(15.04.2020 tarihli Resmi Gazete de yayınlanan 7242 sayılı Kanunla değişik İnfaz Kanunu hükümlerine göre hazırlanmıştır)

İnceleme sırası

KOŞULLU SALIVERİLME

Tanım: Koşullu salıverilme

I-15.04.2020 Tarihi Sonrasında Yapılacak Koşullu Salıverilme ve Oranları

II-15.04.2020 Tarihi Sonrasında Koşullu Salıverilme Hükümleri Uygulanmayacak Suçlar

DENETİMLİ SERBESTLİK

Tanım: Denetimli serbestlik:

III- 30.03.2020 Tarihinden Sonra İşlenen Suçlarda Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanarak Şartla Tahliye Tarihine Kadar Cezanın İnfazının Yapılması

IV-30.03.2020 Tarihinden Önce İşlenen Suçlarda Denetimli Serbestlikten Yararlanma

A- Ana İlke

B- Ana İlkeye 1. İstisna

C- Ana İlkeye 2. İstisna

D- Ana İlkeye 3. İstisna

V- Koşullu Salıverilenler İçin Öngörülen Denetimli Serbestlik Tedbirleri ve Yükümlülükleri

A- Cezasının Yarısını veya Üçte İkisini Ceza İnfaz Kurumunda Geçirerek Koşullu Salıverilenler İçin Öngörülen Tedbirler veya Yükümlülükler.

B- Cezasının Dörtte Üçünün Ceza İnfaz Kurumunda Geçirerek Koşullu Salıverilenler İçin Öngörülen Tedavi veya Yükümlülükler.

VI-Lehe Yasanın Belirlenmesi

Kısaltma: (İnfaz Kanunu: 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun)

KOŞULLU SALIVERİLME

Koşullu salıverilme (Şartlı tahliye) : Hapis cezasının bir kısmını ceza infaz kurumunda “iyi halli” olarak geçiren hükümlünün kalan cezasının bir kısmını ceza infaz kurumu dışında denetim altında tutulmak suretiyle infaz edilmesi ile hükümlünün cezasının infazının tamamlanmasıdır. Böylece infaz edilmesi gereken ceza; hem ceza infaz kurumu ve hem de infaz kurumu dışında geçirilerek cezanın infazı tamamlanmış olmaktadır.

I-15.04.2020 Tarihi Sonrasında Yapılacak Koşullu Salıverilme Ve Oranları

Halen yürürlükte olan infaz rejimine göre koşullu salıverme de üçlü bir oran bulunmaktadır.

ANA KURAL, GENEL İNDİRİM ORANI: Hükmolunan cezanın yarısının infazının arandığı suçlar. (Aşağıda tablo I)

1.İSTİSNA: Hükmolunan cezanın üçte ikisinin infazının arandığı suçlar. (Aşağıda tablo II)

2.İSTİSNA: Hükmolunan cezanın dörtte üçünün infazının arandığı suçlar. (Aşağıda tablo III)

Bu oranları tablolar şeklinde gösterirsek:

TABLO 1

İNFAZ ORANLARI

SUÇ TÜRLERİ

İnfaz Kanunu

ANA KURAL

Cezanın ½ sinin infazının arandığı suç türleri

Aşağıda 1.grup ve 2.grup istisna da sayılan 16 başlık altındaki suç tipleri dışındaki bir suçtan mahkûmiyet halinde cezanın yarısının infaz kurumunda geçilmesinden sonra kanunun aradığı diğer koşullarda gerçekleştiğinde hükümlü şartla tahliyeye hak kazanır.

Madde 107/2

TABLO 2

İNFAZ ORANLARI

SUÇ TÜRLERİ

İnfaz Kanunu

1.GRUP İSTİSNA

Cezanın 2/3 ünün infazının arandığı suç türleri

1-Kasten Öldürme suçları (TCK, m. 81, 82 ve 83)

2-Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu. (TCK, m.87/2.-bent d)

3-İşkence suçu (TCK, m.94 ve 95)

4-Eziyet suçu (TCK, m. 96)

5-Cinsel saldırı (TCK, m.102/1)

6-Reşit olmayanla cinsel ilişki (TCK, m.104/1)

7-Cinsel taciz. (TCK, m.105)

8-Devletin sırlarına karşı suçlardan mahkûm olanlar. (TCK, m. 326-339 arası)

9-Suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar

10-Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlarlar. (TCK, m.132, 133, 134, 135, 136, 137, 138)

