Filistin uzlaşısındaki aksaklıkların Gazze'deki bankalara etkisi

RAMALLAH (AA) - MUHAMMED FERİD ABDULLAH - Filistinli grupların uzlaşı sürecinde yaşadığı aksaklık, Gazze'deki bankaların çalışmalarını olumsuz etkiliyor.

Filistin hükümetinin, Gazze'deki yaklaşık 58 bin memurun mart ayı maaşlarını henüz ödememesi yaşanan ekonomik sıkıntılara eklenerek yeni bir boyut kazandı.

Filistin'deki bölünmüşlüğün yol açtığı iktisadi ve mali sorunlar nedeniyle Gazze'deki bankalar, "krizin tam ortasında" bulunurken bankacılık sektörü kâr sağlamayacağı bir alanda çalışmalarını zorlaştıran baskılarla karşı karşıya kalıyor.

Gazze'deki bazı bankalar, maaş ödemesi geciken memurların olası zararlarından kaçınmak için yaklaşık 2 hafta önce ATM'leri demir kepenklerle kapatmak zorunda kaldı.

Filistin Para Otoritesi'ne (Merkez Bankası mesabesinde) bağlı 15 bankanın 9'u Gazze'de faaliyet gösteriyor. Bölgedeki abluka nedeniyle Gazze'deki bankalar Batı Şeria'dakilere göre daha yavaş büyüme kaydediyor.

Gazzeli memurların maaşlarının ödenmesinde yaşanan gecikme, Başbakan Rami el-Hamdallah'ın geçen ay Gazze'deyken konvoyunun hedef alınmasının ardından Hamas ile Fetih arasındaki gerginliğin tırmanmasıyla eş zamanlı yaşanıyor.

- Banka kredilerinin ödenmesi

Gazze'deki memur maaşlarının henüz ödenmemesi, bankaya kredi borcu olanların taksitlerini ödemekte zorlanacağı anlamına gelirken, bankalar ve vatandaşlar, krizin uzun süre devam edeceği endişesini taşıyor. Filistin hükümeti ise konuya ilişkin henüz bir açıklamada bulunmadı.

Filistin Para Otoritesi'ne göre, Gazze'deki bankalarda 1,1 milyar dolarlık müşteri mevduatı bulunuyor. Gazze'deki Filistin bankalarının (müşterilere) verdiği kredilerin meblağı ise 991 milyon dolar olduğu belirtildi.

Filistinli taraflar arasında tırmanan gerginliğin neden olduğu ekonomik sıkıntılar, Gazze'deki bankalara kredi taksitlerinin zamanında ödenmesini zorlaştırıyor. Bu durum, müşterilerin likidite ihtiyacında banka mevduatında yaşanacak bir daralmanın da ötesine gidebilir.

Filistin bankaları toplam 13,8 milyar dolarlık varlığıyla tatmin edici bir ödeme gücünü elinde bulunduruyor.

- Ekonomik yaptırımlar

Gazze ekonomisi; ticaret, bankacılık, emlak ve diğer sektörler ile bölgedeki likidite akışında "kantarın topu" kamu çalışanlarının maaşlarına bağlı durumda.

Filistin hükümeti, Gazze Şeridi'ndeki kamu çalışanlarının maaşlarını mart 2017'den bu yana yüzde 30 kesintili ödemesi, Gazze'de aylık yaklaşık 20 milyon dolar kayba yol açıyor.

Filistin Para Otoritesi de yönetiminin kesinti kararının ardından bankalardan; borçlulara ekstra bir vergi veya faiz uygulamadan ödenen maaşların değeriyle orantılı olarak primlerde kesinti yapılmasını isteyen talimat çıkarmak zorunda kaldı.

- Uzlaşıdaki aksaklıkların muhtemel vahim sonuçları

Ancak Fetih ile Hamas arasındaki çatlağın onarılması çalışmalarının aksaması halinde önceki baskılardan daha olumsuz etkilenebileceğine ilişkin varsayımlar bulunuyor. Öyle ki, bu durum, bankacılık işlemlerinin askıya alınması ve Gazze'ye giren-çıkan likidite akışının durmasına yol açabilir.

Böyle bir durumda Gazze'deki bankalar ya bölünmüşlüğün, bankacılık işlemlerindeki olası düşüşle sonuçlanacak hasarlarını kabullenir ve Gazze piyasasında kalır ya da maddi olarak daha az faydalı başka bir pazara geçmeyi düşünür.

Ancak Gazze'deki bankalar bölgeden çekilmeye karar verse bile Hamas'a yönelik "Gazze'yi tek seferde teslim etmesine" yönelik baskılarının artması durumunda böyle bir adımı gerçekleştiremez.

Gazze'de yönetimi 2007'de devralan Hamas, Batı Şeria'daki Filistin hükümetinin Gazze'deki memurlardan işe gitmemelerini istemesi üzerine yaklaşık 40 bin memur atamıştı.

"Memur maaşları dosyası" Hamas ile Fetih arasında geçen yıl 12 Ekim'de, Filistin'deki bölünmüşlüğü bitirme amacıyla imzalanan son uzlaşı anlaşmasında da aksaklıklara neden olmuştu.

Ramallah hükümetinin sorumluluklarını üstlenmemesi, Hamas'ın Gazze yönetimini elinde bulundurduğu dönemde tayin ettiği memurların durumu gibi meseleler yüzünden anlaşmanın uygulama aşamasında sıkıntılar yaşanıyor.

Filistin uzlaşısındaki aksaklıkların Gazze'deki bankalara etkisi

Safkan Arap ve İngiliz Atlarının Soy Kütüğü, Kayıtları, İthalat ve İhracatı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

At Yarışları Müşterek Bahisler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

At Yarışları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

Hukuki Boyutlarıyla Kentsel Dönüşüm Sempozyumu yapıldı

Millî Savunma Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Yönetmeliği

Kardeş Eli ile Kurban ve Su Kuyusu

Gizli tanık 'Garson'un dijital verileri sonrası İzmir’de FETÖ operasyonu: 30 gözaltı

Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı Satın Alma ve İhale Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

Fatura Tahsilatı Nedir? Fatura Tahsilat Süreci Nasıl İşler?

FETÖ'nün mahrem yapılanmasına yönelik soruşturma; 16 gözaltı kararı