T.C.
YARGITAY
4. HUKUK DAİRESİ
E. 2021/23761
K. 2023/1848
T. 15.2.2023
TRAFİK KAZASINDAN KAYNAKLANAN SÜREKLİ VE GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK TAZMİNATI İSTEMİ ( ZMMS Poliçesinde Kişi Başı Sakatlık ya da Ölümde Teminat Bedelinin 360.000,00-TL Kaza Başına Ödenecek Teminat Miktarının ise 1.800,000,00-TL Olarak Belirlendiği/Davalı Vekilinin Dosyaya 3. Şahıslara Yaptıkları Ödemeleri Gösteren STK Kararları İcra Ödeme Emirleri ve Dekontlarını İbraz Ederek Kaza Başına Teminat Miktarının Tüketildiğini İleri Sürdüğü Olayda Davalı Şirketin Kaza Nedeni ile Ödediği Toplam Miktarların Belirlenerek Limit Aşımı Olup Olmadığının Tespit Edilmesi Gerektiği )
POLİÇE TEMİNAT LİMİTİ ( Davalının Zarardan Poliçe Teminat Limiti ile Sınırlı Sorumluluğu Gözetildiğinde Davacının İş Göremezlik Tazminatının Hesaplanması İçin Alınan Raporunda Hesaplanan Miktar 470.444,10-TL Olmakla Kişi Başı Teminat Limiti Kapsamında Toplam 360.000,00-TL Tazminata Karar Verildiği - Davalı Şirketinin Kaza Nedeni ile Ödediği Toplam Miktarların Belirlenerek Limit Aşımı Olup Olmadığının Tespiti ve Gerekmesi Halinde Garame Hesabı da Yapılarak Davacı İçin Limiti Aşan Kısmın Belirlenmesi İçin Ek Rapor Alınarak Sonucuna Göre Karar Verilmesi Gerektiği )
VEKALET ÜCRETİ ( İtiraz Hakem Heyetince Davacı Lehine Hükmedilecek Vekalet Ücretine İlişkin Olarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13. Maddesinin Uygulanması Gerektiği Göz Önüne Alınarak AAÜT'nin 13 ve 17. Maddeleri Gereğince Maktu Vekalet Ücretinin Altında Kalmamak Kaydıyla Hesaplanan Vekalet Ücretinin 1/5'i Oranında Vekalet Ücretine Hükmedilmesi Gerekirken Fazla Vekalet Ücretine Karar Verilmesinin Bozmayı Gerektirdiği )
2918/m.85,89,90,91
6098/m.54
5684/m.30/17
AAÜT/m.17
ÖZET : Uyuşmazlık, trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacı yolcunun uğradığı sürekli iş göremezlik ve geçici iş göremezlik tazminatı talebine ilişkindir.
Davalı, zarardan poliçe teminat limiti ile sınırlı sorumludur. Davacının iş göremezlik tazminatının hesaplanması için dosyaya alınan hesap raporunda toplam 470.444,10 TL tazminat miktarı hesaplanmıştır. Ancak kişi başı teminat limiti 360.000,00 TL olduğundan, 352.624,31 TL sürekli iş göremezlik tazminatı, 7.375,69 TL geçici iş göremezlik tazminatı olmak üzere toplam 360.000,00 TL tazminata karar verilmiştir.
Dosya içerisinde yer alan Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta poliçesinin incelenmesinde kişi başı sakatlık/ölüm teminat bedeli 360.000,00 TL iken kaza başına ödenecek teminat miktarı ise 1.800,000,00-TL olarak belirlenmiştir. Davalı vekili dosyaya kaza nedeni ile üçüncü şahıslara yaptıkları ödemeleri gösteren STK kararları, icra ödeme emirlerini ve ödeme dekontlarını ibraz ederek 1.800,000,00-TL kaza başına teminat miktarının tüketildiğini ileri sürmüştür.
Davalı şirketinin kaza nedeni ile ödediği toplam miktarların belirlenerek limit aşımı olup olmadığının tespiti ve gerekmesi halinde garame hesabı da yapılarak davacı için limiti aşan kısmın belirlenmesi için ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
İtiraz Hakem Heyetince davacı lehine hükmedilecek vekalet ücretine ilişkin olarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13. maddesinin uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT'nin 13 ve 17. maddeleri gereğince, maktu vekalet ücretinin altında kalmamak kaydıyla, hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, fazla vekalet ücretine karar verilmesi de bozmayı gerektirir.
DAVA : Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda Uyuşmazlık Hakem Heyetince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karara davalı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine, İtiraz Hakem Heyetince davalının itirazının reddine karar verilmiştir.
