlerce çıkmadı. Ayı piyasalarında moralini bozmadı, boğa piyasalarında zafer sarhoşluğuna kapılmadı. Portföyünün büyük kısmını oluşturan hisselerden olan Coca-Cola hisselerini toplaması yaklaşık 3 yıl sürdü. Ayrıca vergi kesintileri ve komisyonlardan dolayı da sık sık alım yapılmamasını tavsiye ediyor. Bir fon yöneticisi ve yönettiği fonları anlayabilmek içi en az 3 yıl gerektiğini ifade etmiş. Buffett beysbol terimleri kullanmayı sevdiği için,şu benzetmeyi yapmış: Bireysel yatırımcı kalede durup en mükemmek vuruşu bekleyebilir; nasılsa üç vuruşa kadar oyundan atılmayacak.Bu yüzden satın alma seçeneğini kullanmak zorunda kalmadan, onlarca hatta yüzlerce şirketin önünüzden geçip gitmesine izin verebilirsiniz. Gelişigüzel sopa kullanmadan ideal vuruşu bekleyin. Diğer ünlü bir fon yöneticisi olan Peter Lynch’in aksine Buffett, zarar ettiği kağıtları bile elinde tutmaya devam etmiştir. Ayrıca yatırım yaparken, kısa vadede devasa karlar beklememek gerektiğini de söylemiştir. Dow endeksi yıllık %10 gibi karlar verirken, Buffett yıllık %26.2 gibi bir ortalamayı tutturmuştur. Bu bakış açısıyla kısa vadede %1000 gibi karlar beklemek hayalcilik gibi duruyor. Ayrıca yatırımcılarına yılda bir kez bilgi veriyor ve bunun dışına çıkmak isteyenleri fon yönetiminden çıkardığını da asistanı bir röpörtajında söylüyor.

2-) Araştırmacı olmak ve ev ödevini yapmak

Buffett,bir kitap kurdu olduğunu gizlemiyor.Bugün bile,gününün %80’ini okumaya ayırdığını ifade ediyor. ”Çoğunuz bunu yapmayacak biliyorum ama günde 500 sayfa okumaya çalışın. Bilgi bileşik faiz gibi işler.Ne kadar şey bilirseniz o kadar çok kazanırsınız.” demiştir. Gençlik yıllarında bir arkadaşı S&P kataloğundaki her hissenin fiyat ve bilançolarını bildiğini söylemiştir. Bugün bile ilk defa yatırım yapacak kimselere akıl hocası ve ilk dönem yatırımlarında bariz etkisi olan Benjamin Graham’in “Akıllı Yatırımcı” kitabını okumayı, kitabın tamamını okumasalar bile 2. ve 8. bölümü mutlaka okumaları gerektiğini söylüyor. Benjamin Graham’ın öğretilerini ihtiyatlı bulan ortağı Charlie Munger ise ”Akşam yatağa bir önceki günden daha bilge ve akıllı gidin. Okumadan bilge olan kimseyi görmedim” diye ekliyor. Hatta radikal bir şekilde hiçbir analistle çalışmıyor ve odasında saliselik veri aktaran ekranlar yok.İlerleyen yaşına rağmen araştırmasını kendisi yapmaya devam ediyor ve “Brokerlara güvenmeyin ve tüyo istemeyin” diyor.

3-) Basit düşünmek

Evet, Buffett karmaşık düşünmenin o kadar da iyi olmadığını söylüyor. Dunkin Donuts’a neden yatırım yapıldığı sorulduğunda “Çünkü kahve ve donutları çok lezzetli” diye cevap vermiş. Önceliği Franchaise ve tekel avantajları olsa da kirazlı kola bağımlısı olmasının da Coca-Cola’ya yatırım yapmasının etkili olduğunu ekliyor. Munger ise “Kendin satın almayacağınız ürünü satmaya kalkmayın” diyor. Ayrıca yetkinlik çemberi denen kavrama atıf yaparak, anlamadığı sektöre yatırım yapmadığını, bu sebeple ne kadar büyük fırsatlar olsa da teknoloji şirketlerine bu yüzden yatırım yapmadığını söylüyor. Microsoft, Kodak, İntel gibi şirketlere yatırım yapmamasının sebepleri bu olmakla birlikte; Apple yatırımı yetkinlik çemberinin dışında kalsa da gerçekten Buffett, anlamadığı işlere yatırım yapmamış, hep bildiği sektörler ve güvendiği yöneticilerin olduğu şirketlere yatırım yapmıştır. Şirket yöneticilerinin, oğlunu ya da kızını evlendirmek istediği türden kişiler olması fikrini olumlu bulduğunu ifade etmiş. Buffet-Munger ikilisi; hisse alımı yapacakları zaman, hisse almaktan ziyade o şirkete ortak oluyorlarmış gibi düşünürlerdi. Benjamin Graham’in “ En akıllıca yatırım, o işi bizzat yürütüyormuş gibi yapılandır.” sözüyle bu bölümü bitirelim.