11-2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu kapsamına giren suçlardan mahkûm olanlar

ve

12-Suç tarihinde 18 yaşını doldurmayanlar çocuklardan

a-Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (TCK, m. 102, 103, 104, 105)

b-Uyuşturucu suçları (TCK, m.188)

c-Terör suçları (3713 sayılı TMK uygulananlar)

13-İnfaz oranı ½ olan suçlardan ilk kez mükerrir (TCK,m.58) olanlar (16 başlık altında toplanan suçlar)

107/2

TABLO 3

İNFAZ ORANLARI

SUÇ TÜRLERİ

İnfaz Kanunu

2.GRUP İSTİSNA

Cezanın ¾ ünün infazının arandığı suç türleri

1-Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (TCK, m.102/2, 103, 104/2-3).

2-Uyuşturucu suçları (TCK, m.188).

3-Terör suçları (3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu uygulananlar).

Madde 108/9

3713 sayılı TMK m./17

II-15.04.2020 Tarihi Sonrasında Koşullu Salıverilme Hükümleri Uygulanmayacak Suçlar

Koşullu salıverilme hükümlerinin uygulanamayacağı haller şunlardır:

1-Hükümlü hakkında ikinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda (İnfaz Kanunu md.108/3)

2- ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap, Dördüncü Kısım, "Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar" başlıklı Dördüncü Bölüm, "Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar" başlıklı Beşinci Bölüm, "Milli Savunmaya Karşı Suçlar" başlıklı Altıncı Bölüm altında yer alan suçlardan birinin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi (Madde 302’den 325’e kadar olan suçlar)

dolayısıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûmiyet halinde (İnfaz Kanunu md. 107/16),

koşullu salıverilme hükümleri uygulanmaz.

DENETİMLİ SERBESTLİK

Denetimli serbestlik: (Koşullu salıverme süresini tamamlamadan hükümlünün ceza infaz kurumundan çıkarılması) Hükümlünün cezasını cezaevinde infaz ederken koşullu salıverilmesine belli bir süre kalınca tahliye edilerek dışarda sosyal hayat içerisinde denetim altında tutularak cezasının şartla tahliye tarihine kadar infazının sağlanmasıdır. Bu düzenleme salıverilen hükümlünün cezasının sosyal hayat içerisinde infazına olanak sağlayan bir infaz hukuku kurumudur.

III- 30.03.2020 Tarihinden Sonra İşlenen Suçlarda Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanarak Şartla Tahliye Tarihine Kadar Cezanın İnfazının Yapılması (İnfaz Kanunu, Madde 105/A-1)

Hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmek amacıyla, açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitimevinde bulunan ve koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan iyi hâlli hükümlülerin talebi hâlinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak, hükmün infazına ilişkin işlemleri yapan Cumhuriyet başsavcılığının bulunduğu yer infaz hâkimi tarafından karar verilebilir.

Maddedeki düzenlemeden de anlaşılacağı gibi 30.03.2020 tarihinden sonra işlenen suçlarda denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazından yararlanabilmek için:

-Açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitim evinde bulunmak

-Koşullu salıverilmesine bir yıl kalmak

Koşularının gerçekleşmesi gerekmektedir.

İSTİSNA (Denetimli serbestlik tedbirinin azami süre sınırının daha fazla genişletilmesi)

Bu iki koşul gerçekleşmemiş olsa bile şu kişiler için koşullu salıverilmeye 2 veya 3 yıl kala denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazı yapılır.

1- Sıfır-altı yaş grubunda çocuğu bulunan ve koşullu salıverilmesine iki yıl veya daha az süre kalan kadın hükümlüler,

2- Maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyen ve koşullu salıverilmesine üç yıl veya daha az süre kalan hükümlüler,

diğer şartları da taşımaları hâlinde yararlanabilirler. Ağır hastalık, engellilik veya kocama hâli, Adlî Tıp Kurumundan alınan veya Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenip Adlî Tıp Kurumunca onaylanan bir raporla belgelendirilmelidir.

Adli para cezasının ödenmemesi nedeniyle, cezası hapse çevrilen hükümlüler yukarıdaki fıkralardaki infaz usulünden yararlanamazlar.

Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezasının infazına karar verilen hükümlünün, koşullu salıverilme tarihine kadar;

a) Kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak çalıştırılması,

b) Bir konut veya bölgede denetim ve gözetim altında bulundurulması,

c) Belirlenen yer veya bölgelere gitmemesi,

d) Belirlenen programlara katılması,

yükümlülüklerinden bir veya birden fazlasına tabi tutulmasına, denetimli serbestlik müdürlüğünce karar verilir. Hükümlünün risk ve ihtiyaçları dikkate alınarak yükümlülükleri değiştirilebilir.

Her hükümlü için geçerli olan açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitimevinde bulunanların denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezalarının infazı:

Hangi suçların doğrudan açık cezaevinde infaz edileceği İnfaz Kanunun 14/2.maddesinde gösterilmiştir. Bu maddede sayılan suçların dışında kalan diğer suçlar bakımından hangi sürelerin cezaevinde ne kadar geçirileceği Yönetmeliğin 6 maddesinde gösterilmiştir. (Yönetmelik: AÇIK CEZA İNFAZ KURUMLARINA AYRILMA YÖNETMELİĞİ)

Kanundaki düzenlemeye göre infaza açık ceza infaz kurumunda ilk olarak infazına başlanılacak suçlar (İnfaz Kanunu, m.14/2):

Madde 14/2- Aşağıdaki hâllerde hükümlüler hakkında verilen cezalar doğrudan açık ceza infaz kurumlarında yerine getirilir:

a) Terör suçları, örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları ile örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkûm olanlar ile ikinci defa mükerrir olanlar ve koşullu salıverilme kararının geri alınması nedeniyle cezası aynen infaz edilenler hariç olmak üzere, kasıtlı suçlardan toplam üç yıl veya daha az hapis cezasına mahkûm olanlar.

b) Taksirli suçlardan toplam beş yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkûm olanlar.

c) Adlî para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler.

d) 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu gereğince tazyik hapsine tabi tutulanlar.

Madde 14/4 Toplam on yıl ve daha fazla hapis cezasına mahkûm olanlar ile terör suçları, örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları, örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar, kasten öldürme suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar ve uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarından mahkûm olanların kapalı ceza infaz kurumundan açık ceza infaz kurumuna ayrılmalarına ilişkin idare ve gözlem kurulu kararları, infaz hâkiminin onayından sonra uygulanır.

Madde 14/6-Hükümlülerin, suç ve ceza türlerine göre, açık ceza infaz kurumlarına ayrılıp ayrılmamalarına, açık ceza infaz kurumlarında geçirecekleri sürelere, kapalı ceza infaz kurumlarına gönderilmelerine, doğrudan açık ceza infaz kurumlarına alınmalarına, doğrudan açık ceza infaz kurumlarına alınanların kapalı ceza infaz kurumlarına gönderilmelerine ve diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar yönetmelikte gösterilir.

Halen yürürlükte olan yönetmeliğin 6.maddesinde ki düzenleme de şu şekildedir: (15.04.2020 tarihli 7242 sayılı kanun sonrası Yönetmelikte henüz bir değişiklik yapılmamıştır.30.06.2020)

Kapalı kurumdan açık kuruma ayrılacak hükümlüler

Yönetmelik MADDE 6 – (1) Hükümlülerden;

a) Toplam cezaları on yıldan az olanlar bir ayını, on yıl ve yukarı olanlar ise onda birini kurumlarda infaz edip, iyi hâlli olan ve koşullu salıverilme tarihine yedi yıl veya daha az süre kalanlar,

b) Müebbet hapis cezasına mahkûm olup, koşullu salıverilme tarihine beş yıl veya daha az süre kalanlar,

c) Cezaları yüksek güvenlikli kapalı kurumlar veya diğer kapalı kurumların yüksek güvenlikli bölümlerinde infaz edilenlerden toplam cezalarının üçte birini bu kurumlarda iyi hâlli olarak geçiren ve koşullu salıverilme tarihine üç yıl veya daha az süre kalanlar,

açık kurumlara ayrılabilir.

