BİLİŞİM SİSTEMİNE GİRME,
ENGELLEME VE BOZMA SUÇLARI
---
Doç Dr. Cengiz APAYDIN
Cumhuriyet Savcısı
Önsöz
Ceza hukukunda bilişim suçları kavramı hızla değişmekte ve gelişmekte olup işlenme şekilleri öngörülemeyecek şekilde uygulamada karşımıza çıkmakta ve ceza hukukunun önemli ve problemli alanlarından birini oluşturmaktadır. 5237 sayılı TCK’nın bilişim suçlarının unsurlarını değiştirerek bağımsız suçlar olarak bilişim alanında suçlar başlığı altında yeniden ele alması, önemli bir gelişme olmakla birlikte, kurumun uygulama alanının ve bilişim suçlarının teknolojinin gelişmesine paralel olarak işlenme şekillerinin hızla değişmesi uygulamada ciddi sorunlara sebebiyet vermektedir. Bu konuda önemli noktalardan biri uzmanlık gerektiren bilişim suçlarıyla mücadele konusunda soruşturma ve delil toplama tekniklerinin yetersiz olmasıdır.
Bilişim teknolojisindeki hızlı gelişme, bilişim sistemlerinin çeşidini ve kullanım sayısını arttırmakta olup beraberinde değişik yöntemlerle işlenebilen suç tiplerini de ortaya koymaktadır. Bilişim suçları modern çağın en hızlı ve kolay işlenen ve çeşitlenen suçlarını oluşturmaktadır. Çünkü bilişim suçlarını önlemek için etkin önleyici güvenlik önlemlerinin geliştirilmesi yönünde bilişim sistemlerini kullanan şirketler ve bankalar tarafından yeterince önlem alınmaması bu suçların artmasına neden olmaktadır. Klasik suçlardaki soruşturma ve kovuşturma yöntemlerinden farklı yöntemlerle bilimsel esaslara uygun, yüksek teknolojiye dayalı delil toplama teknikleriyle soruşturma ve kovuşturma yapılarak faillerin tespiti ile cezalandırılması gerekmektedir.
Bilişim suçlarının en önemli kavramlarından olan veri kavramı çok çeşitli değerleri temsil etmektedir. İnternetin ortaya çıkışı ve yaşamın tüm alanlarına girmesi nedeniyle internetin ana konusu olan verilerin korunması büyük önem arz etmektedir. Bilgisayar sisteminde bulunan her türlü yazı, rakam, hesap, resim, şekil, film, video, grafik, kişisel bilgiler, projeler ve görüntüler birer veri olup, çeşitli değerleri temsil etmektedir. Veriler, dar anlamda bireylere ait kişisel güvenlik, iletişim ve mülkiyet haklarının korunması, geniş anlamda ise ülke ekonomisi, kamu güvenliği ve kamu düzeninin korunması açısından her türlü korunmayı gerektirmektedir. İnternetin evrensel oluşu ve uluslararası hareket olanağına sahip olması bilişim suçlarıyla mücadeleyi zorlaştırmaktadır. Bilişim suçlarında faillerin tespiti, bilişim suçlarına ilişkin delillerin toplanması ve faillerinin yakalanması teknik bir konu olup, teknolojik gelişmeler ve bilişim hukukundaki gelişmeler doğrultusunda ulusal ve uluslararası soruşturma ve kovuşturmaya ilişkin koordineyi içeren düzenlemeler yapılması gerekmektedir. Bilişim sistemindeki verileri bozma, verileri yok etme veya verileri değiştirme, yasak cihaz veya program suçları sürekli olarak değişen şekillerde işlenmektedir. Bilişim sistemlerindeki verilerin güvenilirliği, bütünlüğü ve işleyişi için önleyici tedbirlerin yanında suçlarla ve suçlularla mücadele için bilişim ceza hukukunun kavramlarını bilen, yorumlayan ve uygulayan uzman Cumhuriyet savcıları ve uzman ceza hâkimlerine ihtiyaç bulunmaktadır. Soruşturma ve yargılama özel ve teknik bilgi gerektirdiğinden, bilişim suçlarıyla mücadele için özel mahkemeler ve Cumhuriyet savcılarından oluşan özel bilişim bürolarının kurulması gereklidir. İnternetteki hızlı ve kolay veri iletimi ile virüs programlarının sürekli gelişmesi ve çeşitlenmesi ulusal soruşturma sistemlerinin uluslararası boyutta diğer devletlerin soruşturma makamları ile kapsamlı bir şekilde işbirliğini zorunlu hale getirmektedir.
