Madde 77- (1) Aşağıdaki fiillerin, siyasal, felsefi, ırki veya dini saiklerle toplumun bir kesimine karşı bir plan doğrultusunda sistemli olarak işlenmesi, insanlığa karşı suç oluşturur:

a) Kasten öldürme.

b) Kasten yaralama.

c) İşkence, eziyet veya köleleştirme.

d) Kişi hürriyetinden yoksun kılma.

e) Bilimsel deneylere tabi kılma.

f) Cinsel saldırıda bulunma, çocukların cinsel istismarı.

g) Zorla hamile bırakma.

h) Zorla fuhşa sevk etme.

(2) Birinci fıkranın (a) bendindeki fiilin işlenmesi halinde, fail hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına; diğer bentlerde tanımlanan fiillerin işlenmesi halinde ise, sekiz yıldan az olmamak üzere hapis cezasına hükmolunur. Ancak, birinci fıkranın (a) ve (b) bentleri kapsamında işlenen kasten öldürme ve kasten yaralama suçları açısından, belirlenen mağdur sayısınca gerçek içtima hükümleri uygulanır.

(3) Bu suçlardan dolayı tüzel kişiler hakkında da güvenlik tedbirine hükmolunur.

(4) Bu suçlardan dolayı zamanaşımı işlemez.

2. 1. GENEL OLARAK

Kasten öldürme, kasten yaralama, işkence, eziyet veya köleleştirme, kişi hürriyetinden yoksun kılma, bilimsel deneylere tabi kılma, cinsel saldırıda bulunma, çocukların cinsel istismarı, zorla hamile bırakma ve zorla fuhşa sevk etme fiillerin, siyasal, felsefi, ırki veya dini saiklerle toplumun bir kesimine karşı bir plan doğrultusunda sistemli olarak işlenmesi, insanlığa karşı suç oluşturur.

Bu suç, Nürnberg Mahkemesi Statüsünün 6 (c) maddesinden esin­lenerek kaleme alınmıştır. Nitekim yeni Fransız Ceza Kanunu da 212-1 inci maddesi yönünden aynı surette hüküm getirmiştir. Dikkat edilmelidir ki, bu maddedeki hareketler bir grubun, grup olarak imha edilmesi amacıyla işle­necek olursa soykırım suçuna dönüşür[1].

Korunan hukuki yarar, bireylerin maddi ve manevi varlığını oluşturan onuru, yaşama hakkı, vücut dokunulmazlığı, cinsel dokunulmazlığı ve kişi özgürlüğüdür[2]. Düşman hukuku kapsamında aidiyet saikiyle yapılan tüm saldırılar tüm insanlığa karşı gerçekleşmektedir. İnsan yaşamı ve insanlık onuru en kutsal değerlerdir. Bu suçta insanlık değerlerinin korunması amaçlanmaktadır. İnsan uygarlığına yönelik hastalıklı zihinlerin gerçekleştirdiği eylemlere yönelik insanların tüm yönleriyle korunması amaçlanmaktadır.

Özgü suç olmayıp herkes tarafından işlenebilir. Suçun biri geniş diğeri dar anlamda olmak üzere iki mağduru bulunmaktadır. Suçun geniş mağduru tüm insanlar olup dar anlamda mağduru ise siyasal, felsefi, ırki veya dini saiklerle yasada tanımlanan eylemlere maruz kalan kişi ya da kişilerdir.

2.2. SORUŞTURMAYA İLİŞKİN KORUMA TEDBİRLERİ

Bu suçların işlendiği hususunda kuvvetli şüphe varsa, tutuklamaya sevk edilmelidir. Soruşturma aşamasındaki ifade sırasında şüphelilerin müdafisi yoksa CMK'nın 151/3. maddesi gereğince alt sınırı 5 yılı geçtiğinden müdafi görevlendirilmelidir.

