GRAFİKLİ - IKBY'deki siyasi partiler etkisiz vaatlerle seçmenden oy istiyor

ERBİL (AA) - MAZIN BAQAL - Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde (IKBY) 30 Eylül'de yapılacak milletvekili genel seçimlerine sayılı günler kaldı. Seçime katılan partiler, bölgede geçer akçe olan "milliyetçilik, terörle mücadele ve reform" gibi etkisiz sloganlarla seçmeni cezbetmeye çalışıyor.

IKBY Bağımsız Yüksek Seçim ve Referandum Komisyonu verilerine göre, ay sonunda yapılacak seçimlere katılmak üzere 31 parti ve koalisyon kayıt yaptırdı. Erbil, Süleymaniye, Duhok ve Halepçe vilayetlerinde toplamda 3 milyon 88 bin kayıtlı seçmen, IKBY meclisine gönderilecek 111 milletvekilini belirlemek için sandık başına gidecek.

Irak'ta 12 Mayıs genel seçimlerinde kullanılan elektronik sistem, siyasi partilerin itirazı üzerine IKBY milletvekili seçimlerinde kullanılmayacak ve oy sayımı geçmişte olduğu gibi elle yapılacak.

IKBY'deki milletvekili genel seçimleri son olarak 21 Eylül 2013'te yapıldı. Anayasa gereği 4 yılda bir tekrarlanması gereken seçimler 25 Eylül 2017'deki gayrimeşru bağımsızlık referandumu sonrası oluşan siyasi ve ekonomik kriz nedeniyle geçen sene yapılamadı ve bir yıl ertelendi.

Terör örgütü DEAŞ’ın Irak’taki askeri varlığının büyük oranda sona ermesinin ardından ilk defa yapılacak milletvekili seçimlerine, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP), Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), Goran (Değişim), Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgirtu), İslami Toplum Partisi (Komel), Bizotnava ve Irak Türkmen Cephesi (ITC) gibi önde gelen Kürt ve Türkmen partiler, ekonomik kriz başta olmak üzere reform, hizmet, istikrar, terör ve yolsuzlukla mücadele gibi sloganlarla seçmenlerden oy almak için çalışmalarını sürdürüyor.

- IKBY'deki hakim parti KDP

Eylül 2013 seçimlerinde 38 milletvekili çıkarıp birinci parti olma pozisyonunu korumayı başaran Mesut Barzani liderliğindeki KDP, milletvekili seçimlerine "Güçlü IKBY’ye Doğru" sloganıyla seçmenleri etkilemeye çalışıyor.

Hali hazırda Erbil yönetiminde başbakanlık gibi önemli yetkilere sahip kurumun yanı sıra birçok bakanlığı elinde tutan KDP, seçimlerde özellikle güçlü olduğu Erbil ve Duhok'taki oylarını "peşmerge ve milliyetçilik" temalarını öne çekerek oylarını korumanın yanı sıra artırmayı hedefliyor.

KDP'nin öncülüğünde ve Neçirvan Barzani'nin başbakanlık ettiği hükümet kabinesi, kurulduğu 2013 yılından bu yana ciddi buhranlarla boğuşuyor. Özellikle IKBY'deki muhalif partilerin hedefinde olan KDP, son 5 yılda tüm krizlerin sebebi olarak gösteriliyor.

IKBY, son 5 yıl içerisinde Erbil-Bağdat arasında bölge halkı için önem teşkil eden petrol, bütçe ve maaş kesintileriyle karşı karşıya kaldı. Bu krizlerle boğuşan bölge halkı, bir de Irak merkezi hükümetinin, Mesut Barzani mimarlığında 25 Eylül 2017'de bağımsızlık için gayrimeşru referanduma gitmesini gerekçe göstererek farklı yaptırımlara maruz kaldı.

KDP'nin hakimiyetindeki son hükümet kabinesinin birçok hatasına rağmen, seçimlerde birinci parti çıkmasına yüksek gözle bakılıyor. Bunun nedeni askeri, ekonomi ve istihbarat gücünü elinde tutmasıyla birlikte kontrolündeki Erbil ve Duhok'un Irak geneline oranla daha yüksek refah gelişmişliğe sahip olmasından kaynaklanıyor.