Kitap sadece hukukçulara yönelik olarak değil, bilişim sistemlerini kullanan tüm şahısların okuyup anlayabileceği tarzda açık bir şekilde yazılmış olup kitabın tüm okuyuculara yararlı olmasını dilerim. Şubat 2023
Doç. Dr. Cengiz APAYDIN
CUMHURİYET SAVCISI
Özgeçmiş
1968 yılında Ankara’nın Polatlı ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Polatlı’da tamamladı. 1985–1989 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. 1989–1990 tarihleri arasında İstanbul Barosu ve İstanbul Adliyesi’nde avukatlık stajını tamamladı. 1990–1992 tarihleri arasında İstanbul Adliyesi’nde hâkimlik stajını tamamladı. 1993 -1995 yıllarında Şırnak Cumhuriyet Savcılığı yaptı. 1995 -1996 yıllarında DenizliSerinhisar Cumhuriyet Savcılığı yaptı. 1996 yılında İstanbul Üniversitesi’nde yüksek lisans yaptı. 1996 -1997 yıllarında Ankara’da Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nda Askeri savcı olarak askerlik görevini yerine getirdi. 1997 -2000 yılları arasında Denizli-Serinhisar Cumhuriyet Savcılığı yaptı. 2000– 2003 tarihleri arasında Giresun-Piraziz Cumhuriyet Savcılığı yaptı. 2003 tarihinde İstanbul-Ümraniye Cumhuriyet Savcılığına atandı. 2005–2006 tarihleri arasında Yeditepe Üniversitesi’nde 9 ay İngilizce hazırlık eğitimini ileri düzeyde bitirdi. 2003- 2008 yılları arasında Marmara Üniversitesi’nde Kamu Hukuku alanında doktora yaptı. İleri düzeyde İngilizce bilmektedir.
Hukuk sitelerinde ceza hukuku ve onarıcı adalet alanında sayısız makaleler yazdı. Suç Genel Teorisi, Kast ve Taksir, Taksirle Öldürme, Taksirle Yaralama ve Olası Kastla İnsan Öldürme Suçları, Bilişim Ceza Hukuku, Meşru Savunma Hukuku, Trafik Ceza Hukuku, Tıp Ceza Hukuku, Çocuk Ceza Hukuku, Yapay Zekâ, Polis Ceza Hukuku, Uzlaşma Hukuku, Önleyici Ceza Hukuk, Onarıcı Adalet ve Arabuluculuk alanlarında sayısız makaleler yazıp, yüzlerce konferans ve seminer vermiştir. Hem teorik hem de pratik çalışmaları olan yazar “Suçüstü ve Müracaat Cumhuriyet Savcılığı”, “Asliye Ceza Mahkemesi Duruşma Cumhuriyet Savcılığı”, “Ağır Ceza Mahkemesi Duruşma Cumhuriyet Savcılığı”, “Genel Soruşturma Cumhuriyet Savcılığı”, “Uzlaşma Bürosu Cumhuriyet Savcılığı”, “Bilişim Bürosu Cumhuriyet Savcılığı” ve “Çocuk Bürosu Cumhuriyet Savcılığı” yapmıştır. Yazar halen İstanbul Anadolu Adliyesi’nde Cumhuriyet savcısı olarak görev yapmaktadır. 2018 yılında İstanbul’da, 2019 ve 2020 yıllarında Türkiye’deki en iyi uzlaştırma Cumhuriyet savcısı ödülü aldı. Hem hukukta hem de cezada onarıcı adalet kurumlarının gelişmesine gönül vermiş ve Türkiye’de önleyici ceza hukuk çalışmalarını başlatmış bir hukukçudur.