(2) Açık kurumlara ayrılabilmek için, ayrıca;

a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 142, 148, 149, 188 ve 190 ıncı maddeleri ile 1/3/1926 tarihli ve mülga 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 403, 404, 491/3-4, 492, 493, 494, 495, 496, 497, 498 ve 499 uncu maddelerinden mahkûm olanların koşullu salıverilme tarihine beş yıldan az süre kalması,

b) 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 102 ve 103 üncü maddeleri ile eşe karşı işlenen 82/1-d, 86/3-a ve 96/2-b maddeleri ve 1/3/1926 tarihli ve mülga 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 414, 416/1, 418/1 maddeleri ile eşe karşı işlenen 449/1, 456 ve 457/1 maddelerinden mahkûm (Değişik ibare:RG-11/4/2019-30742) olanların koşullu salıverilme tarihine üç yıldan az süre kalması,

c) 29/7/2003 tarihli ve 4959 sayılı Topluma Kazandırma Kanunu, 30/7/1999 tarihli ve mülga 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleri ile Mücadele Kanununun 14 üncü maddesi ve 5237 sayılı Kanunun 221 inci maddesinden yararlananların koşullu salıverilme tarihine iki yıldan az süre kalması,

ç) Terör ve örgütlü suçlardan hükümlü olup, mensup oldukları örgütten ayrıldıkları idare ve gözlem kurulu kararıyla tespit edilenlerin koşullu salıverilme tarihine bir yıldan az süre kalması,

şartı aranır.

(3) Birden fazla cezanın toplanarak infazı hâlinde, açık kuruma ayrılmada esas alınacak suç, koşullu salıverilme tarihine en az sürenin arandığı suçtur.

(4) Açık kuruma ayrılma süresini dolduranlar hakkında altı aylık deneme süresinin tamamlanması beklenmeden açık kuruma ayrılma kararı alınabilir.

Çocuk eğitimevinden açık kuruma ayrılacak hükümlüler

Yönetmelik, Madde 7 – (1) Çocuk eğitimevinde cezası infaz edildiği sırada eğitime devam etmeyenler on sekiz yaşını bitirdiklerinde, eğitime devam edenler ise yirmi bir yaşını bitirdiklerinde suç türüne bakılmaksızın açık kuruma gönderilir. (Ek cümle:RG-22/8/2015-29453) Açık kuruma gönderilenlerin on sekiz yaşını doldurmadan önce işlediği diğer suçların cezaları da açık kurumlarda infaz edilir.

IV-30.03.2020 Tarihinden Önce İşlenen Suçlarda Denetimli Serbestlikten Yararlanma (İnfaz Kanunu, Geçici Madde 6/1)

Geçici 6.maddede düzenlenen bu hükmün; hükümlüler hakkında uygulanabilmesi için suçun 30.04.2020 tarihinden önce işlenmesi yeterli olup zamanaşımı dolmadan hüküm verilen her bir hükümlü bu haktan yararlanabilecektir. Dolayısıyla bu istisnai hükmün bundan sonra uygulanması kapsam içinde olan suçlar bakımında hem suç ve hem de ceza zamanaşımı süresince devam edecektir.

Örnek: 20.03.2020 tarihinden önce işlenen, TCK’nun 142.maddesinin birinci fıkrasındaki bir hırsızlık suçunun dava zamanaşımı ilaveleri ile birlikte 22 yıl 6 aylık olup bu süre içinde (TCK, m.66/1-d) 7 yıl hapis cezasının verildiği ve hükmün kesinleşmesinden itibaren de cezanın infaz süresi olan en fazla 20 yıl içinde (TCK, m.68-1-d, 5) infazının yapılması zorunluluğu nazara alındığında, en azından bu suç bakımından bundan sonra 43 yıla yakın bir zamanaşımı süresince bu lehe hüküm uygulanacaktır. Ta ki bundan daha lehe bir hüküm çıkana kadar. Kısaca bu cezadan 6 ay hapis cezasını infaz edebilmek için bu dosya 43 yıl elde kalacaktır demektir.

A-Ana İlke

30/3/2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından

Aşağıda sayılan suçlar dışındaki (Ana ilkeye 1.istisnada sayılan) suçlardan mahkûm olanlar cezalarının ½ sini çektikleri takdirde koşullu salıverilmelerine 3 yıl kala İnfaz Hâkiminin kararı ile denetimli serbestlikten yararlanabileceklerdir. (İnfaz Kanunu, Geçici madde 6/1)

Örnek: 29 Mart 2020 saat 24’e kadar ki bir tarihte hırsızlık suçu işleyen ve Türk Ceza Kanunu 142.mddesine göre bu suçtan 6 yıl hapis cezası alan bir hükümlü;

