SGK’NIN KAYITSIZ İŞÇİ ÇALIŞTIRMANIN ÖNÜNE GEÇMEK İÇİN YAPMIŞ OLDUĞU İDARİ İŞLEMLERE KARŞI İTİRAZ YOLLARI

SGK tarafından tarafınıza Kayıtsız İşçi Çalıştırmanın yasal olmadığına ilişkin genel bilgilendirme amaçlı bir evrak posta aracılığı ile gönderilmesi durumunda; Önemsiz bir yazı olduğunu düşünüp çöpe atmayın! Böyle bir evrak posta memuru tarafından işyerine ulaşması durumunda yapmanız gereken işlemleri kısaca belirteceğim.

Öncelikle, gelen evrakın kimin teslim aldığını kontrol edin. Ardından teslim alan kişi sigortalı işçiniz ise sorun değil, ancak o sırada sigortalı işçinizin birkaç saatliğine onu ziyarete gelen kardeşi, komşunuz veyahut devlet dairesindeki işinizi görmek için işyerinizi kapatmamak için durmasını rica ettiğiniz arkadaşınız posta evrakını teslim aldıysa işte o zaman SGK tarafından KADİM(Kayıt Dışı İstihdam) tarafından gelecek olan evraklara hazırlıklı olmanız gerekmektedir.

KADİM tarafından size gelen evraklarda işçiniz olmayan kişilerin siz yokken sizin adınıza aldığı posta evrakı neticesinde SGK söz konusu kişiyi sigortalı çalıştırmadığınızdan hakkınızda idari para cezası uygulamadan önce işçinizin sigorta bildirimlerini yapmanız için giriş evraklarını göndermenizi isteyecektir. İdareden gelen evraklardaki sürelere dikkat etmeniz idareye yapmanız gereken itirazları yaptıktan sonra; Kadim tarafından Kayıtsız İşçi Çalıştırdığınıza dair oluşturulan Komisyon kararlarına ilişkin İş mahkemelerinde tarafınıza haksız yere düzenlendiğini düşündüğünüz idari para cezalarına karşı ise İdare Mahkemelerinde dava açmanız gerekmektedir.

6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Genel Hükümler” başlıklı kısmının “Hizmet Sözleşmeleri” başlıklı altıncı bölümünde yer alan “ Genel Hizmet Sözleşmeleri” ayrımının “Tanım” başlıklı 393. Maddesinde “ Hizmet Sözleşmesi, işçinin işverene bağımlı olarak belirli veya belirli olmayan süreyle iş görmeyi ve işverenin de ona zamana veya yapılan işe göre ücret ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. İşçinin işverene bir hizmeti kısmi süreli olarak düzenli biçimde yerine getirmeyi üstlendiği sözleşmeler de hizmet sözleşmesidir…”; “Kurulması” başlıklı 394. maddesine “Hizmet sözleşmesi, kanunda aksine bir hüküm olmadıkça özel bir şekle bağlı değildir. Bir kimse, durumun gereklerine göre ancak ücret karşılığında yapılabilecek bir işi belir bir zaman için görür ve bu iş de işveren tarafından kabul edilirse, aralarında hizmet sözleşmesi kurulmuş sayılır.” Kuralına yer verilmiş, izleyen maddelerde işçinin bizzat çalışma, özen ve sadakat, teslim ve hesap verme, fazla çalışma, düzenleme ve talimatlara uyma borcuna; işverenin ise ücret ödeme, iş için gerekli araçları ve malzemeyi sağlama, işin görüşmesinin gerektirdiği her türlü harcamaları yapma, işçinin kişiliğinin korunması gibi yükümlülüklerine ilişkin düzenlemelere yer verilmiş, yine 4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2. Maddesinde de “ Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime iş yeri denir.” kuralına yer verilmiştir.

5510 sayılı Kanun’da kayıtsız işçi istihdam eden için işverene yüklenen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde 102. Maddede anılan idari para cezalarının uygulanacağı açıktır. Ancak 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında ki sigortalılık niteliği, taraflar arasında iş sözleşmesi ilişkisinin kurulması ve çalışmaya/ çalıştırılmaya başlaması ile kazanılmakta olup, yazılı olarak düzenlenen veya sözlü olarak benimsenen sözleşme ile birlikte, sigortalılığının oluşumu yönünden eylemli(FİİLİ=GERÇEK) çalışma olgusunun varlığının da kanıtlanması gerekmektedir.

SGK’nın yalnızca posta memurunun hatalı beyanına karşı evrakı teslim alan kişinin işverenin çalışanı olarak kabul edip idari para cezası düzenlemesi hukuka aykırıdır. Söz konusu işçinin nam ve hesabına çalıştığını ortaya koyan başkaca bir inceleme, yerinde tespit, işyeri defter, kayıt ve belgeleri inceleme, varsa tanık bilgisine başvurulmak suretiyle kapsamlı bir araştırma yapma görevi idarenindir. İşbu araştırmalar yapmaksızın yalnız posta evrakındaki bilgiye istinaden düzenlenen idari para cezaları idare Mahkemeleri tarafından “ İdarenin Gerekli ve yeterli araştırma yapmaksızın, söz konusu posta evrakı ile “süreklilik” unsuru açısından hizmet akdi ilişkisi kurulup kurulmadığı araştırılmadan işçi-işveren arasındaki hizmet akdi ilişkisi kurulduğu hususu her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delillerle ortaya konulmadan tesis edilen idarenin işlemi hukuka uyarlılığı bulunmadığından” İPTAL edilmektedir.

Av. Melis Yüksel

Kaynak: 5510 Sayılı Kanun Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu,

6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu,

4857 Sayılı İş Kanunu,

SGK’NIN KAYITSIZ İŞÇİ ÇALIŞTIRMANIN ÖNÜNE GEÇMEK İÇİN YAPMIŞ OLDUĞU İDARİ İŞLEMLERE KARŞI İTİRAZ YOLLARI

MÜLKİYET HAKKI KAPSAMINDA İDARİ DAVA AÇMA SÜRESİ

AİHM BÜYÜK DAİRE SELAHATTİN DEMİRTAŞ/TÜRKİYE KARARININ SİYASİ İFADE HÜRRİYETİ BAKIMINDAN İNCELENMESİ

LİSANS MEZUNU ASTSUBAYLARIN RÜTBE VE KADEME İLERLEMESİ PROBLEMİ

CİNSEL DOKUNULMAZLIĞA KARŞI SUÇLARDA MAĞDUR BEYANININ ESAS ALINMASI

Adli Sistem Yapıtı-Kavramsal Modeller (Judicial System Artifact-Conceptual Models)

MECLİSTEKİ İMAR BARIŞI TEKLİFİNİN ŞARTLARI

ADLİ SİCİL VE ARŞİV KAYITLARININ TUTULMASI VE SİLİNMESİ

Sanık Lehine Yapılan Başsavcı İtirazının Geri Alınması

TIBBİ MÜDAHALELERDE AYDINLATILMIŞ / BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM

5651 Sayılı "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun" Kapsamındaki Süjeler