İtiraz Hakem Heyeti kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR : I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin yolcu olarak bulunduğu davalıya sigortalı aracın 15.04.2018 tarihinde yaptığı çift taraflı kaza neticesinde %46 oranında malul kaldığını, 6 ay geçici iş göremezlik süresi olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 4.800,00 TL sürekli iş göremezlik tazminatı, 200,00 TL geçici iş göremezlik tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir. Davacı sürekli iş göremezlik talebini 11.05.2021 tarihinde 360.000,00TL olarak ıslah etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının kendilerine usulüne uygun başvuru yapmadığını, dava şartı gerçekleşmediğinden davanın reddi gerektiğini, kusur oranı ve poliçe limiti ile sınırlı sorumlulukları olduğunu, kalıcı sakatlığın tespiti ve kusur oranının belirlenmesi amacıyla rapor alınması gerektiğini, geçici iş göremezlik zararından sorumlu olmadıklarını, davacının yolcu konumunda olduğu ve %20 hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini, araç sürücünün alkollü yada ehliyetsiz araç kullanma gibi özel hususların tespit edilmesi halinde müterafık kusur indirimi yapılmasını talep ettiklerini, temerrüde düşmediklerini, faiz talebinin reddini gerektiği, asliye mahkemelerinde hükmedilen vekalet ücretinin beşte biri oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ KARARI
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; "kolluk kuvvetleri tarafından tutulan tutanaga göre davacının yolcu olarak bulundugu aracın %100 oranında kusurlu olduğunu, davacının sunduğu maluliyet raporunda %46 oranında malul olduğunun bildirildiğini ancak davalının itirazı üzerine Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre hazırlanan raporda davacının %28 oranında malul kaldığının tespit edildiğini, aktüer rapor ile davacının 460.805,66 TL sürekli iş göremezlik tazminatı, 9.638,47 TL geçici iş göremezlik zararının hesaplandığını, hatır taşıması olup olmadığına yönelik davacı vekilinden belge talep edilmişse de ibraz edilmediğini, taraflar arasında aile ilişkisi kurulamadığından %20 hatır taşıması indirimi yapılması gerektiği gerekçesi ile 460.805,66 TL sürekli sakatlık tazminatı, 9.638,47 TL geçici iş göremezlik zararından indirim yapıldığını, neticede 368.644,52TL sürekli iş göremezlik tazminatı, 7.710,77 TL geçici iş göremezlik zararının hesaplandığını ancak geçerli teminat limitinin 360.000,00TL olması nedeni ile bilirkişi raporu ile belirlenen 352.624,31 TL sürekli iş göremezlik tazminatı, 7.375,69 TL geçici iş göremezlik tazminatı olmak üzere toplam 360.000,00 TL tazminatın hesaplandığı" gerekçesi ile 360.000,00 TL tazminatın 31.12.2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar vermiştir.
IV. İTİRAZ
A. İtiraz Yoluna Başvuranlar
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili itiraz başvurusunda bulunmuştur.
B. İtiraz Sebepleri
Davalı vekili itiraz dilekçesinde; başvuru konusu kaza meydana gelmeden önce, 26.04.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6704 Sayılı kanun ile 2918 Sayılı KTK'nun 97. maddesi değiştirilmiş olup trafik kazasından doğan tazminat talepleri için dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta şirketine yazılı olarak başvurunun bir dava şartı haline getirilmiş olduğunu, davalı Şirket nezdinde usulüne uygun olmayan raporla yapılan başvuru söz konusu olduğundan dava şartının sağlanamadığını, Sigorta Tahkim Komisyonu'nun yargılama esnasında rapor aldırmasının da hukuka aykırı olduğunu, KTK ile düzenlenen şirkete başvuru şartı tamamlanabilir bir dava şartı olmadığından yargılama esnasında aldırılan maluliyet raporunun kabul edilemeyeceğini, davalı şirkete KTK'nun 97. ve 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu kapsamında geçerli başvuru bulunmadığından başvuru şartı yokluğundan huzurdaki başvurunun reddine karar verilmesi gerekmekte iken kabulünün hatalı olduğunu, bilirkişi raporu'nda TRH 2010 Yaşam Tablosu ile beraber Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ekleri gereğince %1,8 teknik faiz uygulanması gerektiğini, bilirkişi raporunda %0 teknik faiz üzerinden hesaplanan tazminatın ve işbu raporun karara esas alınmasının mümkün olmadığını, kabul anlamına gelmemek kaydı ile hesaplanan tazminattan başvuru sahibi, sigortalı araçta yolcu konumunda olduğundan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini, başvuru sahibi lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmesinin de hatalı olduğunu belirterek ile karara itiraz etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı şirkete gerekli belgeler ile başvuru yapıldığı, hesaplanan tazminat miktarından %20 hatır taşıması indirimi yapılsa dahi poliçe limit miktarının üzerinde bir rakama ulaşılacağı, davalının hatır taşımasına yönelik kanıt getirmediği de dikkate alınınca hatır taşıması indirimi yapılması talebinin reddi gerektiği, davacı lehine nisbi tam vekalet ücreti verilmesinin yerinde olduğu açıklanak davalının itirazının reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; başvurunun usulsüz olduğunu, maluliyet raporunun hatalı