T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
YEDİNCİ HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İncelenen Kararın
Mahkemesi:Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi
Tarihi:18/06/2025
Dava Türü:Tapu İptali ve Tescil, Olmadığı Takdirde Alacak (Eser Sözleşmesi)
Dava Tarihi:26/04/2025
Karar Yazım T:30/09/2025
İlk derece mahkemesince verilen karar istinaf edilmekle dairemiz üyesi tarafından hazırlanan rapor okunduktan ve dosya kapsamı incelendikten sonra yapılan müzakere sonucu gereği düşünüldü;
I. TALEP
Birleşen davada davacı vekili, davacı iş sahibi ile davalı yüklenici arasında düzenlenen sözleşme gereğince, davacı iş sahibinin kendi üzerine düşen bağımsız bölüm devretme edimini bir bağımsız bölüm dışında yerine getirdiğini, davalı yüklenicinin ise edimini yerine getirmediğini veya ayıplı olarak yerine getirdiğini, bu şekilde davacının zarara uğratıldığının Alanya 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin ... D.İş sayılı dosyasından alınan rapor ile belirlendiğini, sözleşmenin 11.5 maddesi gereğince davalı yüklenicinin cezai şart ödemesi gerektiğini, cezai şartın miktarının mahkemece belirlenmesi neticesinde davalıya verilmesi taahhüt edilen ancak devredilmeyen bir adet bağımsız bölümün cezai şarta mahsup edilmesi gerektiğini iddia ederek, davacının sözleşmeye dayalı olarak davalıya iş karşılığı vermiş olduğu kapılardan eksik ve ayıplı yapılan işlerin tespit dosyasındaki tutarı nazarında rucüan ve iadesine kaim olmak üzere Antalya ili Alanya ilçesi ... mahallesi ... ada ... parselde yer alan A blok, ... , ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... nolu bağımsız bölümler ile B blok, ..., ..., ..., ... nolu bağımsız bölümlerdeki tapuların iptali ile davacı adına tescili, şimdilik 100.000,00 TL alacağın ve 10.000,00 TL cezai şart alacağının tahsili istemiyle açılan davada, dava konusu taşınmazların üçüncü kişilere devirlerinin önlenmesi için tapu kaydına ihtiyati tedbir vaazına, mahkeme aksi kanaatte ise davalının taşınır ve taşınmazları ile banka hesaplarına ihtiyaten haciz konulması yönünde tensiple hüküm kurulmasına, yine mahkemede aksi kanaat hasıl olması halinde TMK 1010 hükmü gereğince davalıdır şerhi konulmasına karar verilmesini istemiştir.
II. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesi, 28/04/2025 tarihli kararıyla davacının tapu iptali ve tescil - tazminat istemli davada ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz talep ettiği, ihtiyati tedbir talebi yönünden; mahkemece mevcut bir durumda meydana gelebilecek değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın veyahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde ihtiyati tedbir kararı verilebilecek olması, ihtiyati tedbir talep eden tarafın dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorunluluğu bulunması nedeniyle, dava konusu taşınmazın el değiştirmesinin hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın veyahut ciddi bir zararın doğacağından teminat karşılığı ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmesi gerektiği, ihtiyati haciz talebi yönünden; ihtiyati haciz kararlarının esas hakkında kesin bir kanaat oluşmadan ve tam bir ispat aranmadan verilen geçici nitelikte hukuki korumaya ilişkin kararlardan olması, ihtiyati haczin devam etmekte olan dava sonunda davacının hükmedilecek alacağının tahsilini garanti altına almak için davalının mallarına geçici olarak el konulması niteliğinde olması, 2004 sayılı İİK'nın 258/1. maddesinin ikinci cümlesinde "Alacaklı alacağı ve icabında haciz sebebi hakkında mahkemeye kanaat getirecek deliller göstermeye mecburdur." şeklinde yapılan düzenleme ile alacaklının ihtiyati haciz talep edebilmesi ve ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için alacağın varlığı ve istenebilir olduğunun tam ve kesin olarak ispat edilmesi gerekliliği aranmayıp bu konuda mahkemeye kanaat getirecek delillerin sunulmasının yeterli kabul edilmiş olması, davacının dava dilekçesi ekinde sunduğu deliller nazara alındığında alacağın muaccel olması ve ödemeden kaçınılmış olması yönünde yaklaşık ispatı gerçekleştirememiş olması, alacağın varlığı ve miktarının yargılamayı gerektirmesi nedeni ile talebin reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyle davacının ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 393/1. maddesi gereğince, ihtiyati tedbire ilişkin bu kararın tebliğ tarihinden itibaren 1 haftalık kesin süre içerisinde takdiren toplam 350.000,00-TL'lik nakdi teminatın veya kesin ve süresiz banka teminat mektubunun mahkemeye ibrazı halinde; Antalya ili, Alanya İlçesi, ... Mahallesi, ... ada ... parselde yer alan A blok, ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... nolu