KDP'nin, bölge halkı tarafından sempati duyulan Türkiye ile iyi ilişkilere sahip olması da Barzani'ye artı puan kazandırıyor.

Barzani'nin KDP'sinin bir adım daha önde olmasının bir diğer nedeni de, Haziran 2014 yılından bu yana özellikle ilk 3 yılda terör örgütü DEAŞ'a karşı verilen mücadeleden geliyor. KDP, terörle mücadelede elde edilen kazanımı bir parti galibiyeti şeklinde kamuoyuna takdim ederek, seçmenleri bu şekilde etkilemeyi hedefliyor.

- Talabani ailesinin kontrolündeki KYB

KYB'nin karizmatik kurucu lideri Celal Talabani'nin 2012'de rahatsızlanması ve 3 Ekim 2017'de hayatını kaybetmesi sonrası ciddi krizlerle boğuşuyor.

KDP ile 2013 yılına kadar seçimlere ittifak kurarak giren KYB, son seçimlerde 18 milletvekili çıkararak mecliste üçüncü parti konumuna düştü. KYB, eski gücüne kavuşmak için "istikrar, iş fırsatı ve hizmet" adı altında seçmenlerini cezbetmeye çalışıyor.

Süleymaniye merkezli KYB, seçimde gerilemesine rağmen, o dönem kurulan koalisyon hükümetinde aktif katılım gösterdi. KDP gibi elindeki güçlü askeri, ekonomik ve istihbarat gücü ile birlikte özellikle Süleymaniye ve bir dönem Kerkük'te nüfuzu elinde tutan bir parti olarak kalmayı başardı.

Hali hazırda parti içerisindeki güç dengesi, daha çok Talabani'nin eşi Hero İbrahim Ahmed, oğulları Kubat, Bafil ve yeğeni Lahur Şeyh Cengi'nin elinde.

KYB'nin seçim çalışmalarını koordine edip, liste başı olan Kubat Talabani, seçimlerde babasının partisini yine eski gücüne kavuşturmayı, en azından ikinci parti olması için mücadele veriyor.

Partideki güç dengesinin bir ailenin elinde olmasına kızan KYB Genel Sekreter Yardımcısı Kosret Resul ise kendi içinde farklı bir grup olarak hareket edip, KDP'ye yakın durmaya çalışıyor.

KYB içinde son bölünme de, öncü ve önemli kadrolar arasında yer alan KYB ikinci Genel Sekreteri Berhem Salih'in ayrılması ve kendi partisini kurmasıyla meydana geldi.

- Değişim getiremeyen Goran Hareketi

IKBY'deki hakim iki parti KDP ve KYB'nin gücünü kırıp, bölgede güçlü bir muhalefet parti konumuna yükselen, değişim gerçekleştireceği vaadinde bulunan Goran (Değişim) Hareketi'ne önceki seçimlere oranla pek ilgi yok.

KDP ve KYB'den kurtulmak isteyen bazı IKBY'liler, üçüncü alternatif olarak Goran'a deneyimsiz ve yeni olmasına rağmen büyük destek verip, son seçimlerde KYB'nin önüne geçerek meclise 24 milletvekili göndermesine ve ikinci parti konumuna yükselmesine vesile oldu.

KYB'den 2006 yılında ayrılan Noşirvan Mustafa tarafından "yolsuzlukla mücadele" sloganıyla öne çıkan Goran, Mayıs 2017'de karizmatik liderini kaybetmesi, söz verilen reformların gerçekleşmemesi, koalisyon hükümetine katılmasına rağmen vaadedilen değişimin hükümet içerisinde yaşanmamasıyla halkın ilgisini kaybetmiş görünüyor.

Bir dönem halk arasında popüler olan muhalefet, iktidara karşı bir alternatif, yolsuzluk, sosyal adalet gibi sloganlarla seçimlere giren Goran'ın, seçimlerde mevcut konumunu koruyup korumayacağı, oylarını özellikle KYB'ye kaptırıp kaptırmayacağı büyük bir merak konusu.