4-) Makul Risk

İkili alım yaparken mutlaka bir güvenlik marjı bırakmışlar ve değerinin biraz altındaki hisselerden almamışlar. Bu konuda Benjamin Graham’in önerilerini tamamen benimsemiş gibi duruyorlar. Yumurtalarını aynı sepete koymamaya özen göstermişler. Bu konuda Benjamin Graham,10-30 farklı hisseden oluşacak şekilde portföyü genişletmek gerektiğini,yatırımcının almak istediği risk oranına göre tahvil-hisse oranı benimsemek gerektiğini, tüm parayla hisse almanın mantıklı olmadığını söylemiştir. Her ne kadar Elon Musk, sepetinize ne olabileceğini kontrol edebildiğiniz sürece tüm yumurtaları aynı sepete koyabileceğimizi söylese de, bunun seçimini okuyuculara bırakıyorum.

5-) Duygularını kontrol edebilmek

“Duygularınızı kontrol edemezseniz paranızı da kontrol edemezsiniz.İnsanlar aç gözlü olduğu zaman geride durun. İnsanlar geride durduğu zaman ise aç gözlü olun” diyor Buffett. Bu ilke, koşullar ne olursa olsun profesyonel olmanın önemini vurguluyor. Salomon Brothers skandalında Kongre’ye ifade vermeden 5 gün önce Buffett, babasını kaybetmişti. Buna rağmen soğukkanlı olmayı başardı ve şirketi dağılmadan kurtardı. Her ne kadar dönem dönem kendini işine kaptırıp ailesini ihmal ettiğini söylese de, önemli kararlar verirken kendini dış koşullardan soyutlamayı becerebildiği için bu kadar başarılı olduğunu vurguluyor.

Bugüne kadarki en iyi değer yatırımcısı kabul edilen “Omaha Kahini”nin başarısı yazıda anlatamayacağım kadar fazla etkene ve eser miktarda şansa bağlı olsa da yatırım yaparken izlediği taktikleri kısaca anlatmaya çalıştım. Warren Buffett, 75 yıldan fazladır yatırım yapmaya devam ediyor ve kendisi hakkında her yıl onlarca kitap yazılmaya ve belgeseller yapılmaya devam ediliyor. Hala sevdiği işi yaptığı için bu kadar uzun yaşadığını söyleyen bu “Kahin” uzun yıllar boyunca yatırım yapmak isteyen insanlara örnek olacak gibi duruyor.

Utku Akufuk

Hukuk Fakültesi öğrencisi

----

Yararlanılan Kaynaklar

Benjamin Graham “Akıllı Yatırımcı”

Buffett:Bir Amerikan Kapitalistinin Yükselişi

Büyük Yatırımcılar

Aykırılar:8 sıra dışı CEO ve Tamamen Rasyonel Başarı Modelleri www.forbes.com

Bloomberg Billionares İndex https://fs.blog/2013/05/the-buffett-formula www.fool.com

Dansla İşe Gitmek

Berkshire Hathaway’ Annual Reports

Warren Buffett'in yatırım yaparken benimsediği 5 ilke

İMAR BARIŞI 2024 - YAPI KAYIT BELGESİ HAKKINDAKİ TEKLİFİN HUKUKİ DEĞERLENDİRİLMESİ

İŞ SÖZLEŞMESİNİ FESHEDEN TARAFIN BİLDİRİM SÜRELERİNE UYMAKSIZIN İŞ SÖZLEŞMESİNİ SONA ERDİRMESİ AKABİNDE MEYDANA GELEN HUKUKİ NETİCELER

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı İtirazında Tebliğname ile Bağlı mıdır?

Kamu İhale Sözleşmesinin İdare Tarafından İmzalanmaması Halinde Uğranılan Zararın Tazmini İstenebilir mi?

BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİNİ SONA ERDİREN HALLER VE SONA ERMENİN HUKUKİ SONUÇLARI

Fiziki Takibin Hukuka Uygunluk Şartları

Hukuk Devleti Sosyal Teorisi (Social Theory of The Rule of Law)

Kolluk Elkoyulan Araçları Kullanabilir mi?

Yargı Kararlarıyla Muris Muvazaasının İspatı Ve Unsurları

EV SAHİPLERİ İÇİN TAHLİYE TAAHHÜTNAMESİ NEDİR? NEDEN ÖNEMLİDİR?