bağımsız bölümler ile B blok, ..., ..., ..., ... nolu bağımsız bölümlerin davalı ... Sanayi Ticaret Limited Şirketi - V.No: ... adına kayıtlı olması halinde 3. kişilere devir ve temliki önler mahiyette ihtiyati tedbir konulmasına, Antalya ili, Alanya İlçesi, ... Mahallesi, ... ada ... parselde yer alan A blok, ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... nolu bağımsız bölümler ile B blok, ..., ..., ..., ... nolu bağımsız bölümler üzerine; "Davalıdır" şerhi konulmasına; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 393/1. maddesi gereğince, 1 haftalık kesin süre içerisinde teminatın yatırılmaması halinde, tedbir isteyen tarafın tedbir talebinden kendiliğinden vazgeçmiş sayılmasına, teminat yatırıldığı davacı tarafından mahkemeye bildirildiğinde ve talep halinde ilgili tapu müdürlüğüne müzekkere yaz
Davalı vekilinin ihtiyati tedbir kararına itirazı ilk derece mahkemesi tarafından duruşmalı olarak incelenmiş, mahkeme 18/06/2025 tarihli kararıyla, davacı vekilinin dava konusu taşınmazlar üzerine ihtiyati tedbir ve davalıdır şerhi konulması talebinde bulunduğu, mahkemenin 28/04/2025 tarihli ara kararı ile ihtiyati tedbir kararı verildiği, davalı vekilince ihtiyati tedbire itiraz edildiği, mahkemece mevcut bir durumda meydana gelebilecek değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın veyahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde ihtiyati tedbir kararı verilebilecek olması, ihtiyati tedbir talep eden tarafın dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorunluluğu bulunması nedeniyle, dava konusu taşınmazın el değiştirmesinin hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın veyahut ciddi bir zararın doğacağından dava konusu taşınmazların üçüncü kişilere devir ve temliki önler mahiyette şeklinde ihtiyati tedbir talebinin kabulüne ve aynı nedenlerle tedbire itirazın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle ihtiyati tedbire itirazın reddine karar vermiştir.
III. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde birleşen davada davalı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Birleşen davada davalı vekili, davalı şirket tarafından düzenlenen faturada belirtilen tüm işlerin eksiksiz olarak yerine getirildiği, davalı yüklenicinin sözleşme kapsamında yaptığı işlerin davacının da kabulünde olduğu, davacının eksik ve ayıplı iş iddiasıyla teminat taleplerinin yargılamayı gerektirdiği, ihtiyati tedbir şartlarının oluşmadığı, yaklaşık ispat koşulunun sağlanmadığı, davalının mal kaçırma ihtimalinin bulunmadığı, muaccel bir alacaktan bahsedilemeyeceği, ihtilaflı bir hak için ihtiyati tedbir kararı verilmesinin yerine olmadığı, ihtiyati tedbir şartlarının sağlanmadığı, teminatın düşük olduğu gibi nedenlerle kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Asıl dava, alt yüklenici şirket tarafından asıl yükleniciye karşı hak ediş alacaklarıyla ilgili açılmış tapu iptali tescil, olmadığı takdirde alacak istemine ilişkindir. Birleşen dava ise, asıl yüklenicinin alt yüklenici şirkete hak edilenden fazla bağımsız bölüm devredildiği iddiasıyla açılmış fazla devredilen bağımsız bölümlerin tapusunun iptal edilerek, asıl yüklenici adına tescili, olmadığı takdirde alacak istemine ilişkindir. Somut olayda, ... ... Ltd. Şti alt yüklenici, ... ise asıl yüklenicidir. İstinafın konusunu teşkil eden geçici hukuki koruma ise, birleşen davada asıl yüklenicinin talebinden kaynaklanmaktadır.
2. Ön İnceleme ve İncelemenin Kapsamı
İlk derece mahkemesi kararının; kesinlik, süre, istinaf başvuru şartları ve diğer usul konuları yönünden HMK 352. maddesine göre ön incelemesi yapılmış ve eksiklik bulunmadığı anlaşılan dosyanın incelenmesine geçilmiştir. İstinaf incelemesi de, HMK 355. maddesi göz önünde bulundurularak, kamu düzeninden olan hususlar re'sen gözetilmek suretiyle istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılmıştır.
3. Değerlendirme
3.1. Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, mahkemenin istinaf incelemesine konu ara kararında, aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan hususlarda, dosyadaki mevcut delillere göre yaptığı değerlendirmeye, takdire ve ortaya koyduğu gerekçeye göre vardığı sonuçta istinaf sebepleri yönünden usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, birleşen davada davalı vekilinin istinaf nedenlerinin yerinde olmadığı anlaşılmakla, birleşen davada davalı vekilinin aşağıdaki bendin dışında kalan istinaf başvurusunun reddine,
3.2. HMK'nun 392/1. maddesi uyarınca, ihtiyati tedbir talep eden haksız çıktığı takdirde karşı tarafın veya 3. kişilerin bu yüzden uğrayacakları muhtemel zararlara karşılık teminat göstermek zorundadır.