- Yekgirtu, reform sloganıyla öne çıkmak istiyor

Müslüman Kardeşlere yakınlığıyla bilinen ve 1994’te Erbil’de kurulan Yekgirtu IKBY’de, girdiği son seçimlerde 10 milletvekili çıkararak dördüncü parti konumuna yerleşti.

Seçim propagandasında özellikle bölgesel hükümete reform çağrısı yapan Yekgirtu, Irak’ta hile ve şaibenin damga vurduğu 12 Mayıs genel seçimlerinde olduğu gibi bu seçimlerde de yine aynı durumun yaşanmasından endişeli.

Toplumda saygın bir yeri olan Salahaddin Bahaddin liderliğindeki Yekgirtu, her siyasi parti gibi önceki seçimlerde sahip olduğu oy oranını koruyup artırmayı hedefliyor. Yekgirtu bu seçimlerde, daha önce az oy aldığı Erbil vilayetindeki oylarını artırmak için seçmenleri yanına çekmeye çalışıyor.

- Komel oylarını korumak istiyor

Yekgirtu'dan sonra IKBY'de ikinci büyük İslami parti konumundaki İslami Toplum Partisi (Komel), son seçimlerde 6 milletvekili çıkararak IKBY’de beşinci sıraya yerleşmişti.

Parti tarihinde ilk defa en yüksek oy alarak 6 milletvekili çıkaran Ali Bapir liderliğindeki Komel, özellikle en çok oy aldığı Halepçe ile Süleymaniye kentlerindeki oylarını korumak istiyor.

Komel'in 25 Eylül'de referanduma ilişkin öngörülerinin büyük oranda doğru çıkmasıyla dikkatleri üzerine çekmişti.

- Türkmenlerin birlikte yaşama vaadi

IKBY Meclisi'ndeki 11 kotadan 5'ine sahip Türkmenler, seçimlere farklı 8 listeden katılıyor. Seçime katılan Türkmen partileri arasında Irak Türkmen Cephesi (ITC), Erbil Türkmen Koalisyonu Listesi, Millet Listesi ve Erbil Türkmen Listesi yer alıyor.

Seçimlere en iddialı ve güçlü bir kampanya ile giren ITC Erbil Milletvekili Aydın Maruf, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hedeflerinin Türkmen varlığını bölgede göstermek olduğunu ifade etti.

Seçim vaatleri arasında Türkmencenin resmi dil olarak kabul edilmesinin en başta yer aldığını söyleyen Maruf, “Türkmenlerin hem hükümette hem de siyasi mekanizmada söz sahibi olmasını destekliyoruz. Türkmen İşlerinden sorumlu bir bakan veya bir heyetin oluşması için sürekli olarak çalışacağız." dedi.

Maruf, şunları kaydetti:

“Burada birlikte yaşamayı kabul ettirmek ve güçlendirmek için yola çıktık. ITC geçmişte olduğu gibi bugün de yaptığı çalışmalarla bölgede itibar kazanmış bir parti. Adaylarımız Türkmenler ve Kürtler tarafından olumlu karşılanıyor.”

GRAFİKLİ - IKBY'deki siyasi partiler etkisiz vaatlerle seçmenden oy istiyor

Safkan Arap ve İngiliz Atlarının Soy Kütüğü, Kayıtları, İthalat ve İhracatı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

At Yarışları Müşterek Bahisler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

At Yarışları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

Hukuki Boyutlarıyla Kentsel Dönüşüm Sempozyumu yapıldı

Millî Savunma Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Yönetmeliği

Kardeş Eli ile Kurban ve Su Kuyusu

Gizli tanık 'Garson'un dijital verileri sonrası İzmir’de FETÖ operasyonu: 30 gözaltı

Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı Satın Alma ve İhale Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

Fatura Tahsilatı Nedir? Fatura Tahsilat Süreci Nasıl İşler?

FETÖ'nün mahrem yapılanmasına yönelik soruşturma; 16 gözaltı kararı