½ oranında şartla tahliye indirim yaptığımızda

(6 yıl) – (1/2 indirim)=3 yıl hapis yatması gerekecek. Bu kişi ayrıca 3 yıl da denetimli serbestlik tedbirinden de yaralanacak olduğundan cezaevin girmeyecek. Ancak cezaevinin nasıl bir yer olduğunu görmesi için ceza infaz kurumunda sadece ve sadece 3 gün misafir edilip İnfaz Hâkimliğinin denetimli serbestlik kararı ile veya ona gerek kalmadan Cuma günü girdiği cezaevinden pazartesi günü çıkacaktır. (Özetle 6 yıl ve altında ceza alanlar sadece ve sadece 3 gün cezaevinde misafir edileceklerdir.) (Bu kırtasiye işine girilmese idi daha isabetli olurdu diye düşünüyorum. Tatil günleri savcı bulup infaz hâkiminden karar alma değil, cezaevine girmeden tahliyenin yazılması demek. Veyahut cezaevine girmiş gibi evrak düzenleme şeklinde olacaktır.)

Yukarıda altı yıl olarak verdiğimiz örneği 9 yıl hapis olarak aldığımızda, hükümlünün cezaevinde kalacak olduğu süre 1 yıl 6 ay olacaktır. Cezalar 10 yıl olduğu zaman 2 yıl, 15 yıl olduğu zaman 4 yıl 6 ayın infazı yapılacaktır.

B-Ana İlkeye 1. İstisna (İnfaz Kanunu, Geçici Madde 6/1) (Ana ilkeyi suç türleri ile daraltma)

30/03/2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından. Yukarıda açıkladığımız cezadan ½ oranında indirim ve şartla tahliyeye 3 yıl kala denetimli serbestlikle tahliyeden yararlanamayacak hükümlüler:

Bu suçlar:

1-Kasten öldürme suçlarından mahkûm olanlar (TCK, madde 81, 82 ve 83),

2-Üstsoya, altsoya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçlarından mahkûm olanlar. (Burada sadece TCK,m.86/3 (a) ve (b) den mahkûm olma yeterli olmayıp ayrıca 87.maddenin her hangi bir fıkrasıyla (1, 2, 3, 4) da bu cezanın artırılması gerekmektedir.)

3-Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu (TCK, madde 87, fıkra iki, bent d) deki suçtan mahkûm olanlar. (Yani mağdurun “Yüzünün sürekli değişikliğine” neden olma suçundan hükümlüler)

4-İşkence suçundan (TCK, madde 94 ve 95) mahkûm olanlar,

5-Eziyet suçundan (TCK, madde 96) mahkûm olanlar.

6-Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan (TCK, madde 102, 103, 104 ve 105) mahkûm olanlar.

7-Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlardan (TCK, madde 132, 133, 134, 135, 136, 137 ve 138) mahkûm olanlar.

8-Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan (madde 188) mahkûm olanlar.

9-TCK, İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlardan mahkûm olanlar.( Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene karşı suçlar, Milli savunmaya karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar. TCK, Madde 302 den 339’a kadar olan maddelerden mahkûm olanlar)

10-3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar dan mahkûm olanlar.

Adli para cezasının ödenmemesi nedeniyle, cezası hapse çevrilen hükümlüler yukarıdaki fıkralardaki infaz usulünden yararlanamazlar.

(Bu 10 adet suç tipinden mahkûm olanlar koşullu salıverilmelerine bir yıl veya daha az süre kala şartla tahliyeden yararlanabilirler. İnfaz Kanunu, m.105/A)

C-Ana İlkeye 2. İstisna (İnfaz Kanunu, Geçici Madde 6/2-a) (Ana ilkeyi istisna suç tipleri için daraltma ve süre yönünden genişletme)

30/3/2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından

0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile 70 yaşını bitirmiş hükümlüler

aşağıdaki suçlar dışındaki bir suçtan mahkûm olduklarında koşullu salıverilmelerine 4 yıl kala denetimli serbestlikten yararlanabileceklerdir.

Bu suçlar

1-Kasten öldürme suçları (TCK, madde 81, 82 ve 83),

2-Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (TCK, madde 102, 103, 104 ve 105),

3-Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (TCK, madde 132, 133, 134, 135, 136, 137 ve 138) ve

4-TCK, İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar.

5-Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar

(Bu suçlardan mahkûm olanlar koşullu salıverilmelerine bir yıl veya daha az süre kala şartla tahliyeden yararlanabilirler İnfaz Kanunu, m.105/A)

Demek ki yukarıda sayılan beş başlık altındaki suçların dışındaki bir suçtan mahkûm olan 0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile 70 yaşını bitirmiş hükümlüler cezalarının ½ sini çektikleri takdirde koşullu salıverilmelerine 4 yıl kala İnfaz Hâkiminin kararı ile koşullu salıvermeden yararlanabileceklerdir.