Yazar 2022 yılında Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku alanında Doçentlik unvanı almıştır.
YAYINLANMIŞ KİTAPLARI
1. “Ceza Hukuku ve Adli Tıp Açısından Kusur Yeteneği”,
2. “Ceza Hukukunda Doğrudan Kast, Olası Kast, Basit Taksir ve Bilinçli Taksir Kavramları",
3. “Taksirle Yaralama, Taksirle Ölüm ve Olası Kastla İnsan Öldürme Suçları”,
4 “Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçları ve Trafik Ceza Hukuku”,
5. “Çocuklar İçin Ceza Hukuku Bilinci”,
6. “Meşru Savunma”,
7. “Bilişim Suçları ve Bilişim Ceza Hukuku”
8. “Ceza Hukukunda Uzlaşma ve Uzlaştırmacılar İçin Ceza Hukuku”,
9. “Uzlaştırma ve Müzakere”,
10. “Ceza Hukukunda Kusurluluk”,
11. “Hukuk ve Adalet Bilinci”,
12. “Sahte Kredi Kartı Oluşturmak ve Kullanmak Suçları".
13. “Yargıtay Kararları Işığında Olası Kast ve Bilinçli Taksir”.
14. “Sorular ve Cevaplarla Arabuluculuk”.
15. Cumhuriyet Savcıları İçin Soruşturma Rehberi (ortak eser)
16. “Basın, Televizyon ve Radyo Yayınlarında Cevap ve Düzeltme Hakkı, İnternette İçeriğin Yayından Çıkarılması, Engellenmesi ve Unutulma Hakkı”.
17. “Ceza Muhakemesine Egemen İlkeler Işığında Olağan ve Olağanüstü Kanun Yolları”.
18. “Banka veya Kredi Kartını Kötüye Kullanma Suçları”.
19. “Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar”.
20. “Doktorların Tıbbi Müdahaleden Veya Müdahalesizlikten Doğan Cezai Sorumluluğu”.
HAKEMLİ DERGİLERDE YAYINLANMIŞ HAKEMLİ MAKALELERİ
1. “Bilişim Sistemindeki Verileri Yok Etme, Bozma Erişilmez Kılma, Değiştirme, Hukuka Aykırı Olarak Veri Yerleştirme veya Gönderme Suçu ile Bu Suretle Hukuka Aykırı Yarar Elde Etme Suçunun Değerlendirilmesi”, Terazi Hukuk Dergisi (Hakemli) 2015 tarihli.
2. “Bilişim Sisteminin İşleyişini Engelleme ve Bozma Suçları”, Ceza Hukuku Dergisi (Hakemli) 2015 tarihli.
3. “Ulaşıma Müdahale Ederek ve Araç Kullanmak Suretiyle Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçları”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi (Hakemli) 2015 tarihli.
4. “Bilişim Sistemine Girme Suçu”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi (Hakemli) 2016 tarihli.
5. “Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisi ile ya da Başka Bir Nedenle Emniyetli Bir Şekilde Araç Sevk ve İdare Edemeyecek Halde Olunmasına Rağmen Araç Kullanma Suçu”, Terazi Hukuk Dergisi (Hakemli)
2015 tarihli.
6. “Olası Kast ile İnsan Öldürme Suçu”, Suç ve Ceza Hukuku Dergisi (Hakemli) 2011 tarihli.
7. “Taksirle Öldürme Suçu”, Suç ve Ceza Hukuku Dergisi (Hakemli) 2011 tarihli.
8. “Taksirle Yaralama Suçu”, Ankara Barosu Hakemli Dergisi (Hakemli)
2011 tarihli.
9. “Trafik Güvenliğini Taksirle Tehlikeye Sokma Suçu”, Legal Hukuk Dergisi (Hakemli) 2015 tarihli.
10. “Ceza Hukukunda Taksir”, Legal Hukuk Dergisi (Hakemli) 2011 tarihli.
11. “Ceza İnfaz Sistemi ve Denetimli Serbestlik”, İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (Hakemli) Aralık 2019 tarihli ortak eser.
