Ürdün'deki tartışmalı vergi yasa tasarısının "orta sınıfı" vuracağı öngörülüyor

AMMAN (AA) - Ürdünlü uzmanlar halkı sokaklara döken tartışmalı vergi yasa tasarısının kabul edilmesi halinde en çok zarar gören kesimin orta sınıf olacağını belirtiyor.

Ürdün'de patlak veren gösterilerin ardından istifa eden Hani el-Mulki başkanlığındaki önceki hükümetin bütçe açığını azaltmak için başvurduğu vergi politikaları, halkı sokaklara dökerek, kitlesel gösterilerin düzenlenmesine neden oldu.

Son günlerde ülkenin gündemine damgasını vuran gelir vergisi yasa tasarısı Ürdün halkının sabrını taşıran son damla oldu. Başkent Amman'da Başbakanlığın bulunduğu "Dördüncü Kavşak" bölgesi ise hükümetin son mali politikalarının protesto edildiği gösterilerin adresi haline geldi.

- "En çok zarar gören orta sınıf olacak"

Uzmanlar, Ürdünlülerin, mali politikadaki başarısızlığa çare için en kolay çözüm olarak vergi ve fiyatları artırmayı gören hükümetin politikalarına tahammül etmekte zorlandığını belirtiyor.

Ekonomi uzmanı Samir Sinkırt, AA muhabirine yaptığı açıklamada yasanın meclis tarafından onaylanması durumunda halkın tüm kesimlerini etkileyeceğini ancak en çok zarar gören kesimin "orta halli vatandaşlar" olacağını dile getirdi.

Sinkırt, sokaklarda günlerdir süren gösterilerin orta sınıf tarafından gerçekleştirilmesinin de bunun kanıtı olduğuna dikkati çekti.

Bu durumun bir ilk olmadığına vurgu yapan Sinkırt, "Hükümet bu yılın başında vergileri artırdı, 164 ürüne zam geldi. Bunu hizmet, ekmek ve yakıt fiyatlarına getirilen zamlar takip etti." diye konuştu.

Ekonomi uzmanı Mazin Erşid de yasalarda yapılan yeni düzenlemelerin orta sınıfı yok etmek için yapıldığını savundu.

Erşid, tasarının doğrudan kişilerin gelirini hedef aldığını, yasalaşarak yürürlüğe girmesi halinde de orta sınıf vatandaşın bundan direkt olumsuz etkileneceğini belirtti.

Ürdünlü ekonomi uzmanı, mevcut hükümetin, başta ekmek ve vergi olmak üzere temel ihtiyaçların önemli bir kısmında yüzde 10'lara varan zam uygulayıp, yakıt fiyatlarını artırmaya devam ederek daha önceki hükümetlerin yapmaya cesaret edemediği birçok kırmızı çizgiyi aştığını savundu.

Hükümetin 2013/2014 aile gelir-gider araştırmalarına göre toplumun yaklaşık yüzde 27,8'ini orta sınıf, yüzde 29,9'unu düşük gelirliler, yüzde 23,2'sini ise yoksul sınıf oluşturuyor.

- Vergi tasarısı ne getiriyor?

Ürdün'de bütçeye destek vermek amacıyla hazırlanan gelir vergisi yasa tasarısı yıllık geliri 8 bin dinara (11,2 bin dolar) ulaşan vatandaşlar ile yıllık toplam geliri 16 bin dinardan fazla olan (22,5 bin dolar) ailelerin vergiye tabi tutulmasını içeriyor.

Daha önceki kanunda vergiye tabi tutulacak kişilerin yıllık gelirinin 12 bin dinar (16,9 bin dolar), ailelerin yıllık gelirinin ise 24 bin dinar (33,8 bin dolar) üzeri olması gerekiyordu.

Hükümet söz konusu değişikliklerle hazineye yaklaşık 300 milyon dinar (423 milyon dolar) para girişi sağlamayı öngörüyor. IMF'nin diktesi olarak görülen tasarı, bakanlar kurulunda onaylanarak 21 Mayıs'ta Temsilciler Meclisi'ne sevk edilmişti.

Kral Abdullah da yoğun protestolara neden olan vergi yasa tasarısı konusunda hükümeti ve meclisi uzlaşmaya çağırmıştı.

Başbakan Hani el-Mulki, yoğun protestolar üzerine pazartesi günü istifa etmiş, Kral Abdullah kabinede Eğitim Bakanı olarak görev yapan Ömer er-Rezzaz'ı yeni hükümeti kurmakla görevlendirmişti.

- Öne çıkan zamlar

Hükümet bu yıl uygulamalarına 90 oktan benzinin vergisini yüzde 4'ten yüzde 10'a, 95 oktan benzinin vergisini ise yüzde 24'ten yüzde 30'a çıkarmakla başladı.

Yaklaşık 164 kalem ticari ürünün vergisini de yüzde 4'ten yüzde 10'a çıkardı. Vergiden muaf olan bazı ürünleri de yüzde 4 ile 5 arasında vergiye tabi tuttu.

Hükümet bu yıl, toplu taşıma, servis otobüsleri ve taksiler de dahil olmak üzere toplu taşıma ücretlerine yüzde 10 zam yaptı. Geçen şubat ayında da hükümetin ekmeğe desteğini kaldırması üzerine ekmek fiyatları yüzde 100 artmıştı.

Hükümet ayrıca yurt dışından ithal edilen araçlara bir defalığına ağırlık ve motor gücüne göre 500 dinar (704,4 dolar) ile bin 500 dinar (2 bin 113,2 dolar) arasında değişen vergi koyarken, gazlı içeceklerin vergisini yüzde 10'dan yüzde 20'ye çıkardı, her bir paket sigaradan da 200 fils (28,1 sent) vergi alınmasını kararlaştırdı.

Ürdün'ün 2018 yılı genel bütçesi, Aralık 2017'de kabul edilmiş ve 1,753 milyar dolar cari açık vereceği öngörüsünde bulunulmuştu.

Kraliyetin talimatı gereği hükümet, yüzde 5,5'lik yakıt zammından vazgeçmiş, aynı zamanda gösterilerin şiddeti artınca elektrik zammında da geri adım atmıştı.

Ürdün'deki tartışmalı vergi yasa tasarısının "orta sınıfı" vuracağı öngörülüyor

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sakine-Şevki Yurtbay Gıda Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Roman Kültürü Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Özel Eğitim Hizmetleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Okul Öncesi Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Obezite ve Diyabet Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Medeniyet Araştırmaları ve Değerler Eğitimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Maden Makinaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Kariyer Planlama Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Karaelmas Siber Güvenlik Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği