KULLANDIRILAN USULSÜZ KREDİ NEDENİYLE UĞRANILAN ZARARIN GİDERİLMESİ İSTEMİ

T.C. YARGITAY 4. HUKUK DAİRESİ E. 2018/4698 K. 2019/5238 T. 13.11.2019

KULLANDIRILAN USULSÜZ KREDİ NEDENİYLE UĞRANILAN ZARARIN GİDERİLMESİ İSTEMİ ( Krediler İki Ayrı Kişiye ve Farklı Tarihlerde Kullandırılan Krediler Olup Kullandırılan Krediler Yönünden Davalıların Tahsilde Tekerrür Olmamak Kaydıyla Birlikte Sorumlu Olduğu - Dava Dışı Şahıslara Kullandırılan Krediler Yönünden Her Bir Krediye Katkıda Bulunan Banka Görevlisinin Farklılık Arz Etmesi Nedeniyle Ayrı Ayrı Hüküm Kurulması Gerektiği/Tek Hüküm Kurularak Tüm Davalıların Birlikte Sorumluğuna Karar Verilmesinin Hatalı Olduğu )

KREDİLERİN KULLANDIRILMASINDAN DOĞAN SORUMLULUK ( Krediler İki Ayrı Kişiye ve Farklı Tarihlerde Kullandırılan Krediler Olup Olayda Kullandırılan Krediler Yönünden Davalıların Tahsilde Tekerrür Olmamak Kaydıyla Birlikte Sorumlu Olduğu - Mahkemece Dava Dışı Şahıslara Kullandırılan Krediler Yönünden Her Bir Krediye Katkıda Bulunan Davalı Banka Görevlisinin Farklılık Arz Etmesi Nedeniyle Ayrı Ayrı Hüküm Kurulması Gerektiği/Tek Hüküm Kurularak Tüm Davalıların Birlikte Sorumluğuna Karar Verilmesinin Hatalı Olduğu )

USULÜ KAZANILMIŞ HAK ( Bozma Öncesi Verilen İlk Kararda Davalılardan Birinin Dava Dışına Kullandırılan Krediye İlişkin Herhangi Bir Katkısı Bulunmadığı Gerekçesiyle İlgiliye Kullandırılan Kredi Yönünden Sorumlu Tutulmadığı - Kararın Taraflarca Temyiz Edilmesi Üzerine Bu Yöne İlişkin Temyiz İtirazları Reddedilerek Belirtilen Davalı Yararına Kazanılmış Hak Oluştuğu Gözetilmeden Karar Verilmesinin Hatalı Olduğu/Açıklanan Nedenlerle Kararın Bozulması Gerektiği )

6098/m. 49

ÖZET : Dava, davalı banka görevlileri tarafından kullandırılan usulsüz kredi nedeniyle uğranılan zararın giderilmesi istemine ilişkindir. Olayda, davalılardan belirtilen diğer banka müdür yardımcısının izinde olduğu dönemde davacı banka servisinde geçici olarak tarımsal kredilerden sorumlu bölümde görevlendirilmiş ise de, dava dışına kullandırılan krediye ilişkin işlemleri onaylamak suretiyle krediye katkıda bulunmuştur. Anılan davalının dava dışına kullandırılan kredi yönünden diğer davalılarla birlikte tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla sorumluluğuna karar verilmesi gerekir.

Dava konusu krediler iki ayrı kişiye ve farklı tarihlerde kullandırılan krediler olup; belirtilene kullandırılan kredi yönünden davalılar tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla birlikte sorumludurlar. Diğer ilgiliye kullandırılan kredi yönünden de davalılar tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla birlikte sorumludurlar.

Mahkemece, dava dışı şahıslara kullandırılan krediler yönünden her bir krediye katkıda bulunan davalı banka görevlisinin farklılık arz etmesi nedeniyle ayrı ayrı hüküm kurulması gerekirken tek hüküm kurularak tüm davalıların birlikte sorumluğuna karar verilmesi hatalıdır.

Bozma öncesi verilen ilk kararda, davalılardan birinin dava dışına kullandırılan krediye ilişkin herhangi bir katkısı bulunmadığı gerekçesiyle ilgiliye kullandırılan kredi yönünden sorumlu tutulmadığı, kararın taraflarca temyiz edilmesi üzerine bu yöne ilişkin temyiz itirazları reddedilerek belirtilen davalı yararına usulü kazanılmış hak oluştuğu gözetilmeksizin karar verilmesi de hatalıdır. Açıklanan nedenlerle kararın bozulması gerekmiştir.

DAVA : Davacı ... vekili tarafından, davalılar ... ve diğerleri aleyhine 01/09/2000 gününde verilen dilekçeyle haksız eylem nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davalı .... yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden kısmen kabulüne dair verilen 05/12/2017 tarihli kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalılar ..., ..., ... vekilleri ve ... tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü:

KARAR : Gerekçeli karar başlığına dava tarihi olarak 01/09/2000 yazılması gerekirken 29/03/2017 yazılmış olmasının maddi hatadan kaynaklandığı ve mahallinde düzeltilebileceği anlaşılmakla, bu husus bozma nedeni yapılmamıştır.

1-)Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.

2-)Davacının diğer temyiz itirazlarının incelenmesinde;

Dava, davalı banka görevlileri tarafından kullandırılan usulsüz kredi nedeniyle uğranılan zararın giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın davalılardan ... yönünden reddine, diğer davalılar yönünden ise kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı ve davalılar ..., ..., ... vekili ve ... tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı, davalı banka görevlileri tarafından dava dışı ... ve ...'e kullandırılan büyükbaş besi hayvancılığı kredisinin amacı dışında tahsis edildiğinin ve usulsüz verildiğinin tespit edildiğini, banka müfettişleri tarafından hazırlanan 19/03/1999 tarihli rapor ile davalıların mesuliyetlerine karar verildiğini belirterek, uğranılan zararın giderilmesini istemiştir.