12. “Doktorların Tıbbi Müdahaleden Doğan Cezai Sorumluluğu”, Legal Hukuk Dergisi (Hakemli) 2021 tarihli.
13. “Ceza Yargılamasında Seri Muhakeme Usulü”, Terazi Hukuk Dergisi (Hakemli) 2022 tarihli.
HAKEMLİ OLMAYAN MAKALELERİ
1. “Kusurluluk”, Terazi Hukuk Dergisi 2016 Nisan tarihli.
2. “Kastın Çeşitleri”, Terazi Hukuk Dergisi 2016 Eylül tarihli.
3. “Taksirli Suçlarda Kusurun Belirlenmesi ve Güven İlkesi” Terazi Hukuk Dergisi 2016 Aralık tarihli.
4. “Kötü Muameleye (Şiddete) Maruz Kalan Kadın Reaksiyonunun Meşru Savunma Hukukundaki Yansımaları”, Terazi Hukuk Dergisi 2017
Ocak tarihli.
5. “Başkalarına Ait Sahte Banka Hesaplarıyla İlişkilendirilerek Sahte Banka veya Kredi Kartını Üretmek, Satmak, Devretmek, Satın Almak veya Kabul Etmek”, Terazi Hukuk Dergisi 2017 Mart tarihli.
6. "Üçüncü Kişi Lehine Meşru Savunma”, Terazi Hukuk Dergisi 2017 Haziran tarihli.
7. “Ceza Hukukunda Hukuki Hata”, Terazi Hukuk Dergisi 2017 Eylül tarihli.
8. “Ceza Hukukunda Fili Hata”, Terazi Hukuk Dergisi 2017 Kasım tarihli.
9. “Ceza Yargılamasında Uzlaştırma”, Terazi Hukuk Dergisi 2018 Mart tarihli.
10. “Sahte Oluşturulan veya Üzerinde Sahtecilik Yapılan Banka veya Kredi Kartını Kullanmak Suretiyle Kendisine veya Başkasına Yarar Sağlama”, Terazi Hukuk Dergisi 2018 Haziran tarihli.
11. “Mukayeseli Hukukta Meşru Savunma”, Terazi Hukuk Dergisi 2018
Eylül tarihli.
12. “Zorunluluk Halinin Hukuki Niteliği”, Terazi Hukuk Dergisi 2019 Haziran tarihli.
13. “İnsansız Hava Sistemlerinin ve Araçlarının Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçları Açısından Ceza Hukukundaki Yansımaları”, Terazi Hukuk Dergisi 2019 Aralık tarihli.
14. “Cumhuriyet Savcısının Kolluğu Yönlendirmedeki Rolü”, İstanbul Anadolu Adliyesi Dergisi 2015 Ocak tarihli.
15. “Bilişim Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme Suçlarının Benzer Suçlarla İlgisi”, İstanbul Anadolu Adliyesi Dergisi 2017 Ocak tarihli.
Özgeçmiş 13
16. “Olası Kast ve Bilinçli Taksir”, İstanbul Anadolu Adliyesi Dergisi 2018 Ocak tarihli.
17. “Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu ve İçtima Sorunu Üzerine Notlar”, İstanbul Anadolu Adliyesi Dergisi 2018 Haziran tarihli.
18. “Adalet Duygusu ve Toplumsal Yaşam”, İstanbul Anadolu Adliyesi Dergisi 2019 Ocak tarihli.
19. “Çocuklar İçin Bakım ve Eğitim Hakkı”, İstanbul Anadolu Adliyesi Dergisi 2019 Eylül tarihli.
20. “Cumhuriyet Savcılığının Ceza Muhakemesi Açısından Önemi”, İstanbul Anadolu Adliyesi Dergisi 2020 Ocak tarihli.
21. "Ceza Hukuku Sisteminde Savcı ve Kolluk Arasındaki İlişki", Ceza Muhakemesi Hukukunda Güncel Konular, editör Prof. Dr. Nur Centel, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul Nisan 2015.