3.3. Somut olayda yerel mahkeme, 350.000,00 TL teminat karşılığında dava konusu Antalya ili, Alanya İlçesi, ... Mahallesi, ... ada ... Parselde yer alan A Blok, ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... nolu Bağımsız Bölümler ile B Blok, ..., ..., ..., ... nolu Bağımsız Bağımsız Bölümlerin davalı ... Sanayi Ticaret Limited Şirketi - V.No: ... adına kayıtlı olması halinde 3. kişilere devir ve temliki önler mahiyette ihtiyati tedbir ve dava konusu bu bağımsız bölümlerin tapu kaydına "Davalıdır" şerhi konulmasına karar vermiştir.
3.4. Taşınmazın dava tarihi itibariyle gerçek değeri keşifte belirlenecektir. Dosya kapsamına göre, davacı taraf dava konusu alacağın değerini şimdilik 100.000,00 TL, cezai şart alacağının değerini ise şimdilik 10.000,00 TL olarak göstermiş ise de, tapu iptal tescil talebi yönünden dava değerini bildirmemiştir. Hal böyle olmakla birlikte, ortalama bağımsız bölüm değerleri dikkate alındığında, ilk derece mahkemesince konulan ihtiyati tedbir nedeniyle alınmasına karar verilen teminat, ihtiyati tedbir talep edenin haksız çıktığı taktirde karşı tarafın ve 3. kişilerin bu yüzden uğrayacakları muhtemel zararlarını karşılayamaya yetecek bir miktar değildir. Konulan ihtiyati tedbir nedeniyle alınacak teminat karşı tarafın ve 3. kişilerin muhtemel zarar ve ziyanlarını karşılamaya yetecek ölçüde olmalıdır. Bu sebeple, yerel mahkemece hükmedilen teminatın anılan yasa hükmü ve menfaat dengesine aykırı bulunması sebebiyle, birleşen davada davalı vekilinin teminat miktarına yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile ihtiyati tedbir için alınan teminatın her bir bağımsız bölüm için 150.000,00 TL olmak üzere toplam 2.550.000,00 TL'ye yükseltilmesine karar verilmesi gerekmiştir. Bu sebeplerle, birleşen davada davalı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile HMK'nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca belirtilen hususların düzeltilmesi amacıyla ara kararının kaldırılarak, yeniden aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
IV. KARAR
1)Yerel mahkemenin, ihtiyati tedbire yönelik itirazın reddine dair verdiği 18/06/2025 tarihli ara kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2)İhtiyati tedbire itiraz eden birleşen davada davalı vekilinin 28/04/2025 tarihli ihtiyati tedbir ara kararına yönelik itirazının kısmen kabulüyle,
3)İlk derece mahkemesinin ihtiyati tedbir için 350.000,00 TL olarak belirlediği teminatın her bir bağımsız bölüm için 150.000,00 TL olmak üzere toplam 2.550.000,00 TL'ye çıkartılmasına,
4)Davacı tarafça yatırılan 350.000,00 TL teminatın mahsubundan sonra kalan 2.200.000,00 TL tutarındaki eksik teminatın, iş bu kararın davacı vekiline tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde, nakit olarak veya kesin, süresiz ve koşulsuz banka teminat mektubu olarak davacı tarafça karşılanmasına, verilen kesin süre içerisinde teminat tamamlandığı taktirde dava konusu taşınmazlar üzerine konulan ihtiyati tedbirin devamına,
5)Davacı vekiline teminatın tamamlanması için verilen sürenin kesin olduğunun ve süresi içerisinde belirtilen eksik teminat miktarı tamamlanmadığı takdirde yeni bir karar verilmesine ihtiyaç duyulmaksızın, üzerinde ihtiyati tedbir kararı devam eden dava konusu Antalya ili, Alanya İlçesi, ... Mahallesi, ... ada ... Parselde yer alan A Blok, ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... nolu Bağımsız Bölümler ile B Blok, ..., ..., ..., ... nolu Bağımsız Bağımsız Bölümler üzerindeki ihtiyati tedbirlerin, (mahkeme kararı üzerine başlangıçta yatırılan 350.000,00 TL teminatı karşılayan ihtiyati tedbir isteyen tarafça belirlenecek iki adet bağımsız bölümün teminatı olarak kabul edilerek, bu iki bağımsız bölüm üzerindeki tedbir devam ettirilerek, bunun dışında kalan bağımsız bölümler yönünden) ilk derece mahkemesi tarafından yazılacak müzekkere ile kaldırılacağının davacı vekiline hatırlatılmasına,
6)Birleşen davada davalı vekilinin 28/04/2025 tarihli ihtiyati tedbir kararına karşı diğer itirazlarının reddine,
7)İş bu kararın tebliği ile teminatla ilgili iş ve işlemleri ile müteakip işlemlerin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
8)Birleşen davada davalı tarafça peşin olarak yatırılan istinaf harcının talep halinde yerel mahkemece yatına tarafa iadesine,
9)Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde 30/09/2025 tarihinde HMK'nun 362. maddesi uyarınca kesin olarak oybirliği ile karar verildi.