2.3. EYLEM

Suçun maddi unsurunu oluşturan hareketler olan kasten öldürme, kasten yaralama, işkence, eziyet veya köleleştirme, kişi hürriyetinden yoksun kılma, bilimsel deneylere tabi kılma, cinsel saldırıda bulunma, çocukların cinsel istismarı, zorla hamile bırakma veya zorla fuhşa sevk etme suçlarının siyasal, felsefi, ırki veya dini saiklerle toplumun bir kesimine karşı bir plan doğrultusunda sistemli olarak işlenmesi gerekir. Diğer bir ifadeyle, belli bir plan ve program çerçevesinde SİSTEMATİK OLARAK faşist ve insanlık dışı saiklerle şiddeti düzenli olarak kullanmak suretiyle ve tasarlanarak suçun sistemli biçimde siyasal, felsefi, ırki veya dini saiklerle toplumun bir kesimine karşı gerçekleştirilmesi gerekir. Seçimlik hareketli bir suç olup eylemlerden bir tanesinin gerçekleşmesiyle suç oluşacaktır. Birden fazla eylemin gerçekleşmesi halinde cezanın üst sınırdan verilmesi gerekir.

2.4. MANEVİ UNSUR

Bu suç genel kasıtla işlenmez, özel kasıt aranır.

2.5. İŞTİRAK

İştirak; bir kişi tarafından işlenebilen suçun, birden fazla kimsenin önceden işbirliği yapmaları sonucu gerçekleştirmeleri olarak tanımlanmıştır. İştirakten söz edebilmek için kişilerin suç işlemeden önce işbirliği yapmaları, suç işleme hususunda anlaşmış olmaları gerekir. Dolayısıyla iştirak, insanlığa karşı suçlar açısından mümkündür. Failler fikirsel ve eylemsel işbirliği halinde hareket edebilirler.

2.6. TEŞEBBÜS

Bu suça teşebbüs mümkündür.

2.7. İÇTİMA

Kasten öldürme ve kasten yaralama suçları açısından, belirlenen mağdur sayısınca gerçek içtima hükümleri uygulanır. TCK’nın 78. maddesine göre, insanlığa karşı suçların örgüt şeklindeki bir yapılanmayla da işlenmesi hâlinde madde, bu tür suçları işlemek amacıyla örgüt kurulmasını ve bu örgütlere katılmayı ayrıca cezalandırmaktadır. Örgütün faaliyeti çerçevesinde suç işlenmiş olması hâlinde ayrıca bu suçlardan dolayı da cezaya hükmolunacağı gözden uzak tutulmamalıdır.

2.8. GÖREVLİ MAHKEME

Bu suç bakımından görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesidir. Ceza Muhakemesi Kanunu(CMK) madde 12 fıkra 1’e göre, davaya bakma yetkisi, kural olarak suçun işlendiği yer mahkemesine aittir.

2.9. ZAMANAŞIMI

TCK madde 66’da belirtildiği üzere çeşitli suçlar bakımından dava zamanaşımı gerçekleştiğinde, kanunda gösterilen sürelerin geçmesiyle belirli bir suçtan dolayı dava açılamayacağı gibi, açılmış olan davaya da devam edilemez. TCK'nın 77.maddesinde düzenlenen insanlığa karşı işlenen suçlar açısından zamanaşımı işlemez.

2.10. SORUŞTURMA

Suç Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından re’sen soruşturulur. Takibi şikâyete bağlı değildir. Cumhuriyet savcısı şikâyet, ihbar veya başka bir suretle suçun işlendiği izlenimini veren bir hali öğrendiği anda gerekli araştırma ve delil toplama sürecini tamamlayarak kamu davası açılmasını gerektirir yeterlilikte delil elde ederse iddianame düzenler.

DOÇ. DR. CENGİZ APAYDIN

İSTANBUL ANADOLU CUMHURİYET SAVCISI

CEZA HUKUKU BİLİNCİ TV

HUKUK VE ADALET BİLİNCİ TV

cezahukukubilinci.org

-----------------

[1] TCK’nın 77.maddesinin gerekçesi.

[2] Tezcan,Durmuş/Erdem,Mustafa Ruhan/Önok,R.Murat, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku 18. Baskı, Seçkin Yayınevi, 77.