22. “Suça Sürüklenen Çocuklarda Uzlaşma”, İstanbul Barosu Dergisi, Çocuk Hakları 23 Nisan Özel Yayını”, Aralık 2017.
23. “Uzlaştırmacıların Nitelikleri”, İstanbul Barosu Dergisi, Çocuk Hakları Merkezi 20 Kasım Özel Yayını”, Aralık 2017.
24. “Yasak Cihaz veya Program Oluşturma, Bulundurma, Taşıma veya Satma Suçu”, Terazi Hukuk Dergisi 2020 Mart tarihli.
25. “Çocuklar İçin Siyasi Haklar”, Mersin Barosu Dergisi, Çocuk Özel Sayısı, Mayıs 2020.
26. “Başkalarına Ait Gerçek Bir Banka veya Kredi Kartını Kart Sahibinin Rızası Olmaksızın Kullanmak veya Kullandırmak”, Terazi Hukuk Dergisi 2020 Mayıs tarihli.
27. “Ceza Muhakemesi Hukukunun Temel İlkeleri”, Terazi Hukuk Dergisi 2020 Haziran tarihli.
28. “Çocuklar İçin Alternatif Koruma Yöntemleri”, Türkiye Barolar Birliği, Barobirlik, 2022 Haziran tarihli.
ULUSLARARASI KONGRELERDE YAYINLANMIŞ MAKALELERİ
1. AL FARABI 8th INTERNATIONAL CONFERENCE ON SOCIAL
SCIENCES held in July 21-22, 2020 in Almaty, Kazakhstan with the paper entitled “CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI”.
2. ULUSLARARASI VAN SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ
“ÖNLEYİCİ CEZA HUKUKU VE CEZA HUKUKUNA EGEMEN
İLKELER”.
DOÇ. DR. CENGİZ APAYDIN
İSTANBUL ANADOLU CUMHURİYET SAVCISI
CEZA HUKUKU BİLİNCİ TV HUKUK VE ADALET BİLİNCİ TV
cezahukukubilinci.org
İçindekiler
Önsöz ........................................................................................................ 7
Özgeçmiş .................................................................................................. 9
Kısaltmalar .............................................................................................. 23
GİRİŞ ....................................................................................................... 25
BİRİNCİ BÖLÜM
BİLİŞİM SİSTEMİNE HUKUKA AYKIRI OLARAK GİRME VEYA
SİSTEMDE KALMA SUÇU
I. GENEL OLARAK .................................................................................... 31
1. Giriş .................................................................................................................... 31
2. Bilişim Suçlarıyla Mücadelede Etkinliğin Artırılmasına Yönelik Öneriler ................ 40
3. Bilişim Suçlarının Çeşitliliğinin Önemi .................................................................. 45
4. Bilişim Suçlarına İlişkin Teknik ve Hukuki Kavramlar ............................................. 46
4.1. Bilişim ......................................................................................................................... 46 4.2. Bilişim Suçu ................................................................................................................ 47
II. SUÇLA KORUNAN HUKUKİ YARAR ....................................................... 50
III. SUÇUN UNSURLARI ............................................................................ 55
1. Maddi Unsurları .................................................................................................. 55
1.1. Suçun Faili .................................................................................................................. 55
1.2. Suçun Mağduru .......................................................................................................... 57
1.3. Suçun Konusu ............................................................................................................ 58
1.4. Eylem ......................................................................................................................... 60
1.5. Nitelikli Haller ............................................................................................................ 66
1.5.1. Daha Az Cezayı Gerektiren Nitelikli Haller .......................................................... 66
1.5.2. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suç ........................................................................... 70
2. Manevi Unsur ...................................................................................................... 73
3. Hukuka Aykırılık .................................................................................................. 76
lV. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ HALLERİ ........................................................ 85
1. Teşebbüs ............................................................................................................. 85
2. İştirak .................................................................................................................. 88
3. İçtima .................................................................................................................. 89
V. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMAYA İLİŞKİN KURALLAR ...................... 98
1. Görev .................................................................................................................. 98
2. Yaptırım ............................................................................................................ 100
3. Zamanaşımı ....................................................................................................... 102
4. Soruşturma ve Delil Toplama Yöntemi ............................................................... 102
VI. BİLİŞİM SİSTEMİNE GİRME SUÇUYLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI ... 107
VII. BİLİŞİM SİSTEMİNİN KENDİ İÇİNDEKİ VEYA BİLİŞİM SİSTEMLERİ
ARASINDAKİ VERİ NAKİLLERİNİ SİSTEME GİRMEKSİZİN TEKNİK
ARAÇLARLA İZLEME SUÇU ............................................................... 144
1. Genel Olarak ..................................................................................................... 144
2. Korunan Hukuki Yarar ....................................................................................... 147
3. Suçun Unsurları ................................................................................................. 147
3.1. Maddi Unsurları ....................................................................................................... 147
