ABD askerlerinin Afganistan'dan çekileceğini duyurmasıyla Taliban güçleri ülkedeki ilerleyişini hızlandırmıştı ve son olarak başkent Kabil'i kuşattıklarını duyurdu. 20 yıl sonra Taliban iktidara gelmenin eşiğinde... Afganistan'da son yaşanan gelişmeler neler?
TALİBAN'DAN GENEL AF İLANI
AFP'de yer alan son dakika haberine göre, Taliban hükümet yetkilileri için 'genel af' ilan etti.
Taliban'dan yapılan açıklamada, "Herkes için genel af ilan edildi. Bu yüzden rutin hayatınıza tam bir güvenle başlamalısınız" ifadeleri kullanıldı.
BIDEN: KARARIMININ ARKASINDAYIM
Kabil'de yaşanan olaylara seyirci kalmakla eleştirilen ABD Başkanı Joe Biden, Afganistan'daki son duruma ilişkin yaptığı açıklamada "Afganistan ordusunun bile savaşmadığı, Afgan siyasilerinin kaçtığı bir ortamda ABD askerini feda etmem" dedi.
Birçok ülkede terörle mücadele operasyonu yürütüyoruz. Terörle mücadele kapasiteleri geliştirdik. Net bir şekilde tehditleri tepeden takip edebilecek durumdayız. Ya bu anlaşmaya sadık kalacaktım ya da yeniden Taliban ile savaş riskini göze alacaktım. Burada bir ateşkes olmayacaktı. Binlerce Amerikalı tekrardan savaşa girecekti. Savaş 30. yılına girecekti. Net bir şekilde kararımın arkasındayım." ifadelerini kullandı.
BİNLERCE KİŞİ KAÇIYOR
Taliban'ın ülkeyi terk etmek isteyenlere imkan tanınacağını söylemesinin ardından sokaklarda ve havalimanında oluşan yoğunluk kameralara yansıyor.
Taliban'dan kaçmak için Kabil Havalimanı'nda oluşan izdiham görüntüleri dünya gündemine oturdu.
GANİ KAÇTI, KARZAİ'DEN ÇAĞRI
Pazar günü Taliban'ın Kabil'i kuşatmasıyla Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ülkeyi terk etti. Gani'nin Tacikistan'a gittiği ifade edilirken Tacikistan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada haberlerin gerçeği yansıtmadığı ifade edildi.
Öte yandan Afganistan eski Cumhurbaşkanı Hamid Karzai paylaştığı videoda Taliban'dan ve hükümet güçlerinden halkı korumasını istedi. Karzai, Kabil'de iktidarın devri sürecini koordine etmek üzere bir koordinasyon komitesi kurulduğunu duyurdu.
ARNAVUTLUK TRANSİT ÜLKE OLACAK
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Taliban'dan kaçmak için ABD'ye giden bazı Afganistanlı sığınmacıların vize işlemleri sonuçlanana kadar Arnavutluk'a sığınabileceğini duyurdu.
Rama, Joe Biden yönetiminin NATO müttefiki Arnavutluk'tan, rotaları ABD olan bazı Afganistanlı sığınmacılar için transit ülke olmayı gözden geçirmesini talep ettiğini belirtti.
Rama, "Sadece en büyük müttefikimiz bizden rica ettiği için değil, aynı zamanda Arnavutluk olduğumuz için de 'hayır' demeyeceğiz" dedi.
TÜRKİYE'NİN KABİL PLANI HAKKINDA İDDİA
Reuters’a konuşan iki Türk güvenlik kaynağı, Türkiye’nin NATO’nun Afganistan’dan çekilmesiyle Kabil Havalimanı’nın kontrolü planından vazgeçtiğini ancak Taliban’ın talep etmesi halinde güvenliği sağlamak destek vermeye hazır olduğunu söyledi.
Reuters’a konuşan bir kaynak, “Havalanındaki kaos görüntülerinin ardından Türk askerlerinin kontrolü eline alma süreci otomatik olarak durduruldu.” Dedi
İsmi gizli tutulan diğer kişi ise,”Taliban’ın teknik destek istemesi durumunda Türkiye bu desteği sağlayabilir” dedi.
RUSYA: AFGANİSTAN İSTİKRARA KAVUŞTU
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Afganistan’ın genelindeki durumun istikrara kavuştuğunu savundu
Açıklamada, "Elimizdeki bilgiye göre, başkent Kabil ve Afganistan’ın genelindeki durum istikrara kavuşuyor. Taliban, kamu düzenini sağlamaya başladı ve yerli vatandaşların ve yabancı diplomatik misyon temsilciliklerinin güvenliğini garanti ettiğini teyit etti. Afganistan'daki tüm tarafları, şiddetten kaçınmaya ve durumun barış yoluyla çözülmesine destek vermeye çağırıyoruz." ifadelerine yer verildi.
MERKEL: BAŞARISIZ OLDUK
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Afganistan'daki gelişmeler üzerine düzenlediği basın toplantısında, Taliban'ın tüm ülkede kontrolü ele aldığına dikkati çekerek "Bu, Almanya ve müttefikleri için son derece acı bir gelişme." dedi.
Terörizmle mücadele için 20 yıldan bu yana Afganistan'da bulunulduğunu ifade eden Merkel, planladıklarını gerçekleştiremediklerini ve çabaların başarısız olduğunu belirtti.
TALİBAN'IN ÜLKEYE HAKİM OLMA SÜRECİ
ABD ile Taliban arasında Şubat 2020'de varılan barış anlaşması çerçevesinde, bu yıl uluslararası güçlerin Afganistan'dan geri çekilme süreci başladı.
Anlaşma, yabancı güçlere saldırılmamasını öngörürken; Taliban'ın Afgan güvenlik güçlerine yönelik eylemlerine dair hüküm getirmedi.
Afgan hükümetiyle Doha'daki müzakereleri devam ettiren Taliban, eş zamanlı şekilde hazirandan bu yana şiddetli saldırılarla Afganistan'da birçok ilçeye, son bir ayda da vilayet merkezlerine hızla hakim oldu.
Başkent Kabil çevresini kuşatan Taliban, 15 Ağustos'ta Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin ülkeyi terk etmesinin ardından kenti çatışmasız şekilde kontrolüne aldı.