Örnek: 29 Mart 2020 saat 24’e kadar bir hırsızlık suçu işleyen ve Türk Ceza Kanunu 142.mddesine göre bu suçtan 8 yıl hapis cezası alan bir kadın veya 70 yaşını bitirmiş bir hükümlü:

½ oranında şartla tahliye indirim yaptığımızda

(8 yıl) – (1/2 indirim=4 yıl hapis yatması gerekiyor. Bu kişiler ayrıca 4 yıl da denetimli serbestlik tedbirinden de yaralanacak olduğundan cezaevin girmeyecek. (Özetle 8 yıl ve altında ceza alanlar sadece ve sadece 3 gün cezaevinde kalacaklardır.)

Yukarıda 8 yıl olarak verdiğimiz örneği 9 yıl hapis olarak aldığımızda: Hükümlünün cezaevinde kalacak olduğu süre 6 ay olacaktır.

D-Ana İlkeye 3. İstisna (İnfaz Kanunu, Geçici Madde 6-2-B) (Ana ilkeyi suç tipleri yönünden aynen koruma ve süre yönünden sınırın kaldırılması)

(30/3/2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından)

Yukarıda Ana İlkeye 2. istisnada sayılan 5 adet suç tipi dışındaki bir suçtan mahkûm olduklarında ne kadar süre cezaevlerinde kaldıklarına ve şartla tarihlerine olan süreye bakılmaksızın bu hükümlüler denetimli serbestlikten yararlanabileceklerdir.

Maruz kaldığı ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatını yalnız idame ettiremeyen altmışbeş yaşını bitirmiş hükümlülerin koşullu salıverilmeleri için ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken süreler, azami süre sınırına bakılmaksızın 105/A maddesinde düzenlenen denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilebilir. Ağır hastalık, engellilik veya kocama hâli, Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca veya Adlî Tıp Kurumunca düzenlenen bir raporla belgelendirilir.

Bu düzenlemeye göre; yukarıda sayılan beş suç tipi suçtan (Geçici madde 6/2-b) başka bir suçtan mahkum olanlar Adli Tıp Raporu doğrultusunda denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezaları infaz edilebilecektir.

Sayılan bu istisna suçlar için ise Anayasa’nın 104.maddesindeki “sürekli hastalık, sakatlık ve kocama” nedeniyle Cumhurbaşkanının özel affı ile hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine son verilebilir. (TCK, m.65/2)

V-Koşullu Salıverilenler İçin Öngörülen Denetimli Serbestlik Tedbirleri Ve Yükümlülükleri

A-Cezasının Yarısını veya Üçte İkisini Ceza İnfaz Kurumunda Geçirerek Koşullu Salıverilenler İçin Öngörülen Tedbirler veya Yükümlülükler (İnfaz Kanunu, m.107/7-10)

Bu hükümlüler için öngörülen tedbirler ve yükümlülükler kanunda şu şekilde düzenlenmiştir:

(1) Hükümlü, denetim süresinde, infaz kurumunda öğrendiği meslek veya sanatı icra etmek üzere, bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında, ücret karşılığında çalıştırılabilir.

(2) Onsekiz yaşından küçük olan hükümlüler, denetim süresinde eğitimlerine, gerektiğinde barınma imkânı da bulunan bir kurumda devam ederler.

(3) İnfaz hâkimi, denetim süresinde hükümlüye rehberlik edecek bir uzman kişiyi görevlendirebilir. Bu kişi, kötü alışkanlıklar edinebileceği çevrelerden uzak kalması ve sorumluluk bilinciyle iyi bir hayat sürmesini temin hususunda hükümlüye öğütte bulunur; eğitim gördüğü kurum yetkilileri veya yanında çalıştığı kişilerle görüşerek, istişarelerde bulunur; hükümlünün davranışları, sosyal uyumu ve sorumluluk bilincindeki gelişme hakkında üçer aylık sürelerle rapor düzenleyerek infaz hâkimine verir. (Ek cümleler:14/4/2020-7242/48 md.) İnfaz hâkimi ayrıca, iki yılı geçmemek üzere denetim süresi içinde hükümlünün denetimli serbestli