3.1.1. Suçun Faili ......................................................................................................... 147
3.1.2. Suçun Mağduru................................................................................................. 148
3.1.3. Suçun Konusu ................................................................................................... 148
3.1.4. Eylem ................................................................................................................ 148
3.1.5. Nitelikli Haller ................................................................................................... 149
3.2. Manevi Unsur .......................................................................................................... 149
3.3. Hukuka Aykırılık ....................................................................................................... 149
4. Suçun Özel Görünüş Halleri ............................................................................... 150
4.3. Teşebbüs .................................................................................................................. 150
4.4. İştirak ....................................................................................................................... 151
4.5. İçtima ....................................................................................................................... 151
5. Soruşturma ve Kovuşturmaya İlişkin Hükümler .................................................. 151
5.1. Yaptırım ................................................................................................................... 151 5.2. Görev ....................................................................................................................... 152
5.3. Zamanaşımı .............................................................................................................. 153
5.4. Soruşturma .............................................................................................................. 153
İKİNCİ BÖLÜM
BİLİŞİM SİSTEMİNİN İŞLEYİŞİNİ ENGELLEME VE BOZMA SUÇLARI
GİRİŞ ..................................................................................................... 155
1. Bilişim Kavramı ................................................................................................. 156
2. Bilişim Suçu ....................................................................................................... 157
A. BİLİŞİM SİSTEMİNİ ENGELLEME SUÇU ............................................... 161
I. GENEL OLARAK ................................................................................................... 161
II. SUÇLA KORUNAN HUKUKİ YARAR ...................................................................... 162
III. SUÇUN UNSURLARI .......................................................................................... 164
1. Maddi Unsuru ............................................................................................................. 164
1.1. Suçun Faili ............................................................................................................ 165
1.2. Suçun Mağduru.................................................................................................... 166
1.3. Suçun Konusu ...................................................................................................... 166
1.4. Eylem ................................................................................................................... 167 1.5. Suçun Nitelikli Hali ............................................................................................... 172
1.5.1. Banka veya Kredi Kurumuna Ait Bilişim Sistemleri Üzerinde İşlenmesi ................ 172
1.5.2. Kamu Kurum ya da Kuruluşuna Ait Bilişim Sistemleri Üzerinde İşlenmesi ............ 173
1.5.3. Değerlendirme ve Kanaatimiz ............................................................................... 174
2. Manevi Unsur ............................................................................................................. 174
3. Hukuka Aykırılık .......................................................................................................... 176
IV. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ HALLERİ ...................................................................... 180
1. Teşebbüs ..................................................................................................................... 180
2. İştirak .......................................................................................................................... 180 3. İçtima .......................................................................................................................... 181
B. BİLİŞİM SİSTEMİNİ BOZMA SUÇU ...................................................... 183
I. GENEL OLARAK ................................................................................................... 183
II. SUÇLA KORUNAN HUKUKİ YARAR ...................................................................... 183
III. SUÇUN UNSURLARI .......................................................................................... 184
1. Maddi Unsur ............................................................................................................... 184
1.1. Suçun Faili ............................................................................................................ 184
1.2. Suçun Mağduru.................................................................................................... 184
1.3. Suçun Konusu ...................................................................................................... 185
1.4. Eylem ................................................................................................................... 185
1.5. Suçun Nitelikli Hali ............................................................................................... 189
2. Manevi Unsur ............................................................................................................. 189