olduğunu, TRH Tablosu ve 1.8 teknik faiz üzerinden hesaplama yapılması gerektiğini, hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini, geçici iş göremezlik tazminatı ve bakıcı giderinin teminat kapsamında olmadığını, kaza başına ödenen teminat miktarının tükendiğini, vekalet ücretinin hatalı olduğunu belirtmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı ... tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası (...) Poliçesi ile teminat altına alınan aracın karıştığı 15.04.2018 tarihli trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacı yolcunun uğradığı sürekli iş göremezlik ve geçici iş göremezlik tazminatı talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369. maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371. maddeleri, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 54. maddesi, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85, 89, 90 ve 91. maddeleri, 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30. maddesi, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 17. maddesi, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, karara esas alınan maluliyet raporunun kaza tarihinde geçerli olan Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca düzenlenmiş olmasına, geçici iş göremezlik tazminatından davalının sorumlu olmasına, hatır taşıması indirimi yapılmasına rağmen hesaplanan tazminatın poliçe limiti üstünde kamış olmasına göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Karayolları Trafik Kanunu'nun 91. maddesi gereği, KTK 85. maddesinde belirtilen, bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olması durumunda, poliçe limiti dahilinde işletenin sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere, mali sorumluluk sigortası yaptırılması zorunludur. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türüdür.
Davalı ..., zarardan poliçe teminat limiti ile sınırlı sorumludur. Davacının iş göremezlik tazminatının hesaplanması için dosyaya alınan hesap raporunda toplam 470.444,10 TL tazminat miktarı hesaplanmıştır. Ancak kişi başı teminat limiti 360.000,00 TL olduğundan, 352.624,31 TL sürekli iş göremezlik tazminatı, 7.375,69 TL geçici iş göremezlik tazminatı olmak üzere toplam 360.000,00 TL tazminata karar verilmiştir..
Dosya içerisinde yer alan 4101703472708 numaralı, 03.01.2018 başlangıç tarihli Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta poliçesinin incelenmesinde kişi başı sakatlık/ölüm teminat bedeli 360.000,00 TL iken kaza başına ödenecek teminat miktarı ise 1.800,000,00TL olarak belirlenmiştir. Davalı vekili dosyaya 15.04.2018 tarihli kaza nedeni ile üçüncü şahıslara yaptıkları ödemeleri gösteren STK kararları , icra ödeme emirlerini ve ödeme dekontlarını ibraz ederek 1.800,000,00TL kaza başına teminat miktarının tüketildiğini ileri sürmüştür.
Davalı ... şirketinin kaza nedeni ile ödediği toplam miktarların belirlenerek limit aşımı olup olmadığının tespiti ve gerekmesi halinde garame hesabı da yapılarak davacı için limiti aşan kısmın belirlenmesi için ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle, yazılı biçimde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
3. 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30/17. maddesinde "Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir." hükmü yer almaktadır.
Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13. fıkrasında (19.01.2016 tarihli ve 29598 Sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 6. maddesiyle eklenen) "Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir." düzenlemesi mevcuttur.
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin (AAÜT) 17/2. maddesi ise "Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla bu Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine bu Tarifeye göre hesaplanan ücretin beşte birine hükmedilir. Konusu para ile ölçülemeyen işlerde, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen maktu ücrete hükmedilir. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine öngörülen maktu ücretin beşte birine hükmedilir. Sigorta Tahkim Komisyonlarınca hükmedilen vekalet ücreti, kabul veya reddedilen miktarı geçemez." şeklinde düzenlenmiştir.
Bu durumda İtiraz Hakem Heyetince davacı lehine hükmedilecek vekalet ücretine ilişkin olarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13. maddesinin uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT'nin 13 ve 17. maddeleri gereğince, maktu vekalet ücretinin altında kalmamak kaydıyla, hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, fazla vekalet ücretine karar verilmesi de bozmayı gerektirir.
SONUÇ : 1.Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Değerlendirme bölümünün (2) ve (3) numaralı bentlerinde açıklanan sebeplerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle temyiz olunan İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde davalıya iadesine,
Dosyanın saklama kararını veren mahkemeye gönderilmesine 15.02.2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kazancı Elektronik ve Basılı Yay. A.Ş.ne ait Kazancı Hukuk Otomasyon veritabanından alınmıştır. © Tüm Hakları Saklıdır