Davalılar davanın reddedilmesi gerektiğini savunmuşlardır.

Mahkemece, alınan bilirkişi raporu benimsenerek davalılardan ... yönünden istemin reddine, diğer davalılar yönünden ise kısmen kabulüyle 13.880,62 TL'nin tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.

Dosya içeriğinden; dava dışı ... ve ...'e tarımsal kredi kullandırıldığı, ...'e kullandırılan kredi talebine ilişkin inceleme raporunun davalılardan ... ve dava dışı Lütfi Solmaz tarafından hazırlandığı, düzenlenen işletme kredisi tespit formunda davalı ...'in olumlu görüşü belirtilmek suretiyle davalı müdür yardımcısı ... ve şube müdürü ... tarafından kredinin onaylandığı, müfettiş raporunda ve dosya kapsamına alınan bilirkişi raporlarında, ... ve ...'e kredi kullandırılması sırasında 6200 Sayılı Genelge eki Tarımsal Krediler Mevzuatına uygun işlem yapılmış ise de, davalı banka görevlileri tarafından gerekli dikkat ve özenin gösterilmediği, hatalı işlemler yapıldığı, müşteri ve kefillerin imzasının şubede alınmadığı, kimlik kontrolü yapılmadığı, kredi lehtarının ödeme gücüne ilişkin araştırma yapılmadığı ve sahte imza ile kredi kullandırıldığı hususlarının tespit edildiği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise, davalılardan ...'in zirai kredilere bakan müdür yardımcısının izinde olması nedeniyle geçici görevle serviste çalıştığı ve imza ikmali yaptığı gerekçesiyle malen sorumlu tutulmaması yönünde görüş bildirildiği anlaşılmaktadır.

Her ne kadar davalılardan ..., diğer banka müdür yardımcısının izinde olduğu dönemde davacı banka servisinde geçici olarak tarımsal kredilerden sorumlu bölümde görevlendirilmiş ise de, dava dışı ...'a kullandırılan krediye ilişkin işlemleri onaylamak suretiyle krediye katkıda bulunmuştur. Şu durumda; anılan davalı ...'in dava dışı ...'a kullandırılan kredi yönünden diğer davalılarla birlikte tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla sorumluluğuna karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile hakkındaki davanın reddine karar verilmesi doğru değildir. Açıklanan nedenle kararın bozulması gerekmiştir.

3-) Davalıların diğer temyiz itirazlarının incelenmesinde;

Dava konusu edilen krediler dava dışı ... ve ... olmak üzere iki ayrı kişiye ve farklı tarihlerde kullandırılan krediler olup; ...'a kullandırılan kredi miktarı 7.018,12 TL dir. ...'a kullandırılan kredi yönünden davalılar ..., ..., ... ve ... tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla birlikte sorumludurlar. ...'e kullandırılan kredi miktarı ise 6.862,50 TL olup, bu kredi yönünden de davalılar ..., ..., ... ve ... tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla birlikte sorumludurlar. Mahkemece, dava dışı şahıslara kullandırılan krediler yönünden her bir krediye katkıda bulunan davalı banka görevlisinin farklılık arz etmesi nedeniyle ayrı ayrı hüküm kurulması gerekirken tek hüküm kurularak tüm davalıların birlikte sorumluğuna karar verilmesi doğru değildir.

Bunun yanı sıra, bozma öncesi verilen 27/09/2012 tarihli ilk kararda, davalılardan ...'nun dava dışı ….a kullandırılan 7.018,12 TL tutarındaki krediye ilişkin herhangi bir katkısı bulunmadığı gerekçesiyle ...'a kullandırılan kredi yönünden sorumlu tutulmadığı, kararın taraflarca temyiz edilmesi üzerine bu yöne ilişkin temyiz itirazları reddedilerek davalı ... yararına usulü kazanılmış hak oluştuğu gözetilmeksizin karar verilmesi de yerinde değildir. Açıklanan nedenlerle kararın bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Temyiz edilen kararın yukarıda (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı yararına, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz eden davalılar ..., ..., ... ve ... yararına BOZULMASINA, tarafların diğer temyiz itirazlarının ise (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle reddine ve davacı ile temyiz eden davalılardan peşin alınan harçların istekleri halinde geri verilmesine 13.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi. (kazanci.com.tr)

KULLANDIRILAN USULSÜZ KREDİ NEDENİYLE UĞRANILAN ZARARIN GİDERİLMESİ İSTEMİ

AYM'nin 2024/36 esas - 2024/43 karar sayılı kararı

AYM'nin 2024/55 esas - 2024/66 karar sayılı kararı

AYM'nin 2016/8554 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2018/15272 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2020/3856 başvuru numaralı kararı

AYM'nin 2023/34 esas - 2024/60 karar sayılı kararı

AYM'nin 2023/126 esas - 2024/67 karar sayılı kararı

AYM'nin 2023/137 esas - 2024/68 karar sayılı kararı

AYM'nin 2023/195 esas - 2024/71 karar sayılı kararı

İHALENİN FESHİ - KIYMET TAKDİR RAPORUNUN USULSÜZ TEBLİĞİ - AYNI KONUTTA OTURMAYAN AKRABAYA YAPILAN TEBLİGAT