3. Hukuka Aykırılık .......................................................................................................... 190
III. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ HALLERİ ...................................................................... 192
1. Teşebbüs ..................................................................................................................... 192
2. İştirak .......................................................................................................................... 193 3. İçtima .......................................................................................................................... 193
C. BİLİŞİM SİSTEMİ ENGELLEME VEYA BOZMA SURETİYLE KİŞİNİN
KENDİSİNİN VEYA BAŞKASININ YARARINA HAKSIZ ÇIKAR
SAĞLAMASI SUÇU ............................................................................ 194
I. GENEL OLARAK ................................................................................................... 194
II. SUÇLA KORUNAN HUKUKİ YARAR ...................................................................... 198
III. SUÇUN UNSURLARI .......................................................................................... 198
1.Maddi Unsuru .............................................................................................................. 198
1.1. Suçun Faili ............................................................................................................ 198
1.2. Suçun Mağduru.................................................................................................... 198
1.3. Suçun Konusu ...................................................................................................... 199
1.4. Eylem ................................................................................................................... 200
2. Manevi Unsur ............................................................................................................. 203
3. Hukuka Aykırılık .......................................................................................................... 204
III. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ HALLERİ ...................................................................... 205
1. Teşebbüs ..................................................................................................................... 205
2. İştirak .......................................................................................................................... 206 3. İçtima .......................................................................................................................... 206
D. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMAYA İLİŞKİN KURALLAR .................... 210
1. Görev ve Yetki ................................................................................................... 210
2. Yaptırım ............................................................................................................ 210
3. Zamanaşımı ....................................................................................................... 211
4. Soruşturma Yöntemi ......................................................................................... 211
E. BİLİŞİM SİSTEMİ ENGELLEME VEYA BOZMA SURETİYLE HUKUKA
AYKIRI YARAR SAĞLAMA SUÇUNUN BENZER SUÇLARLA İLİŞKİSİ ....... 214
1. BİLİŞİM SİSTEMİ ENGELLEME VEYA BOZMA SURETİYLE HUKUKA AYKIRI
YARAR SAĞLAMA SUÇUNUN DOLANDIRICILIK SUÇU İLE İLİŞKİSİ ......................... 214
2. BİLİŞİM SİSTEMİ ENGELLEME VEYA BOZMA SURETİYLE HUKUKA AYKIRI
YARAR SAĞLAMA SUÇUNUN HIRSIZLIK SUÇU İLE İLİŞKİSİ ................................... 217
3. BİLİŞİM SİSTEMİ ENGELLEME VEYA BOZMA SURETİYLE HUKUKA AYKIRI
YARAR SAĞLAMA SUÇUNUN BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU İLE İLİŞKİSİ .................. 219
4. BİLİŞİM SİSTEMİ ENGELLEME VEYA BOZMA SURETİYLE HUKUKA AYKIRI
YARAR SAĞLAMA SUÇUNUN GÜVENİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇU İLE İLİŞKİSİ ...... 220
F. SONUÇ .............................................................................................. 223
G. BİLİŞİM SİSTEMİNİ ENGELLEME VEYA BOZMA SUÇLARIYLA İLGİLİ
YARGITAY KARARLARI ...................................................................... 225
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BİLİŞİM SİSTEMİNDEKİ VERİLERİ YOK ETME, BOZMA, ERİŞİLMEZ
KILMA, DEĞİŞTİRME, HUKUKA AYKIRI OLARAK VERİLERİ YERLEŞTİRME VEYA GÖNDERME SUÇLARI
GİRİŞ ..................................................................................................... 253
A. BİLİŞİM CEZA HUKUKUNA İLİŞKİN TEKNİK KAVRAMLAR .................... 255
1. Program ve Veri Kavramı ................................................................................... 256
2. İnternet ............................................................................................................. 257
3. Bilişim ............................................................................................................... 257
4. Bilişim Sistemi ................................................................................................... 258
5. Bilişim Suçu Kavramı ......................................................................................... 258
B. BİLİŞİM SİSTEMİNİN VERİLERİNİ BOZMA, YOK ETME, DEĞİŞTİRME
VEYA ERİŞİLMEZ KILMA, SİSTEME VERİ YERLEŞTİRME, VAR OLAN VERİLERİ BAŞKA YERE GÖNDERME SUÇU (TCK m. 244/2) ................... 262
I. Genel Olarak ...................................................................................................... 262
II. Suçla Korunan Hukuki Değer.............................................................................. 263
III. Suçun Unsurları ................................................................................................ 264
1. Maddi Unsuru ............................................................................................................. 264
1.1. Suçun Faili ............................................................................................................ 264
1.2. Suçun Mağduru.................................................................................................... 265 1.3. Suçun Konusu ...................................................................................................... 265
1.4. Eylem ................................................................................................................... 267 1.4.1. Verileri Bozmak ..................................................................................................... 268
1.4.2. Verileri Yok Etmek ................................................................................................ 269
1.4.3. Verileri Değiştirmek .............................................................................................. 271
1.4.4. Verileri Erişilmez Kılmak ....................................................................................... 274
1.4.5. Veri Yerleştirmek .................................................................................................. 275 1.4.6. Verileri Başka Bir Yere Göndermek ....................................................................... 276
1.5. Suçun Nitelikli Hali ................................................................................................... 279 2. Manevi Unsur ............................................................................................................. 281
3. Hukuka Aykırılık .......................................................................................................... 281
IV. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ HALLERİ ...................................................................... 285
1. Teşebbüs ..................................................................................................................... 285
2. İştirak .......................................................................................................................... 286
3. İçtima .......................................................................................................................... 286
V. SORUŞTURMAYA VE KOVUŞTURMAYA İLİŞKİN KURALLAR ................................. 292
1. Görev .......................................................................................................................... 292
2. Yaptırım ...................................................................................................................... 293
3. Zamanaşımı ................................................................................................................. 293 4. Soruşturma Yöntemi ................................................................................................... 293
C. BİLİŞİM SİSTEMİNİN VERİLERİNİ BOZMA, YOK ETME, DEĞİŞTİRME VEYA ERİŞİLMEZ KILMA, SİSTEME VERİ YERLEŞTİRME, VAR OLAN
VERİLERİ BAŞKA YERE GÖNDERME FİİLLERİNİN İŞLENMESİ
SURETİYLE HAKSIZ ÇIKAR SAĞLAMASI SUÇU ..................................... 295
I. GENEL OLARAK ................................................................................................... 295
II. SUÇLA KORUNAN HUKUKİ YARAR ...................................................................... 300
III. SUÇUN UNSURLARI .......................................................................................... 301
1. Maddi Unsur ............................................................................................................... 301
1.1.Suçun Faili ............................................................................................................. 301
1.2. Suçun Mağduru.................................................................................................... 301
1.3. Suçun Konusu ...................................................................................................... 302
1.4. Eylem ................................................................................................................... 302
2. Manevi Unsur ............................................................................................................. 305
3. Hukuka Aykırılık .......................................................................................................... 306
III. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ HALLERİ ...................................................................... 306
1. Teşebbüs ..................................................................................................................... 306
2. İştirak .......................................................................................................................... 307
3. İçtima .......................................................................................................................... 307
IV. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMAYA İLİŞKİN KURALLAR .................................... 310
1. Görev .......................................................................................................................... 310
2. Yaptırım ...................................................................................................................... 312
3. Zamanaşımı ................................................................................................................. 312
4. Soruşturma Yöntemi ................................................................................................... 312
5. Sonuç .......................................................................................................................... 314
D. BİLİŞİM SİSTEMİNDEKİ VERİLERİ YOK ETME, BOZMA, ERİŞİLMEZ
KILMA, DEĞİŞTİRME, HUKUKA AYKIRI OLARAK VERİLERİ
YERLEŞTİRME VEYA GÖNDERME SUÇU İLE BU SURETLE HUKUKA
AYKIRI YARAR ELDE ETME SUÇLARIYLA İLGİLİ YARGITAY
KARARLARI ....................................................................................... 317
Kaynakça .............................................................................................. 355
